Ji bo 21’ê Sibatê daxuyanî hatin dayîn: Zimanê kurdî ji bo kurdan xeta sor e

  • rojane
  • 15:35 21 Sibat 2020
  • |
img

NAVENDA NÛÇEYAN – Di çarçoveya Roja Zimanê Zikmakî ya Cîhanê de li gelek bajaran daxuyanî hatin dayîn. Di daxuyaniyan de hat diyarkirin ku netew bi zimanên xwe hebûna xwe diparêzin û banga xwedî derketina zimanên zikamkî hat kirin. Berdevkê Platforma Zimanê Kurdî Şerefxan Cizîrê jî got zimanê kurdî ji bo kurdan “xeta sor e.” 

Di çarçoveya 21’ê Sibatê Roja Zimanê Zikmakî ya Cîhanê de li gelek bajaran civînên çapemeniyê hatin lidarxistin. 
 
AMED  
 
Platforma Zimanê Kurdî ya ji partî û tevgerên kurd pêk tê li Otela Demîra a li navçeya Sûra Amedê bi beşdariya pêkhateyên xwe civîna çapemeniyê li dar xist. Li gel rêveberên Platformê, Hevseroka KCD’ê Leyla Guven, Hevseroka Giştî ya DBP’ê Salîha Aydenîz, parlamenterên HDP’ê Îmam Taşçier, Nusrettîn Maçîn û nûnerên 9 partiyên kurd beşdarî civînê bûn. 
 
Berdevkê Platformê Şerefxan Cizîrî daxuyanî da û di destpêkê de hişyariya xwedî derketina zimanê kurdî kir. 
 
‘ZIMAN HEBÛNA NETEWEYEKÊ YE’ 
 
Cizîrê da zanîn ku ku zimanê mirov hebûna mirovan e û wiha got: “Hebûna zimanê me hebûna netewbûna me ye. Zimanê kurdî ji bo me xeta sor e. Nivîsandin, xwendin û axaftina bi kurdî berpirsiyariya her rewşenbîrek kurd û siyasetmedarek kurd e. Lazime ku gelê kurd di ferqa hişmendiya zimanê xwe de be. Pêwîste ewilî her cûre xebat bi zimanê kurdî were kirin û kurdî bibe zimanê rojane yê civakê. Ji bo asîmilekirina zimanê kurdî divê dewleta tirk li her deverê were teşhîrkirin. Heke astengî û qedexeyên li pêşiya kurdî werin rakirin, wê gava duyemîn ji bo perwerdehiya zimanê zikmakî werin avêtin.” 
 
GUVEN: DIVÊ ZIMANÊ SAZIYAN BIBE ZIMANÊ KURDÎ
 
Piştî daxuyaniyê, li ser pirsên rojnamegeran Hevseroka KCD’ê Leyla Guven jî axivî û xebatên ji bo pêşvebirin û parastina kurdî yên tevgera siyasî ya kurd bibîr xist û got: “Lê xebatên heta îro têr nakin. Pêwîste ji vê gavê şûnve zimanê ragihandin û peywendiyê yê saziyên kurd bi kurdî be. Divê em bi awayek bi lez û bez nêzî krudî bibin û gavên şênber biavêjin.” 
 
Piştî axaftina Guven, endamên Platformê Ayettullah Aştî û Sedat Dogan jî axivîn û behsa girîngiya ziman kirin. 
 
ÊLIH
 
Tevgera Jinên Azad (TJA) û Meclîsa Jinan a HDP’a Êlihê bi boneya rojê li avahiya HDP’ê civîna çapemeniyê li dar xistin. Gelek jin beşdarî civînê bûn û pankarta “21'ê Sibatê Roja Zimanê Zikmakî ya Cîhanê pîroz be" daliqandin. Endama Meclîsa Şaredariya Bajarokê Kaniyahenê Gulistan Sonuk daxuyanî û bal kişand ser girîngiya axaftin û nivîsandina kurdî. Sonuk da zanîn ku axaftin û perwerdehiya zimanê zikmakî mafek bingehîn e û xwest ku zimanê kurdî bibe zimanê fermî. 
 
MÊRDÎN
 
Rêxistina HDP’ê ya Mêrdînê jî ji bo 21’ê Sibatê li avahiya xwe daxuyanî da çapemeniyê û rêveberên partiyê û welatî beşdar bûn. Hevseroka HDP’a Mêrdînê Perîxan Agaoglû axivî û diyar kir ku zimanên li ser vê axê ji aliyê îqtîdarê ve bi zextan û polîtîkayên faşîst tê xwestin tune bibin. Agaoglû banga xwedî derketina hemû zimanan kir. 
 
WAN  
 
Komeleya Lêkolînên Ziman Çand û Hunerê (DÎSA-DER) ya Wanê, Egîtîm Sen û Navenda Çandê ya Aryen daxuyaniyek hevpar dan. Daxuyanî li avahiya DÎSA-DER’ê hat dayîn. Parlamentera HDP’ê ya Wanê Mûazzez Orhan, Hevserokê HDP’a Wanê Okkeş Kawa jî beşdarî daxuyaniyê bûn. Rêveberê DÎSA-DER’ê Celal Sogûk daxuyanî da û got dewlet dîsa vegeriyaye ser kodên xwe yên kevn û li Tirkiyê tê xwestin zimanê kurdî û zimanên din werin tunekirin. 
 
ŞIRNEX
 
Rêxistina HDP’ê ya Şirnexê jî ji bo 21’ê Sibatê bi beşdariya rêxistinên navçe û bajarokên xwe li avahiya Rêxistina HDP’ê ya Cizîrê civîna çapemeniyê li dar xist û daxuyanî da çapemeniyê. Rêvebera HDP’ê ya Şirnexê Zozan Aksû daxuyanî da û behsa pirzimanî û pirçandiya li ser vê erdnîgariyê kir û ji ber polîtîkayên tekperest ev çand û zimanên dewlemend tên tunekirin. 
 
Parlamentera HDP’ê ya Şirnexê Nûran Îmîr jî got: “Li Tirkiyê zimanê gelê kurd û Kurdistanê qedexe ye.” 
 
Piştî daxuyaniyê aktîvîsên Tevgera Jinên Azad (TJA) derbasî Komeleya Ziman û Çandê ya Birca Belek bûn û ji bo kursa kurdî serî serlêdan kirin. 
 
ERZIROM 
 
Rêxistina HDP’ê ya Erziromê jî li avahiya xwe civîna çapemeniyê li dar xist. Hevserokê HDP’a Erziromê Mûammer Dûman daxuyanî da û bal kişand ser polîtîkaya pişaftinê ya li ser zimanê kurdî û got ji ber ku zimanê kurdî ne zimanê perwerdehiyê ye zarok tên asîmilekirin. 
 
AGIRÎ
 
Rêxistina HDP’ê ya Agirî jî bi beşdariya Parlamenterê HDP’ê Abdullah Koç ji bo 21’ê Sibatê daxuyanî da çapemeniyê. Parlamenter Abdullah Koç daxuaynî da û got zextên li ser kurdî û zimanên din encama feraseta yekperest a li Tirkiyê ye. 
 
ÎDIR 
 
Rêxstina HDP’ê ya Îdirê jî daxuyanî da û rêveberê HDP’ê Kemal Kûm daxuyanî da û xwest dawî li desteserkirina mafê perwerdehiya zimanên zikmakî were. 
 
DEERSIM
 
Rêxistina HDP’ê ya Dersimê jî li avahiya xwe bi zaravayên kirmanckî û kurmanî yên kurdî û bi zimanê tirkî daxuyanî dan. Hevseroka HDP’a Dersimê Nûrşat Yeşîl xwest ku astengiyên li pêşiya zimanê kurdî were rakirin. 
 
MELETÎ
 
Rêxistina HDP’ê ya Meletiyê jî têkildarî 21’ê Sibatê li avahiya partiya xwe civîna çapemeniyê li dar xist û Hevserokê HDP’a Meletiyê Yûsûf Bozkûş daxuyanî da û xwest talûkeya li ser zimanan were rakirin û UNESCO xwedî li zimanan derkeve. 
 
DÎLOK
 
Rêxistina HDP’ê ya Dîlokê jî bi hevkariya saziyên sivîl ên li bajêr Li Parka Yeşîlsû daxuyanî dan çapemeniyê. Pankarta “Ziman Jiyan e” hat vekirin û Hevserokê HDP’a Dîlokê Mûsa Aydin daxuyanî da û bal kişand ser girîngiya ziman.
 
EDENE
 
Şaxa ÎHD’ê ya Edeneyê jî bi wesîleya rojê li avahiya xwe daxuyanî da çapemeniyê û nûnerên partiyên siyasî û saziyên sivîl beşdar bûn. Serokê Şaxa ÎHD’ê Îlhan Ongur daxuyanî da û xwest zimanê kurdî û zimanên din li qada raya giştî were bikaranîn. 
 
HATAY 
 
Şaxa ÎHD’ê ya Hatayê jî bi boneya 21’ê Sibatê li avahiya xwe daxuyanî da çapemeniyê û Hevserokê Şaxa ÎHD’ê Servet Ustunbaba axivî û xwest ku mafê zimanê zikmakî yê perwerdehiyê demildest were nasîn. 
 
Şaxa ÎHD’ê ya Îskenderûnê jî bi heman armancê li avahiya xwe civîna çapemeniyê li dar xist. 
 
MÊRSÎN 
 
Rêxistina HDP’ê ya Mêrsînê jî bi heman armancê li avahiya xwe civîna çapemeniyê li dar xist û gelek nûnerên partiyên siyasî û rêxistinên civakî yên sivîl beşdar bûn. Hevseroka Rêxistina HDP’ê Gulbahar Şofer behsa pêkûtiyên li ser zimanê kurdî kir û xwest zextên li ser zimanan werin bi dawîkirin. 
 
Şaxa Egîtîm Senê ya Mêrsînê jî bi wesîleya rojê li avahiya xwe civîna çapemeniyê li dar xist û Serokê Şaxê Sînan Mûşlû jî behsa girîngiya perwerdehiya bi zimanê zikmakî kir.
 
STENBOL 
 
Tevgera Jinên Azad (TJA) jî li avahiya Rêxistina HDP’ê ya Navçeya Bahçelîevlera Stenbolê daxuyanî da û pankarta “Zimanê dayikê rûmeta jiyanê ye” vekirin. Dirûşmê ji bo girîngiya ziman hatin berzkirin. Aktîvîsta TJA’yê Sûna Kaymaz axivî û got: “Ziman nasnameya însan û hebûna wî ye. Di heman demê de ziman hebûna neteweyekê ye. Dema ziman winda bibe di nava demê de ew netew jî winda dibe. Heta ku polîtîkaya asîmîlasyonê ji ser zimanê zikmakî neyê rakirin wê azadî pêk neyê.” 
 
Daxuyanî biç epik û berzkirina dirûşman bi dawî bû. 
 
AYDIN
 
Rêxistina HDP’ê ya Aydinê jî li avahiya partiya xwe bi wesîleya rojê civîna çapemeniyê li dar xist û Hevseroka HDP’a Bajêr Ayşenûr Vaîzoglû daxuyanî da û bal kişand ser polîtîkaya tekperest a li Tirkiyê û ji ber vê feraseta yekperest di serî de zimanê kurdî û zimanên din tune tên hesibandin. Vaîzoglû da zanîn ku divê dawî li vê feraseta yekperest were û hemû zimanên li Tirkiyê bên mîsogerkirin.
 
ÎZMÎR 
 
Meclîsa Ciwanan a HDP’a Îzmîrê jî bo wesîleya rojê daxuyanî da çapemeniyê. Ciwanan rojê pîroz kir û banga hurmet nîşandan li hember hemû zimanên zikmakî hat kirin. 
 
Şaxa ÎHD’ê ya Îzmîrê jî bi boneya 21’ê Sibatê li avahiya xwe civîna çapemeniyê li dar xist û rêveberên ÎHD’ê Vatan Çeçen bi kurmanî daxuyanî xwend û Denîz Bayrak jî bi tirkî xwend. Di daxuyaniyê de hat gotin ku astengkirina perwerdehiya bi zimanê zikmakî binpêkirina mafên mirovan a herî mezin e. 
 
 
 
 

Sernavên din

13:55 Di lêpirsîna HDK'ê de cezayê girtîgehê li hunermend Pinar Aydinlarê hat birîn
13:29 Partî dê raporên xwe yên 'çareseriyê' berpêşî meclisê bikin
12:29 HSD: Hewldanên ji bo têkbirina aramiyê dê bi helwesteke xurt werin bersivandin
12:20 Konseya Bajêr dê bi rojeva dagirkeriya li Hewsel û Pira Dehderî bicive
11:11 Hevşaredarê Miksê ji bo vegere ser peywira xwe serlêdan kir
11:03 Şaredariya Agiriyê di salekê de rengê bajêr guherand
10:41 Akademîsyen Lemkow: Ez tev li Abdullah Ocalan dibim
10:33 'Abdullah Ocalan me vedixwîne nîqaşa sosyalîzmeke nû'
10:04 Hevserokê ÎHD'a Antalyayê: Divê şertên Abdullah Ocalan bên sererastkirin
09:40 ‘Li dijî tundiya mêr-dewletê em mîsogeriya hev in'
09:39 Ji bo bajarên Wan, Şirnex, Sêrt û Colemêrg hişyariya barînên zêde
09:38 Li Licê banga têkoşîna hevpar: Em taxên xwe biparêzin
09:15 Irmak: Zimanê hevpar di festîvalan de dikare bê bidestxistin
09:11 Bila Sûriye perçe nebe, lê bila Heleb ya min be!
09:04 Hîlala Zêrîn bi hunera xwe dîroka hatiye beravajîkirin ronî dike
09:00 ROJEVA 9'Ê KANÛNA 2025'AN
08/12/2025
22:42 Di roja duyemîn a Festîvala Fîlman a Amedê de 13 fîlm hatin nîşandan
16:38 Ji ber gotinên ‘Mahabad’ û ‘Kurdistanê’ ceza dan girtiyan
16:37 ‘Tişta mezin dibe tenê xizanî, hejarî û birçîtî ye’
16:19 Tedawiya rojnameger Aykol didome
16:18 Li Pirsûsê jinekê bi awayekî guman jiyana xwe ji dest da
15:18 Di bûyera ‘pêvajoya çareseriyê’ bi dawî kiribû de şopa tiliyê ya polîs li dosyayê hat zêdekirin
14:50 Kaganarslan: Fikrên Abdullah Ocalan ên têkildarî sosyalîzmê girîng in
14:18 Kurtulmuş: Pêvajo, projeyeke dewletê ye
14:02 Şaredariyê têkildarî Pira Dehderî daxuyanî da
13:47 Li Antalyayê bi mezinahiya 5.2’yê erdhej çêbû
13:44 Prof. Norman Paech: Netewe dewlet modela pêşerojê nîne
12:30 Li Elkê hezaz çêbû: Midûriyet li dozera kirêkirî digere!
12:29 Li ser 'Konferansa Navneteweyî' çendek nîşe: Divê mafên Kurdan bi rêya mafên kolektîf bên parastin
11:35 Veysî Aktaş: Hewce dike ku çepa Tirkiyeyê xwe hinek biguherîne
10:11 JINNEWS: Di Mijdarê de 23 jin û 3 zarok hatin qetilkirin
09:47 Ji bo gelek bajarên Bakur hişyariya barînên zêde hat kirin
09:46 Li Srî Lankayê karesat: 627 kesan jiyana xwe ji dest dan
09:18 Mele Dunayserî: Aştî ferz e, divê şert û mercên muzakereyê jî wekhev bin
09:17 ‘Li Licê ji ber bazirganiya tiryak û fihûşê ya bi destê dewletê tê kirin daraz bêkêr e’
09:13 Rapora girtiyê nexweş: Nakokî, teşxîsa kêm û nexweşiyên nehatine nivîsandin
09:05 Akademîsyen Orhan: Divê di verastkirina qanûnên entegrasyonê de ‘mafê hêviyê’ hebe
09:04 Çîroka Hemo yê 'Emîrê DAIŞ'ê'
09:00 ROJEVA 8'Ê KANÛNA 2025'AN
07/12/2025
21:30 Festîvala Fîlman a Amedê destpê kir
19:54 Li Eskîşehîrê kursa Kurdî hat astengkirin
18:51 PYD: Avakirina Sûriyeyeke nû bi demokrasî û sîstema nenavendî ve pêkan e
18:35 Konferans bi dawî bû: Em ji bo hêza gotinên Ocalan bibin welatê xwe li vir in
16:51 Tedawiya rojnamevan Aykol didome
15:37 Xelatgira Nobelê Şirîn Ebadî: Azadiya Abdullah Ocalan şertê sereke yê pêvajoyê ye
15:00 Saziyên ji bo alfabeya Kurdî hînî zarokan bikin çalakî kirin
14:53 Şîn û mewlûdên ji bo PKK’iyan bi girseyî hatin ziyaretkirin
14:39 Demîrtaş: Ev pêvajo ne parçebûnê, dê yekitiya birûmet pêk bîne
Fîgen Yuksekdag: Deriyên serdemeke nû hatin vekirin
14:38 Li Mêrdînê cade di bin avê de man
14:37 Prof. Paech: Hebûna Kurdan û kêmaniyan divê bi mafên kolektîf were parastin
14:06 Fîlozof John Holloway: Min ronahiya Rêber Ocalan anî vir
13:10 Dubbins: Banga 27’ê Sibatê ji bo Tirkiye û Rojhilata Navîn firsendekî mezin afirand
10:29 'Konferansa Navneteweyî': Êdî Kurd tev li pergala avaker a Rojhilata Navîn bûne
10:16 Hejmara nû ya kovara Jinê derket
10:06 Parlamenterê berê yê Hindî: Rêgezên Ocalan dê ji bo hemû cîhanê aştiyê bîne
09:55 Beşdarên konferansê: Niha ne dema temaşekirinê, dema nivîsandina dîrokê ye
09:26 Dayikan got: Heta Rêberê me azad nebe aştî nabe
09:23 Bi hinceta deynê xwarinê yê li girtîgehê dest danîn ser bûrsa keça wî!
09:17 Li Dêrsimê berteka li dijî fihûşê: Tiştên tên kirin berdewama polîtîkayeke bi zanebûn e
09:15 Qeyûmî avahiya dîrokî dewrî wezaretê kir
09:08 Adalet Kaya: Em ê li Licê li dijî tora fihûşê komîsyonan ava bikin
09:04 Navnîşana sînemaya azad
09:00 ROJEVA 7'Ê KANÛNA 2025'AN
06/12/2025
20:03 Azîme Işik: Ji bo veguhertinê divê pîvana edaletê were qebûlkirin
19:21 Li Helebê banga ji bo azadiya Abdullah Ocalan
19:11 Fîdan: Ocalan dikare li Sûriyeyê bibandor be
18:26 NY: Li Sûriyeyê binpêkirinên mafên mirovan didome
18:03 Parlamenterê Îrlandî Kearney: Divê civaka sivîl tevlî pêvajoyê bê kirin
Serokwezîrê berê yê Katalonyayê Garcia: Ya herî girîng peymana we ya bi gelê we re ye
16:55 Bahçelî: Dê baskê duyemîn ê çûka aştiyê bê çêkirin û her kes dê firîna wê bibîne
16:45 Dermankirina rojnamevan Aykol didome
16:42 Li sê bajaran bang ji bo girtiyên nexweş
15:55 Nêçîrvan Barzanî: Avakirina aştiyê dê bandorê li tevahiya herêmê bike
15:49 Arzû Yilmaz: Entegrasyona ku Abdullah Ocalan behs dike, formula jiyana bihevre ye
Oleksandra Viacheslavivna Matviichuk a xwediya Xelata Nobelê: Divê em jinan daxilî pêvajoyê bikin
15:16 Li Stenbolê Komxebata Aştiyê: Em dixwazin bi awayekî çalak di pêvajoyê de cih bigirin
15:04 Senatorê Efrîqaya Başûr Bhabha: Ji kêliya em bi fermî naskirin ve her tişt guherî
14:36 Li Sûriyeyê 665 kesan ji ber bermahiyên şer jiyana xwe ji dest dan
14:31 Ji bo Mehmet Guler, Rojhat Ozdel û Faîk Kevcî edalet xwestin
14:23 Endamê komîsyonê Yildiz ê çû Îmraliyê: Meseleyeke dewletê ye ku nayê taloqkirin
14:13 Girtiyê ku ferzkirina 'nizama leşkerî' red kir, gardiyanan êrişî wî kir
13:58 Bi girseyî çûn serdana şîna Yîgît û Turgut
13:44 Endamê Şandeya Îmraliyê Erol: Abdullah Ocalan dixwaze Kurd daxilî hiqûqê bê kirin
12:49 Barzanî: Amade me ku ji her alî ve piştgiriyê bidim pêvajoyê
Talabanî: Em piştgiriyê didin her gava ji bo hêviya aştî û demokrasiyê tê avêtin
12:30 Bi îdiaya ‘ezmûna tev li bûye nehatiye dîtin’ tehliyeya Şîmşek hat taloqkirin
12:18 Îlham Ehmed: Em dixwazin xwe li Tirkiyeyê û Tirkiyeyê jî li vir bibînin
12:07 Hevalê Edemen ê 31 salan di girtîgehê de got: Jiyana xwe fedayî têkoşîna gelê xwe kir
11:25 DAIŞ dîsa li Sûriyeyê di nava livûtevgerê de ye
11:07 Abdullah Ocalan: Bi avakirina civaka demokrtîk em ê sosyalîzmê ji nû ve bi dest bixin
10:44 Li Osmaniyeyê qeza: Gelek mirî û birîndar hene
10:38 Konferansa Navneteweyî: Paradigmaya Abdullah Ocalan çareseriyeke mezin e
09:27 Di mehekê de 4 caran sewqî nexweşxaneyê hat kirin: Bila êdî min nebin nexweşxaneyê
09:27 Ji doza ku wekî sedema tayinkirina qeyûm hat nîşandan beraet kir: Divê şaredarî bên vegerandin
09:14 'Şer astengdariyê zêde dike, em ê ji bo aştiyê bitêkoşin'
09:14 Serokê Odeya Dermansazan a Wan-Bedlîs-Colemêrgê: Nediyariya fiyetan bandorê li dermanan dike
09:10 'Divê êdî dewlet paradîgmaya xwe biguherîne'
09:09 Ji Licêyiyan li dijî 'tora fihûşê' banga yekîtiyê
09:07 Festîvala bêyî xalîçeya sor
09:00 ROJEVA 6'Ê KANÛNA 2025'AN
05/12/2025
16:45 Belgefîlma ‘Birîn’ a ji bo bibîranîna Kadrî Bagdu hat weşandin
16:13 'Girtiyê nexweş Yildirim nehat tehliyekirin’
16:07 Li Dêrsimê li dijî fihûşê daketin qadan