'Divê tevgereke jinan a enternasyonalîst bê avakirin’

  • jin
  • 09:02 19 Gulan 2025
  • |
img

NAVENDA NÛÇEYAN - Endama Sekreter a Koalîsyona Jinan a NADA’yê Nûbihar Mistefa diyar kir ku pirsgirêka jinê pirsgirêka mirovahiyê ye û got: “Ji bo çareseriya vê pirsgirêkê, hewceye tevgereke jinan a enternasyonalîst bê avakirin.” 

1’emîn Kongreya Koalîsyona Jinan a Demokratîk a Rojhilata Navîn û Efrîqeya Bakur (NADA), li bajarê Silêmaniyeyê ya Herêma Federe ya Kurdistanê bi beşdariya 200 delegeyên jin ên ji 19 welatên Rojhilata Navîn û Efrîqayê hat lidarxistin. Kongre, 3 rojan domiya û di kongreyê de geşedanên li Rojhilata Navîn, rol û rista jinan, têkoşîna jinan a li Rojhilata Navîn û gelek mijarên din hatin nîqaşkirin. Di encamnameya kongreyê de jî bal kişandin ser avakirina civake û têkoşîneke hevpar a xwe dispêre azadiya jinê. Endama Sekreter a Koalîsyona Jinan a NADA’yê Nûbihar Mistefa ku ji Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê tev li kongreyê bû, têkildarî kongreyê ji Ajansa Mezopotamyayê (MA) re axivî. 
 
MIJARÊN DI KONGREYÊ DE HATINE NÎQAŞKIRIN  
 
Nûbihar Mistefa, diyar kir ku di kongreyê de li ser gelek mijaran nîqaş hatine kirin û beriya kongreyê 2 konferans hatine lidarxistin. Nûbihar Mistefa, bi bîr xist ku ji konferansan yek jê li Amedê û yek jî li Beyrûdê hatiye lidarxistin û wiha domand: “Ev kongre jî berdewamiya wan konferansan e. Kongre, di bin 2 serenevan de hate nîqaşkirin û guftûgo hate pêşxistin. Yek ji van pirsgirêka jinê hate nîqaşkirin. Ev nîqaş û guftûgoyên hatine pêşxistin, bi nêrînên cuda hatin nîqaşkirin. Ji nîqaşên xwe dubare dikin zêdetir, pirsgirêka jinê bi hûr û kûr hate nirxandin û ji hêla dîrokê ve bi kûrahî hate nîqaşkirin. Bandora van pirsgirêkên kûr û dîrokî yên li ser jinên di dema me de çi ne, tu têkiliya xwe re pê re heye? Êrişên di Şerê Sêyemîn ê Cîhanê de li Rojhilata Navîn û Efrîqeya Bakur yekser li dijî jinan tên kirin em çawa dinirxînin û nirxandina me ya hevpar çi ye? Belê, me teşhîsa van pirsgirêkan kir, me pênase kirin lêbelê em ê vê çanda ku me heta sedsala 21’emîn aniye dê çawa bikin ku bikare bijî? Em ê têkoşîna azadiyê ya jinan çawa bimeşînin? Rêbazên vê çi ne, stratejî, plan û bernameya vê ya demdirêj çi ye, divê çi bin? Di demekî kin de divê em çi bikin? Yekitiya di navbera jinan de ji bo avakirina civaka demokratîk çiqas girîng e? Ev mijar hatin nîqaşkirin û li ser hate axaftin.” 
 
'PIRSGIRÊKA JINÊ PIRSGIRÊKEKE MIROVAHIYÊ YE’ 
 
Nûbihar Mistefa, anî ziman ku ji bo çareseriya pirsgirêka jinê divê tevgereke jinan a enternasyonalîst were avakirin û wiha pê de çû: “Heke em pirsgirêkê rast analîz bikin û çareseriyê jê re peyda bikin, wê demê em ê bikarin plan û bernameya têkoşînê jî diyar bikin. Armcan dê wê demê rast be û mîna rojê ronahiyê bide. Wê demê dê têkoşîna te jî diyar bibe. Tê dîtin ku têkoşîna jinê zorê dide modernîteya kapîtalîst, lewma li dijî têkoşîna jinê êrişên piralî dikin. Heke em li ser vî esasî bisekinin, wê demê çi êrişan dikin? Xebatên jinan dixin qalibekî teng, weke xebata saziyeke biçûk dibînin, pirsgirêkan ji hev cuda dikin û parçe parçe dikin. Pirsgirêkê, ji çavkaniya wê dûr dixin û kronîk dikin. Xebata jinan biçûk dibînin û bi vê yekê re ruhê şoreşger ê jinê, ruhê berxwedêr ê jinê qels dikin. Hewl dide têkiliya civakê û jinê ji hev qut bike û jinan ji dîroka zanistî qut bikin. Lê belê ev yek bandorê li têkoşîna jinan nake. Ev di heman demê de lîstikeke baviksalar e, xefik e. Di sedsala 21'emîn de êrişî tevgera jinan dikin. Ev xal di kongreyê de bi hûr û kûr hate nîqaşkirin. Nabe ku têkoşîna jinan weke têkoşîna civaka sivîl wer dîtin û jinan weke kesên di navbera civak û dewletê de eciqîn bê nirxandin. Jin dê van rolan li xwe negirin. Ya yekemîn; divê xwedî ruhekî şoreşger be, ya duyemîn jî divê sînorên neteweyî derbas bikin. Ji ber ku pirsgirêka jinê ne pirsgirêkeke neteweyî ye, pirsgirêkeke mirovahiyê ye. Divê têkoşîna wê jî hevgirtî û têkoşîna mirovahiyê be. Anku divê jin vegere çanda xwe ya sosyalîst a berê û vê bidomîne. Ji bo çareseriya vê pirsgirêkê, divê tevgereke jinan a enternasyonalîst bê avakirin. Ya sêyemîn jî divê zemîna hişmendiyeke teorîk bê avakirin. Ji bo vê jî divê diyalog bê pêşxistin û hem ji bo dema dirêj hem jî ya kurd li ser vê bingehê têkoşîn bê kirin.” 
 
'JIN DI MEKANÎZMAYÊN BIRYARDAYÎNÊ DE TUNE NE’ 
 
Nûbihar Mistefa, destnîşan kir ku li dijî hevparçebûna jinan a hatiye afirandin divê têkoşîna yekbûnê were dayin û axaftina xwe wiha qedand: “Di kongreyê de rexneyên jinan, pêşniyerên wan hebûn. Divê diyalog çawa were pêşxistin, gihandina van a ji jinan re, serwextkirina jinan, qanûnên welatan, azadiya girtiyên jin ên siyasî, jinên ne xwedî statu, jinên ji qirkirinê re hatine derbaskirin û hwd. hatin nîqaşkirin. Parçebûna netewe dewletê di navbera ol, ziman, çandan de çêkirî, em ê çawa dîsa bikin yek û têkoşîna li dijî vê hate nîqaşkirin. Ev jî yek ji rêbazên têkoşînê yên yekemîn bû. Di esasê xwe de dema jinan behsa welatên xwe dikirin, hevdu jî nas kirin. Pirsgirêkên jin dijîn hema hema wekî hev in. Parlamentoya welatekî ji sedî 23 jê jin in lê li parlamentoya Somaliyê tenê yek jin jî di parlamentoyê de nîne. Lê ev nayê wê wateyê ku welatê parlamentoya wê ji sedî 23 jin demokratîk e. Ev nayê wê wateyê ku wan demokrasî ava kiriye. Ya yekemîn, jin di mekanîzmayên biryardayînê de tune ne an jî ol dide wan. Mekanîzmaya biryarê bi vî awayî tê meşandin. Jin ji kîjan mezhebê dibe bila bibe, ji kîjan ziman an jî welatî dibe bila bibe rastî heman pirsgirêkan tên. Ez dikarim bibêjim ku ev kongre bû gava tespîtkirina van pirsgirêkan û pêşxistina têkoşîna li dijî wê.” 
 
MA / Zeynep Durgut  
 

Sernavên din

16:15 Li Îranê di şeş mehan de 424 kes hatin darvekirin
15:46 Komîsyona Ciwanan a ÎHD'a Enqereyê hate damezirandin
15:42 Hûrgiliyên gelaleya DEM Partî dê pêşkeşî komîsyonê bike diyar bûn
15:24 Komeke paşverû li Beyoglûyê kom bû
15:15 Danişîna Nîmet Tanrikûlû hate taloqkirin
15:00 Malpera înternetê ya Lemanê hate astengkirin
14:55 Îfadeyên xebatkarên Kovara Lemanê yên li emniyetê temam bûn
14:52 Tulay Hatîmogûllari çû serdana TESK’ê
14:51 Der barê girtiyên li Girtîgeha Dûmlûyê de lêpirsîn hate destpêkirin
14:48 Şandeya ji Ewropayê çû serdana DEM Partiyê
13:58 Li Erxeniyê mirina bi guman
13:57 DAD’ê têkildarî Madimakê daxuyanî da: Bila Komîsyona Lêkolînên Heqîqetê bê avakirin
13:48 Gemlîk vêcarê bi pileya 3.0’ê hejiya
13:43 Îran: Heke DYA temînatê nede em ê muzakereyan nekin
13:36 Piştî 31 salan bi sirûda ‘Herne Pêş’ hat pêşwazîkirin
13:30 Li Gemlîkê bi pileya 4.2’yê erdhej çêbû
12:54 Wezîr Yûmakli têkildarî şewatan daxuyanî da
12:50 Bakirhan: Bila komîsyon bê avakirin, gavên demokratîkbûnê bên avêtin
12:45 Şandeya ji Ewropayê hat ji bo hevdîtina bi Abdullah Ocalan re daxwazname da
12:35 Li Gemlîkê erdhej
12:19 Li Hatayê şewat belav dibe: Ka ew 27 balafir û 105 helîkopter li ku ne?
12:03 DEM Partî: Em li dijî hemû zextên li ser muxalefetê ne
12:02 Ferîde Eralp: Em ji bo aştiyeke jin tê de azad bixebitin
11:36 Bayindir: Geşedanên kurewî kongreya netewî ferz dike
11:35 Serokatiya demê ya YE’yê derbasî Danîmarkayê bû
11:21 DYA’yê mueyîdeyên ser Sûriyeyê rakir
11:21 Li Elkê têketina 3 herêman hate qedexekirin
11:15 Xelata serketiyên pêşbirka wênekêşiyê nehate dayîn
11:14 Çalakî û meşên li Beyoglûyê ji bo rojekê hatin qedexekirin
11:13 Şewata li Antakyayê didome
11:13 Bi hinceta ‘stokê’ dest danîn ser tirşiyê girtiyan
11:12 Li 3 navçeyên Manîsayê şewat derket
11:11 Şewata li Îzmîrê di roja 3’yan de didome
11:11 Jin li Gimgimê ji bo çand, xweza û azadiyê civiyan
10:20 Serokên Baroyan: Divê TBB şandeya çavdêriyê ava bike
10:18 Li Hesandînê xebatên bêyî ÇED’ê: Hişyariya texrîbatên jêneveger hat kirin
09:43 Fatma Bostan Unsalê bangî desthilatê kir: Divê gavên hiqûqî û siyasî bên avêtin
09:42 Li Rihayê dê danişîna tecawizkirina zarok bê lidarxistin
09:41 Seferî Yilmaz: Divê li dijî rantxwirên şer her kes ji bo aştiyê bixebite
09:24 Malbata Rozerîn Çûkûrê bertek nîşanî biryara AYM'ê da: Me edalet nedît
09:00 Nivîskar Taç: Em li pêvajoyê xwedî derkevin
09:00 ROJEVA 1’Ê TÎRMEHA 2025’AN
08:29 Mihrîcana Tetwanê: Em jin ji bo pêvajoyê amade ne
08:28 Li Îzmîrê li dijî CHP’iyan operasyon: Tunç Soyer hate binçavkirin
30/06/2025
17:21 Temellî: Divê zemîna hiqûqî were avakirin
17:07 Encamnameya Meclisa Ekolojiyê ya Amedê: Bi komunan em xwezayê biparêzin
16:19 Jin di ‘Atolyeya Jineolojiyê’ de hatin gel hev
16:06 Înîsiyatîfa Jinan a Pêdiviya Min bi Aştiyê Heye ji bo 8’ê Tîrmehê bang kir
15:23 Şirîn Ebadî: Îşkenceyên li Girtîgeha Evînê zêde bûn
14:57 Li Amedê sulha du malbatan hate kirin
14:46 Mihrîcana jinan di roja duyemîn de didome
14:38 Şîna Bêrîvan Arazê bi girseyî hate ziyaretkirin
14:29 Ji ber ‘pîrozkirina Newrozê’ ceza dan girtiyên jin
13:55 Kerîm Boran ji girtîgehê derket
13:32 Şewata li Antakyayê gihişt jîngehan
13:10 CHP: Em partiya xwe teslîm nakin
13:00 Di doza lijneyê ya CHP’ê de dê xwe li benda ‘îtîraza li dijî bêpeywiriyê’ bigirin
12:19 Xwebûn bi manşeta ‘Şêx Seîd dengê gel bû’ derket
12:11 Dayikan banga yekitiyê li gelê Kurd kir
11:51 Li Semsûrê jinek hate qetilkirin
11:50 Li gorî TUÎK’ê 2 milyon û 972 hezar kes bêkar in
11:05 Xêro Abbas: Divê hunermend piştgiriyê bidin pêvajoyê
10:15 Kesên dixwazin bi Abdullah Ocalan re hevdîtinê bikin tên Tirkiyeyê
09:52 Şewata li 3 bajaran hate kontrolkirin
09:51 De Conca: Çareserî manîfestoya Ocalan e
09:34 Serokkomar biryara tehliyeya girtiyê nexweş Boran da
09:33 Şewatên li Îzmîrê di roja 2’yemîn de ne:10 tax hatin valakirin
09:12 ‘Gel piştgiriyê dide pêvajoyê’
09:11 Piştî îşkenceyê gef xwarin: Ev der Guantanamo ye
09:10 ‘Nabe ku girtiyên nexweş bibin mijara bazarê’
09:00 ROJEVA 30’Ê HEZÎRANA 2025’AN
08:22 Şewata li Omeryayê hate vemirandin
29/06/2025
17:43 Şêx Seîd û hevalên xwe hatin bibîranîn: Cihê gorên wan nîşan bidin
16:44 Şêx Seîd û hevalên xwe li Xarpêtê hatin bibîranîn
15:29 Ji MED TUHAD-FED û OHD’ê rapor: 631 girtiyên nexweş hene
15:02 DEM Partî bi serokên baroyan û hiqûqnasan re civiya
14:50 Li Kerboranê ji bo zarokan şahî hat lidarxistin
14:49 Çîçek: Dema mijar dibe Kur û Ocalan hiqûqê ji holê radikin
14:25 Li Amedê konferansa ‘Di pêvajoyên şer û çareseriyê de zarok’ hat lidarxistin
13:25 Komxebata di Civaka Demokratîk de Ked: Em neşopînin, ava bikin
13:01 DEM Partiyê ji bo Şêx Seîd banga daxwaza ‘îade-î îtîbarê’ kir
12:22 Bayindir: Dê têkoşîna 100 salî ya gelê Kurd bi serkeftinê tacîdar bibe
12:10 Ji Trump daxuyaniyê Xezeyê: Lihev bikin
11:39 Li Gimgimê mihrîcana jinan: Li cihê Ekîn xistin erdê em radibin ser pêyan
10:41 DBP’ê Şêx Seîd û hevalên wî bi bîr anî
10:35 Bi dikana xwe ya biçûk têdikoşe
10:34 Hejmara 122’yan a kovara Jinê derket
10:29 Di 24 saetan de li Xezeyê 81 kes hatin qetilkirin
10:23 ‘Divê jin tevli pêvajoyê bibin’
10:19 Akademîsyen Mecîd: Duseriya partiyên Kurd li pêşiya yek lîsteyê astengî ye
09:59 Li gorî Dadgeha Destûra Bingehîn, kuştina Rozerîn Çûkûr rewa ye!
09:51 Hevşaredarên Tetwanê: Bi mihrîcanê em xwedî li çanda xwe derdikevin
09:50 'Şer hejmara astengdaran zêde dike’
09:24 Rojnameger: Divê kesên gef li hempîşeya me xwarin bên darizandin
09:14 Li Agiriyê 'Civîna Civaka Demokratîk' hat lidarxistin
09:02 'Li Rojhilata Navîn aştî û dîzaynkirin bi gelan re pêkan e'
09:01 Hiqûqnas Yokuş: Pêvajo dê bi temînata qanûnî bi ser bikeve
09:00 Komkujiyên li dijî jinan li Rihayê hate protestokirin
09:00 ROJEVA 29’Ê HEZÎRANA 2025’AN
08:59 Li Erdîşê coşa ‘Şahiya Biharê’