ÎHD’ê ji bo Sûriyeyê bang kir: Mekanîzmaya pêşîlêgirtina komkujiyên sivîlan ava bikin

  • rojane
  • 15:56 21 Çile 2025
  • |
img

ENQERE - ÎHD’ê xwest ku komkujiyên dewleta tirk li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê li dijî sivîl û rojnamegeran pêk anî bên lêkolînkirin û got: “Divê gavên ku Rêveberiya Xweser di avakirina Sûriyeyê de bibe modêl bên avêtin.” 

Navenda Giştî ya Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) têkildarî bûyerên li Sûriyeyê diqewimin daxuyanî da. Daxuyanî, bi sernavê “Li Sûriyeyê sivîl tên qetilkirin, binpêkirinên giran ên mafên mirovan çêdibin, krîza însanî giran dibe” hate weşandin. Di daxuyaniyê de cih da geşedanên ji serdama 2011’an heta niha yên li Sûriyeyê qewimîn. Hat gotin ku piştî têkbirina DAIŞ’ê, Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê li dijî rejîma Baasê weke modêleke alternatîf derketiye pêş. 
 
TÊGEHA ‘TERORÊ’
 
Di daxuyaniyê de hat bibîrxistin ku Heyet Tahrîr el-Şam (HTŞ) a Tirkiye jî di nav de di “Lîsteya terorê” ya gelek welatan de cih digirt, rêveberiya Sûriyeyê bi dest xistiye û wiha hate gotin: “Tevî ku hêj di lîsteya terorê de cih digire jî serokê MÎT’ê û wezîrê karên derve çûn serdana Şamê. Di daxuyaniyên piştî serdanê de hat gotin ku ji HTŞ’ê xwestine ku Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê belav bike, heke hewce bike Tirkiye jî dê piştgiriyê bide hereketeke leşkerî. Yekitiya Ewropayê û gelek welatên din ên HTŞ di lîsteya wan terorê de cih digire jî çûn serdana Şamê. Ev rewş nîşan dide ka têgeha ‘terorê’ çiqasî demkî ye û li gorî berjewendiyan diguhere. 
 
CENAZEYÊN ROJNAMEGERAN
 
Rojnamegerên Kurd Cîhan Bîlgîn û Nazim Daştan ku li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê xebatên xwe didomandin, di 19’ê Kanûna 2024’an de ji hêla ÎHA û SÎHA’yên tê îdiakirin ên Tirkiyeyê ne, hatin kuştin. Bi vê êrişê re hiqûqa mirovhez bi eşkereyî hatiye binpêklirin. Der heqê baro û rêxistinên mafên mirovan ên dixwestin ev bûyer were ronîkirin de jî bi lez û bez lêpirsîn hate destpêkirin. Rayedaran heta niha jî têkildarî bûyerê tu agahî nedane. Komeleya me û gelek rêxistinên civaka sivîl ji bo dayina cenazeyên rojnamegeran serlêdan kirin lê nehatin dayin. Cenaze bi rojan hatin sekinandin û neçar man ku li Qamişloyê bên definkirin. 
 
ÊRIŞÊN SER SIVÎLÊN LI TIŞRÎNÊ
 
Tirkiyeyê, di 19’ê Çileya 2025’an de li dijî sivîlên li Bendava Tişrînê ku ji bo sekinandina êrişên ser bendavê çalakiya nobetê dane destpêkirin, êriş pêk anî. Di êrişa tê îdiakirin Tirkiyeyê kiriye de şanogerê Kurd Bavê Teyar (Cuma Xelîl Îbrahîm) û antrenorê sporê Kefo Osman jî di nav de 6 sivîlan jiyana xwe ji dest dan û zêdetirî 20 sivîl jî birîndar bûn. 
 
SÛCÊ ŞER
 
Rayedaran heta niha jî têkildarî vê bûyera ku bi eşkereyî binpêkirina hiqûqa mirovî ye, tu daxuyanî nedane. Li gorî agahiyên ji herêmê, di encama êrişan de zirareke mezin gihiştiye Bendava Tişrînê û ji ber ku êriş didomin cihê zirar gihiştiyê nehatiye çêkirin û xetere heye ku bendav biteqe. Heke bendav biteqe jî dê xetereyeke mezin li ser jiyana bi milyonan kesên li Heleb û bajarên din bike. Tenê ev rewş bi xwe jî li gorî Peymana Cinevê ku Tirkiyeyê jî îmze kiriye, sûcê şer e. Ev êrişên li dijî Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê tên kirin û binpêkirin hiqûqa însanî nayê qebûlkirin. 
 
BANGA JI BO RAYA GIŞTÎ YA DEMOKRATÎK
 
Heta niha jî rayedarên Tirkiyeyê têkildarî van êrişan tu daxuyanî nedane ku ev jî fikaran çêdike. Ev rewş, dê zirarê bide pêvajoya aştiyê ya heyî. Em bang li rayedaran dikin ku tavilê daxuyaniyê bidin. Banga me ji bo raya giştî ya demokratîk jî ew e ku bihestiyar tevbigerin.” 
 
Herî dawî jî ev bang li rayedaran, raya giştî û mekanîzmayên mafên mirovan a navneteweyî hate kirin: 
 
*HTŞ a ku rêveberiya Sûriyeyê bi dest xistî, êrişî Elewiyan, Kurdan, Êzidiyan, Durziyan, Suryanan, Xiristiyanan û hwd. dike. Ji bo pêşîlêgirtina van êrişên qirkirinê bikevin nava tevgerê. 
 
*Ji bo binpêkirinên mafên mirovan ên giran ên ji hêla rejîma Baasê û HTŞ’ê ve li Sûriyeyê hatine kirin û sûcên qirkirinê bibin alîkar ku komîsyonên heqîqet û edaletê yên serbixwe bên avakirin. 
 
*Gavên ku Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê bibe modêla avakirina Sûriyeyê, biavêjin. 
 
*Ji bo pêşîlêgirtina êrişên ser sivîlên li herêmên Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê û binpêkirina hiqûqa însanî, gavan biavêjin. 
 
*Ji bo faîlên rojnameger Cîhan Bîlgîn û Nazim Daştan û sivîlên di 19’ê Çileya 2025’an de jiyana xwe ji dest dayin bên eşkerekirin, xebateke bibandor bimeşînin. 
 

Sernavên din

11:12 Der heqê Îmamoglû de îdianameya ‘pisporan’
10:55 Bîrdal: Ji bo biçin Îmraliyê em ê serlêdanê bikin
10:54 Hûrgiliyên hevdîtina Şandeya Îmraliyê û Mesût Barzanî
10:17 Fatma Bostan Unsal: Ji bo aştiyê firsendek çêbûye
10:06 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê û Nêçîrvan Barzanî dest pê kir
09:54 'Divê aştî ji însafa îktîdarê re neyê hiştin’
09:37 ‘Divê di navbera Îzmîr û Wanê de pirek bê avakirin’
09:00 ROJEVA 17'Ê SIBATA 2025'AN
08:55 Xwebûn bi manşeta ‘Ziwan sereke bo’ derket
08:41 Ciwan li dijî komplo û qeyûman li qadan bûn
16/02/2025
16:45 Li dijî xespkirina vînê çalakî
15:22 Peyamên Abdullah Ocalan gihîştin Mesûd Barzanî
15:17 Li Sûriyeyê di 15 rojan de 9 jin hatine revandin
14:04 Daîreya Ragihandinê ya Rêveberiya Xweser: Li hemberî qetilkirina rojnamevanan bêdeng nemînin
12:44 Civîna şandeya Îmraliyê ya bi Barzanî re dawî bû
11:05 Karneya qeyûmên Wanê: Şaredarî hat talankirin, qase hat valakirin
10:33 Li Amedê Pirtûkxaneya Dengî ji nû ve çalak bû
09:33 Penabera ku ji bota noqbûyî xelas bû: Me didîtin, direqisîn
09:03 Karkerên ku li dijî mûçeya kêm dest ji kar berdan: Em pergala koletiyê qebûl nakin
09:00 ROJEVA 16'Ê SIBATA 2025'AN
15/02/2025
17:41 Bi deh hezaran kes li Strasbourgê ne: Em têkoşîn azadiyê mezin bikin
17:37 Gelên Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê li dijî 15’ê Sibatê meşiyan
17:19 Komplo bi pêşengtiya jinan hate protestokirin
16:53 Di îdianameya Hacioglu de bername sûc hatin hesibandin
16:38 Komploya 15’ê Sibatê li her derê hat protestokirin: Em ê roj reş bikin roja azadiyê
16:08 Li Amedê bi hezaran kes meşiyan: Divê 15’ê Sibatê di şexsê Ocalan de bibe roja azadiyê
16:01 Xwestin girtiyên nexweş Îvrendî û Nebîoglû bên berdan
15:51 Xizmên windakiriyan: Divê navek li pêvajoyê bê kirin
15:28 Ozel bertek nîşanî qeyûm da: Em ê hesabê vê bipirsin
15:10 Meşa mezin a Strasbourgê dest pê kir
15:01 Rojnameger Rabîa Onver hate berdan
14:50 Hevşaredarê Bajarê Mezin ê Amedê Dogan Hatun hate binçavkirin
14:48 Buroya Hiqûqê ya Asrinê: Çareserî bi azadiya fîzîkî pêkan e
14:38 Şandeya Îmraliyê çû Herêma Federal a Kurdistanê
14:00 Birayê Ridvan Karakoç: Hezar sal jî derbas bibin em ê hesabê bipirsin
13:56 Gelê Wanê li dijî qeyûm li kolanan e
13:33 Bertekên li dijî tayînkirina qeyûm mezin dibin: Şaredarî yên gel in
12:57 GGC: Bila bêhiqûqî bi dawî bibe
12:34 Tulay Hatîmogûllari: Gelo armanca we astengkirina pêvajoyê ye?
Bakirhan: Em ê biçin Wanê û têbikoşin
12:28 DBP: Li dijî darbekaran dê berxwedana me bidome
12:21 MSD: Divê Kongreya Diyalogê ya Niştimanî jinûve were avakirin
12:07 Gelê Kurd û dostên wan ji bo ‘Azadiya Ocalan’ li Strasbourgê ne
11:45 CHP’ê bertek nîşanî qeyûm da: Helwesta hevpar girîng e
11:27 Îmamoglû bertek nîşanî tayînkirina qeyûm da
11:26 DÎSK Basin-Îş: Em ê êrîşên li dijî rojnamegeran ji rêzê nebînin
11:12 Li Wanê zêdetirî 100 kes hatin binçavkirin
11:09 DFG û MKG: Rojnamegeran serbest berdin
11:09 Kuçukbalaban: Dikarin salvegera komployê veguherînin firsenda çareseriyê
10:51 Protestoyên komployê: Ji Ocalan re azadî
10:24 Kahtali Miçê jiyana xwe ji dest da
10:23 Xwe bi paradîgmaya Abdullah Ocalan birêxistin kirin
09:56 DBP: Divê Abdullah Ocalan tavilê azad bibe
09:36 Zeydan: Dê derbekar winda bikin
09:36 Dema qeyûm derbasî şaredariyê dibû gel got ‘Diz heye’
09:35 DEM Partî: Em ê li dijî zîhniyeta qeyûm bisekinin
09:27 Stratejiya hilbijartinê wekî sedema girtinê hat nîşandan
09:10 Dê bendava DSÎ'yê dîrokê jî tune bike!
09:07 ‘Li dijî tundiya mêr xeta xweparastinê divê'
09:04 Dê doza Mîraçê ku bi wesayîta zirxî hat qetilkirin jinûve bê lidarxistin
09:02 ‘Rojnamegerên sûcên şer teşhîr dikin tên hedefgirtin’
09:00 ROJEVA 15’Ê SIBATA 2025’AN
07:56 Qeyûm tayînî Şaredariya Bajarê Mezin a Wanê kirin
07:51 Pankarta deynên qeyûm rakirin: Li pêşiya avahiya şaredariyê protestoya ‘diz hene’
07:48 Abdullah Zeydan teblîgat îmze nekir
07:45 Ser şaredariyê de girtin: Rojnameger hatin binçavkirin
07:43 Polîsan ser şaredariya Wanê de girtin
06:01 Hevşaredarê Bajarê Mezin a Amedê ji piştve kelepçekirî hat binçavkirin
14/02/2025
16:41 Hewldana Civakî ya ji bo Aştiyê çû serdana DEM Partiyê
16:36 Komeleya Birca Belek rêveberiya xwe ya nû hilbijart
16:31 Dayikên Aştiyê yên Wanê: Berxwedan jiyan e, qeyûm talan e!
15:28 Talabanî: Cihgirtina Kurdan a di avakirina Sûriyeya nû de dê bi xwe re îstîqrarê bîne
14:35 Xelkê Sêrt û Rihayê piştgirî dan berxwedana Wanê
14:27 Girtiyên nexweş ên li Antalyayê ev saleke sewqî nexweşxaneyê nayên kirin
14:20 Polîsan bi ser Navenda Çandê ya Îdîlê de girtin
13:37 Parêzerê Îtalî: Azadiya Abdullah Ocalan dê pêvajoyê bi ser bixîne
13:26 Polîsan kablo birîn û li ser dep alaya tirkan xêz kirin
13:14 Dayik li ber xwe didin: Em ê tu caran serî netewînin
12:39 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:50 Di êrişa dewleta tirk de jinek hate qetilkirin
11:38 Hevşaredar Hatun li qada çalakiyê bang kir: Ji xeletiya xwe vegerin
11:15 Ji DEM Partiyê 4 xalên çareseriyê
11:13 Li gelek bajaran bi ser malan de hate girtin
10:45 Polîsan bi ser Mala Hunerê ya Jîn Artê de girtin
10:25 Xelkê Wanê: Me duh rê neda wan û dê îro jî nedin
09:47 Li Wanê ji ber berfê rêya 235 gund û mezrayan hatin girtin
09:46 'Di çarçoveya mafê aştiyê de divê Ocalan azad bibe'
09:45 Şoreşgerê Ereb Alkanoglû: Di warê muzakereyê de divê şert û merc bên xurtkirin
09:35 Li Akdenîzê serdema qeyûm: Mobîng, gef û qirkirina karkeran
09:35 ‘Gel ji felsefeya Abdullah Ocalan hêzê digirin’
09:11 KON-MED: Em di 15'ê Sibatê de biherikin mitînga Strasbourgê
09:09 Behsa nasîna xwe ya bi Ocalan re kir: Girêdana min a bi têkoşînê re zêde bû
09:04 Di 13 saliya xwe de bavê xwe nas kir, 17 sal in li benda berdana wî ye
09:00 ROJEVA 14'Ê SIBATA 2025'AN
08:48 Nobet di roja 4’an de didome: Gelê Wanê dê dîsa bi ser keve
08:35 Guh nadin berf û zivistanê nobet digrin
07:21 Cemîl Bayik: Nameya Rêber Apo gihîşte me
13/02/2025
16:30 Bertek nîşanî qedexekirina bîranîna Şêx Seîd da: Kurd ev 100 sal in li ser pêya ne
16:20 Nobeta li Wanê: Guh bidin gotinên Ocalan û ji vîna gel re rêzdar bin
16:07 Cezayê li Zeydan hatiye birîn hat protestokirin
15:54 Pervîn Buldan çû serdana Demîrtaş û Mizrakli