‘Mafê hêviyê dê ji bo dewletê bibe gavekî girîng’

  • rojane
  • 16:45 15 Hezîran 2025
  • |
img

RIHA - Wekîla DEM Partiyê Newroz Uysal Aslan di panela li Rihayê de axivî û got: “Bi avakirina komîsyona li Meclisê re dê pêşiya gavên pêwîst were vekirin.” Veysel Avci jî got: “Dewlet jî di nav de her kesî hêviya xwe girêdayî birêz Ocalan kiriye. Mafê hêviyê bi qasî mafekî hiqûqî, ewqas jî mafekî siyasî û civakî ye.” 

 
Şaxa Komeleya Hiqûqnasên ji bo Azadiyê (OHD), Şaxa Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) û Baroya Rihayê bi sernavê “Di avakirina aştî û civaka demokratîk de mafê hêviyê” panelek li dar xist. Panel, li eywana konferansê ya baroyê hat lidarxistin. Moderatoriya panelê Ahmet Taş ê OHD’î kir. Wekîla Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî) a Şirnexê Newroz Uysal Aslan, Koordînatora SAMER’ê Yuksel Genç û Veysel Avci ku piştî 30 salan ji girtîgehê hatibû berdan, weke axêver tev li panelê bûn. Gelek kesan panel şopandin. 
 
Newroz Uysal Aslan bal kişand ser pêvajoya çareseriya pirsgirêka Kurd û bi bîr xist ku Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan di nameya xwe ya ji bo Akademiya Jineolojiyê de ji bo jinan rêgeza hêviyê esas girtiye. Newroz Uysal Aslan, wiha got: “Hêvîkirin, divê tiştekî ji rêzê nebe. Divê ev hêvî li nava civakê belav bibe û her bijî. Hevdîtinên 6-7 mehên dawî ji nêz ve tên şopandin ji ber ku gelê Kurd dizane ku hemû bûyerên cîhanê dê li bandorê li wan jî bike. Gelo birêz Ocalan çi difikire? Em vê mijarê di perspektîfa ji kongreyê şandibû de dibîin. Birêz Ocalan dibêje ku dixwaze derbasî zemîna hiqûq û diyalogê bibin. Her wiha xwest ku bêyî navbeynkaran, fikrên xwe bi gel re vebêje. Vaye karektera pêvajoyê ev e. Birêz Ocalan dixwaze em li dîrokê û encama me bi dest xistî binêrin.” 
 
DIVÊ LI MECLISÊ KOMÎSYON BÊ AVAKIRIN 
 
Newroz Uysal Aslan bi domdarî anî ziman ku ji bo pêvajo hem ji hêla qanûnî hem jî ji hêla dîplomatîk ve pêş bikeve, divê li Meclisê komîsyon were avakirin û wiha pê de çû: “Lê dewletê di vê mijarê de hêj tu gavên şênber neavêtiye. Birêz Ocalan ev pêvajo weke ‘Banga Aştî û Civaka Demokratîk’ pênase kir. Pêşiya dîplomasiya mezin, gavên mezin jî vedike. Bi avakirina komîsyona li Meclisê re dê gelek tişt biguherin û pêşiya gavên pêwîst bê vekirin. Gelo em civakeke çawa dixwazin?, Em ê civakê çawa ji nû ve ava bikin? Ev pirs pir girîng in. Ji ber ku rastiya civakeke ku rastî kedxwariyê hatî û bûye hedef heye. Birêz Ocalan gotibû ku dixwaze pêvajoyeke nû bide destpêkirin.” 
 
HEVDÎTINÊN AŞTIYÊ Û BANDORA WÊ
 
Yuksel Genç jî destnîşan kir ku ji roja pêvajo dest pê kirî heta niha li qadê lêkolînan dikin û ev tişt anî ziman: “Bi qasî ku em dibînin, kolan encamên pêvajoyê nabîne. Pêwîst e ku mirov li ser pêvajoyên ji sala 1993’yan heta niha bi pêşengtiya birêz Ocalan hatine destpêkirin, bisekine. Welatî wisa dibînin ku pêvajo yek alî ye. Agirbesta 93’yê nîşan da ku têkoşîna azadiyê ya gelê Kurd rewa ye. Li Enqereyê zemîneke rewa hate afirandin, partiyên siyasî hatin avakirin. Heman pêvajo di sala 99’an de hate jiyîn. Birêz Ocalan israra xwe ya di aştiyê de her tim anî ziman. Ji bo komara demokratîk gav avÊt. Heke em pêvajoya 99’an fêm bikin, em ê vê pêvajoyê baştir fêm bikin. Birêz Ocalan wê demê rîskeke mezin li xwe girt. Di pêvajoya 99’an de me ji rayedarên dewletê yên em pêşwazî kirin re wiha got; ‘Komara demokratîk, di meseleya çareseriya pirsgirêka Kurd de noqteya dawî ye.’ Dewletê wê demê tu gavek neavêt û ew pêvajo baş nexwend. Di wê pêvajoyê de mutebeqetek çêbû lê dewletê bicih ne anî. Pêvajoyên aştiyê nîşan dan ku em hêzeke aştiyê yê herêmî ne û rewa ne. Piştî têkçûna pêvajoya 2009-2010’an a Osloyê, pêvajo zêdetir ber şer ve çû. Şerê li herêmê gur bû. Stratejiya navxweyî ya AKP’ê ya pêvajoya 2013-2015’an jî, çavsoriya wê ya mezinbûna li der ve jî vala çû. Ev pêvajoya ku weke Mutebeqeta Dolmabahçeyê hate binavkirin, bi banga Erdogan hate bidawîkirin. Piştre jî pêvajoya 2015-2016’an hate jiyîn ku ji bo gelan pêvajoyeke giran bû. Di vê pêvajoyê de Kurdan li Rojava bi berxwedanê xwe nîşanî hemû cîhanê dan. Heke em bixwazin vê pêvajoyê qezenc bikin, divê em xwe birêxistin bikin. Weke gel divê em li derveyî pêvajoyê nesekinin û berpirsyartiyê li xwe bigirin.” 
 
'TÊKOŞÎNA AZADIYÊ RUHEK E’
 
Veysel Avci jî pênaseya fîlozof Friedrich Nietzsche ya têkildarî hêviyê bi bîr xist û got: “Friedrich Nietzsche, dibêje ku du hevî hene ku yek çalak û yek jî neçalak e. Hêviya neçalak ew e ku mirov tu tiştekî neke. Hêviya çalak jî domandina têkoşînê ye. Birêz Ocalan êdî bûye kesekî gelan. Hêviya birêz Ocalan bi hêviyê nîne. Lê her kes hêviya xwe girêdayî wî dike. Heta dewletê jî hêviya xwe girêdayî wî kiriye. Birêz Ocalan ne tenê ji bo gelê Kurd, ji bo hemû gelan hêvî ye. Birêz Ocalan ji gel bawer e lewma biryara fesixkirinê da. Mesele ne berdana çekan e. Divê mirov pêvajoyê rast pênase bike. Heke gel mekanîzmaya xwe ava bike, tu hêz nikarin xwe li pêşiya wan bigire. Konfederalîzma Demokratîk jî ev e. Qadeke ku gel xwedî gotin û xwe birêxistin dike. Dewlet ji hêla hiqûqî ve mecbûr e gavan biavêje. Pêvajoya tê jiyîn ne pêvajoyeke kevneşop e. Divê mirov nebêje ‘îmze hatin avêtin û pêvajo qediya.’ Berpirsyartî li ser milê her kesî ye. Divê mirov vê bi vî rengî bibîne. Gelo em ê pêvajoyên bi vî rengî çawa birêve bibin? Bi xwebirêxistinkirinê. Rewşên tiştên me xeyal jî nedikir çêbûn. Têkoşîna azadiyê, ruheke ku dê her bijî. Hêviya me ji bo gelan e, mafê hêviyê bi qasî ku mafekî hiqûqî ye, ewqas jî mafekî siyasî û civakî ye. Mafê hêviyê, bi qasî ji bo me, ji bo dewletê jî gavekî ewqas girîng e.” 
 
Panel, bi beşa pirs û bersivan bi dawî bû. 
 
 
 

Sernavên din

21:35 Li Elkê civîna gel: Em ê bi hev re barê pêvajoyê hilgirin
21:32 Di civîna MGK'ê de îşaret bi pêvajoyê hat kirin
20:29 Li Siwêdayê hezar û 350 nexweşên pênceşêrê bê derman in
20:22 Hêzên rejîma Îranê kolberekî kurd birîndar kirin
20:14 Kûrtûlmûş: Xebatên komîsyonê wê hefteya ewil a Tebaxê dest pê bikin
16:48 Cenazeyê rojnamevan Nîzamettîn Yilmaz anîn Stenbolê
16:29 Qeyûmê Wanê welatiyên astengdar ji kar derxist: Ev cara duyemîn e em mexdûr dibin
16:28 Ji bo sersaxiya Zîlan Esen serdana girseyî
16:06 Gardiyanan hem îşkence lê kirin hem jî giliyê wî kirin
15:17 Ozel: Serokê meclisê daxwazên me qebûl kirin, em ê di komîsyonê de cih bigirin
15:14 DEM Partiyê endamên malbata Dedeogullari bibîr anî
14:20 Sînorê xizaniyê yê Turk-Îşê: 86 hezar lîre
14:11 Di 7 mehan de 4 hezar û 426 şewat: Qadeke 50 hezar hektar bû xwelî
14:04 Ji Hunergeha Welat berhemeke nû: Derwêş û Edûlê
13:38 Li Koreya Başûr ji ber germa zêde 13 kes mirin
12:57 Wezîr Tûnç: Em ê di warê teknîkî de piştgiriyê bidin biryarên meclisê
12:44 Pêlên tsûnamiyê gihîştîn peravên Rûsya, Japonya û DYA'yê
12:15 Li dijî karwanê NY´ê êriş: Kesekî birîndar bû
12:02 Li nexweşxaneyê klîma nayên xebitandin nexweş mexdûr in
11:59 Şîna Firat Bayrak bi girseyî hate ziyaretkirin
11:58 Li dijî derxistina 223 karkeran bertek
10:57 Li gorî TUÎK'ê rêjeya bêkariya rastîn ji sedî 32,9 e
10:50 Li Tetwanê sal û nîveke texrîbatên qeyûm û AKP'ê ji holê tên rakirin
10:10 Dayika Nîhat Kazanhan: Ger edalet nebe aştî jî çênabe
09:51 Keşeyê Dêra Portestanê Peker: Ger em bibin yek dê hikûmet gavan biavêje
Hevseroka DADEN'ê Sabahat Înal Acar: Dermanê Kurdistanê yekîtî ye
09:42 Elewiyan piştgirî dan Ocalan: Em parçeyeke esasî yê pêvajoyê ne
09:29 Li Rûsyayê bi pileya 8.8 erdhêj çêbû: Hişyariya tsûnamiyê
09:21 Saziyên Wanê: Pêvajo firsendeke sedsalî ye, misgoerkirina qanûnî divê
09:12 Li Edeneyê 22 kedkar 9 sal in li benda vegera ser kar in
09:08 Li taxên Rihayê civînên gel hatin lidarxistin
09:08 Di bin 40 pileyî de dixebitin: Ji mecbûrî
09:03 Hesendînî: Em xwedî li xwezaya xwe derkevin
09:00 ROJEVA 30'YÊ TÎRMEHA 2025'AN
29/07/2025
21:38 Brîtanya: Eger Îsraîl agirbestê paşguh bike ew ê dewleta Filistînê nas bikin
21:18 Li Şirnexê li dijî darbirînê kampanyaya îmzeyan
20:39 Di navbera Tirkiye û Qazaxistanê de 20 peyman hatin îmzekirin
17:00 Li Îdîrê jinan pêvajo gotûbêj kir
16:50 Di doza teşhîrkirina bedena jinan de biryara bêşopandinê
16:44 Li Îranê di hefteyekî de 20 girtî hatin darvekirin
16:32 Ji Siwêdayê banga ‘Ambargoyê rakin û hesab ji sûcdaran bipirsin’
16:21 ÎHD’ê têkildarî rewşa Hatîce Onaran name ji wezaretê re şand
16:20 Nerazîbûna li dijî erêkirina beraata doza Komkujiya Enqereyê
16:07 Karneya ÎHÎK’ê ya girtîgehan: Ji bo 21 hezar û 642 serlênanên binpêkirinê 153 serdan kirî
15:06 Şîna Berîvan Demîr bi girseyî hate ziyaretkirin
13:42 Rojnamevanan li pêşiya Konsolosxaneya Îsraîlê: Em deng didin hempîşeyên xwe yên Filistînî
13:18 Ji ber ‘lêgerînê’ tedawiya girtiyekî hate astengkirin
12:11 Têkildarî astengiyên tehliyeyê ji bo 4 saziyan serlêdan hate kirin
12:03 Baroya Amedê: Divê parvekirinên ku aştiya civakî tehdîd dikin cidî neyên girtin
11:36 Li Edeneyê 2 jin hatin qetilkirin
11:27 Li Rezanê polîs tundî li ciwanekî kir
11:18 Ji bo zarok û mezinan perwerdehiya ziman destpê dike
11:15 Li Girtîgeha Merîwanê tundiya li ser girtiyan zêde bûye
11:09 Li Mêrdînê welatî bêav hatin hiştin
11:08 Ji ber nelirêtî û gendeliyên di dema qeyûm de: 25 kes hatin cezakirin
10:49 Polîsê ku zarokê 7 salî kuşt dê neyê darizandin
10:25 Li Midûriyeta Tenduristiyê ya Şirnexê sixtekarî!
09:55 Îkbal Eren: Em gorên xizmên xwe û cezakirina kiryaran dixwazin
09:50 Dîmen karkerên HepsiJET'ê piştrast kirin
09:43 Pirsa ku tehliyeyê dereng dixe: Eger PKK bi avabûneke nû dewam bike, hûn ê tevlî bibin?
09:13 Rojnamevan Abayay tê bibîranîn: Peyrewên wî lêgerîna heqîqetê didomînin
09:12 'Gavên yekalî pirsgirêka ewlehiyê kûrtir dikin'
09:11 Jakob Migenda: Têkoşîna Ocalan nîşaneya azadiya gelan e
09:06 Înîsyatîfa Yekîtiyê: Dive her kes beşdarî Înîsyatîfa Yekîtiyê bibe
09:03 Li Cizîrê ciwanên ku bi bekçiyan re nîqaş kirin hatin binçavkirin
09:00 ROJEVA 29'Ê TÎRMEHA 2025'AN
28/07/2025
21:21 Abdullah Ocalan: Beşdarbûna hemû beşên civakê ya ji bo pêvajoyê pêwîstiyeke jiyanî ye
16:43 Rêxistina Efûyê ya Navneteweyî: Li Sûriyeyê 8 jinên Elewî hatine revandin
16:24 Li Qersê civîna jinan: Dê têkoşîna me destkeftiyên me diyar bike
16:01 Li Hesendînê çalakî: Li Kurdistanê qirkirina ekolojîk pêk tê
15:49 Bîranîna Komkujiya Roboskê: Bêyî rûbirûbûna aştî pêk nayê
15:48 Li Şirnexê li dijî talana daristanan dê kampanyaya îmzeyan bê destpêkirin
15:39 Piştguhkirina DEDAŞ’ê bû sedema mirina 6 çêlekan
15:34 Hunermendan ji bo pêvajoyê 8 pêşniyarî kirin
14:41 KESK: Bila mûçeyên herî kêm di ser sînorê xizaniyê de be
14:05 Ji bo girtî Kiskaç bang: Rewşa wê ya tenduristiyê giran e
13:26 Îranê 4 sal û 8 meh ceza da nivîskarê Kurd
13:16 DAIŞ’ê êrişî dêrê kir: 43 kes mir in 15 kes jî birîndar bûn
13:08 Şara dê sêyek a Parlamentoya Sûriyeyê diyar bike
12:12 DFG’ê 3 rojnamevan bi bîr anî: Şehîdên Çapemeniya Azad rûmeta me ne
12:00 100 jinên enternasyonalîst: Em dixwazin biçin serdana Abdullah Ocalan
11:29 Rahîb Kavak: Divê dêr jî tevli pêvajoyê bibin
11:03 Li Iraqê partiya jinan hate damezirandin
10:56 Hejmara nû ya Xwebûnê der ket
10:42 Li Girtîgeha Tîpa T a Duzceyê înfaza 2 girtiyan hate şewitandin
10:35 Beşdarên Konferansa Yekitiya Neteweyî: Em ê bi yekitiyê ve bi ser bikevin
10:30 Çima civîna Rêveberiya Xweser û Şamê hate taloqkirin?
10:05 ‘Lijneyên çavdêriyê hêviya çareseriyê hedef digirin’
10:02 Gulistan Kiliç Koçyîgît: Berpirsiyarê şewatan hikûmeta AKP’ê ye
09:21 Xwest bibe vasî lê vasî tayînî wî kirin û jiyana wî serobino kirin
09:09 Di Mihrîcana Munzûrê de nêrîna hevpar: Li dijî talanê têkoşîna hevpar
09:05 Mîhrîcana Stranan a Arxavûnê bi dawî bû
09:00 ROJEVA 28’Ê TÎRMEHA 2025’AN
27/07/2025
16:29 'Divê erka rêveberiyên herêmî ya mudaxalekirina şewatan bê zêdekirin'
16:05 Hevserokên Giştî yên DBP'ê çûn serdana Veysî Aktaş
16:01 Di Mîhrîcana Mûnzûrê de mijara ekolojiyê hat nîqaşkirin
15:33 Meclisa Ekolojiyê ya Amedê: Dev ji xebata ku zirarê dide Birqleynê berdin
15:18 Îsraîlê êrîşî Lûbnanê kir: 2 kes mir
14:35 SOHR: Hêzên Îsraîlê ketin Quneitra
14:16 Hevserokê DBP'ê Bayindir: Kurd nêzî bidestxistina statuyê ne
13:39 Siweyda di bin dorpêçê de ye, 36 gund wêran bûn