STENBOL - Hikûmeta AKP'ê hiştî hewldana darbeya 15'ê Tîrmehê bi KHK'yên xistin meriyetê gelek pêkanîn û bûyerên li dijî zagonan kirin zagon. Bi KHK'yan kesên tev li kuştinan bûne, bi zagona “ji ceza muaf e' bêsûciya wan fermî kirin. Bi vê yekê bi sedan dozên kuştina welatiyên elewî, kurd, erlenî, jin, karkeran hat nixumandin.
Îktîdara AKP'ê piştî hewldana 15'ê Tîrmehê di 20'î Tîrmehê de OHAL îlan kir. Piştî îlankirina OHAL'ê KHK xistin meriyetê û bi KHK'yan biryar kirin zagon û li ser civakê ferz kirin. Bi taybetî bi KHK ya hêjmar 696'an hem cilên yek tîp xistin meriyetê û hem jî kesên ku tev li sûcê kuştinê bûne biryara bêcezakirinê hat dayin. Bi vê yekê doza bi sedan kuştinên kurd, ermenî, elewî, jinan û karkeran dê bêceza bê hiştin. Bi taybetî bi xala KHK’yan a 121'an biryara bêcezakirinê xistin meriyetê.
DESTNEDAYÎNA DARAZÊ HER DEM BERDEWAM KIR
Bi van KHK'yan gelek kesên tev li kuştinan bûn nehatin darizandin û darizandina wan jî hat betalkirin. Bi taybetî bi vê KHK'ê cînayetên ku berê pêk hatin ser wan hat girtin û biryara "Ji ceza muaf" hat girtin û bêceza hatin hiştin.
Bûyerên bi KHK'ê bê ceza hatin hiştin wiha ne:
* Di 21'ê Mijdara 2017'an de li Zanîngeha Firatê ya Xarpêtê xwendekarê kurd ê ji Şirnexê S.B. rastî êrîşa nijadperest hat. S.B. di bûyerê de mir û yê êrîş pêk anî nehat dîtinû darizandin.
* Di 18'ê Tebaxa 2017'an de karkerên kurd ên di înşaeta Bendava Altintaş a Kutahya de kar dikirin rastî êrîşa lîncê hatin. 2 kesên bi sedema tev li bûyeran bûn hatin binçavkirin hatin berdan û piştre lêpirsîn nehat kirin.
* Di Gulana 2015'an de li mizgefta Kocatepe ya Enqere koma ku li ser cenazeyên leşkerên li Çelê jiyana xwe ji dest dan nimêj kirin, piştî nimêjê meşiyan nava bajar û li Kolana Karanfilê êrîşî zarokekî kurd kirin. Têkildarî bûyerê gelek kes hatin binçakirin lê lêpirsîn nehat destpêkirin.
* Di 11'ê mijdara 2013'an de li Navçeya Tufanbeylî ya Edeneyê 6 karkerên ji Amedê ku karê santrala termîkê dikirin, rastî êrîşa sedan kesan hatin. Di êrîşan de 6 karker birîndar bûn, lê der barê tu kesî de lêpirsîn nehat vekirin.
* Di 8'ê îlona 2015'an de li Kirşehirê li dijî avahiyaHDP'ê komekê êriş pêk anîn. Pirtûkxaneya Gul şewitandin. Di darizandina dozê de bersûc yek bi yek hatin berdan.
* Di 17'ê Kanûna 2016’an de li Kayseriyê li dijî otobusa leşkeran êrîş pêk hatibû û 15 leşker miribûn. Piştî bûyerê avahiya HDP'ê hat şewitandin. Têkildarî bûyerê li 3 kesan doz hat vekirin, lê 2 kes hatin beraatkirin. Cezayê 15 mehan li wan hat birîn hat taloqkirin.
* Di 8'ê îlona 2015'an de di şerê li Oremarê yê Colemêrgê de 16 leşker hatin kuştin. Piştre li dijî avahiyên HDP'ê êrîşên hemwext pêş xistin. Avahiya navendî ya HDP’ê bajar û navçeyan jî di navde 126 avahiyên HDP'ê rastî êrîşan hatin. Li şûna êrîşkaran der barê HDP’iyan de doz hat vekirin.
* Di 7'ê îlona 2017'an de karkerên Rihayê li Terme ya Samsunê rastî êrîşa çekan hatin. Di êrîşê de Perihan Akin a 36 salî birîndar bû û Nurcan Partak birîndar bû. Lêpirsîn hat destpêkirin lê bi encam nebû.
* Di 6-8'ê Cotmehê bûyerên kobanê de li navçeya Şahinbey a Dîlokê di êrîşa komekê de 4 welatiyan jiyana xwe ji dest da. Doz hat vekirin lê encam tune.
* Di 28'ê Tebaxa 2016'an de li Kolana Tersaneler a Tuzlayê de karker bi sedema bi kurdî axivîn rastî êrîşa komekê hatin. Di bûyerê de Huseyin Gumuş bi giranî birîndar bû. Selman Gumuş piyê wî şikestin. Lê tu lêpirsîn nehat kirin.
* Di 19'ê Îlona 2016'an de li ser dîwarê Dibistana Kalfayan Ermenî nivîsên nijadperest hatin nivîsandin. Lê lêpirsîn nehat kirin.
* Di 12'ê Hezîrana 2016'an de li Navçeya Tarsûsê ya Mêrsînê û Edeneyê li dijî komeleyên Çanda Elewiyan a Edeneyê ya PSAKD'ê êrîş pêk hatin. Lêpirsîn nehat kirin.
* Di 24'ê mijdara 2017'an de li Meletiyê li dijî Nûnertiya Komeleya Kurtuluş Kiliselerî camê wê ji aliyê kesên nediyar ve hatin şikandin. Lê lêpirsîn nehat kirin.
* Di 18'ê Îlona 2017'an de Dêra Surp Hovhannes a Narlikapi ya Stenbolê êrîş pêk hat. Lê tu lêpirsin nehat kirin.
* Rojnameya Şafakê der barê Parlamenterê BDP'ê Hasip Kaplan de manşeta “Qatîl hûn in" avêt. Lê dadgehê wekî azadiya ramanê nirxand.