Ji bo 21’ê Sibatê daxuyanî hatin dayîn: Zimanê kurdî ji bo kurdan xeta sor e

  • rojane
  • 15:35 21 Sibat 2020
  • |
img

NAVENDA NÛÇEYAN – Di çarçoveya Roja Zimanê Zikmakî ya Cîhanê de li gelek bajaran daxuyanî hatin dayîn. Di daxuyaniyan de hat diyarkirin ku netew bi zimanên xwe hebûna xwe diparêzin û banga xwedî derketina zimanên zikamkî hat kirin. Berdevkê Platforma Zimanê Kurdî Şerefxan Cizîrê jî got zimanê kurdî ji bo kurdan “xeta sor e.” 

Di çarçoveya 21’ê Sibatê Roja Zimanê Zikmakî ya Cîhanê de li gelek bajaran civînên çapemeniyê hatin lidarxistin. 
 
AMED  
 
Platforma Zimanê Kurdî ya ji partî û tevgerên kurd pêk tê li Otela Demîra a li navçeya Sûra Amedê bi beşdariya pêkhateyên xwe civîna çapemeniyê li dar xist. Li gel rêveberên Platformê, Hevseroka KCD’ê Leyla Guven, Hevseroka Giştî ya DBP’ê Salîha Aydenîz, parlamenterên HDP’ê Îmam Taşçier, Nusrettîn Maçîn û nûnerên 9 partiyên kurd beşdarî civînê bûn. 
 
Berdevkê Platformê Şerefxan Cizîrî daxuyanî da û di destpêkê de hişyariya xwedî derketina zimanê kurdî kir. 
 
‘ZIMAN HEBÛNA NETEWEYEKÊ YE’ 
 
Cizîrê da zanîn ku ku zimanê mirov hebûna mirovan e û wiha got: “Hebûna zimanê me hebûna netewbûna me ye. Zimanê kurdî ji bo me xeta sor e. Nivîsandin, xwendin û axaftina bi kurdî berpirsiyariya her rewşenbîrek kurd û siyasetmedarek kurd e. Lazime ku gelê kurd di ferqa hişmendiya zimanê xwe de be. Pêwîste ewilî her cûre xebat bi zimanê kurdî were kirin û kurdî bibe zimanê rojane yê civakê. Ji bo asîmilekirina zimanê kurdî divê dewleta tirk li her deverê were teşhîrkirin. Heke astengî û qedexeyên li pêşiya kurdî werin rakirin, wê gava duyemîn ji bo perwerdehiya zimanê zikmakî werin avêtin.” 
 
GUVEN: DIVÊ ZIMANÊ SAZIYAN BIBE ZIMANÊ KURDÎ
 
Piştî daxuyaniyê, li ser pirsên rojnamegeran Hevseroka KCD’ê Leyla Guven jî axivî û xebatên ji bo pêşvebirin û parastina kurdî yên tevgera siyasî ya kurd bibîr xist û got: “Lê xebatên heta îro têr nakin. Pêwîste ji vê gavê şûnve zimanê ragihandin û peywendiyê yê saziyên kurd bi kurdî be. Divê em bi awayek bi lez û bez nêzî krudî bibin û gavên şênber biavêjin.” 
 
Piştî axaftina Guven, endamên Platformê Ayettullah Aştî û Sedat Dogan jî axivîn û behsa girîngiya ziman kirin. 
 
ÊLIH
 
Tevgera Jinên Azad (TJA) û Meclîsa Jinan a HDP’a Êlihê bi boneya rojê li avahiya HDP’ê civîna çapemeniyê li dar xistin. Gelek jin beşdarî civînê bûn û pankarta “21'ê Sibatê Roja Zimanê Zikmakî ya Cîhanê pîroz be" daliqandin. Endama Meclîsa Şaredariya Bajarokê Kaniyahenê Gulistan Sonuk daxuyanî û bal kişand ser girîngiya axaftin û nivîsandina kurdî. Sonuk da zanîn ku axaftin û perwerdehiya zimanê zikmakî mafek bingehîn e û xwest ku zimanê kurdî bibe zimanê fermî. 
 
MÊRDÎN
 
Rêxistina HDP’ê ya Mêrdînê jî ji bo 21’ê Sibatê li avahiya xwe daxuyanî da çapemeniyê û rêveberên partiyê û welatî beşdar bûn. Hevseroka HDP’a Mêrdînê Perîxan Agaoglû axivî û diyar kir ku zimanên li ser vê axê ji aliyê îqtîdarê ve bi zextan û polîtîkayên faşîst tê xwestin tune bibin. Agaoglû banga xwedî derketina hemû zimanan kir. 
 
WAN  
 
Komeleya Lêkolînên Ziman Çand û Hunerê (DÎSA-DER) ya Wanê, Egîtîm Sen û Navenda Çandê ya Aryen daxuyaniyek hevpar dan. Daxuyanî li avahiya DÎSA-DER’ê hat dayîn. Parlamentera HDP’ê ya Wanê Mûazzez Orhan, Hevserokê HDP’a Wanê Okkeş Kawa jî beşdarî daxuyaniyê bûn. Rêveberê DÎSA-DER’ê Celal Sogûk daxuyanî da û got dewlet dîsa vegeriyaye ser kodên xwe yên kevn û li Tirkiyê tê xwestin zimanê kurdî û zimanên din werin tunekirin. 
 
ŞIRNEX
 
Rêxistina HDP’ê ya Şirnexê jî ji bo 21’ê Sibatê bi beşdariya rêxistinên navçe û bajarokên xwe li avahiya Rêxistina HDP’ê ya Cizîrê civîna çapemeniyê li dar xist û daxuyanî da çapemeniyê. Rêvebera HDP’ê ya Şirnexê Zozan Aksû daxuyanî da û behsa pirzimanî û pirçandiya li ser vê erdnîgariyê kir û ji ber polîtîkayên tekperest ev çand û zimanên dewlemend tên tunekirin. 
 
Parlamentera HDP’ê ya Şirnexê Nûran Îmîr jî got: “Li Tirkiyê zimanê gelê kurd û Kurdistanê qedexe ye.” 
 
Piştî daxuyaniyê aktîvîsên Tevgera Jinên Azad (TJA) derbasî Komeleya Ziman û Çandê ya Birca Belek bûn û ji bo kursa kurdî serî serlêdan kirin. 
 
ERZIROM 
 
Rêxistina HDP’ê ya Erziromê jî li avahiya xwe civîna çapemeniyê li dar xist. Hevserokê HDP’a Erziromê Mûammer Dûman daxuyanî da û bal kişand ser polîtîkaya pişaftinê ya li ser zimanê kurdî û got ji ber ku zimanê kurdî ne zimanê perwerdehiyê ye zarok tên asîmilekirin. 
 
AGIRÎ
 
Rêxistina HDP’ê ya Agirî jî bi beşdariya Parlamenterê HDP’ê Abdullah Koç ji bo 21’ê Sibatê daxuyanî da çapemeniyê. Parlamenter Abdullah Koç daxuaynî da û got zextên li ser kurdî û zimanên din encama feraseta yekperest a li Tirkiyê ye. 
 
ÎDIR 
 
Rêxstina HDP’ê ya Îdirê jî daxuyanî da û rêveberê HDP’ê Kemal Kûm daxuyanî da û xwest dawî li desteserkirina mafê perwerdehiya zimanên zikmakî were. 
 
DEERSIM
 
Rêxistina HDP’ê ya Dersimê jî li avahiya xwe bi zaravayên kirmanckî û kurmanî yên kurdî û bi zimanê tirkî daxuyanî dan. Hevseroka HDP’a Dersimê Nûrşat Yeşîl xwest ku astengiyên li pêşiya zimanê kurdî were rakirin. 
 
MELETÎ
 
Rêxistina HDP’ê ya Meletiyê jî têkildarî 21’ê Sibatê li avahiya partiya xwe civîna çapemeniyê li dar xist û Hevserokê HDP’a Meletiyê Yûsûf Bozkûş daxuyanî da û xwest talûkeya li ser zimanan were rakirin û UNESCO xwedî li zimanan derkeve. 
 
DÎLOK
 
Rêxistina HDP’ê ya Dîlokê jî bi hevkariya saziyên sivîl ên li bajêr Li Parka Yeşîlsû daxuyanî dan çapemeniyê. Pankarta “Ziman Jiyan e” hat vekirin û Hevserokê HDP’a Dîlokê Mûsa Aydin daxuyanî da û bal kişand ser girîngiya ziman.
 
EDENE
 
Şaxa ÎHD’ê ya Edeneyê jî bi wesîleya rojê li avahiya xwe daxuyanî da çapemeniyê û nûnerên partiyên siyasî û saziyên sivîl beşdar bûn. Serokê Şaxa ÎHD’ê Îlhan Ongur daxuyanî da û xwest zimanê kurdî û zimanên din li qada raya giştî were bikaranîn. 
 
HATAY 
 
Şaxa ÎHD’ê ya Hatayê jî bi boneya 21’ê Sibatê li avahiya xwe daxuyanî da çapemeniyê û Hevserokê Şaxa ÎHD’ê Servet Ustunbaba axivî û xwest ku mafê zimanê zikmakî yê perwerdehiyê demildest were nasîn. 
 
Şaxa ÎHD’ê ya Îskenderûnê jî bi heman armancê li avahiya xwe civîna çapemeniyê li dar xist. 
 
MÊRSÎN 
 
Rêxistina HDP’ê ya Mêrsînê jî bi heman armancê li avahiya xwe civîna çapemeniyê li dar xist û gelek nûnerên partiyên siyasî û rêxistinên civakî yên sivîl beşdar bûn. Hevseroka Rêxistina HDP’ê Gulbahar Şofer behsa pêkûtiyên li ser zimanê kurdî kir û xwest zextên li ser zimanan werin bi dawîkirin. 
 
Şaxa Egîtîm Senê ya Mêrsînê jî bi wesîleya rojê li avahiya xwe civîna çapemeniyê li dar xist û Serokê Şaxê Sînan Mûşlû jî behsa girîngiya perwerdehiya bi zimanê zikmakî kir.
 
STENBOL 
 
Tevgera Jinên Azad (TJA) jî li avahiya Rêxistina HDP’ê ya Navçeya Bahçelîevlera Stenbolê daxuyanî da û pankarta “Zimanê dayikê rûmeta jiyanê ye” vekirin. Dirûşmê ji bo girîngiya ziman hatin berzkirin. Aktîvîsta TJA’yê Sûna Kaymaz axivî û got: “Ziman nasnameya însan û hebûna wî ye. Di heman demê de ziman hebûna neteweyekê ye. Dema ziman winda bibe di nava demê de ew netew jî winda dibe. Heta ku polîtîkaya asîmîlasyonê ji ser zimanê zikmakî neyê rakirin wê azadî pêk neyê.” 
 
Daxuyanî biç epik û berzkirina dirûşman bi dawî bû. 
 
AYDIN
 
Rêxistina HDP’ê ya Aydinê jî li avahiya partiya xwe bi wesîleya rojê civîna çapemeniyê li dar xist û Hevseroka HDP’a Bajêr Ayşenûr Vaîzoglû daxuyanî da û bal kişand ser polîtîkaya tekperest a li Tirkiyê û ji ber vê feraseta yekperest di serî de zimanê kurdî û zimanên din tune tên hesibandin. Vaîzoglû da zanîn ku divê dawî li vê feraseta yekperest were û hemû zimanên li Tirkiyê bên mîsogerkirin.
 
ÎZMÎR 
 
Meclîsa Ciwanan a HDP’a Îzmîrê jî bo wesîleya rojê daxuyanî da çapemeniyê. Ciwanan rojê pîroz kir û banga hurmet nîşandan li hember hemû zimanên zikmakî hat kirin. 
 
Şaxa ÎHD’ê ya Îzmîrê jî bi boneya 21’ê Sibatê li avahiya xwe civîna çapemeniyê li dar xist û rêveberên ÎHD’ê Vatan Çeçen bi kurmanî daxuyanî xwend û Denîz Bayrak jî bi tirkî xwend. Di daxuyaniyê de hat gotin ku astengkirina perwerdehiya bi zimanê zikmakî binpêkirina mafên mirovan a herî mezin e. 
 
 
 
 

Sernavên din

12:49 Barzanî: Amade me ku ji her alî ve piştgiriyê bidim pêvajoyê
Talabanî: Em piştgiriyê didin her gava ji bo hêviya aştî û demokrasiyê tê avêtin
12:30 Bi îdiaya ‘ezmûna tev li bûye nehatiye dîtin’ tehliyeya Şîmşek hat taloqkirin
12:18 Îlham Ehmed: Em dixwazin xwe li Tirkiyeyê û Tirkiyeyê jî li vir bibînin
12:07 Hevalê Edemen ê 31 salan di girtîgehê de got: Jiyana xwe fedayî têkoşîna gelê xwe kir
11:25 DAIŞ dîsa li Sûriyeyê di nava livûtevgerê de ye
11:07 Abdullah Ocalan: Bi avakirina civaka demokrtîk em ê sosyalîzmê ji nû ve bi dest bixin
10:44 Li Osmaniyeyê qeza: Gelek mirî û birîndar hene
10:38 Konferansa Navneteweyî: Paradigmaya Abdullah Ocalan çareseriyeke mezin e
09:27 Di mehekê de 4 caran sewqî nexweşxaneyê hat kirin: Bila êdî min nebin nexweşxaneyê
09:27 Ji doza ku wekî sedema tayinkirina qeyûm hat nîşandan beraet kir: Divê şaredarî bên vegerandin
09:14 'Şer astengdariyê zêde dike, em ê ji bo aştiyê bitêkoşin'
09:14 Serokê Odeya Dermansazan a Wan-Bedlîs-Colemêrgê: Nediyariya fiyetan bandorê li dermanan dike
09:10 'Divê êdî dewlet paradîgmaya xwe biguherîne'
09:09 Ji Licêyiyan li dijî 'tora fihûşê' banga yekîtiyê
09:07 Festîvala bêyî xalîçeya sor
09:00 ROJEVA 6'Ê KANÛNA 2025'AN
05/12/2025
16:45 Belgefîlma ‘Birîn’ a ji bo bibîranîna Kadrî Bagdu hat weşandin
16:13 'Girtiyê nexweş Yildirim nehat tehliyekirin’
16:07 Li Dêrsimê li dijî fihûşê daketin qadan
15:13 Encama Pêşbaziya Çîrokê ya Şerzan Kurt aşkera bû
14:53 Civaknas Holloway çû serdana Buroya Hiqûqê ya Asrinê
14:36 Der heqê hevşaredar Neslîhan Şedalê de biryara beraetê
14:29 Îlham Ehmed dê di konferansa li Stenbolê de biaxive
14:27 Şîna Alî Kaya yê HPG’î bi girseyî hat ziyaretkirin
14:15 Li dijî zexta sîxurkirin û tacîzê dê serlêdana sûc bê kirin
14:01 Fîlozof Bourg: Ji bo demokratîbûnê divê Kurd bi awayeke çalak tev li siyasetê bin
13:11 Siyasetzan Însel: Hiqûqa giştgir dê dawî li hiqûqa cotstandart bîne
13:01 Hevdîtina li Îmraliyê vegot: Dê hêzek tev li artêşê bibe, ya din dê bibe asayîş
12:27 Di doza wek hinceta tayînkirina qeyûm hatibû nîşandan de biryara beraetê
11:53 Di operasyona bahîsê de pêla duyemîn: Gelek kes hatin binçavkirin
11:52 Ji Abdullah Ocalan bo Konferansa Meclisa Jinan a Mexmûrê peyam
11:39 Ebru Gunay: Pirsgirêka Kurd dê li ser zemîneke navneteweyî bê nîqaşkirin
11:03 Hedef çandina 2 milyon darên berûyê ye
10:40 Rageşiya li herêmê bihabûn bandoreke neyînî li turîzma Wanê dike
10:27 Di dosyeya mirina biguman a jinekê de gumanbar hatin tehliyekirin
09:29 Hevseroka Giştî ya DAD'ê: Divê Abdullah Ocalan karibe bi civakê re têkiliyê deyne
09:27 Me texrîbata li bajarê Zenobiayê Palmîrayê tomar kir
09:09 Li Wanê festîval: Muzîk azad dike, aştî mezin dibe
09:07 Jinên Licê bertek nîşanî 'çeteya' fihûşê dan: Divê her kes serî rake
09:04 Festîvala Fîlman a Navneteweyî ya Amedê: Em bi hunerê re bin
09:03 'Girtiyên nexweş bi çarenûsa xwe re rû bi rû hatine hiştin'
09:00 ROJEVA 5'Ê KANÛNA 2025'AN
04/12/2025
20:22 Abdullah Ocalan: Ji bo serkeftina pêvajoyê di nava hewldanan de me
19:17 Di civîna komîsyonê de aloziya girtekan
16:05 Şîna Can ê HPG’î bi girseyî hat ziyaretkirin
16:04 Xeyala Zinar Altuntaş pêk hat
15:24 AKP û MHP’ê nexwestin girtek bên xwendin
15:21 Li Wanê jinekê bi awayekî biguman jiyana xwe ji dest da
14:10 Komîsyon bi rojeva ‘serdana Îmraliyê’ civiya
13:37 Raportorê PE yê Tirkiyeyê Amor serdana DEM Partiyê kir
13:29 DEM Partî dê li Eskîşehîrê bi gel re bicive
13:20 Konseya Ewlehiyê ya NY’ê cara ewil çû serdana Sûriyeyê
13:16 Girtiyê piştî 30 salan hat tehliyekirin: Dê Kurd azadiya xwe bi dest bixin
13:14 Komîsyona YE’yê Rûsya girt lîsteya reş
13:06 Li biheşta veşarî ya Mêrdînê Qurdîsê rengê payîzê
13:02 Kurtulmuş: A girîng ew e ku hûrgiliyên serdana Îmraliyê bi komîsyonê re bên parvekirin
12:14 Rapora ÎSÎG’ê ya Mijdarê: 216 karkeran di cînayetên kar de mirin
10:57 Daxuyaniya Bahçelî ya têkildarî verastkirina qanûnî
10:10 Qeyûm ê Wanê projeyên TUGVA'yê yên ‘bişaftinê’ fînanse dike
10:07 Meteorolojiyê ji ber sermayê xelkê Serhedê hişyar kir
09:23 Rojgul Ozdemîr: Cara ewil 7 salî bû çû ziyaretê, 29 sal in li benda berdana bavê xwe ye
09:22 Îlahiyatnas Salar: Divê Diyanet di xutbeyan de ji gel re pêvajoyê rave bike
09:18 Şoreşa bi rêya komunan pêş dikeve
09:07 Prof. Dr. Levent Koker: Bi çareseriyê re Tirkiyeyê dê derbasî pêvajoya demokratîkbûnê bibe
09:06 Hevserokê Giştî yê OHD'ê: Divê pirsgirêk di çarçoveya hiqûqa yekpare de bê nirxandin
09:00 ROJEVA 4'Ê KANÛNA 2025'AN
03/12/2025
21:30 PDK'ê li Xebat û li Lacanê çekên giran bicih kir
18:26 Dayika Aştiyê Aliye Tîmur hat definkirin
17:50 Meclisa Gelan a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê rêziknameya xwe erê kir
17:41 Hêzên Îranê li Rojhilat jineke Kurd binçav kirin
17:11 Şîna Serhat Korkmaz bi girseyî hat ziyaretkirin
16:51 Barzanî: HSD dê bêyî garantiya entegrebûnê çekê danayne
16:47 'Astengdar rastî cihêkarî û îzolasyonê tên’
15:53 Tedawiya rojnameger Aykol didome
15:07 Bernameya 'Konferansa Navneteweyî' ya DEM Partiyê eşkere bû
14:58 Ji Erdogan daxuyaniya têkildarî pêvajoyê
13:41 Ingilistanê piştgirî da pêvajoyê
12:43 Gulistan Kiliç Koçyîgîtê îdiaya ‘Dê li dijî Bahçelî derbe bê kirin’ derewand
12:32 Ji Abdullah Ocalan peyama hiqûqa yekpare: Dê diyardeya mudaxileya li derî demokrasiyê ji rojeva Tirkiyeyê derkeve
12:04 Ji Prof. Bose piştgirî ji bo banga Abdullah Ocalan: Divê alî vê kêliya hêviyê binixînin
11:42 TUÎK’ê dîsa rêjeya enflasyonê kêm nîşan da
11:35 Bahçelî: Em ê bi tu awayî ji pêvajoyê paşvegavê neavêjin
10:54 Rapora DFG'ê: Binçavkirin, girtin, lêpirsîn û cezakirin didomin
10:53 MYK a DEM Partiyê civiya
10:20 5 endamên TOP'ê hatin binçavkirin
10:16 Bîranîna Ozgur Ulkeyê: Heqîqet çiqas derkeve holê em ê ewqas nêzî aştiyê bin
10:15 Cenazeyê zarokê di Çemê Dîcleyê de wer bû hat dîtin
10:14 Nexweşxaneyê rê nîşan da: Nikare di girtîgehê de bimîne lê dikare sewqî Tîpa R’yê bê kirin!
09:50 Xwişka rojnamevan Hakan Tosûn ê hat kuştin: Divê edalet pêk bê
09:49 Di 10 mehan de li Wanê 158 binpêkirinên mafan hatin jiyîn
09:22 Ciwanan bang kir: Em bi hev re li dijî tiryak û fihûşê tevdîran bigirin
09:12 Dr. Firat Gezer: Divê fikarên malbatên astengdaran bê çareserkirin
09:10 Paytexta duyemîn a Ûrartûyan bi tunebûnê re rû bi rû ye
09:08 Prof. Dr. Şebnem Oguz: Pêvajo ji bo pêşeroja demokratîk a Tirkiyeyê qonaxeke diyarker e
09:07 Li Mêrdînê ji bo têkoşîna li dijî tiryakê xebat hat destpêkirin
09:03 Aliyekî Dêrazorê wêran e, aliyê din tê avakirin
09:00 ROJEVA 3'YÊ KANÛNA 2025'AN
02/12/2025
18:46 Aloziya li Lacanê didome: Alavên rojnamevanan hatin desteserkirin
18:34 Netanyahu: Em dixwazin herêmeke bêçek ji Şamê heta Cebel El Şêx ava bikin
17:49 Şandeya DEM Partiye ji Îmraliyê vegeriya