‘Mafê hêviyê dê ji bo dewletê bibe gavekî girîng’

  • rojane
  • 16:45 15 Hezîran 2025
  • |
img

RIHA - Wekîla DEM Partiyê Newroz Uysal Aslan di panela li Rihayê de axivî û got: “Bi avakirina komîsyona li Meclisê re dê pêşiya gavên pêwîst were vekirin.” Veysel Avci jî got: “Dewlet jî di nav de her kesî hêviya xwe girêdayî birêz Ocalan kiriye. Mafê hêviyê bi qasî mafekî hiqûqî, ewqas jî mafekî siyasî û civakî ye.” 

 
Şaxa Komeleya Hiqûqnasên ji bo Azadiyê (OHD), Şaxa Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) û Baroya Rihayê bi sernavê “Di avakirina aştî û civaka demokratîk de mafê hêviyê” panelek li dar xist. Panel, li eywana konferansê ya baroyê hat lidarxistin. Moderatoriya panelê Ahmet Taş ê OHD’î kir. Wekîla Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî) a Şirnexê Newroz Uysal Aslan, Koordînatora SAMER’ê Yuksel Genç û Veysel Avci ku piştî 30 salan ji girtîgehê hatibû berdan, weke axêver tev li panelê bûn. Gelek kesan panel şopandin. 
 
Newroz Uysal Aslan bal kişand ser pêvajoya çareseriya pirsgirêka Kurd û bi bîr xist ku Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan di nameya xwe ya ji bo Akademiya Jineolojiyê de ji bo jinan rêgeza hêviyê esas girtiye. Newroz Uysal Aslan, wiha got: “Hêvîkirin, divê tiştekî ji rêzê nebe. Divê ev hêvî li nava civakê belav bibe û her bijî. Hevdîtinên 6-7 mehên dawî ji nêz ve tên şopandin ji ber ku gelê Kurd dizane ku hemû bûyerên cîhanê dê li bandorê li wan jî bike. Gelo birêz Ocalan çi difikire? Em vê mijarê di perspektîfa ji kongreyê şandibû de dibîin. Birêz Ocalan dibêje ku dixwaze derbasî zemîna hiqûq û diyalogê bibin. Her wiha xwest ku bêyî navbeynkaran, fikrên xwe bi gel re vebêje. Vaye karektera pêvajoyê ev e. Birêz Ocalan dixwaze em li dîrokê û encama me bi dest xistî binêrin.” 
 
DIVÊ LI MECLISÊ KOMÎSYON BÊ AVAKIRIN 
 
Newroz Uysal Aslan bi domdarî anî ziman ku ji bo pêvajo hem ji hêla qanûnî hem jî ji hêla dîplomatîk ve pêş bikeve, divê li Meclisê komîsyon were avakirin û wiha pê de çû: “Lê dewletê di vê mijarê de hêj tu gavên şênber neavêtiye. Birêz Ocalan ev pêvajo weke ‘Banga Aştî û Civaka Demokratîk’ pênase kir. Pêşiya dîplomasiya mezin, gavên mezin jî vedike. Bi avakirina komîsyona li Meclisê re dê gelek tişt biguherin û pêşiya gavên pêwîst bê vekirin. Gelo em civakeke çawa dixwazin?, Em ê civakê çawa ji nû ve ava bikin? Ev pirs pir girîng in. Ji ber ku rastiya civakeke ku rastî kedxwariyê hatî û bûye hedef heye. Birêz Ocalan gotibû ku dixwaze pêvajoyeke nû bide destpêkirin.” 
 
HEVDÎTINÊN AŞTIYÊ Û BANDORA WÊ
 
Yuksel Genç jî destnîşan kir ku ji roja pêvajo dest pê kirî heta niha li qadê lêkolînan dikin û ev tişt anî ziman: “Bi qasî ku em dibînin, kolan encamên pêvajoyê nabîne. Pêwîst e ku mirov li ser pêvajoyên ji sala 1993’yan heta niha bi pêşengtiya birêz Ocalan hatine destpêkirin, bisekine. Welatî wisa dibînin ku pêvajo yek alî ye. Agirbesta 93’yê nîşan da ku têkoşîna azadiyê ya gelê Kurd rewa ye. Li Enqereyê zemîneke rewa hate afirandin, partiyên siyasî hatin avakirin. Heman pêvajo di sala 99’an de hate jiyîn. Birêz Ocalan israra xwe ya di aştiyê de her tim anî ziman. Ji bo komara demokratîk gav avÊt. Heke em pêvajoya 99’an fêm bikin, em ê vê pêvajoyê baştir fêm bikin. Birêz Ocalan wê demê rîskeke mezin li xwe girt. Di pêvajoya 99’an de me ji rayedarên dewletê yên em pêşwazî kirin re wiha got; ‘Komara demokratîk, di meseleya çareseriya pirsgirêka Kurd de noqteya dawî ye.’ Dewletê wê demê tu gavek neavêt û ew pêvajo baş nexwend. Di wê pêvajoyê de mutebeqetek çêbû lê dewletê bicih ne anî. Pêvajoyên aştiyê nîşan dan ku em hêzeke aştiyê yê herêmî ne û rewa ne. Piştî têkçûna pêvajoya 2009-2010’an a Osloyê, pêvajo zêdetir ber şer ve çû. Şerê li herêmê gur bû. Stratejiya navxweyî ya AKP’ê ya pêvajoya 2013-2015’an jî, çavsoriya wê ya mezinbûna li der ve jî vala çû. Ev pêvajoya ku weke Mutebeqeta Dolmabahçeyê hate binavkirin, bi banga Erdogan hate bidawîkirin. Piştre jî pêvajoya 2015-2016’an hate jiyîn ku ji bo gelan pêvajoyeke giran bû. Di vê pêvajoyê de Kurdan li Rojava bi berxwedanê xwe nîşanî hemû cîhanê dan. Heke em bixwazin vê pêvajoyê qezenc bikin, divê em xwe birêxistin bikin. Weke gel divê em li derveyî pêvajoyê nesekinin û berpirsyartiyê li xwe bigirin.” 
 
'TÊKOŞÎNA AZADIYÊ RUHEK E’
 
Veysel Avci jî pênaseya fîlozof Friedrich Nietzsche ya têkildarî hêviyê bi bîr xist û got: “Friedrich Nietzsche, dibêje ku du hevî hene ku yek çalak û yek jî neçalak e. Hêviya neçalak ew e ku mirov tu tiştekî neke. Hêviya çalak jî domandina têkoşînê ye. Birêz Ocalan êdî bûye kesekî gelan. Hêviya birêz Ocalan bi hêviyê nîne. Lê her kes hêviya xwe girêdayî wî dike. Heta dewletê jî hêviya xwe girêdayî wî kiriye. Birêz Ocalan ne tenê ji bo gelê Kurd, ji bo hemû gelan hêvî ye. Birêz Ocalan ji gel bawer e lewma biryara fesixkirinê da. Mesele ne berdana çekan e. Divê mirov pêvajoyê rast pênase bike. Heke gel mekanîzmaya xwe ava bike, tu hêz nikarin xwe li pêşiya wan bigire. Konfederalîzma Demokratîk jî ev e. Qadeke ku gel xwedî gotin û xwe birêxistin dike. Dewlet ji hêla hiqûqî ve mecbûr e gavan biavêje. Pêvajoya tê jiyîn ne pêvajoyeke kevneşop e. Divê mirov nebêje ‘îmze hatin avêtin û pêvajo qediya.’ Berpirsyartî li ser milê her kesî ye. Divê mirov vê bi vî rengî bibîne. Gelo em ê pêvajoyên bi vî rengî çawa birêve bibin? Bi xwebirêxistinkirinê. Rewşên tiştên me xeyal jî nedikir çêbûn. Têkoşîna azadiyê, ruheke ku dê her bijî. Hêviya me ji bo gelan e, mafê hêviyê bi qasî ku mafekî hiqûqî ye, ewqas jî mafekî siyasî û civakî ye. Mafê hêviyê, bi qasî ji bo me, ji bo dewletê jî gavekî ewqas girîng e.” 
 
Panel, bi beşa pirs û bersivan bi dawî bû. 
 
 
 

Sernavên din

12:05 Koma Aştî û Civaka Demokratîk: Em çekên xwe bi îradeya xwe ya azad îmha dikin NÛÇEYA LEZGÎN
11:16 Cihê merasîma dîrokî diyar bû
11:06 Şandeya DBP, HDK û DEM Partiyê li qada merasîmê ye
10:49 Serşêwirmendê Serokkomar Yîgît Bulut mir
10:42 Gel li benda ‘Koma Aştî û Civaka Demokratîk’ e! HATE NÛKIRIN
10:34 Welatiyan wesayîtên kana madenê ji bajarokê derxistin
10:06 Hevberdevkê Giştî yê YSP’ê Asena: Pêvajoyeke nû ya têkoşînê dest pê dike
09:52 Delegasyona navneteweyî ber bi qada torenê ve bi rê ket
09:44 Pirtûka parastina doza Kobanê: ‘Jin Jiyan Azadî’ çap bû
09:33 Tunç Soyer: Yên di bin zexta îktîdarê de divê hevkariyê mezin bikin
09:29 'Di sala 10'emîn de li ser şopa Pirsûsê': Ji bo edaletê têkoşîna li ser bingeheke yekgirtî
09:06 Alî Bozan: Dora gavavêtinê a dewletê ye
09:05 Welatiyên beşdarî hevdîtinên gel bûn: Divê dewlet gav bavêje
09:04 30 salên jiyana wî di girtîgehê de derbas bû: Ji bo jidilbûnê divê girtiyên nexweş bên berdan
09:01 3 sal in muayeneya kelemçekirî li girtiya bi nexweşiya tuberkulozê tê ferzkirin
09:00 ROJEVA 11’Ê TÎRMEHA 2025’AN
08:15 Rêwîtiya ber bi kêliya ku dê herka dîrokê biguherîne
07:59 Şandeya ku dê torenê bişopînê ber bi Silêmaniyeyê ve bi rê ket
10/07/2025
17:05 Ceza dan malbata Kocakaya ê bi îşkenceyê hatibû qetilkirin
16:56 Rojnameger Hêvîdar Onver îfade da
16:36 Yunaçti piştî 30 salan hate berdan: Em ê têkoşîna xwe bidomînin
16:05 Rojnamegerên ji bo torena PKK’ê bi rê ketin: Em ê şahidiya kêliyên dîrokî bikin
15:41 Şîna Abdullah Okur bi girseyî hate ziyaretkirin
14:46 Dozgerî ji bo 7 rojnamegeran ceza xwest
14:13 Di kongreya Wan TUHAY-DER’ê de coşa peyama bidîmen
14:03 Kesên di Komkujiya Garê de jiyana xwe ji dest dabûn hatin bibîranîn
13:43 Rûxseta lêgerîna petrolê ya li Amedê ji bo 2 salan hate dirêjkirin
13:31 Li dijî zextên rejîma Îranê bang hate kirin
13:26 Erdogmûş: Hincet neman, divê her kes berpirsiyariyê li xwe bigre
13:25 Şewatên Uşakê hatin kontrolkirin
13:09 Li Mêrdînê jinekê bi awayekî guman jiyana xwe ji dest da
12:26 Serokê Giştî yê OHD’ê: Divê êdî guherînên yasayî bên kirin
12:24 ‘Divê dewlet pêvajoyê dirêj neke’
12:23 Ji bo torena PKK’ê ji Amedê bi rê ketin
11:37 Tahmaz: Banga Ocalan peywirên siyaseta demokratîk destnîşan dike
11:25 Înstagramê hesabê Ajansa Welat girt
11:19 Dayika Alî Îsmaîl Korkmaz: Bêhiqûqîtî me bêhtir xemgîn dike
11:01 Ji bo Hesendînê li ber xwe didin: Em li benda piştevaniyê ne
10:42 Rojnameger Er: Pêşeroja pêvajoyê girêdayî helwesta hikûmetê ye
10:25 Hamasê qebûl kir ku dîlgirtiyên Îsraîlî serbest berde
10:23 9 sal in mexdûrên KHK’ê li benda karê xwe ne
10:00 Hunermend Pinar Aydinlar: Divê aştî û azadî derdê hemû welat be
09:56 Li Girtîgeha Tokatê girtiyên 8 meh in li benda tedawiyê disekinin hene
09:25 Dê navê Dengbêj Şakiro li Agiriyê nemir be
09:24 Xwezaya Şirnexê dê bi 10 projeyên nû yên enerjiyê bê talankirin
09:19 Şaredarê Şîleyê Kabadayi hate binçavkirin
09:07 Dayikên ku zarokên xwe winda kirine: Banga bidîmen hêviya me xurt kir
09:06 Serokê Baroya Mûşê: Pêvajo di asteke girîng de ye, divê her kes xwedî lê derkeve
09:05 Francesco Cerasanî: Ocalan bi banga xwe deriyekî nû li ber demokrasiyê vekir
09:03 Ji Roboskiyê bang li dayikên leşkeran kirin: Ger em mil bidin milê hev dê êşên me kêm bibin
09:01 Di şer de du zarokên xwe winda kir: Bila komîsyon bê avakirin û gav bên avêtin
09:00 ROJEVA 10’Ê TÎRMEHA 2025’AN
08:24 Hasan Aşa ku ji sedî 91 astengdar bû hate berdan
08:09 KCK’ê bersiv da banga Ocalan: Gavên şênber ên tên xwestin em ê biavêjin
09/07/2025
20:12 Balyozê DYA'yê: Dibe ku QSD, entegreyî Sûriyeyê bibe û tevlî artêşê bibe
20:04 Li Girê Spî hêzên paramîlîter bi hev ketin: Kesek mir, 4 kes birîndar bûn
19:57 Hûrguliyên civînên Şamê: Divê Peymana 10'ê Adarê bêkêmasî bê pêkanîn
19:51 Piştî 31 salan serbest hat berdan: Em ê xwedî li mîrateya wan derkevin
19:43 Nesrîn Teke li ser gora xwe hat bibîranîn
16:48 Ji bo girtiyên nexweş ên li Girtîgeha Sîncanê serî li ÎHÎK’ê da
16:43 OHD’ê ji bo girtiyê nexweş Ayik banga tehliyeyê kir
15:53 Akademîsyena Aştiyê Fulya Atacan jiyana xwe ji dest da
15:52 Tayîp Temel: Bingeha hiqûqî şert e
15:39 Bayindir: Nexşerêya Ocalan dê ji bo teşedayîna pêşerojê sûdewer be
14:41 Guleç: Daxuyaniya Ocalan rast û di cih de ye
Canpolat: Banga dîrokî ya Ocalan resmê sedsalê ye
14:05 Ayşegul Dogan: Di 11’ê Tîrmehê de em ê li Silêmaniyeyê bin
14:00 Ji bo Midurê Karên Nivîsan ê Lemanê biryara binçavkirinê hat dayin
13:59 Piştî 26 salan dengê Ocalan bihîstin: Divê bi lezgînî gav bên avêtin
13:27 Hevseroka ESP’ê Hatîce Denîz Aktaş nehate berdan
13:26 Erdogan: Em ê agahiyên erênî bigirin
13:14 Siyasetmedar û rewşenbîr dê ji bo torena li Silêmaniyeyê bi rê kevin
12:10 Banga dîrokî ya Abdullah Ocalan di çapemeniya cîhanê de deng veda
11:53 Çapemeniya Tirkiyeyê banga bidîmen çawa dît?
11:34 Banga Abdullah Ocalan di medyaya dijîtal de bû TT
11:23 Di lêpirsîna ÎBB’ê de 10 kesê din jî hatin binçavkirin
11:16 Civîna şandeya Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê ya bi hikûmeta demkî re dest pê kir
11:05 Li Îzmîrê di mehekê de 26 hezar hektar erd şewitî
11:02 Li Egeyê şewatên daristanan
10:44 Şandeya Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê dê bi hikûmeta demkî re bicive
10:43 Plana Tirkiyeyê ya ji bo Sûriyeyê: Armanc kontrolkirina Derya Spî ye
10:42 Hejmara kesên li Texasê di lehiyê de mirîn derket 111’an
10:42 Tirkiyeyê jîriya çekirî asteng kir
10:39 Halîde Turkoglû: Jin di têkoşîna aştiyê de bûne yek
09:52 ‘Divê rêxistinên tenduristiyê beşdarî pêvajoyê bibin’
09:22 Hafîze Îpek: Divê ji bo yekitiyê bi berpirsiyarî tevbigerin
09:21 Koichi: Ocalan, Mandela û Che Guevarayê îroyîn e
Bilongo: Meseleya sereke dê piştî çekdanînê çi bibe
09:12 Daxwazên jinan ên ji bo TÎS'ê: Wekhevî
09:11 Li ser daxwaza jinan navê 'Bazara Jinan' lê hat kirin
09:10 Li Amedê 80 civîn: Ji bo pêvajoyê piştgirî jî fikar jî zêde ne!
09:07 'Divê hemû aktor bi feraseteke di ser siyasetê re xwedî li pêvajoyê derkevin'
09:00 Ji Abdullah Ocalan banga bidîmen: Ez ji hêza siyaset û aştiya civakî bawerim
09:00 ROJEVA 9’Ê TÎRMEHA 2025’AN
08:18 Banga dîrokî ya Abdullah Ocalan dê were weşandin
08/07/2025
20:56 Şaredarê Edeneyê Karalar û yê Manvgatê Nefî hatin girtin
16:57 Ji bo Şaredarê Semsûrê biryara hefsa malê hate dayîn
16:56 Daxwaza tehliyeyê ya girtiyê nexweş ku ji sedî 76 astengdar e hate redkirin
16:35 Rejîma Îranê cezayê îdamê da 5 girtiyan
16:30 Gundî li dijî qanûna madenê meşiyan Meclisê
15:44 Dozgeriyê ji bo Karalar daxwaza girtinê kir
15:42 Ozel: Li dijî hêza sindoqê şer îlan kirin