Doç. Dr. Arsan: Salgında kutuplaştırıcı yayınlardan kaçınılmalı

img

İSTANBUL - Gazetecilerin Kovid-19 salgını tehdidine karşı dezavantajlı konumda olduğunu söyleyen Doç. Dr. Esra Arsan, bu süreçte özellikle “Toplumu kutuplaştırıcı, belli bir gruba veya ırka dönük nefreti körükleyen yayınlardan kaçınılmasının” önemi üzerinde durdu.

Türkiye’de giderek yayılan koronavirüs (Kovid-19) salgınından kaynaklı bugüne kadar 59 kişi yaşamını yitirirken, 2 bin 433 kişinin de testleri pozitif çıkmış durumda. Hükümet tarafından salgına ilişkin alınan tedbirler kapsamında başta hizmet işkolu olmak üzere birçok alanda faaliyetler durduruldu. Sağlık, tekstil, sanayi, inşaat gibi işkollarında çalışmalar devam ederken, salgın tehdidi karşısında en riskli meslek grupları arasında gazeteciler de var.
 
Gazetecileri salgından korumak için medya sahiplerine tüm dünyanın uyguladığı evden çalışma yönteminin devreye konulması çağrısında bulunan Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), yine Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, Basın İlan Kurumu ve Hükümet’ten de bu konuda harekete geçilmesini istedi.
 
Gazetecilerin bu süreçte karşı karşıya bulunduğu riskler ve alınabilinecek önlemlerin yanı sıra nasıl bir yayıncılık izlenmesi gerektiğine ilişkin Doç. Dr. Esra Arsan, MA’ya konuştu. 
 
‘GAZETECİLERİN İZİN YAPMA ŞANSI YOK’
 
Türkiye gibi ülkelerde salgına rağmen pek çok işkolunda günlük iş rutinlerinin devam ettiğini, bunun da hastalık kapma riskini artırdığını belirten Arsan, sağlık çalışanları ile birlikte gazetecilerin de pandemi dönemlerinde izin yapma şansının olmadığını dile getirdi.
 
Kamu sağlığı için hastanelerin çalışacağını, gazeteciler de kamu yararına gazetecilik yapmaya devam edeceklerini söyleyen Arsan, tabi bu durumun gazetecilerin kendi sağlıkları pahasına halka bilgi taşıması anlamına gelmediğini ifade etti. Arsan, “Gazeteciler son derece dikkatli şekilde kendilerini korumalı ve çalıştıkları medya kurumları da bu gazetecilerin can güvenliği için gerekli her türlü önlemi almak durumunda. Virüse karşı korunmada gerekli hijyen, eldiven, maske, gerekirse daha da koruyucu ekipman vs. hep medya kurumları tarafından temin edilmek zorunda” dedi.  
 
‘ÖLÜM-KALIM ZİNCİRİNDE BİR HALKA…’
 
Sokakta haber takibi yapan gazetecilerin sürekli sahada olmalarından kaynaklı evdeki yakınlarının başına gelen veya gelecek olan tehlikeleri düşünerek, psikolojik olarak kırılgan duruma geldiklerini kaydeden Arsan, “Belki hasta bir yakınını evde veya hastaneye bırakarak çalışmak zorunda veya yaşlı bir yakınını yalnız bırakarak sokaklara çıkacak. Bütün bu psikolojik baskılar, gazetecinin habere bakışını ve haberi hazırlama sürecini etkiler. Bu nedenle çalışma günleri azaltılarak, mutlaka nöbetleşe göreve gitmek gerekir bu dönemde. Böylelikle kendisi de ölüm-kalım zincirinde bir halka olan gazeteci, insani ihtiyaçlarını karşılayabilecek zaman bulsun” diye belirtti. 
 
Doç Dr. Arsan, böylesi salgın zamanlarında sürekli sokakta olmaması gereken gazetecilerin sokakta oldukları zamanlarda ise gerekli hijyen kurallarını yerine getirmesi ve sosyal mesafeyi korumak zorunda olduklarını özellikle vurguladı. 
 
'İNSANİYET YOKSUNLUĞUDUR’
 
Türkiye’de birçok iş kolunda iş sağlığı ve güvenliğine dikkat edilmediğini, özellikle büyük medya kuruluşlarında çalışan gazetecilerin durumunun çok daha sıkıntılı olduğunu belirten Arsan, nedeni şöyle açıkladı: “Kâr hırsı içindeki patronlar, gazetecinin can güvenliğini teferruat olarak görüyorlar. Demirören Medya’ya ait CNN Türk’ün sokakta çalışan muhabirleri bina önünde tecrit etmesi ve onları küçücük bir konteynırda içi içe çalışmaya zorlaması resmen işkence ve kötü muameledir. Bina içindeki görece değerli yazar, çizer, yönetici sokaktan gelecek virüse karşı korunuyor, ama sokaktaki muhabir ölse ağlayanı olmayacak. Bu bir suçtur ve aynı zamanda insaniyet yoksunluğudur, vicdansızlık ve ahlaksızlıktır.” 
 
‘TEHLİKENİN İÇİNDE HABER GEÇİYORLAR’
 
Gerçek gazetecilerin böylesi zamanlarda kendisini toplumdan izole edemeyeceğini söyleyen Arsan, “En iyi gazeteci, hayatta olan gazetecidir. Buradan hareketle, aynı inşaat sektöründeki gibi ‘önce can güvenliği’ deyip, kendimizi koruyacağız. Ancak kendimizi ne kadar korursak koruyalım, yine de en kırılgan ve virüse yakalanma riski yüksek olan bir kitle gazeteciler. Bu nedenle dünyanın en zor haberciliği aslında. Aynı savaş muhabirliği gibi. Tehlikenin içinden haber geçmek zorunda. Kendisini izole ederek, ancak dünya basınını izleyip, yapabiliyorsa çeviri haber yapabilir, bilimsel makalelerden haber konusu çıkartabilir. Bir şekilde faydalı olur aslında. Bir de dünyanın her yerinde freelance çalışan gazeteciler var. Onlar bu durumdan çok rahatsız. Örneğin spor muhabirleri… Salgından dolayı maçlar iptal oldu. Hal böyle olunca onlar da haber yapamaz durma geldiler. Bu insanlar haber başına telif ücreti kazanıyorlar ve haber yapmazlarsa, para da kazanamıyorlar. Ancak evde oturdukları müddetçe, harcamaları, ev kiraları veya kredi borçları devam ediyor” sözleriyle yaşanan olumsuzluklara dikkat çekti.  
 
'HABERLER KORKU VE PANİĞE SEVK ETMEMELİ'
 
Arsan, sahada yaşanan bu zorluklara rağmen gazetecilerin kaleme aldıkları haberlerinde doğru bir dil kullanması gerektiği üzerinde önemle durdu.
 
Gazetecilerin öncelikle doğru kaynaklardan doğru bilgi alması, konunun uzmanlarıyla görüşmesi gerektiğini söyleyen Arsan, “Diyanet İşleri, sporcular, ünlüler, konunun uzmanı olmayan doktorlar haber kaynağı olmamalı. Her önüne gelene konu hakkında konuşma imkânı verilmemeli. Tiraj veya reyting uğruna sansasyonel başlık, fotoğraf kullanılmamalı. İnsanların özel hayatlarının dokunulmazlığına saygı gösterilmeli ve hasta bireylerin, izinleri olmadan fotoğrafları veya videoları paylaşılmamalı. Haber dili bilgilendirici olmalı, korkutucu veya paniğe sevk edici değil” dedi. 
 
Fakat bunlar yerine belli bir yaş grubuna dönük dışlayıcı ve ötekileştirici yayınlar yapılabildiğini belirten Arsan, şunları ifade eti: “Bu çok yanlış. Toplumu kutuplaştırıcı, belli bir gruba veya ırka dönük nefreti körükleyen yayınlardan kaçınılmalı. İçinde bulunduğumuz bilinmezlik, her gün değişen gerçeklik karşısında gazeteci son derece bilgiye, veriye, grafiklere ve tablolara dayalı habercilik yapmalı.” 
 
‘ŞEFFAF BİR DEVLET MEKANİZMASINA İHTİYACI VAR’
 
Gazetecilerin doğru habere ulaşmasının çok zorlu olduğu koşullardan geçildiğini vurgulayan Arsan, bu salgın döneminde doğru bilgiye ulaşabilmeleri için gazetecilerin şeffaf bir devlet mekanizmasına ihtiyacı olduğunu söyledi.
“Biz de maalesef devlet ve hükümetin gazetecilere sunduğu veriler çok kısıtlı, hatta yanıltıcı, belki de hiç doğru değil” diyen Arsan, böyle toplumlarda gazeteciliğin kalitesinin de düştüğünü belirtti.
 
Bu noktada gazetecilere yazdıkları her haberde mutlaka hükümetin vermiş olduğu bilgilerin yetersizliğini, arayıp yanıt alamadıkları yetkilileri, merak edip öğrenemedikleri soruları bıkıp usanmadan tekrar etmelerini salık veren Arsan, yine haberlere bu çabaya dair ‘bugün de şu sorulara yanıt alamadık’ veya ‘Bakanlık hala ısrarla şu sorularımıza yanıt vermiyor’ cümlelerinin eklenmesi gerektiğini kaydetti.
 
MA / Erdoğan Alayumat

Diğer başlıklar

05/07/2025
22:55 Tetwan'daki festival konserlerle sürüyor
22:48 Muhittin Böcek tutuklandı
22:29 3 ilçedeki yangınlar kontrol altına alındı
22:14 Gazze'de katledilenlerin sayısı 57 bin 338’e çıktı
22:09 Pirsûs'ta katledilenler için Tuzluçayır'da yürüyüş
21:55 Özel'den Erdoğan'a istifa çağrısı
21:46 Birçok kentte 'süreç' temalı buluşma: Halk somut adım bekliyor
21:19 İngiltere Dışişleri Bakanı Lammy'den Şam’a ziyaret
21:14 Muhittin Böcek'e tutuklama talebi
20:40 CHP PM yarın olağanüstü toplanacak
20:06 Serra Bucak: Belediye başkanlarının yeri cezaevi değildir
19:46 Gabar Dağı’nda yeniden yangın çıktı
19:42 Kürtçe, Süryanice ve Ermenice kurslardan mezun olanlar belgelerini aldı
19:27 Muhittin Böcek adliyeye sevk edildi
19:22 Aydınlar barışı tartıştı: Direnenin direnenle dayanışma düzeyi düşük
19:11 Ege Denizi'nde 3,9 büyüklüğünde deprem
19:08 AKP’li Çelik'ten Özel'e yanıt
18:50 Emek ve Demokrasi Güçleri: Başkanları serbest bırakın
18:45 Deprem Bilimci Görür’den uyarı
18:18 Gazeteci Timur Soykan gözaltına alındı
18:16 'Kültürel soykırım' paneli: Köklerimize dönmeliyiz
18:08 İHD: Yangına geç müdahale ihlallere yol açtı
18:01 Bakırhan: Hukukun olmadığı bir sistem kimseye kazandırmaz
17:53 Aydın’da bir kadın katledildi
17:48 Bakan Tunç CHP’ye operasyonları eleştirenleri hedef aldı
17:43 Licê’deki yangın kontrol altına alındı
17:31 DEM Parti olağanüstü toplanıyor
17:27 Wan’da halk buluşmaları: Daha büyük bir mücadele başlıyor
17:14 Gözaltındaki Zeydan Karalar halkı belediye önüne çağırdı
17:07 Güney Kürdistan Ulusal Kürt Kadın Birliği Platformu deklare edildi
16:35 Çocuk çalıştayında deneyimler paylaşıldı: Modelimizi oluşturmalıyız
16:16 'Hêviyên Hunerê' sergisi açıldı
16:13 Özgür Özel: Bu savaş ilanı demokratik siyasete açılmıştır
16:03 KHK eylemi 137'nci haftasında: Barışın önü işe iadelerle açılır
15:44 Sabahat Tuncel: 8 Temmuz’da Ankara’da buluşalım
15:39 DEM Parti'den Semsûr Belediyesi'ne dayanışma ziyareti
15:37 Amedspor yeni sezon formalarını tanıttı
15:21 Dörtyol yangınında son durum
15:16 Muratpaşa'da aynı yerde ikinci yangın
15:12 Licê kırsalında yangın
15:10 Antalya Arkeoloji Müzesi yıkılacak
14:58 Adana Büyükşehir Belediyesi önünde gözaltı protestosu
14:44 Silivri açıklarında 4,1 büyüklüğünde deprem
14:36 Ağır hasta tutsaklar Aktaş ve Gurban'ın tahliyesini istediler
14:19 Çocuk çalıştayında anadilde eğitime vurgu
14:09 İki kentte gençlik çalıştayı: Üzerimize düşeni yapacağız
13:58 Erdoğan'dan 'süreç' açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz
12:56 Hatay'da deprem
12:56 Bakırhan'dan operasyonlara tepki: Antidemokratik uygulamalardan vazgeçin
12:51 Cumartesi Anneleri: Vedat Aydın dosyasında cezasızlığa son verin
12:26 CHP'nin Kurtulmuş ile yapacağı komisyon görüşmesi ertelendi
12:17 DEM Parti, Semsûr ve Adana belediyelerini ziyaret edecek
12:15 Hatay’da yangın kısmen kontrol altına alındı
12:01 Kayıp yakınları: Vedat Aydın’ın faillerini açığa çıkarın
11:32 CHP MYK'si olağanüstü toplandı
11:18 Eş genel başkanlar: Bu operasyonlar çözümün yolunu tıkıyor
11:11 Gençlik çalıştayında Ortadoğu'daki krizler ve çözümler tartışılacak
11:07 DEM Parti’den önemli bilgilendirme: İsim bildirin
10:44 Gabar’da binlerce ağaç küle döndü
10:03 DEM Parti'den İzBB tepkisi: Barış umuduna zarar veriyor
09:49 Köylüler nöbette: Yasa geri çekilene kadar mücadele edeceğiz
09:17 Hastane sevki 15 defa engellenen tutsağa alzeheimer tanısı konuldu
09:12 AYM'den Kader Ortakaya kararı: Yaşam hakkı ihlal edildi
09:07 İzol Davası yeniden görülecek: Avukatlardan 'tutuklama' başvurusu
09:06 Asgari ücrete ara zam tartışmaları: Birleşik mücadeleyle yol alabiliriz
09:06 Uytun davası 16 yıldır sürüyor: Asker cezalandırılmadı, gaz fişeği bulunmadı
09:05 AKP'li Nasıroğlu'nun şirketi Sisê'yi talan ediyor
09:04 Helikopterden atılan Şiban’a verilen ceza onandı
09:03 ‘Tehlikeli’ gemi söküm için Aliağa'da
09:02 Suavi: Sanat barışla özgürleşir
09:01 Amed’de düzenlenecek gençlik çalıştayına davet
09:00 05 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:47 Belediye başkanı tutuklanmıştı: Vekili de gözaltına alındı
08:21 Dörtyol'da orman yangını: Bin 870 kişi tahliye edildi
08:02 CHP'li belediyelere operasyon: Karalar, Tutdere ve Böcek gözaltında
04/07/2025
22:52 Kürdistan ve Türkiye'de demokrasiyi sağlamalıyız'
21:06 Bakırhan'dan Soyer'in tutuklanmasına tepki: Derhal serbest bırakılmalı
20:31 Munzur Festivali çağrısı: Sanatçıların katılımı topluma güç verecektir
19:57 Zeytinlik yasasına karşı nöbette olan köylülere dayanışma ziyareti
19:44 Eskişehir'de madden aramaya ÇED olumlu kararı
19:33 KESK üyesi KHK'lilerin işlerine iadesi istendi
18:53 Omerya'daki yangın kontrol altına alındı
18:40 Yangından zarar görenlerle dayanışmaya valilik engeli iddiası
18:27 İhraç istemiyle disipline sevk edilen Jiyan Ormanlı'nın istifası istendi
18:07 Tunç Soyer ve CHP İl Başkanı Aslanoğlu tutuklandı
18:01 Pınar Bayrak'ı katleden Ziya Ecer’e ağırlaştırılmış müebbet
17:35 Pınar Bulunmaz davasında yine tutuklama çıkmadı
17:06 Diploma iptalini protesto eden öğrenci serbest
16:54 Tetwan’da ‘İnsan hakları ve barış’ paneli düzenlendi
16:34 Eskişehirliler Cengiz Holding'in maden projesine karşı eylemde
16:33 Buca ve Ödemiş’te yangın: Yerleşim yerleri boşaltıldı
16:10 Manavgat Belediye Başkanı gözaltına alındı
15:59 İstanbul'da 'Demokratik Toplum Çalıştayı' düzenlenecek
15:59 Xeceri'deki GES projesi iptal
15:41 İmamoğlu hakkında 'sahte diploma' iddianamesi
15:39 Gundik Festivali'ne itiraz: Fikriyatı başka yöne evrildi
15:31 ‘Öcalan’ın çağrısı Ortadoğu’yu istikrara kavuşturabilir’
15:24 ATK'den hasta tutsak Güler için ‘hayatını yalnız idame ettiremez' raporu
15:21 İnsan hakları sempozyumunda 'ortak mücadele' vurgusu
15:13 Defterdeki Kürtçe şarkılardan dolayı hücre cezası verildi
14:49 2 yıl 1 ay hapis cezasının gerekçesi: Öcalan'a 'PKK Lideri' demek!
14:39 DBP Agirî’de yeni yönetimini belirledi
14:29 Hindistan'da sel ve heyelan: 69 ölü, 110 yaralı
14:26 Ahmet Saymadi hakkında ceza ve tahliye
14:13 33 yıl tutsaklığın ardından Amed'de kitlesel karşılandı
14:07 Omerya’da ormanlık alanda yangın
12:51 Gabar'daki yangın geniş bir alana yayıldı
12:27 Meclis’te yemekten zehirlenme iddiası
12:09 Tunç Soyer: Dosyamızda cevabı olmayan hiçbir soru yok
12:07 Tunç Soyer ve 98 kişi hakkında tutuklama talebi
11:58 10. Yargı Paketi sonrası tutuklu/hükümlü sayısı
11:38 İzmir'deki yangınlarda son durum
11:11 Ailelerden İmralı’ya gitmek için başvuru
11:07 Diploma iptalini protesto eden öğrenciye gözaltı
10:58 Wan'da tutsaklara görüş yasağı
09:53 Eylemdeki işçilerden 'grev' uyarısı
09:52 Gelecek Partili Torun: Komisyon bir an önce kurulmalı
09:50 İzmir’de 137 kişi adliyeye sevk edildi
09:41 Köyden ilçeye atla gidiyorlar
09:38 Tutsak Güneş çoklu hastalıklarına rağmen tahliye edilmiyor
09:34 IHRNGO Direktörü: İran'da artan baskının amacı yeni protestoları engellemek
09:30 Gençler 'Barış ve Demokratik Toplum Süreci' gündemiyle buluşacak
09:23 Doğa harikası Heftbori HES'le yok edilecek
09:22 Amed Baro Başkanı: Sürece hukuki katkı sunmaya hazırız
09:21 Uluslararası Kürt-Alman Üniversitesi’ne dair merak edilenler
09:14 Türkiye’ye gelen aydınlar: Temel hedef Öcalan’ın özgürlüğüdür
09:07 Îdir'de bereketli kayısı hasadı
09:04 KNK Eşbaşkanı Karamus: Ulusal birlik için her zamankinden daha umutluyuz
09:02 Aydın: Ulusal kongreyi erteleme ve geciktirme şansı kalmadı
09:01 Wan'da 'Hêviyên Hunerê' sergisi açılacak
09:00 04 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
03/07/2025
23:59 Festivalde pedallar madde bağımlılığına dikkat çekmek için döndü
23:52 Mehmet Çakas, Türkiye'ye sınır dışı edilmeyle karşı karşıya
23:13 'Demokratik Toplum Buluşmaları' sürüyor: Sürece sahip çıkalım
22:06 Tahliye kararı verilen gazeteci Aksu cezaevinden çıktı
19:22 Ödemiş'te orman yangında can kaybı 2'ye yükseldi
19:16 Tabutla AKP binasına yürüyen işçiler, iktidarı istifaya çağırdı
18:30 Zeynep Kınacı ve Sema Yüce Amed'de anıldı
18:08 3 işçi hayatını kaybetmişti: Kaza değil, cinayet
17:39 TÜİK enflasyon verileri, BES-AR'ın 16.52 puan gerisinde kaldı
16:58 Ege'de 3 kentte yangın
16:53 Aydın'da kadınlar süreci konuştu
15:33 İstanbul’daki yangın kontrol altına alındı
15:23 Tağar Çayı'nda bilirkişi incelemesi
15:22 Çocuğu intihara sürükleyen iki zanlı yine tutuklanmadı
15:18 Gazeteci Aksu tahliye edildi
15:17 DFG: LeMan dergisinin yanındayız
15:15 Dev Sağlık-İş bakanlık önünde: Bu teklifle müzakere değil mücadele edilir
15:08 DEM Parti: Silahsızlanmaya dair önümüzdeki hafta tarihi adım hazırlığı var
14:50 Musa Kaya'nın taziyesine kitlesel ziyaret