Platforma Yekitiya Jinên Kurd a Bakur: Jinên Kurd dê di avakirina yekitî û civaka demokratîk de roleke sereke bilîzin

  • jin
  • 17:25 22 Hezîran 2025
  • |

AMED - Platforma Yekitiya Jinên Kurd a Bakur encamnameya 3’yemîn konferansa xwe aşkera kir û got: “Yekitiya neteweyî, têkoşîna çand û zimên, parastina jiyana azad û pêşengtiya jinan a di avakirina aştiyê de hîmên bingehîn yên vê serdemê ne. jin dê di avakirina civaka demokratîk de roleke sereke bilîzin.” 

Platforma Yekitiya Jinên Kurd a Bakur, di 21-22’yê Hezîranê de li Amedê bi dirûşma “Bi yekitiya jinên Kurd, ber bi yekitiya neteweyî ve” û bi beşdariya 101 delegeyan li dar xist. Encamnameya konferansê li Odeya Bazirganî û Pîşesaziyê ya Amedê (DTSO) hat aşkerakirin. Kurdiya encamnameyê, ji hêla Hevşaredara Bajarê Mezin a Mêrdînê Devrîm Demîr ve ku li şûna wê qeyûm hatiye tayînkirin, hate xwendin. 
 
Encamname wiha ye: 
 
“Konferansa me, bi armanca ku rol û mîsyona Jina Kurd a di warê avakirina yekitiya neteweyî, parastina çand û zimanê Kurdî, parastina nirxên civakî û avakirina pêvajoya aştî û civaka demokratîk binirxîne û bi îradeyek hevpar nexşeriyeke têkoşînê diyar bike civiya.
 
Dîrok bi berxwedêriya jinê bi wate bûye; ax di destê wê de veguheriye hilberînê.  Jin; a ku dengê xwezayê bihîstiye, jiyan bi hîsek bêdawî xwedî kiriye û her aştî parastiye. Ev heqîqeta ku di bîra berxwedanê ya jinên Kurd de veşartî ye, îro bûye çirûska riya azadiya mirovahiyê jî.
 
JIN BÛNE TIRSA HERÎ MEZINA DESTHILATDARIYA NÊR
 
Têkiliya ku bi xwezayê re ava kiriye ne tenê ji bo domandina jiyanê ye; di heman demê de bingeha wateyê, bereketê, çerxîbûn û hebûna kolektîf e. Di vê gerdûna ku ax dayik e, av jiyan e, agir giyan e û hewa gotin e de, jin bûne zimanê hevpar, dengê hevpar û wijdanê hevpar yê hemûyan. Ji ber vê sedemê, jin bûye hedefa yekem a zîhniyetên serdest û pergalên tehakûmê; ji ber hebûn û hêza wê ya birêxistinkirina jiyana azad de, bûye tirsa herî mezin a desthilatdariya nêr.  
 
HETA JIN AZAD NEBE CIVAK AZAD NABE 
 
Jina Kurd, di tevahiya dîrokê de hem li dijî kolonyalîzmê û hem jî li dijî desthilatdariya patrîyarkal têkoşiya ye; bedena xwe, nasnameya xwe û xwezaya xwe parastiye û pêşengtiya rêwîtiya azadiya gelekî kiriye. Ev konferans, banga veguhêstina mîrateyeke qedîm a ji rabirduyê ber bi dahatuyê ve ye. Banga mezinkirina rola jinê ya di avakirina aştî û birêxistinkirina civakî de ye. Ji ber ku em baş dizanin; heta jin azad nebin civak azad nabe, heta xweza neyê parastin jiyan ava nabe û aştî beyî jinê pêk nayê.
 
Di pêvajoyeke ku Rojhilata Navîn ji nû ve tê dîzaynkirin û şer û pevçûnên li ser gel, ol û baweriyan pêk tên de lidarxistina vê konferansê hêviyên me jinan ên ji bo siberojê, mezintir dike. Desthilatdarên cîhan û herêmê, çawa ku bi sedan sal e li ser erdnîgariya herêmê û bi taybetî jî li ser Kurdistanê ji bo berjewendiyên xwe, bûne sedema qirkirina çand, ziman, nasname û baweriya gelan û her wiha talan û tunekirina xwezayê, polîtîkayên xwe îro jî didomînin.
 
ŞERÊ ÎSRAÎL-ÎRANÊ Û FIKARÊN TIRKIYEYÊ
 
Îro şerê herî germ, şerê di navbera Îran û Îsraîlê yê ku îro Amerîka jî tev li bûye, Tirkiye jî di nav de çavê hemû cîhanê li ser vî şerî ye. Ev tabloya Rojhilata Navîn ku bi salan berê rêzdar Abdullah Ocalan bi pêşbîniyên xwe yên siyasî pênase kiribû û wek Şerê 3’yemîn ê Cîhanê bi nav kiribû, aşkeraye ku îro herî zêde Tirkiye jê bi fikar e. Ew jî dizane ku ger dev ji zext û polîtîkayên tunekirina gelan bernede û di çerçoveyek demokratîk de maf û azadiyan nas neke, dê ji rewşa şer xelas nebe û dor were wê.
 
NEXŞERÊYA ÇARESERIYÊ BANGA ABDULLAH OCALAN E 
 
Wek hemû netew-dewletên ku ji bo parastina hebûna xwe li rêbazên cur be cur digerin, Dewleta Tirk jî îro ji bo ku xwe ji vî şerê ku navenda wî Rojhilata Navîn e biparêz e, polîtîkayên xwe yên qirkirin û tunehesibandinê ku ev sed sale li ser Kurdan dimeşîn e di asteke cuda de nîqaş dike û bi rêzdar Abdullah Ocalan re hevditinan dike. Nexşerêya ku di serî de gelê Kurd û hemû gel û baweriyên cuda pê bibin xwedî mafê hevpar û wekhev yên jiyanî û nasnameyî, nexşerêya ku rêzdar Abdullah Ocalan di 27’ê Sibatê de bi navê ‘Avakirina Aştî û Civaka Demokratîk’ îlan kir e. Erk û berpirsiyariya me Jinên Kurd jî ew e ku em ji bo mîsogerkirina daxwaz û mafên gelê xwe, li vê bangê xwedî derkevin.
 
FELSEFEYA ‘JIN JIYAN AZADÎ’ DIKARE ŞER BI DAWÎ BIKE
 
Em jin dizanin ku zîhniyeta partriyalkar li ser bingeha şer û tundiyê ava bûye û roj bi roj vê pergala xwe xurt dike û wê dide jiyîn. Têkoşîna ku heta niha jinan bi hêza xwe ya cewherî ya bi felsefeya ‘Jin, Jiyan, Azadî’ li hemberî zilm û zordariya vê pergalê dane, dikare komkujiya li ser gelan, şer û tundiya nava civakê jî rawestîn e û rê li ber aştiyê veke..  
 
BIRYARÊN HATINE DAYÎN 
 
Di encama nîqaşên me yên du rojan de biryarên derketine holê ev in; 
 
* Yekitiya Jinên Kurd: Pêdiviyên wê yên dîrokî û aktuel biryarên konferansa me
 
Têkoşîna jinên Kurd a di warê neteweyî, çandî û civakî de encama mîrateya berxwedaneke dîrokî û pêdiviyên siyasî yên heyî ye. Îro avakirina Yekitiya Jinên Kurd jî ji tercîhekê wêdetir, berpirsiyariyeke dîrokî ye ku divê her jinek Kurd bi vê berpirsyariyê li hemberî her cure polîtîkayên înkar, qirkirin û bişaftin yên li ser gelê Kurd têbikoşe ye. Konferansê biryar da ku dê ev yekitî li ser bigeheke ku sînoran derbas bike, tecrûbeyên jinên Kurd ên li her çar aliyê Kurdistanê li hev bicivîn e, birêxistinkirina xwe xurt bike, avabûyîna xwe ji nû ve binirxîne û ji bo avakirina yekitiya neteweyî bibe hêza herî dînamîk û veguherîner.
 
* Mîsyona jinê ya di parastin û veguhastina çanda Kurdî de
 
Jina Kurd ku hilgira çanda Kurdî, hêza wê ya afirîner û veguhêzkar e, di heman demê de xwedî berpirsiyariyeke dîrokî ya ku wê mîrateyê bigihîne nifşên nû. Jin divê rola xwe ya kirdebûyîna afirîner û veguhêzkar a çandê bilîz e. Ji dengbejiyê heta cil û bengên gelêrî, ji xwarinê heta folklorê her parçeyekî nasnameya Kurdîtiyê bi keda jinê hatiye honandin. Konferansa me biryar da ku em jin di warê hilberîna çandî de roleke mezintir bigirin û pergalên zanîna kevneşopiyên çandî û zayendperestî ji hêla jinan ve ji nû ve bên vejînin. Herwiha ji bo hevgirtinek çandî û hunerî her sal bi awayekî rêk û pêk li aliyekî Kurdistanê mihrîcanên neteweyî yên çandî û hunerî bên lidarxistin.
 
* Rola jinê ya di parastin û pêşxistina zimanê Kurdî de
 
Jiyîn û pêşketina zimanê Kurdî bingeha nasnameya neteweyî ye. Jin xwedî roleke navendî ya ku, ji veguhestina zimanê nava malbatê bigirin heta perwerdehiyê, ji wêjeyê bigirin heta hilberîna medyayê derdikeve pêş e. Konferansa me biryar da ku di vê çerçoveyê de, jin bi berpirsiyariya ku zimanê Kurdî ragihînin nifşên nû, her jinek bibe kirdeya înîsiyatîfên herêmî yên zimanê Kurdî, wan di nava torekê de bîcivîne, têkoşîna zimanî berfireh bike, li hemberî nêzîkatî û hişmendiya ku ‘zîmanê Kurdî zimanekî kêm e, ne zimanê zanistê ye’ têbikoşe û bibe parêzvana herî xurt a doza daxwaza perxwerdehiya bi zimanê dayikê û misogerkirina zimanê Kurdî. Divê zimanê Kurdî bibe zimanê perwerdehiyê û ji gelê Kurd re statû.
 
* Têkoşîna li dijî tundiya li ser jinê û polîtîkayên qirkirinê
 
Tundiya piralî ya li ser jinên Kurd, ne tenê li ser bingeha zayendî ye; di heman demê de xwedî aliyekî neteweyî, çînî û siyasî ye jî. Polîtîkayên ewlekariyê yên dewletê, mîlîtarîzm, xizanî, koçberiya bi darê zorê û bişaftina çandî, beden û jiyana jinên Kurd dorpêç kirin e. Konferansa me biryar da ku hişmendiya xweparastinê di asta herêmî û neteweyî de li dijî van êrişên piralî bilind bike, torên hevgirtina jinan xurt bike û xetek têkoşînê ya hevpar ava bike. Ne tenê têkoşînek zagonî, di heman demê de têkoşîneke civakî ya birêxistinkirî dikare li dijî tundiyê bibe bingehek xurt.
 
* Mîsyona jinê ya di avarina aştî û civaka demokratîk de
 
Jinên ku di rewşên şer de berdêlên herî giran ew didin, di heman demê de damezirînerên aştî û jiyana demokratîk in. Em jinên Kurd, dibêjin ku divê li gel bêdengkirina çekan, pêvajoya aştiyeke bi rûmet û mayînde ku edalet tê de were sazkirin û maf li ser bingeha hemwelatîbûna wekhev werin misogerkirin jî dest pê bike. Konferansa me diyar kir ku yek ji armanca herî sereke ew e ku ev platform di pêvajoya avakirina civakeke demokratîk a ku li ser bingeha perspektîfa rêzdar Abdullah Ocalan a demokratîk, ekolojîk û azadiya jinê roleke çalak bigire û hevgirtina jinan a herêmî, neteweyî û navneteweyî di vî warî de zêde bike.
 
ENCAM Û BIRYARDARÎ
 
3’yemîn Konferansa me; bi hevberkirina bîra jina Kurd a kolektîf, tecrûbeyên xwe yên têkoşînê û hêviya xwe ya siberojê serdemek nû îlan dike. Yekitiya neteweyî, têkoşîna çand û zimên, parastina jiyana azad û pêşengtiya jinan a di avakirina aştiyê de hîmên bingehîn yên vê serdemê ne.
 
Ew hêz û tecrûbeya têkoşîna jina Kurd ku pê gihîştiye vê astê, dikare di avakirina civakeke demokratîk de jî roleke sereke bilîz e. Bi jina azad, civaka azad. Bi çand û zimanê azad, nasnameya azad misoger dibe. Bijî yekitiya jinên Kurd! Bijî têkoşîna hevpar a jinên Kurd! Jin, jiyan, azadî!” 
 

Sernavên din

21:02 Festîvala Fîlman a Amedê di roja heftemîn de didome
19:40 Coşa beriya maça Amesporê
18:21 Li Çewlîgê civîna gel : Divê mafê hêviyê bê bicîanîn
17:48 'Em ê xwedî li bîranên wan derkevin'
16:19 Mazlûm Ebdî: Peymana 10’ê Adarê wê bibe bingehê Sûriyeya nû
16:08 Încî Sumbul a YJA Starî hat bibîranîn
15:37 Dermankirina rojnamevan Aykol didome
15:23 Daxwaza berdana girtiyên nexweş Erîşmîş û Goren kirin
15:01 Xizmên Windayan li pênc bajaran edalet xwestin
14:06 Dayikên Şemiyê ji bo Demîr û Akîpa edalet xwestin
13:13 Nêrgiz Mihemedî hat binçavkirin
13:10 Dayika Aştiyê Bahar Çaltû jiyana xwe ji dest da
12:52 Li Şirnexê civîna gel: Gelê Kurd tu carî wekî îro nêzî azadiya xwe ne bûye
12:08 Milê meşe yê Çûkûrovayê li ser rêya Tarsûsê ye
11:20 Daxwaza sereke ya Êlihiyan azadiya Abdullah Ocalan e
10:27 Fîlozofê Amerîkî Todd May: Divê hemû alî vê firsendê baş bi kar bînin
10:20 Bang ji bo meşa li Licê
10:11 Ji bo 5 bajaran hişyariya bi koda zer
10:02 Alimên Olî: Divê gava ji niha û pê ve azadiya Ocalan be
09:14 'Dewletê bi hevdîtina bi Îmraliyê re muxatabê xwe fermî kir'
09:13 ‘Heya Abdullah Ocalan azad nebe pêşiya aştiyê venabe'
09:11 Ji bo dosyeya Rojîn Kabaîşê raporeke alternatîf û taybet tê amadekirin
09:07 Sînemahez: Bila li Amedê bêtir festîval bên çêkirin
09:03 ROJEVA 13'Ê KANÛNA 2025'AN
12/12/2025
20:02 Di Festîvala Fîlman a Amedê de 18 fîlm hatın nîşandan
19:36 Neslîhan Şedal: Me bi modela hevserokatiyê pêşengiya cîhanê kir
16:57 Çetîn Arkaş: Ji bo aştiyeke mayînde hewcehî bi veguherîna zîhniyetê heye
16:28 Li Amedê biryara ‘Hewcehî bi ÇED'ê nîne' ya ji bo lêgerîna petrolê hat betalkirin
16:03 Cerdevanan li Şirnexê 36 pezkovî qetil kirin
15:51 Komîsyona Tespîtkirina Mûçeyê Kêmtirîn civîna xwe ya ewil li dar xist
15:35 Rapor: Ji her hezar jinan tenê yek dikare xwe bigihijîne alîkariya edlî
15:14 Rapora girtîgehê: Astengkirina tehliyeyan û sepanên îşkenceyê zêde bûne
15:12 Meşa ‘Budçeya ji bo ked û aştiyê’ ya Çukurovayê: Budçeyê ji bo aştiyê veqetînin
15:00 Pervîn Buldan: Divê zagona aştiyê hebe
Devlet Bahçelî: Ez îmzeya xwe diavêjim bin her gotina Pervîn xanimê
14:28 ‘Ji bo aştiyê divê xweseriya rêveberiyên xwecihî bê parastin’
14:08 Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê bi Bahçelî re civiya
13:15 Çar endamên malbata Fîdan ku di qezayê de mirin hatin definkirin
13:07 Budçeya ji bo ked û aştiyê: Em mecbûr in mafê ked û aştiyê bi dest bixin
12:44 Babacan: Kêmasiya herî mezin a di pêvajoyê ew e ku Erdogan raya giştî agahdar nake
Şandeya DEM Partiyê: Verastkirinên zagonî divê ji bo aştiyê sûdewer bin
12:13 Du kesên li Mêrdînê jineke ciwan tecawiz kiribûn hatin girtin
12:05 Gulistan Sonuk: Avakirina civaka demokratîk erka me hemûyan e
12:02 Şandeya Îmraliyê bi Alî Babacan re civiya
12:00 Ji polîsan peyama sîxurkirinê: Yê ku di vê çîrokê de dişewite bila tu nebî
11:46 Tuncer Bakirhan: Em we tevan vedixwînin têkoşînê
11:23 Qala Aliye Tîmurê kirin: Dilsoza dozê bû
11:17 Li Boluyê tehliyeya 13 girtiyan hate astengkirin: Li dijî ruhê pêvajoyê ye
10:58 Tulay Hatîmogûllari: Em ji budçeya şer re bibêjin ‘na’
10:55 Salvegera 10’emîn a qedexeya derve ya Cizîrê: 52 dosya li DMME’yê ne
10:37 ‘Ji bo aştiyeke mayinde pêwîstî bi mafên sereke û azadiyan heye’
10:25 Daniela Patti: Divê em berdana Abdullah Ocalan misoger bikin
10:12 Hilbijêrên Kurd ji ber biryara Îmraliyê ji CHP'ê dûr dikevin
09:45 Girtîgehên li Efrînê û torên sîxurtiyê
09:20 Bi belgefîlma Ra'yê balê dikişîne ser asîmîlasyona li ser Elewîtiyê
09:19 Ji bo bajarên Bakur hişyariya baran û berfê hat kirin
09:08 Derhêner Kilo: Em Efrînê bikin bajarê aştiyê
09:07 Banga ji bo meşa li Licê: Em bersivê bidin polîtîkayên şerê taybet
09:03 Meclisa Dayikên Aştiyê ya Wanê: Em dixwazin hevdîtinê bi birêz Ocalan re bikin
09:03 Girtî behsa nameyên tên sansurkirin kir: Tenê rêzika 'hay ji xwe hebe heval' hatibû hiştin
09:00 ROJEVA 12'Ê KANÛNA 2025'AN
11/12/2025
17:05 Çetîn Arkaş: Em dikarin di bin sîwana neteweya demokratîk de bi hev re bijîn
16:51 Li Colemêrgê kursiya serbest hat danîn
16:35 Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê dê biçe serdana Bahçelî û Babacan
16:31 Nûnerên komeleyên Romanan rêxistina DEM Partiyê ya Îzmîrê ziyaret kirin
15:46 Tedawiya Aykol dê bi antîbiyotîkên nû bidome
15:23 Li Nisêbînê civîna gel: Aştî pêdiviya herî lezgîn e
15:22 Parlak ê DEM Partiyî: Fîdan hewl dide biçekbûna welatan teşwîq bike
14:55 Rapora girtîgehan: Rexmê pêvajoyê jî girtî bi bêhiqûqiyên re rû bir û dimînin
14:13 Çîçek: Banga 27’ê Sibatê, terikandina hînbûnên sedsalî ferz dike
13:43 MHP’ê rapora xwe ya der barê pêvajoyê de pêşkêşî Meclisê kir
13:42 Dozgeriyê li dijî biryara demborînê ya ‘Komkujiya 19’ê Kanûnê’ îtîraz kir
12:28 Danezana ‘Konferansa Navneteweyî’: Ji bo aştiyê azadiya Abdullah Ocalan pêwîst e
11:38 Îtiraza ji bo betalkirina cezayê rojnameger Akyuz hate redkirin
11:00 Biryara qeyûm a têkildarî Newala Qesaba hat rawestandin
10:50 Têkildarî îşkenceya ‘tu dê hêz Tirkan bibînî’ serlêdana sûc hate kirin
09:56 Polîsê li Edliyeya Şirnexê întîhar kiribû mir
09:55 Ji Elewiyên Sûriyeyê banga 'gava lezgîn' kir
09:44 Girtiyê nexweş hefteyekê li nexweşxaneyê destkelemçekirî hate girtin
09:08 Li Pendîkê şewat derket: 2 zarokan jiyana xwe ji dest dan
09:06 Parêzer Kaya: Ji bo 'mafê hêviyê' divê tavilê gav bên avêtin
09:04 Bandora sembolîzmê ya li ser wêjeya Kurdî
09:02 Li şûna baxçeyên Ermenan ên dîrokî avahiyên beton tên çêkirin
09:01 Parêzer Ozoral: Divê êdî Ocalan azad be
09:00 ROJEVA 11'Ê KANÛNA 2025'AN
10/12/2025
21:14 Li Licê li dijî fuhûşê dê meş bê lidarxistin
20:24 Ji Cenevreyê bang: Divê tavilê Abdullah Ocalan azad bibe
19:13 Cezayê bidarvekirina Werîşe Mûradî hat betalkirin
19:05 Festîvala Fîlman a Amedê bi eleqeyek xurt didome
16:56 Li Tetwanê civîna gel: Cara ewil bû Adullah Ocalan ewqas bi hêvî li pêvajoyê dinihêrt
16:55 Veysî Aktaş: Kî xwe birêxistin bike ew ê bi ser bikeve
16:25 Careke din xwîn dan rojnameger Aykol
15:51 Ji NY’ê re name: Ji bo cîbicîkirina ‘mafê hêviyê’ dewletên endam teşwîq bikin
15:48 DEM Partî, CHP û EMEP’ê raporên xwe yên ‘çareseriyê’ dan Meclisê
15:45 Ji bo PKK’iyan şîn hatin danîn, mewlûd hate dayin
15:35 Astengkirina qursa Kurdî hat şermezarkirin: Zimanê me rûmeta me ye
15:04 Daxuyaniyên rêxistinên maf û hiqûqê yên bi boneya Hefteya Mafên Mirovan: Binpêkirin roj bi roj zêdetir dibin
14:36 Ji Înîsiyatîfa Azadî ji Abdullah Ocalan re ya Sûriyeyê daxuyaniya 'mafê hêviyê'
14:35 TJA, DBP û DEM Partiyê têkildarî Hefteya Mafên Mirovan daxuyanî dan
13:14 Dayikên Aştiyê: Em daxwaza azadiya Abdullah Ocalan dikin
13:07 Di saleke desthilata HTŞ'ê de jin: Revandin, kuştin, destdirêjî
12:19 Li Amedê meşa mafên mirovan: Divê pirsgirêka Kurd were çareserkirin