'Divê tevgereke jinan a enternasyonalîst bê avakirin’

  • jin
  • 09:02 19 Gulan 2025
  • |
img

NAVENDA NÛÇEYAN - Endama Sekreter a Koalîsyona Jinan a NADA’yê Nûbihar Mistefa diyar kir ku pirsgirêka jinê pirsgirêka mirovahiyê ye û got: “Ji bo çareseriya vê pirsgirêkê, hewceye tevgereke jinan a enternasyonalîst bê avakirin.” 

1’emîn Kongreya Koalîsyona Jinan a Demokratîk a Rojhilata Navîn û Efrîqeya Bakur (NADA), li bajarê Silêmaniyeyê ya Herêma Federe ya Kurdistanê bi beşdariya 200 delegeyên jin ên ji 19 welatên Rojhilata Navîn û Efrîqayê hat lidarxistin. Kongre, 3 rojan domiya û di kongreyê de geşedanên li Rojhilata Navîn, rol û rista jinan, têkoşîna jinan a li Rojhilata Navîn û gelek mijarên din hatin nîqaşkirin. Di encamnameya kongreyê de jî bal kişandin ser avakirina civake û têkoşîneke hevpar a xwe dispêre azadiya jinê. Endama Sekreter a Koalîsyona Jinan a NADA’yê Nûbihar Mistefa ku ji Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê tev li kongreyê bû, têkildarî kongreyê ji Ajansa Mezopotamyayê (MA) re axivî. 
 
MIJARÊN DI KONGREYÊ DE HATINE NÎQAŞKIRIN  
 
Nûbihar Mistefa, diyar kir ku di kongreyê de li ser gelek mijaran nîqaş hatine kirin û beriya kongreyê 2 konferans hatine lidarxistin. Nûbihar Mistefa, bi bîr xist ku ji konferansan yek jê li Amedê û yek jî li Beyrûdê hatiye lidarxistin û wiha domand: “Ev kongre jî berdewamiya wan konferansan e. Kongre, di bin 2 serenevan de hate nîqaşkirin û guftûgo hate pêşxistin. Yek ji van pirsgirêka jinê hate nîqaşkirin. Ev nîqaş û guftûgoyên hatine pêşxistin, bi nêrînên cuda hatin nîqaşkirin. Ji nîqaşên xwe dubare dikin zêdetir, pirsgirêka jinê bi hûr û kûr hate nirxandin û ji hêla dîrokê ve bi kûrahî hate nîqaşkirin. Bandora van pirsgirêkên kûr û dîrokî yên li ser jinên di dema me de çi ne, tu têkiliya xwe re pê re heye? Êrişên di Şerê Sêyemîn ê Cîhanê de li Rojhilata Navîn û Efrîqeya Bakur yekser li dijî jinan tên kirin em çawa dinirxînin û nirxandina me ya hevpar çi ye? Belê, me teşhîsa van pirsgirêkan kir, me pênase kirin lêbelê em ê vê çanda ku me heta sedsala 21’emîn aniye dê çawa bikin ku bikare bijî? Em ê têkoşîna azadiyê ya jinan çawa bimeşînin? Rêbazên vê çi ne, stratejî, plan û bernameya vê ya demdirêj çi ye, divê çi bin? Di demekî kin de divê em çi bikin? Yekitiya di navbera jinan de ji bo avakirina civaka demokratîk çiqas girîng e? Ev mijar hatin nîqaşkirin û li ser hate axaftin.” 
 
'PIRSGIRÊKA JINÊ PIRSGIRÊKEKE MIROVAHIYÊ YE’ 
 
Nûbihar Mistefa, anî ziman ku ji bo çareseriya pirsgirêka jinê divê tevgereke jinan a enternasyonalîst were avakirin û wiha pê de çû: “Heke em pirsgirêkê rast analîz bikin û çareseriyê jê re peyda bikin, wê demê em ê bikarin plan û bernameya têkoşînê jî diyar bikin. Armcan dê wê demê rast be û mîna rojê ronahiyê bide. Wê demê dê têkoşîna te jî diyar bibe. Tê dîtin ku têkoşîna jinê zorê dide modernîteya kapîtalîst, lewma li dijî têkoşîna jinê êrişên piralî dikin. Heke em li ser vî esasî bisekinin, wê demê çi êrişan dikin? Xebatên jinan dixin qalibekî teng, weke xebata saziyeke biçûk dibînin, pirsgirêkan ji hev cuda dikin û parçe parçe dikin. Pirsgirêkê, ji çavkaniya wê dûr dixin û kronîk dikin. Xebata jinan biçûk dibînin û bi vê yekê re ruhê şoreşger ê jinê, ruhê berxwedêr ê jinê qels dikin. Hewl dide têkiliya civakê û jinê ji hev qut bike û jinan ji dîroka zanistî qut bikin. Lê belê ev yek bandorê li têkoşîna jinan nake. Ev di heman demê de lîstikeke baviksalar e, xefik e. Di sedsala 21'emîn de êrişî tevgera jinan dikin. Ev xal di kongreyê de bi hûr û kûr hate nîqaşkirin. Nabe ku têkoşîna jinan weke têkoşîna civaka sivîl wer dîtin û jinan weke kesên di navbera civak û dewletê de eciqîn bê nirxandin. Jin dê van rolan li xwe negirin. Ya yekemîn; divê xwedî ruhekî şoreşger be, ya duyemîn jî divê sînorên neteweyî derbas bikin. Ji ber ku pirsgirêka jinê ne pirsgirêkeke neteweyî ye, pirsgirêkeke mirovahiyê ye. Divê têkoşîna wê jî hevgirtî û têkoşîna mirovahiyê be. Anku divê jin vegere çanda xwe ya sosyalîst a berê û vê bidomîne. Ji bo çareseriya vê pirsgirêkê, divê tevgereke jinan a enternasyonalîst bê avakirin. Ya sêyemîn jî divê zemîna hişmendiyeke teorîk bê avakirin. Ji bo vê jî divê diyalog bê pêşxistin û hem ji bo dema dirêj hem jî ya kurd li ser vê bingehê têkoşîn bê kirin.” 
 
'JIN DI MEKANÎZMAYÊN BIRYARDAYÎNÊ DE TUNE NE’ 
 
Nûbihar Mistefa, destnîşan kir ku li dijî hevparçebûna jinan a hatiye afirandin divê têkoşîna yekbûnê were dayin û axaftina xwe wiha qedand: “Di kongreyê de rexneyên jinan, pêşniyerên wan hebûn. Divê diyalog çawa were pêşxistin, gihandina van a ji jinan re, serwextkirina jinan, qanûnên welatan, azadiya girtiyên jin ên siyasî, jinên ne xwedî statu, jinên ji qirkirinê re hatine derbaskirin û hwd. hatin nîqaşkirin. Parçebûna netewe dewletê di navbera ol, ziman, çandan de çêkirî, em ê çawa dîsa bikin yek û têkoşîna li dijî vê hate nîqaşkirin. Ev jî yek ji rêbazên têkoşînê yên yekemîn bû. Di esasê xwe de dema jinan behsa welatên xwe dikirin, hevdu jî nas kirin. Pirsgirêkên jin dijîn hema hema wekî hev in. Parlamentoya welatekî ji sedî 23 jê jin in lê li parlamentoya Somaliyê tenê yek jin jî di parlamentoyê de nîne. Lê ev nayê wê wateyê ku welatê parlamentoya wê ji sedî 23 jin demokratîk e. Ev nayê wê wateyê ku wan demokrasî ava kiriye. Ya yekemîn, jin di mekanîzmayên biryardayînê de tune ne an jî ol dide wan. Mekanîzmaya biryarê bi vî awayî tê meşandin. Jin ji kîjan mezhebê dibe bila bibe, ji kîjan ziman an jî welatî dibe bila bibe rastî heman pirsgirêkan tên. Ez dikarim bibêjim ku ev kongre bû gava tespîtkirina van pirsgirêkan û pêşxistina têkoşîna li dijî wê.” 
 
MA / Zeynep Durgut  
 

Sernavên din

17:38 DFG'ê 3’yemîn Lijneya Giştî ya Asayî li dar xist
17:25 Platforma Yekitiya Jinên Kurd a Bakur: Jinên Kurd dê di avakirina yekitî û civaka demokratîk de roleke sereke bilîzin
15:17 Nûnerên Mexmûrê piştî 37 rojan hatin berdan
14:43 Li Îranê bi pileya 5,1’ê erdhej çêbû
14:30 Tehranê piştî êrişa DYA’yê bi fuzeyan êrişî Îsraîlê kir
14:19 DEM Partiyê ji konferansê re peyam şand: Her hewldan dê me bêhtir nêzî çareseriyê bike
14:16 Îmamoglû: Divê sererastkirinên hiqûqî û îdarî bên kirin
Partiya Pêşerojê: Ji bo çareseriyê 10 xal pêşniyar kir
14:02 Tulay Hatîmogûllari: Divê biryarên DMME’yê tavilê bên cîbicîkirin
13:26 Ozgur Ozel: Avakirina aştiyê berpirsyartiya me tevan e
12:14 Faîk Bulut: Kurd êdî aktor in û divê bi serwextî tevbigerin
12:03 Di hevdîtina ÎHD’ê de mijara ‘dê aştî çawa pêk bê’ hate nîqaşkirin
11:11 Konferansa ‘Vekirina Rêya Aştiyê’: Divê eniya demokrasiyê çareseriyê pêşkeş bike
11:10 Xizmên Atak ê ji doza JÎTEM’ê tê darizandin êrişî xebatkarên şaredariyê kir
10:46 Hejmara nû ya kovara Jinê derket
10:45 Li navçeyên Amedê ji bo zarokan şano hate pêşandan
10:32 Kampanyaya ‘Dixwazim bi Ocalan re hevdîtinê bikim’: Serlêdanên bo wezaretê didomin
10:31 Îdiaya ku malzemeyên tibbî yên li nexweşxaneya dewletê hatine dizîn
09:54 Kesekî nêzî Hamaney gef li DYA’yê xwar: Bila Tengava Hurmuzê bê girtin
09:47 Tehliyeya girtiya nexweş Besra Erol ji bo 6 mehan hate taloqkirin
09:34 Doza ‘îstîsmara zayendî ya li dijî zarok’ a mamosteyê qursê sibê dê lidarxistin
09:22 Ji malbata Yildirim ê leşkeran kuştibû tazmînat hat xwestin
09:03 Ji Netanyahu daxuyaniya destpêkê: Êrişa DYA’yê dê dîrokê biguherîne
09:01 Li zozanên petrol lê nîne ‘bîr’ tên kolandin
09:00 Li Elbakê nifûsa ciwanan kêm dibe: Sedem bêkarî ye
09:00 Bavê girtiyê ku rastî îşkenceyê hatiye: Tedawiya wî tê astengkirin
09:00 ROJEVA 22’YÊ HEZÎRANA 2025’AN
08:42 DYA’yê li tesîsên nukleerî yên Îranê xist: Tesîsên krîtîk hatin tunekirin
21/06/2025
18:27 Li Amedê li dijî tiryakê meş
16:19 Jinên Elewî ji bo aştiyê civiyan
15:43 Mexdûrên KHK’ê: Em ê li dijî şer aştiyê biparêzin
15:17 Tedawiyê nexweşên pençeşêr yên Can û Tat tê astengkirin
15:07 Îmamoglû der barê serdana DEM Partiyê de daxuyanî da: Divê li Meclisê komîsyon bê avakirin
14:58 Li Çiyayê Cûdî şewat derket
14:35 Dayikên Şemiyê, aqûbeta Mûstafa Saygi pirsin
14:34 Xizmên Windayan: Bila polîtîkaya bêcezahiştinê bi dawî bibe
13:12 Li Meletiyê erdhej çêbû
12:54 Ayşe Gokkan: Yekitî dermanê civakê ye
Kongra Star: Dermanê êşa sedsalê yekitiya neteweyî ye
12:39 Silavek bo banga ‘Civaka demokratîk’: Strana Mizgîn
12:34 Dayika Eren Bulbul: Bila dayikên din zarokên xwe winda nekin
Dayika Ûgûr Kaymaz: Em edalet û wekheviyê dixwazin, ne rondikên çavan
11:48 Komexebata ‘Li Kurdistanê 100 sal: Heqîqet Edalet û Aştî’
11:36 Tehliyeya Nûrcan Aslan hat taloqkirin
11:36 Êrişên Îsraîl-Îranê yên li heberî hev berdewam in
10:51 Civîna YE-Îranê: Hevdîtina Cenevreyê bê encam ma
10:20 Îdîaya xwekuştinê ya di bin çavdêriya leşkerî de: 6 sal in li kujerê hevserê xwe digere
10:16 2’yemîn Rojên Şanoya Zarokan a Gerok bi dîmenên rengîn ve dest pê kir
10:15 Ji ber şer buhayê petrolê zêde bû
10:14 Li Amedê 3'emîn Konferansa Jinan destpê kir
09:35 Tehliyeya girtiyê ku piştgirî da banga Abdullah Ocalan hat taloqkirin
09:18 Titûnciyên Bedlîsê li dijî qeyran û qedexeyan têdikoşin
09:00 Kaniya Çirê tê tunekirin
09:00 Girtiyê ji sedî 76 astengdar e terkî mirinê hiştin
09:00 Serokê Baroya Amedê: Em hewl didin pêvajo pêşve biçe
09:00 ROJEVA 21'Ê HEZÎRANA 2025'AN
20/06/2025
16:41 Rehan Bayik hate definkirin
15:40 Li Mêrdînê şewat derket
15:34 Doza kesên tev li merasîma cenazeyê Aysel Doganê bûn hate taloqkirin
15:33 Li Licê li dijî mirinên biguman ên jin û zarokan meş hat lidarxistin
15:04 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kir
14:55 Baroya Amedê: Divê mafên penaberan nebin mijara bazariyê
14:39 Gora Revan Zana Bariştiran cara 4'emîn hate texrîbkirin
14:11 Hewldana Ji Bo Aştiya Civakî dê Konferansa ‘Rêya diçe aştiyê' li dar bixe
14:02 Tirkiyeyê gundên Dihokê bombebaran kir
14:01 Kesên di karesata şewatê de jiyana xwe ji dest dabûn hatin bibîranîn
13:47 MKG: Bila rojnameger Sevda Erkilinç were berdan
13:25 Ji welatiyên Amedê hişyariya pêvajoyê: Ger gav neyê avêtin dê şerê Îsraîl-Îran li vir belav bibe
12:47 Înîsiyatîfa Yekitiya Demokratîk ji bo rakirina dorpêça li ser Mexmûrê bang kir
12:39 Ji OHD'ê rapora li ser girtîgehên Antalyayê: Mafê tedawiyê tê astengkirin
12:38 Ji bo kurê xwe yê di greva birçîbûnê de banga hestiyariyê kir
12:33 Rojnameger Amed Dîcle: Jehrkuja netewe dewleta yekperest, neteweya demokratîk e
11:40 Wezîrên 4 welatan dê bi rojeva şerê Îsraîl-Îranê bicivin
11:31 Platforma Yekitiya Jinên Kurd dê li Amedê konferansê li dar bixe
11:28 Li Wanê jin li dijî tundiyê bi hev re têdikoşin
10:59 Dayika hevjîn û kurê xwe di şer de winda kirî: Me ev bedel ji bo azadiyê da û divê gav bên avêtin
10:45 Ji ber endamtiya rêxistineke fesixkirî ceza dan siyasetmedar
09:56 Şewata li Keleha Mêrdînê derketî hate vemirandin
09:52 Li girtiyê destekî wî tune ye 11 roj cezayê hucreyê hate birîn
09:33 Li Şirnexê li dijî zarokan tacîza zayendî: Faîl hate tehliyekirin
09:20 Dayikên Aştiyê: Divê dewlet tavilê gav biavêje
09:00 35 sal in li Elbakê hêştiran xwedî dike
09:00 ROJEVA 20’Ê HEZÎRANA 2025’AN
19/06/2025
16:55 DEM Partiyê li pêşiya Sîlîvriyê daxuyanî da: Daxwaza hemû hevalan aştî bû
16:19 Dayika Cemîl Bayik wefat kir
15:52 Dayika Aştiyê Latîfe Dag wefat kir
15:09 Selman Gunbat ê HDP’î hate tehliyekirin
14:58 Di doza rojnameger Şahîn de dê mutalaa bê amadekirin
14:33 Hevserokê Konseya Bajêr a Wanê Dogan tehliye bû
14:32 Li Colemêrgê ji bo girtiyê nexweş Giyasettîn Sevmîş daxuyanî hat dayin
14:21 Şerê Îsraîl-Îranê di roja 7’an de ye: Nexweşxane hedef hate girtin
13:52 Husunbeyî: Li dijî şerê li Rojhilata Navîn aştiya navxweyî girîng e
13:35 Zaroka 9 salî ya li Erxeniyê winda bûbû mirî hate dîtin
13:32 Nobeta li dijî tiryakê: Werin em ciwanên xwe xilas bikin
13:29 MKG dê ji bo piştevaniyê daxuyaniyê bide
12:20 Walîtî bibiryar e ku Qeşayiyên Cîloyê tune bike!
11:49 Ji ÎHD'ê hevdîtina 'Rêya diçe aştiyê': Dê malbatên leşker û PKK’îyan bînin ba hev
11:40 Ji baroyên Kurdistanê ji bo çareseriyê 17 pêşniyar
11:36 Ayşegul Dogan: Pêşnûmeya me ya bo komîsyonê amade ye
10:56 Şandeya DEM Partiyê çû serdana girtiyên siyasî yên li Sîlîvriyê
10:50 Girtî Oguzsoy: Kesên weke parêzer hatin danasîn gef xwarin, gardiyanan em derb kirin
10:34 Çetîn Arkaş ê ku 6 caran rapora ‘başhaliyê’ wergirtibû dîsa tehliyeya wî hate astengkirin
10:08 Rêveberê PJAK’ê Mûînî: Divê hêzên Kurd bi hev re tevbigerin