Prof. Dr. Üstün: Koronavirüs bir sistem sorunudur

img

ANKARA - Koronavirüsü bir sistem sorunu olarak değerlendiren HDP Ekoloji Komisyonu Üyesi Prof. Dr. Beyza Üstün, halkların korona krizi karşısında kendilerinin yönetecekleri bir yöntemi düşünmesi halinde sürecin uzun soluklu şekilde aşılabileceğini söyledi.

Koronavirüs (Kovid-19) salgını, ekolojik yıkımla başa çıkma mücadelesine dair atılacak toplumsal adımlar konusunda yeni tartışmaları beraberinde getirdi. İnsan sağlığının ekolojiden bağımsız ele alınmayacağı ve ekolojik denge kurulmadan insan hastalıklarının tedavi edilemeyeceği düşüncesi de öne çıkıyor.
 
Türkiye’de, bir yandan koronavirüs vakalarının sayısı giderek artarken, diğer yandan panik, korku ve spekülatif tartışmalar ve ağırlıklı olarak bireysel sorumluklar gündemdeki yerini koruyor. Bu nedenle doğal kaynakların sınırsız tüketilmesine dayanan kapitalist sistemin, ulus-devletlerin ve sağlık politikalarının rolü geri planda kalıyor.
 
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ekoloji Komisyonu Üyesi Prof. Dr. Beyza Üstün, “Bu olayın ciddi bir sermaye ve sermayeleşmiş, şirketleşmiş devlet ilişkisi içindeki yeni düzen politikaları ile bire bir ilişkisi olduğunu düşünüyorum” dedi. Üstün, koronavirüs süreci içinde devletlerin sermayeye alan açacak yöntemlere yöneldiğini ifade etti.
 
‘KORONAVİRÜS BİR SİSTEM SORUNUDUR’
 
Koronavirüs salgınında kişiye düşen görevin ancak kendi temizliği ve karşısındaki insana toplumsal alanda göstereceği özenden ibaret olduğunu belirten Üstün, salgının önlenmesine karşı tüm sorumluluğun kişisel düzeye indirgenemeyeceğini ifade etti. Koronavirüsün ekolojiyle ilişkili bir sistem sorunu olduğuna işaret eden Üstün, “Sağlığın ticarileştiği, yaşam alanlarının sermaye birikime sokulduğu, doğadaki tüm canlıların yaşayamaz kılındığı ortamda yaşayacağımız salgınlar, küresel ısınmalar gibi sonuçların hepsi sistemin sonucudur” ifadelerini kullandı.
 
Üstün, “Bu salgın yarasa ve benzeri canlılarla yayılması mümkün olmuşsa bile, biz olmaması gereken yerdeyiz. Demek ki canlıların doğal dengesini bozduk. Onların yaşam alanlarına hükmetmeye başladık. Yaşam alanlarını yapılaştırmaya başladık; dağı, taşı, ovayı, yeraltını, suyun içini, kıyısını… Madenden tutalım da enerji üretimlerine, termik santrale, nükleer santrale kadar hızımızı alamadık” dedi.
 
‘SUÇ DOĞADA DEĞİL’
 
Bu noktada kuş gribinin yayılması örneğini veren Üstün, “Göçmen kuşların konuklama yerleri yapılaştırılıyor. Kilometrelerce göçen kuşlar buralarda tünekliyorlar ve yorgun oldukları bir salgı üretiyorlar. Siz bunun dibine kadar gelirseniz, kuşun salgıyı ürettiği alanda yapılarınızla doğal alanları bozarak var olursanız, sağlığınız olumsuz etkilenir. Ama biz tavukları suçlu bulduk. Yaşam alanlarına müdahalemizi suçlu bulmadık. Koruma sıvısını ürettiğini düşündüğümüz salgının bedelini tavuklara ödettik” şeklinde konuştu.
 
‘SİSTEM BEDENİMİZİ VİRÜSE AÇIK HALE GETİRDİ’
 
Kapitalist sistemin insan bedenini virüse açık hale getirdiğini dile getiren Üstün, “Yaşam alanlarına müdahale ve bedenimizin bağışıklığının düşmüş olmasının sorumlusu sistemdir. Onların yaptığı yaşam alanlarını betona boğmak, üretim atıklarına insanları ve tüm canlıları mahkum etmektir. Artık ayılmak gerekiyor” dedi. Üstün, virüsün öldürücü etki yapabileceği solunum yolu enfeksiyonu ve kalp rahatsızlıklarına sahip grupların, uygulanan enerji politikaları yüzünden daha da riskli hale geldiğini belirtti.
 
Jeotermal enerji santrallerinin faaliyet gösterdiği Aydın’a işaret eden Üstün, şunları söyledi: “Aydın insanı üst solunum enfeksiyonu nedeniyle sürekli acile gidiyor. Bunun sebebi jeotermal santrallerdir. Bu bir sistem saldırısıdır. Salgından etkilenmemiz vücudumuzun direnciyle doğrudan orantılı.  Ama vücudumuzun düşük bağışıklığının suçlusu biz değiliz. Bunun sorumlusu devlet.”
 
Koronavirüs gibi hastalıkların insanların nadiren karşılaştığı tehlikeler olmadığını ifade eden Üstün, “Belki farkında bile değiliz, farklı farklı şekillerde hepimiz hastayız. Koronavirüs olarak teşhis edilmemiş olsak bile hastayız. Olayın bu kadar yükseltilmesi, öne çıkarılması, bundan siyasi süreçler üretilmesi insanı düşündürtüyor. Çünkü kuş gribi de başladığında Koronavirüs de başladığında ilaç, aşı ve benzeri gibi sektörün ön çalışmaları vardı. Bu bir soru işareti olarak kalıyor” diye konuştu.
 
‘HAYAT ALARM VERİYOR’
 
Doğaya yönelik yıkımın sonuçlarının koronavirüs ya da başka bir yolla açığa çıkacağını söyleyen Üstün, “Bergama çevresinde yaşayan ve madene hayır diyen insanlar ya kanserle boğuşuyor ya Murgul’da ya da Elbistan’da. Soma’da tarım alanından koparılan insanlar Soma’nın karanlıkları arasında katloldu. Biz insan merkezli düşündüğümüz zaman bunun sonuçlarına hep beraber katlanacağız. Dilovası’nda doğan bebeğin kakasında çıkan ağır metalin de Kütahya Dulkadir’de uzuvu eksik doğan kuzunun da koronavirüs gibi birer uyarıdır. Hayat alarm veriyor. Bugün koronayla veriyor, dün Dulkadir’de uzvu eksik kuzuyla vermişti, Soma’da ölen işçiyle vermişti, üçüncü havalimanında onlarca canın yok olmasıyla verdi, hala duymuyoruz” diye ifade etti
 
‘YENİ YAŞAMI BİRLİKTE DÜŞÜNEBİLİRİZ’
 
Korona krizinin dünya halklarının yeni bir yaşam üzerine düşünmek noktasında itici güç olabileceğine işaret eden Üstün, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kendimizi korumaktan da öte bu sistemi değiştirmek üzere daha ekolojik-politik bir tutum alalım. Bu sistemi değiştirmeliyiz. Dayanışarak değiştireceğiz. Bu sistemi değiştirmeyi düşünmüyorsak hala sistemin örgüsü içinden bir ipliği çekip sadece ona bakmaya devam ediyorsak, o zaman sonuçlarını hep beraber yaşamayı sürdüreceğiz ve korona bunlardan sadece bir tanesi. Halklar gerçekten bu krizin karşısında yeniden ve yeniden kendilerinin yönetecekleri bir yöntemi düşünürse, bu süreci uzun soluklu bir şekilde aşabiliriz. Örgütlü, birlikte, dayanışarak ve sadece kendimizin olmadığı bir yeni yaşam olgusu ancak ekolojik politika gerçekleşebilir.”
 
MA / Eylül Deniz Yaşar
 

Diğer başlıklar

11/09/2025
23:29 İspanyol STK’lerden Avrupa Konseyi’ne Abdullah Öcalan için ‘umut hakkı’ çağrısı
22:13 Gazze'de açlıktan hayatını kaybedenlerin sayısı 411'e çıktı
21:39 Êlih'te YJA Starlı üç kadın için anma
20:21 Amûdê-Qamişlo yolunda kaza: Bir kişi hayatını kaybetti
20:05 Finalist belgesel ‘YÎBO’ izleyiciyle buluşacak
19:41 Bağcılar Tramvay Durağı’nda kaza: 1 yaralı
19:38 Meclis komisyonunun 8'inci toplantısı'ndan öne çıkanlar
19:04 İşten çıkarılan emekçilerin eylemi 43’ücü gününde
18:35 Gülistan Kılıç Koçyiğit: Antidemokratik uygulamalar süreci zehirliyor
18:22 Arzu Çerkezoğlu: Evrensel ve kalıcı bir barış sosyal adalet temeline dayanır
18:12 Binlerce kişi, Akıncı’nın taziyesine katıldı
18:09 Devrimci Parti'den 'kuyu tipi hapishaneler kapatılsın' çağrısı
18:05 Ayla Akat Ata: Pozitif barış sürecine geçiş yapmamız gerek
17:34 KESK, komisyona öneriler sundu
17:20 DEM Parti ile CHP görüşmesi sonrası açıklama: Antidemokratik uygulamalar ortadan kalkmalı
17:02 Giyadîn’de maden ocağına tepki: Bu coğrafyadan elinizi çekin
17:01 'Anadilde eğitim için bir an önce adım atılsın'
16:51 Agirî’de çatılar uçtu
16:02 Kurtulmuş: Komisyonun görevi çalışmaları nihai sonuca ulaştırmaktır
15:35 İstanbul Barosu’ndan ‘kuyu tipi’ cezaevlerine ilişkin açıklama
15:28 DEM Parti ile CHP görüşmesi başladı
14:49 DEM Parti ziyareti öncesi CHP etrafındaki abluka kaldırıldı
14:40 Konseye bildirimde bulunan kurumların 'umut hakkı' talepleri
14:37 Meclis komisyonu 8'nci kez toplandı
14:30 Ayşe Gökkan tahliye edilmedi: Öcalan özgür olmalı
14:28 Merkez Bankası faizi yüzde 40,5 düşürdü
13:55 Eylemdeki Omsa Metal işçileri İsveç Konsolosluğu önüne yürüdü
13:36 ‘Ekonomik sorunlar mali müşavirlerin sırtına yüklenemez’
13:24 CHP İstanbul İl Kongresi'nin iptali davasına esastan ret kararı
12:44 İstinaf ÖHD’li avukata verilen beraat kararını bozdu
12:43 Bahçeli provakasyonlara karşı uyardı
12:31 28. Uluslararası Dişhekimliği Kongresi Amed’de düzenlenecek
12:25 TUC konferansında 'Abdullah Öcalan’a özgürlük' çağrısı
12:03 Gülistan Kılıç Koçyiğit: Komisyon acilen İmralı'ya gitmeli
11:52 Batı Şeria’da 26 Filistinli gözaltına aldı
11:49 İsrail’den Husilere saldırı: 35 ölü, 131 yaralı
11:48 203 kadın edebiyatçıdan cinsel şiddet ve tacize karşı ortak çağrı
11:20 3 gazetecinin davasına 'eksik husus' ertelemesi
11:18 Gazeteci Güneş hakkında beraat kararı
10:03 Efe Tektekin'i ezen polis yeniden yargılanacak
09:53 Gazeteci Gök’ün yurt dışı yasağı kaldırılmadı
09:22 'Ağaçlarımızı keseceklerse barış nasıl gelecek?'
09:21 Taziyelere engel, mezarlıklara saldırı: Ailelerin yanında yer almalıyız
09:08 Kadıköy'de sokağın nabzı: Komisyon Öcalan ile görüşsün
09:07 Bedirhanoğlu: Kürt birliği sürece katkı sunar
09:05 Türkiye 11 yıldır adım atmıyor: Komite net tavır almalı
09:03 12 Eylül'ün üzerinden 45 yıl geçti: Ne unuttular ne geri adım attılar
09:02 Ankara'da 4,1 büyüklüğünde deprem
09:01 Türkiye'nin Suriye politikası: Kürt kazanmasın
09:00 11 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
08:42 37 ilin emniyet müdürü değişti
08:23 Can Holding’e operasyon: Habertürk ve Show Tv’ye el konuldu
10/09/2025
23:26 39 Filistinli katledildi
23:01 Zelenski: Avrupa üzerinde etkili bir hava kalkanı oluşturmalıyız
21:08 Çiğdem Doğu: Önder Apo baş müzakerecidir, eşit koşullarda olması gerekir
19:53 CHP, 14 Eylül'de Ankara'da miting düzenleyecek
19:48 Kayyımın işten çıkardığı işçiler: Dönene kadar alanlarda olacağız
19:17 Qoser’de anadil yürüyüşüne valilik yasağı
18:56 Tecavüz faili vali korumasına tutuklama da yok ihraç da!
18:18 Çelik'e 32 yılın ardından kitlesel karşılama
18:12 30 yıl sonra tahliye edilen Siraç: Mücadeleye devam edeceğiz
18:08 İsrail, Yemen'e saldırdı: 9 ölü
18:00 YJA Starlı üç kadın anıldı: Onların çizgisi yol gösteriyor
17:18 ESP Eş Genel Başkanı Deniz Aktaş hakkında tahliye ve ev hapsi
16:33 Türkiye Komünistlerinin Platformu ilan edildi
15:59 'Sahte diploma çetesi' davasının ilk duruşması 12 Eylül'de
15:44 DEM Parti Eş Genel Başkanları, Özel'i ziyaret edecek
15:43 TJA’dan Emine Erciyes için anma
14:38 İstanbul Barosu davası ertelendi, tüm talepler reddedildi
14:35 Suriye’deki 'Öcalan ile görüşmek istiyorum' kampanyası tamamlandı
14:28 Reqa’da ‘güvenlik’ operasyonu başlatıldı
14:19 'Abdullah Öcalan'a özgürlük' yürüyüşü başladı
14:16 32 yıl sonra tahliye edildi
14:00 Kürtçe şarkı yazımına ceza AYM'den döndü
13:57 İktidara 'kuyu tipi' çağrısı: Tutsakların yaşamı kritik eşikte, talepler karşılanmalı
13:36 Ayşe Gökkan için uluslararası çağrı
13:29 İskoçyalı Sendikalar Konseyi’den AK’ye ‘umut hakkı’ mektubu
13:13 Ursula von der Leyen’den İsrail'le ticareti askıya almayı önerisi
12:23 AK’ye ‘umut hakkı’ mektubu: Kararlı adımlar atılmalı
12:15 CHP kurultayı davasında 'görevsizlik' başvurusuna ret
12:08 Zırhlı araçla katledilen Can davasında mütalaa kararı
11:57 Fransa'da Macron'a karşı 'her şeyi durdurma' eylemleri başladı
11:56 İSİG Ağustos raporu: En az 194 iş cinayeti
10:50 Nepal'de protestolar sürüyor, ordu başkent sokaklarında
10:45 Beykoz Belediyesi'nde 2 istifa daha
10:17 Gazze’de 24 saatte 83 kişi katledildi
10:15 Besta'ya yürüyen ekolojistler: Örgütlü bir mücadeleyle kazanabiliriz
09:56 Antalya Büyükşehir Belediyesi'ne operasyon: 17 gözaltı
09:55 Polonya, hava sahasına giren Rus İHA'larını düşürdü
09:53 Besta'dan notlar: 35 yıllık özlem ve öfkeyle nöbet
09:25 Besta’da nöbet sona erdi: Doğa özgür olana kadar direniş sürecek
09:11 Wan'da eğitim yılı bin 900 öğretmen açığıyla başladı
09:09 ARÎ-DER'den başvuru çağrısı: Gelin Kürtçemizi birlikte geliştirelim
09:08 Tuğçe Tatari: Ötekileştiren dile karşı barış dilini ve gazeteciliğini inşa etmeliyiz
09:04 Ombudsmanlık ret ettiği talebi bakanlığa tavsiye etti
09:04 Hukukçu Kanar: Gerekçe kalmadı, 'umut hakkı' için adım atılmalı
09:02 Nazmi Gür: Kardeşleşmek kardeşlik hukukuyla mümkündür
09:00 Gilî Dağ'a yıl içinde 30 bin kişi tırmandı
09:00 10 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
08:23 Korucuların kestiği ağaçları yerlerine yuvarladılar
07:50 Besta’da doğa talanına karşı gece boyunca direniş
09/09/2025
22:28 Norveç’te iki Kürt vekil yeniden mecliste
21:38 Macron, Sébastien Lecornu'yu Fransa'nın yeni başbakanı olarak atadı
20:49 Kudüs saldırısını Kassam Tugayları üstlendi
20:43 Besta’da özgürlük kürsüsü: Bu toprakların sahibi bizleriz
19:50 İzmir'de kayyım protestosu
19:03 Kayyımın işten çıkardığı işçiler 41 gündür direnişte
18:33 Wan’da anadilde eğitim talepli çalışma
17:46 DEDAŞ, çiftçinin trafosuna el koydu
17:43 İstanbul Barosu davası yarın devam edecek
17:36 Besta’da nöbet başladı
17:33 Çocuk kaçırma girişimi ve kadına yönelik tacizin yaşandığı mahallede yürüyüş
17:01 İsrail, Doha'da Hamas liderlerini hedef aldı
16:50 Ayşe İnceyol davasında tanıklar dinlendi
16:44 İran’da 8 günde 92 kişi idam edildi
15:54 İstanbul, Adana ve Hatay’da ev baskınları: 6 gözaltı
15:53 Kırşehir’de saat başı koğuşlara baskın
15:52 İmralı Heyeti'nde hangi partilerden temsilciler olacak?
15:26 Yılmaz Güney'in ölümünün üzerinden 41 yıl geçti
15:23 Tülay Hatimoğulları: Her yerde doğamız için direnmeye devam edeceğiz
15:19 Nepal Başbakanı Sharma Oli istifa etti
14:47 Özel: Asla teslim olmayacağız
14:20 13 sendika ve örgütten 'umut hakkı' çağrısı
13:51 HDP'ye saldırı davası: 'Silahlı tehdit' suçundan beraat
13:45 Şirnex’te doğa talanına karşı eylem: Barışı Cudi, Gabar ve Besta’da başlatın
13:36 EUTCC'den Bakanlar Komitesi'ne 'umut hakkı' için harekete geçme çağrısı
13:19 Ege Bölgesi'nde kadınlara yönelik en az 233 ihlal
13:15 30 yılın ardından tahliye edildi
13:11 Gabar’da bir kişi ölü bulundu
12:16 Sinema dünyasından İsrailli kurumlara boykot
12:04 Emniyete 30 kişilik liste veren Tekin Sarıyer’de
11:36 DEM Parti heyeti İmralı'ya gidecek
11:34 CHP önünde kayyım tepkisi: Kabul etmiyoruz
11:32 Prof. Wallis: Öcalan anti-kapitalist hareketler için ilham verici
11:28 Tekin’den il binası açıklaması: Sarıyer’e gideceğim
11:23 Özel'den 'Öcalan' sorusuna yanıt: Komisyon tartışır
11:07 DEM Parti Sözcüsü: Öcalan 'komisyona aktaracağım önemli şeyler var' dedi
11:03 Nepal’de yasak ve yolsuzluklara karşı protesto sürüyor
10:42 İstanbul Barosu davası bugün: Yöneticiler 1 saat kapıda bekletildi
10:41 Yerlerine kayyım atanan meclis üyelerinden ikinci toplantı
10:23 İsrail’den Gazze'ye yeni saldırı tehdidi
09:58 Gabar’da ağaç kesimi sürüyor
09:53 Mexmûr’da ambargo: İşçiler 15 gündür gözaltında
09:47 Okulların açılmasıyla İstanbul'da trafik arttı
09:41 Gürsel Tekin'den 'mal varlığı' açıklaması
09:36 Amed'de yandaşa özel ihale
09:13 Cezaevi idaresi bir buçuk yıldır kitapta Abdullah Öcalan'a atıf arıyor
09:10 İpekyüz: RTÜK barış odaklı bir yayıncılığı teşvik etmeli
09:07 5 kez tahliyesi ertelendi, 33 yıl tutsak kaldı: 'Nasıl başaracağız'a odaklanmalıyız
09:02 Komisyon meslek odaları, sendika ve sivil toplum örgütlerini dinleyecek