Fîlozof Lowy: Fikrên Ocalan ên têkildarî dîrok û civakê pir xurt in

  • rojane
  • 12:42 9 Hezîran 2025
  • |
img
NAVENDA NÛÇEYAN - Fîlozof Prof. Michael Lowy, diyar kir ku fikrên Abdullah Ocalan îlhamê didin û got: “Fenîmîzma ku Ocalan destnîşan kiriye, yanî rola diyarker a jinan a ji bo veguherîna civakî, hesabpirsîna ji avaniyên baviksalariyê il gorî min jî gelekî girîng e.” 
 
“Banga Aştî û Civaka Demokratîk” a Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan ku di 27’ê Sibatê de hate ragihandin, di mijara çareseriya pirsgirêka Kurd rê li ber geşedanên nû vekir û li cîhanê jî deng veda. Yek ji nûnerên kevneşopiya Marksîst fîlozof û civaknas Michael Lowy, geşedanên dawî ji ANF’ê re nirxand. 
 
Michael Lowy bi bîr xist ku beriya çend hefteya wî serdana Amedê kir, li wê derê derfet dît ku bi hevalên xwe yên ji çep a Kurd biaxive û ev tişt anî ziman: “Min dît ku bi hêviyeke mezin bi pêvajoya aştiyê ve girêdayî ne. Hêvî dikin ku ev yek bibe destpêka serdemeke nû. Di heman demê de ji hikûmeta Erdogan jî nîşaneyên şênber ên li ser destpêkirina pêvajoyê hêvî dikin. Heta niha ji aliyê hikumeta Erdogan ve gaveke şênber nehatiye avêtin. Yanî girtiyên siyasî yên Kurd hîn jî girtî ne. Di serî de Selahattîn Demîrtaş, bi sûcdariyên absurt girtî ne. Gelek mirovên ji wezîfeya xwe hatine dûrxistin hîn jî girtî ne. Ji Erdogan gavên şênber hêvî dikin ku nîşan bide hin gişt têne guhertin."
 
‘PKK’Ê BANGA OCALAN PÊK ANÎ’
 
Bi domdarî Lowy bal kişand ser biryarên Kongreya 12'emîn a PKK'ê û ev nirxandin kir: “Bi dîtina min banga Ocalan bi cih anîn; ji ber ku damezirîner e, îdeolog û lîderê dîrokî ye. PKK jî li gorî banga Ocalan tevgeriya. Aşkera kirin ku şer rawestandine û nêta wan heye ku PKK'ê fesix bikin. Bêguman hin garantiyan dixwazin. Heta niha ev garantî nehatine dayin. Bi qasî ku min fêhm kir, PKK garantiyan dixwaze ku karibe tev li jiyana siyasî û civakî ya li Tirkiyeyê bibe. Yanî divê mirov li bendê bisekine û bibîne bê wê çi bibe.
 
PKK gihîşt wê encamê ku bi têkoşîna çekdarî nikare bigihêje cihekî; ku ev yek encameke rast e. Li gorî min di nava şert û mercên nû de ev yek berhemdar nîne. Dewamkirina têkoşîna çekdarî encamekê bi xwe re nayîne. Di vir de mafdar in. Lê belê bêyî garantiyekê fesixkirina rêxistinê û nebûna derfetê karê demokratîk û qanûnî; ev yek aqilane nîne. Lewma ez baş fêhm dikim bê çima garantiyan dixwazin.
 
HETA NIHA JÎ HIKÛMETA TIRKIYEYÊ BERSIVEK NEDAYE
 
Bi dîtina min daxuyaniya PKK'ê cihê baweriyê ye ku gotibû, 'Em amade ne xwe fesix bikin, dawî li karên çedkarî bînin'. Ne bawerim ku nêta wan hebe ku çalakiyên çekdarî dewam bikin. Lê belê heta ku ji aliyê din tiştekî wernegirin wê dest ji çekê bernedin. Di vir de bersiv divê ji hikûmeta Tirkiyeyê bê. Heta niha nîşaneyeke bi vî rengî nayê dîtin. Girtî hîn jî li girtîgehê ne. Ji ber vê yekê dibe ku niha pêvajoyek hatibe destpêkirin, lê belê fesixkirina PKK'ê ne tiştekî welê ye ku di nava çend rojan de pêk were.”
 
‘GELO PARADÎGMAYA OCALAN DIKARE BIBE HÊVIYA ALTERNATÎFÊ?’
 
Lowy, pirsa "Weke ramangerekî dijberê kapîtalîzmê, hûn difikirin ku paradîgmaya Abdullah Ocalan bibe hêviya alternatîfekê?” jî wiha bersivand: “Belê, bi dîtina min weke şêweyê rêxistiniyeke siyasî û civakî ya alternatîfê kapîtalîzmê, ev yek hewldaneke gelekî balkêş e. Modeleke hem civakî - her wiha mirov dikare bibêje sosyalîst e - hem jî ekolojîk û femînîst e. Bêguman şert û mercên li Rojava zehmet e; lewma bicihhatina vê perspektîfê bi temamî zehmet e. Lê belê li gel vê yekê jî ev vîzyon îlhamê dide çalakiyên aktîvîstên şoreşger ên ku berê xwe didin Rojava. Û ev yek jî Rojava li cîhanê dike yek ji tecrûbeyên herî balkêş, li gel tevgera Zapatist a li Chiapasê.”
 
REXNEYÊN OCALAN ÊN LI DIJÎ MARX NIRXAND
 
Lowy weke teorîsyen û civaknasekî Marksîst, rexneyên Rêber Apo û PKK'ê yên li Marx jî bi vî rengî şîrove kir: “Ez Marksîst im, lê belê xwe bi giranî weke Marksîstekî libertaire (azadîparêz) pênase dikim. Yanî Marksîstekî welê me ku li gorî min, ji gelek fikrên anarşîstan sûd dikare bê wergirtin. Lewma bi sempatî nêzî nivîsên Murray Bookchin dibim ku îlham da Ocalan. Di heman demê de li gorî min ekolojî jî meseleyeke bingehîn e; ev jî nuqteyeke din a hevpar e. Her wiha fenîmîzma ku Ocalan destnîşan kiriye, yanî rola diyarker a jinan a ji bo veguherîna civakî, hesabpirsîna ji avaniyên baviksalariyê il gorî min jî gelekî girîng e.
 
Ez van hemûyan gelekî hêja dibînim. Bêguman hin fikrên min ên cuda jî hene -mînak lêgerîna li plansaziyeke ekososyalîst - Dibe ku ev ye ji pêşniyarên Ocalan an jî yên hewl tê dayin li Rojava bi cih bê anîn hinekî cudatir be. Lê belê ez îdia nakim ku xwedî çareseriya mutleq a her pirsgirêkê me. Li gel hemû zehmetiyan jî weke ku min got, tecrûbeya Rojava îro li cîhanê yek ji tecrûbeyên herî balkêş e. Lê belê ev gotinên ku min qalê kir, nayê wê wateyê ku min dest ji fikrên xwe yên Marksîst berdaye.”
 

Sernavên din

16:48 Cenazeyê rojnamevan Nîzamettîn Yilmaz anîn Stenbolê
16:29 Qeyûmê Wanê welatiyên astengdar ji kar derxist: Ev cara duyemîn e em mexdûr dibin
16:28 Ji bo sersaxiya Zîlan Esen serdana girseyî
16:06 Gardiyanan hem îşkence lê kirin hem jî giliyê wî kirin
15:17 Ozel: Serokê meclisê daxwazên me qebûl kirin, em ê di komîsyonê de cih bigirin
15:14 DEM Partiyê endamên malbata Dedeogullari bibîr anî
14:20 Sînorê xizaniyê yê Turk-Îşê: 86 hezar lîre
14:11 Di 7 mehan de 4 hezar û 426 şewat: Qadeke 50 hezar hektar bû xwelî
14:04 Ji Hunergeha Welat berhemeke nû: Derwêş û Edûlê
13:38 Li Koreya Başûr ji ber germa zêde 13 kes mirin
12:57 Wezîr Tûnç: Em ê di warê teknîkî de piştgiriyê bidin biryarên meclisê
12:44 Pêlên tsûnamiyê gihîştîn peravên Rûsya, Japonya û DYA'yê
12:15 Li dijî karwanê NY´ê êriş: Kesekî birîndar bû
12:02 Li nexweşxaneyê klîma nayên xebitandin nexweş mexdûr in
11:59 Şîna Firat Bayrak bi girseyî hate ziyaretkirin
11:58 Li dijî derxistina 223 karkeran bertek
10:57 Li gorî TUÎK'ê rêjeya bêkariya rastîn ji sedî 32,9 e
10:50 Li Tetwanê sal û nîveke texrîbatên qeyûm û AKP'ê ji holê tên rakirin
10:10 Dayika Nîhat Kazanhan: Ger edalet nebe aştî jî çênabe
09:51 Keşeyê Dêra Portestanê Peker: Ger em bibin yek dê hikûmet gavan biavêje
Hevseroka DADEN'ê Sabahat Înal Acar: Dermanê Kurdistanê yekîtî ye
09:42 Elewiyan piştgirî dan Ocalan: Em parçeyeke esasî yê pêvajoyê ne
09:29 Li Rûsyayê bi pileya 8.8 erdhêj çêbû: Hişyariya tsûnamiyê
09:21 Saziyên Wanê: Pêvajo firsendeke sedsalî ye, misgoerkirina qanûnî divê
09:12 Li Edeneyê 22 kedkar 9 sal in li benda vegera ser kar in
09:08 Li taxên Rihayê civînên gel hatin lidarxistin
09:08 Di bin 40 pileyî de dixebitin: Ji mecbûrî
09:03 Hesendînî: Em xwedî li xwezaya xwe derkevin
09:00 ROJEVA 30'YÊ TÎRMEHA 2025'AN
29/07/2025
21:38 Brîtanya: Eger Îsraîl agirbestê paşguh bike ew ê dewleta Filistînê nas bikin
21:18 Li Şirnexê li dijî darbirînê kampanyaya îmzeyan
20:39 Di navbera Tirkiye û Qazaxistanê de 20 peyman hatin îmzekirin
17:00 Li Îdîrê jinan pêvajo gotûbêj kir
16:50 Di doza teşhîrkirina bedena jinan de biryara bêşopandinê
16:44 Li Îranê di hefteyekî de 20 girtî hatin darvekirin
16:32 Ji Siwêdayê banga ‘Ambargoyê rakin û hesab ji sûcdaran bipirsin’
16:21 ÎHD’ê têkildarî rewşa Hatîce Onaran name ji wezaretê re şand
16:20 Nerazîbûna li dijî erêkirina beraata doza Komkujiya Enqereyê
16:07 Karneya ÎHÎK’ê ya girtîgehan: Ji bo 21 hezar û 642 serlênanên binpêkirinê 153 serdan kirî
15:06 Şîna Berîvan Demîr bi girseyî hate ziyaretkirin
13:42 Rojnamevanan li pêşiya Konsolosxaneya Îsraîlê: Em deng didin hempîşeyên xwe yên Filistînî
13:18 Ji ber ‘lêgerînê’ tedawiya girtiyekî hate astengkirin
12:11 Têkildarî astengiyên tehliyeyê ji bo 4 saziyan serlêdan hate kirin
12:03 Baroya Amedê: Divê parvekirinên ku aştiya civakî tehdîd dikin cidî neyên girtin
11:36 Li Edeneyê 2 jin hatin qetilkirin
11:27 Li Rezanê polîs tundî li ciwanekî kir
11:18 Ji bo zarok û mezinan perwerdehiya ziman destpê dike
11:15 Li Girtîgeha Merîwanê tundiya li ser girtiyan zêde bûye
11:09 Li Mêrdînê welatî bêav hatin hiştin
11:08 Ji ber nelirêtî û gendeliyên di dema qeyûm de: 25 kes hatin cezakirin
10:49 Polîsê ku zarokê 7 salî kuşt dê neyê darizandin
10:25 Li Midûriyeta Tenduristiyê ya Şirnexê sixtekarî!
09:55 Îkbal Eren: Em gorên xizmên xwe û cezakirina kiryaran dixwazin
09:50 Dîmen karkerên HepsiJET'ê piştrast kirin
09:43 Pirsa ku tehliyeyê dereng dixe: Eger PKK bi avabûneke nû dewam bike, hûn ê tevlî bibin?
09:13 Rojnamevan Abayay tê bibîranîn: Peyrewên wî lêgerîna heqîqetê didomînin
09:12 'Gavên yekalî pirsgirêka ewlehiyê kûrtir dikin'
09:11 Jakob Migenda: Têkoşîna Ocalan nîşaneya azadiya gelan e
09:06 Înîsyatîfa Yekîtiyê: Dive her kes beşdarî Înîsyatîfa Yekîtiyê bibe
09:03 Li Cizîrê ciwanên ku bi bekçiyan re nîqaş kirin hatin binçavkirin
09:00 ROJEVA 29'Ê TÎRMEHA 2025'AN
28/07/2025
21:21 Abdullah Ocalan: Beşdarbûna hemû beşên civakê ya ji bo pêvajoyê pêwîstiyeke jiyanî ye
16:43 Rêxistina Efûyê ya Navneteweyî: Li Sûriyeyê 8 jinên Elewî hatine revandin
16:24 Li Qersê civîna jinan: Dê têkoşîna me destkeftiyên me diyar bike
16:01 Li Hesendînê çalakî: Li Kurdistanê qirkirina ekolojîk pêk tê
15:49 Bîranîna Komkujiya Roboskê: Bêyî rûbirûbûna aştî pêk nayê
15:48 Li Şirnexê li dijî talana daristanan dê kampanyaya îmzeyan bê destpêkirin
15:39 Piştguhkirina DEDAŞ’ê bû sedema mirina 6 çêlekan
15:34 Hunermendan ji bo pêvajoyê 8 pêşniyarî kirin
14:41 KESK: Bila mûçeyên herî kêm di ser sînorê xizaniyê de be
14:05 Ji bo girtî Kiskaç bang: Rewşa wê ya tenduristiyê giran e
13:26 Îranê 4 sal û 8 meh ceza da nivîskarê Kurd
13:16 DAIŞ’ê êrişî dêrê kir: 43 kes mir in 15 kes jî birîndar bûn
13:08 Şara dê sêyek a Parlamentoya Sûriyeyê diyar bike
12:12 DFG’ê 3 rojnamevan bi bîr anî: Şehîdên Çapemeniya Azad rûmeta me ne
12:00 100 jinên enternasyonalîst: Em dixwazin biçin serdana Abdullah Ocalan
11:29 Rahîb Kavak: Divê dêr jî tevli pêvajoyê bibin
11:03 Li Iraqê partiya jinan hate damezirandin
10:56 Hejmara nû ya Xwebûnê der ket
10:42 Li Girtîgeha Tîpa T a Duzceyê înfaza 2 girtiyan hate şewitandin
10:35 Beşdarên Konferansa Yekitiya Neteweyî: Em ê bi yekitiyê ve bi ser bikevin
10:30 Çima civîna Rêveberiya Xweser û Şamê hate taloqkirin?
10:05 ‘Lijneyên çavdêriyê hêviya çareseriyê hedef digirin’
10:02 Gulistan Kiliç Koçyîgît: Berpirsiyarê şewatan hikûmeta AKP’ê ye
09:21 Xwest bibe vasî lê vasî tayînî wî kirin û jiyana wî serobino kirin
09:09 Di Mihrîcana Munzûrê de nêrîna hevpar: Li dijî talanê têkoşîna hevpar
09:05 Mîhrîcana Stranan a Arxavûnê bi dawî bû
09:00 ROJEVA 28’Ê TÎRMEHA 2025’AN
27/07/2025
16:29 'Divê erka rêveberiyên herêmî ya mudaxalekirina şewatan bê zêdekirin'
16:05 Hevserokên Giştî yên DBP'ê çûn serdana Veysî Aktaş
16:01 Di Mîhrîcana Mûnzûrê de mijara ekolojiyê hat nîqaşkirin
15:33 Meclisa Ekolojiyê ya Amedê: Dev ji xebata ku zirarê dide Birqleynê berdin
15:18 Îsraîlê êrîşî Lûbnanê kir: 2 kes mir
14:35 SOHR: Hêzên Îsraîlê ketin Quneitra
14:16 Hevserokê DBP'ê Bayindir: Kurd nêzî bidestxistina statuyê ne
13:39 Siweyda di bin dorpêçê de ye, 36 gund wêran bûn
13:06 Encamnameya Konferansa Yekitiya Neteweyî: Dem dema bi hev re qezenckirinê ye
12:31 Hêzên Îranê kolberek kuştin
12:28 Li Nîjeryayê qezaya keştiyê: 25 mirî, bi dehan kes winda ne
12:28 Hejmara 126'an a Kovara Jin der çû
11:08 Macron: Em bi Erdogan têkildarî Xezayê axivîn