Asgari ücrete tepki: Geçim artık imkansız

HABER MERKEZİ - Asgari ücretin yetersiz olduğunu belirten Asgari Ücret İnisiyatifi, "Açlık sınırının altında kalan bir asgari ücret tekrar güncellenmezse bu ülkenin yarısı için geçim artık imkansız hale gelecektir" dedi.

Asgari Ücret İnisiyatifi, açlık sınırının altında belirlene 2026 yılı asgari ücretine ilişkin birçok kentte açıklama yaptı. 
 
Yüksel Caddesinde bulunan İnsan Hakları önünde yapılan açıklamada, "Açlık sınırının altında asgari ücreti reddediyoruz" pankartı açılırken sık sık "Asgari ücretli yalnız değildir", "AKP'den hesabı emekçiler soracak" "Birleşe birleşe kazanacağız" sloganları atıldı.
 
Kitle adına açıklama yapan inisiyatif üyesi Aydın Şimşek, yüzde 27'lik artışla 28 bin 75 TL olarak açıklanan asgari ücret ile milyonlarca emekçinin geleceğinin ipotek altına alındığını söyledi. Şimşek, barınma ve beslenme gibi temel hakların birer lükse dönüştürüldüğünü vurgulayarak, "Resmi verilere göre bile 11 aylık enflasyonun yüzde 29,74 olduğu bir ülkede, yapılan yüzde7’lik zam, asgari ücreti daha emekçinin eline geçmeden enflasyonun altında ezmektir. Bu oran, sadece geçmiş kayıpları karşılamaktan uzak olmakla kalmıyor, 2026 yılı boyunca işçinin cebinden çalınacak olan alım gücünün de tescili anlamına geliyor. Daha da vahimi, açıklanan 28 bin 75 TL’lik asgari ücret, TÜRK-İŞ’in açıkladığı 29 bin 828 TL’lik açlık sınırının dahi altında kalmış; emekçinin alım gücü 2026 yılına daha başlamadan gasp edilmiştir" dedi.
 
'YILDA 4 KEZ GÜNCELLENMELİ'
 
Asgari Ücret Tespit Komisyonunda işçi temsilcisi olmadan görüşmelerin gerçekleştiğini hatırlatan Şimşek, "Asgari ücret zammının belirleneceği süreçte boşalan her mevziyi dolduracak olan, emekçilerin politik öncüleridir. Bizler, Asgari Ücret İnisiyatifi olarak, hem bu mücadelenin öncüsü hem de ailesiyle birlikte milyonlarca asgari ücretlinin geçim koşullarını etkileyecek olan sahici bir müzakerenin, emekten yana tarafı olduğumuzu ilan ediyoruz.  Asgari Ücret tespit Komisyonu baskın bir toplantıyla kararını açıklamış olabilir, ancak bizim için bu süreç bitmemiştir. Mücadelemiz sona ermedi, asıl şimdi başlıyor! Asgari ücret; insan onuruna yaraşır düzeyde, milli gelir ve gerçek enflasyon baz alınarak yılda 4 kez güncellenecek şekilde belirlenene kadar durmayacağız. Asgari ücretli emekçinin hakkını ne bu masalarda, ne de meydanlarda sahipsiz bırakacağız" dedi.
 
Açıklama inisiyatif bileşenleri temsilcilerinin yaptığı açıklamaların ardından sonlandı.
 
İZMİR 
 
Asgari Ücret İnisiyatifi, Alsancak'ta bulunan ÖSYM binası önünde bir araya gelerek Türkan Saylan Kültür Merkezi'ne yürüyüş gerçekleştirdi. Burada yapılan açıklamada, "Gerçek enflasyon oranında zam, emekçiye refah payı. Açlık sınırının altında asgari ücreti reddediyoruz" pankartı açıldı. "Asgari ücretli yalnız değildir", "Asgari ücret yasası çıkacak emekçiler hakkını alacak" dövizlerinin taşındığı açıklamada sık sık "AKP'den hesabı emekçiler soracak", "İşçilerin birliği sermayeyi yenecek" ve "Örgütlü halkı hiçbir kuvvet yenemez" sloganları atıldı. Basın açıklamasını Serap Gülhan Gündüz okudu.
 
Kapalı kapılar ardında yürütülen, şeffaflıktan tamamen uzak bir süreçle milyonlarca emekçinin geleceğinin ipotek altına alındığını dile getiren Serap Gülhan Gündüz, "Biliyoruz ki tek adam rejiminin ekonomi politikaları zenginliği bir avuç patrona aktarırken, emekçileri derin bir sefalete sürüklüyor. Yapılan zamla bile açlık sınırının altında kalan bir asgari ücret tekrar güncellenmezse, bu ülkenin yarısı için geçim artık imkansız hale gelecektir. Resmi verilere göre bile 11 aylık enflasyonun %29,74 olduğu bir ülkede, yapılan %27’lik zam, asgari ücreti daha emekçinin eline geçmeden enflasyonun altında ezmektir. Bu oran, sadece geçmiş kayıpları karşılamaktan uzak olmakla kalmıyor, 2026 yılı boyunca işçinin cebinden çalınacak olan alım gücünün de tescili anlamına geliyor. Daha da vahimi, açıklanan 28 bin 75 TL’lik asgari ücret, TÜRK-İŞ’in açıkladığı 29 bin 828 TL’lik açlık sınırının dahi altında kalmış; emekçinin alım gücü 2026 yılına daha başlamadan gasp edilmiştir" dedi.
 
'ASGARİ ÜCRETİ EMEKÇİLER BELİRLEMELİDİR'
 
Asgari ücret miktarını siyasi iktidarın değil emekçilerin iradesiyle belirlenmesi gerektiğini vurgulayan Serap Gülhan Gündüz, "Asgari ücretin miktarını, kâr hırsıyla gözü dönmüş patronlar ve sermayenin sadık bekçiliğini yapan siyasi iktidar değil; bizzat bu zenginliği yaratan emekçilerin iradesi belirlemelidir. Yetkili konfederasyonların sorumluluktan kaçarak masayı sahipsiz bırakması, sessizliğe bürünerek bu sefalet dayatmasına dolaylı yoldan ortak olması kabul edilemez. Asgari ücret zammının belirleneceği süreçte boşalan her mevziyi dolduracak olan, emekçilerin politik öncüleridir" ifadelerini kullandı. 
 
Sonrasında konuşan DEM Parti İzmir Milletvekili İbrahim Akın, "Ülkenin çalışanlarının yüzde 65'ine yakınının asgari ücretle çalıştığını hepimiz biliyoruz. O bakımdan asgari ucret beğş onlmlirlemesi ülkenin komple çalışma hayatını belirlediği gibi ona bağlı olarak bütün çalışanların hayatını belirliyor. Bakanlığın belirlediği bu asgari ücret politikası kabul edilebilecek bir politika değildir" ifadelerini kullandı.
 
İSTANBUL
 
Asgari Ücret İnisiyatifi, İstanbul Kadıköy’de asgari ücretin yetersiz belirlenmesine dair basın açıklaması gerçekleştirdi. Açıklamada, “Açlık sınırının altında ücreti reddediyoruz” pankartı açılırken, “Asgari ücret 65 bin TL olsun”, “Asgari ücrete gerçek enflasyon oranında zam”, “Asgari ücretli yalnız değildir” yazılı dövizler taşındı. Açıklamaya çok sayıda siyasi parti temsilcisinin yanı sıra çok sayıda yurttaş katılım sağladı. Açıklamada, “Asgari ücretli yalnız değildir”, “Birleşe birleşe kazanacağız”, “İşçilerin birliği sermayeyi yenecek” sloganları atıldı. Açıklamada basın metnini Asgari Ücret İnisiyatifi’nden Tahsin Mert Saygın okudu.
 
İşçi sınıfının iradesini yok sayılarak, kapalı kapılar ardında yürütülen ve şeffaflıktan tamamen uzak bir süreçle milyonlarca emekçinin geleceğinin ipotek altına alındığını belirten Saygın, “Bakan Vedat Işıkhan tarafından açıklanan yüzde 27’lik artış ve 28 bin 75 TL’lik asgari ücret, sermaye sınıfı ve onun iktidarının adeta emekçiye açtığı bir savaş ilanıdır. TÜRK-İŞ’in masada bulunmadığı bu süreçte, hükümet ve patronlar el ele vererek işçinin sesini boğmuş, milyonların kaderini tek taraflı bir dayatmayla belirlemiştir. Bu rakam ağırlaşan geçim koşulları altında, önümüzdeki yıl boyunca emekçinin nefessiz bırakılması, barınma ve beslenme gibi en temel hakların birer lükse dönüştürülmesi, milyonların açlıkla boğuşmaya mahkum edilmesi demektir” diye belirtti.
 
‘ALIM GÜCÜ 2026 YILINA DAHA BAŞLAMADAN GASP EDİLMİŞTİR’
 
Saygın, sözlerini şöyle sürdürdü: “Biliyoruz ki tek adam rejiminin ekonomi politikaları zenginliği bir avuç patrona aktarırken, emekçileri derin bir sefalete sürüklüyor. Yapılan zamla bile açlık sınırının altında kalan bir asgari ücret tekrar güncellenmezse, bu ülkenin yarısı için geçim artık imkansız hale gelecektir. Resmi verilere göre bile 11 aylık enflasyonun yüzde 29,74 olduğu bir ülkede, yapılan yüzde 27’lik zam, asgari ücreti daha emekçinin eline geçmeden enflasyonun altında ezmektir. Bu oran, sadece geçmiş kayıpları karşılamaktan uzak olmakla kalmıyor, 2026 yılı boyunca işçinin cebinden çalınacak olan alım gücünün de tescili anlamına geliyor. Daha da vahimi, açıklanan 28 bin 75 TL’lik asgari ücret, TÜRK-İŞ’in açıkladığı 29 bin 828 TL’lik açlık sınırının dahi altında kalmış, emekçinin alım gücü 2026 yılına daha başlamadan gasp edilmiştir.”
 
‘İZİN VERMEYECEĞİZ’
 
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in 1 yıl önce 2025 yılı sonunda enflasyonun yüzde 17 olacağını iddia ettiğini hatırlatan Saygın, “Ekonomi yönetimi, bugüne kadar açıkladığı hiçbir enflasyon hedefini tutturamamış olmanın mahcubiyetini yaşamak yerine, 'beklenen enflasyon' safsatasıyla emeğin hakkının gaspına kılıf uydurmaktadır. Geçmişin gerçek kayıplarını görmezden gelip geleceğin hayali rakamları üzerinden zam belirlemek, işçi sınıfını bile bile açlık sınırının altındaki bir karanlığa mahkum etmektir. Onlara izin vermeyeceğiz” diye konuştu.
 
‘ASGARİ ÜCRETİ EMEKÇİLER BELİRLEMELİ’
 
Asgari ücretin miktarını işverenlerin, iktidarın değil, işçilerin vermesi gerektiğini vurgulayan Saygın, “Yetkili konfederasyonların sorumluluktan kaçarak masayı sahipsiz bırakması, sessizliğe bürünerek bu sefalet dayatmasına dolaylı yoldan ortak olması kabul edilemez. Asgari ücret zammının belirleneceği süreçte boşalan her mevziiyi dolduracak olan, emekçilerin politik öncüleridir” dedi.
 
ORTAK MÜCADELE VURGUSU
 
Saygın, sözlerini şöyle tamamladı: “Asgari Ücret tespit Komisyonu baskın bir toplantıyla kararını açıklamış olabilir, ancak bizim için bu süreç bitmemiştir. Mücadelemiz sona ermedi, asıl şimdi başlıyor! Asgari ücret insan onuruna yaraşır düzeyde, milli gelir ve gerçek enflasyon baz alınarak yılda 4 kez güncellenecek şekilde belirlenene kadar durmayacağız. Asgari ücretli emekçinin hakkını ne bu masalarda, ne de meydanlarda sahipsiz bırakacağız. Bizi yoksullukta eşitlemeye, sefalette birleştirmeye çalışan bu köhne düzeni örgütlü gücümüzle, birlikte değiştireceğiz.”
 
 
 

Diğer başlıklar

16:13 Bismil’de Arjen Kültür ve Sanat Merkezi açıldı
16:06 Dêrsim’de ilk kar
15:59 4 Ocak mitinge çağrı:‘Umut hakkı’ sağlanmalı YENİLENDİ
15:34 Karaman'da bir kadın katledilmek istendi
15:15 Ertürk ve Kavak’ın tahliyesi talep edildi
15:01 Yaşamevi Kadın Dayanışma Derneği raporu: Kadınlar şiddetin her türlüsüne maruz kalıyor
14:48 ‘Doğu Raporu’nun 30. Yılında: Dünden Bugüne Paneli
14:43 Dêrsim'de Gaxan etkinliği
13:42 Kayıp yakınları beş kentte adalet talep etti
13:34 Mêrdîn'de görüş mesafesi 5 metrenin altına düştü
13:23 HPG'li Lokman Gazyak anıldı
13:10 Emek ve Demokrasi Platformu: ‘Umut hakkı’ barışın toplumsallaşmasını sağlar
12:58 Cumartesi Anneleri Mehmet Özdemir’in akıbetini sordu
12:42 Sokağa çıkma yasaklarında katledilen sağlık emekçileri anıldı
12:40 Mersin’de 2 çocuk yangında yaşamını yitirdi
11:49 İBB’ye yeni operasyon: 4 gözaltı
10:34 Eşbaşkanlardan ‘Umut ve Özgürlük’ mitingine davet
09:32 Libya uçak kazasını incelemek için heyet gönderdi
09:07 3’ü kadın 4 öğrenciyi yaralayan kişi tutuksuz yargılanıyor
09:06 4 Ocak mitingine çağrı: 'Umut hakkı' bir halkın umudunun ilkesidir
09:06 Şaqayiq Nowruzi: İran’da kadın hareketi akan bir nehir
09:05 Kürdistan'da 300’ü aşkın arkeolojik alan baraj suları altında bırakıldı
09:04 Kadifekale'de özel savaş politikasına karşı yürüyüş
09:03 Erdoğan ‘kesinlikle bulacağız’ demişti: İnal’dan 20 yıldır haber yok
09:03 2026’da kadın mücadelesi ve örgütlülüğü daha da güçlenecek
09:02 Roboskî 14 yıldır kanıyor: Acımızı barış dindirir
09:01 Sistematik tacize uğrayan çocuğa polisten soru: Annen iftira mı atıyor?
09:00 Zam, enflasyon, yoksulluk: Türkiye 2026’ya ekonomik çöküşle giriyor
09:00 27 ARALIK 2025 GÜNDEMİ
08:09 Şêx Meqsûd ve Eşrefiye'ye saldırı
07:57 38 il için yağış uyarısı
00:05 Demokratik Suriye Meclisi: 10 Mart Mutabakatı’nın başarısı acil bir ulusal öneme sahiptir
26/12/2025
23:50 Artuklu’da meşe ve çam fidanları toprakla buluştu
23:43 Gözaltına alınan gazeteci Mezarcı serbest bırakıldı
22:56 Amed’de bir kadını katleden Siraç Kartal tutuklandı
22:52 DEM Parti: Saldırılara karşı ortak mücadele hayati önemdedir
22:25 DAİŞ gümrük devriyesine saldırdı: 3 yaralı
22:03 Alevi Yüksek Meclisi: Cami saldırısının sorumlusu Şam’dır
21:36 Bakan Tunç’tan 11’inci Yargı Paketi savunması: Ceza adaletini sağlamaya yönelik bir düzenleme
21:25 Ankara'da Şeva Yelda kutlaması
20:40 Gazze’de can kaybı 70 bin 945’e yükseldi
20:28 Amed’de iş cinayeti
20:11 Süveydalı tutuklular açlık grevine başladı
20:05 Antalya'da polis şiddetine tepki: Sorumlular cezalandırılsın
19:23 Humus’taki cami saldırısını HTŞ’nin ‘eski’ kolu üstlendi
19:05 Alevi örgütlerinden katliamlara karşı mücadele çağrısı
18:28 Wan’da 223 işçinin eylemi sürüyor: Ne zaman dur diyeceksiniz?
18:18 HDK’deki çalışmaları nedeniyle sosyolog Berfin Azdal’a hapis cezası
18:12 'Yomra’da doğa talanına izin vermeyeceğiz'
17:24 MESEM protestosunda tutuklanan öğrencilere tahliye
17:22 Yeniden Refah Partisi’nden 102 kişi istifa etti
17:09 Mêrdîn’de 3 kişinin öldürülmesine dair hukukçular ve aileden açıklama
17:08 Katliam Yasası'nın durdurulması için BM'ye başvuru yapılacak
16:21 Humus’ta Alevilere ait camiye saldırı: Çok sayıda ölü ve yaralı var
16:20 Bayram ve Yıldeniz aileleri yaşamını yitiren yakınlarını andı
15:56 Keskin Bayındır: 7'den 70'e herkes mitinge katılmalı
15:49 Ankara'daki barınaklarda 10 ayda 17 bin köpek ölümü
15:42 Selma Kara'yı katleden faile ağırlaştırılmış müebbet cezası istemi
15:41 Şirnex’te ağaç kıyımının üstü brandayla örtülüyor
15:15 ABD'den Nijerya'ya DAİŞ operasyonu
15:12 Katliamın üzerinden 14 yıl geçti: Roboskî süreç açısından turnusol kağıdıdır
14:39 Adana'da 4 Ocak mitinginin çalışmaları için start verildi
14:34 Leyla Zana'ya saldırı ve hakaretlere suç duyurusu
14:13 Emeklilerden asgari ücret protestosu
13:54 Katliamların aydınlatılması için hukuki düzenleme ve komisyon talebi
13:53 Tutsaklara yeni yıl kartı
13:52 Humus’ta camide patlama: 3 ölü, 5 yaralı
13:28 ABB Başkanı Mansur Yavaş hakkında soruşturma izni talep edildi
12:43 Yolda önlem alınmamasına tepki: Hakkari’de ölüm var!
12:32 4 Ocak mitingine çağrı: ‘Umut hakkı’nı savunmak, barışı savunmaktır
12:30 DTSO Meclisi’nden çağrı: Barış ve ekonomi için somut adım şart
12:27 Nihal Ay’ın taziyesine kitlesel ziyaret
11:25 Enflasyonun düşeceğini bekleyenlerin oranı düştü
10:50 AİHM İmamoğlu dosyasını ‘öncelikli’ inceleyecek
10:16 Buca Belediyesi işçileri yeniden iş bıraktı
09:59 Süreç anketi: 'Umut hakkı' talebi yüzde 71 oranında
09:43 Karasu: Kürt halkının iradesinin dikkate alınması gerekiyor
09:20 Mazlum Ebdî Şam’a gidecek
09:17 Doğum izni düzenlemesi: Kadınların hayatını zorlaştıracak
09:17 Edebiyat, folklor, bilim ve direnişin sesi: Sehîdê Îbo
09:15 Kadınların talepleri 'yetersiz elektronik kelepçe' gerekçesiyle reddediliyor
09:14 Wan Barosu Cezaevi Komisyonu'ndan Kaya: Süreci sabote etmek isteyen hapishane ve yönetimleri var
09:13 Yazar Tunç: Mereş'te yaşananlar soykırımdı, devlet yüzleşmeli
09:13 Sanatçılar: Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü için miting alanını dolduralım
09:07 Gaxan'ın bu yılki gündemi: Demokratik toplum ve barış
09:06 Dumlu'da tutsaklara sistematik şiddet
09:01 İnsan hakları ve yargı açısından garabet bir yıl geride kaldı
09:00 Avrupa yıl boyunca Abdullah Öcalan’ın özgürlüğünü haykırdı
09:00 26 ARALIK 2025 GÜNDEMİ
08:49 Çok sayıda kent için kar ve sağanak uyarısı
08:40 Futbolda bahis soruşturması sürüyor: 29 kişi hakkında gözaltı kararı
08:32 Colemêrg'de bir araç Zap Suyu'na yuvarlandı
08:30 Asgari ücret artışı Resmi Gazete'de yayımlandı
25/12/2025
23:55 Selim Sadak’ın hayati riski sürüyor
23:17 Erdîş’te yangın: 15 kişi hastaneye kaldırıldı
23:13 Wan’da kavgada bir kişi hayatını kaybetti
21:34 Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê’de abluka sürüyor
21:25 Asgari ücrete tepki: Geçim artık imkansız
20:56 Boş dairede bir kadın hayatını yitirmiş halde bulundu
20:17 Pulur’da Gaxan kutlandı
20:12 Aralık ayı katliamları yürüyüşle protesto edildi
19:37 Minbic’te 1 çocuk katledildi
19:35 İsrail Lübnan’da aracı hedef aldı: 2 ölü
18:54 DEM Parti İzmir Kadın Meclisi: Leyla Zana onurumuzdur
18:41 Geçiş hükümetine bağlı gruplar bir çocuğu katletti
17:35 Mazlum Alas'ın taziyesine kitlesel ziyaret
17:14 İran Kürt yurttaşa idam cezası verdi
16:47 Gazeteci Aykol'un tedavisi sürüyor
16:40 Emeklilerden iktidar protestosu: Bu iktidar sermayenin iktidarıdır
16:38 Nihal Ay'ın taziyesine kitlesel ziyaret
15:33 Pêrtag Belediyesi, GES kurulması için 350 dönümlük araziyi kiraya verdi
15:20 Mazlum Ebdî: Entegrasyon noktasında ortak anlayışa varılmıştır
15:04 MED TUHAD-FED: İstasyon Meydanı'nı barış meydanı yapalım
14:45 Sudan’da 73 kadın ve 29 kız çocuğu alıkonuldu
14:44 'Ajanlaştırma baskısına' karşı mücadele vurgusu
14:36 Ayşegül Doğan: Türkiye Suriye’de yapıcı rol oynamalı
13:36 İslami Araştırmalar Federasyonu eşbaşkanları seçildi
12:46 Eğitim Sen: Şiddeti çözmek uzun vadeli eğitim politikalarıyla mümkün
12:12 DEM Parti'den Leyla Zana'ya yönelik saldırılara karşı suç duyurusu
12:10 Mêrdîn'de Süryaniler ‘Doğuş Bayramı’nı kutladı
11:47 Wan'lı yurttaşlar: Devlet adım atsın
11:35 Libya heyetini taşıyan jete ilişkin yeni detaylar
11:16 Abdullah Öcalan: Demokratik İslam, Medine Vesikası’nın ruhuna dönmektir
11:09 Fenerbahçe Başkanı Saran adliyeye sevk edildi
11:00 Tülay Hatimoğulları: Kürt meselesi herkesin yüzleşmesi gereken bir meseledir
10:48 Riha’da ‘Umut ve Özgürlük’ mitingine çağrı
10:32 70 yaşındaki gazeteci 70 gündür direniyor
09:37 Kadınlara 4 Ocak çağrısı: Abdullah Öcalan'ın özgürlüğünü haykıralım
09:30 Kriz, toplumsal çöküş ve direniş: Zibechi'den alternatif bir dünya okuması
09:28 Ercan Yılmaz: Meclis’e sunulan raporlar meseleyi çözme noktasında eksik
09:23 Bastonuyla açtığı çukurlara ‘umut tohumlarını’ ekti
09:21 Ekonomist Döğüş: Asgari ücret yoksulluk sınırına göre tanımlanmalı
09:19 'Cezaevlerinde sürece provokasyon' uyarısı
09:17 Kadın balıkçılar 120 gündür balık çiftliği nöbetinde
09:09 Hastanedeki ‘hukuksuzluğa’ dava açacak savcı arıyor!
09:06 GABB Eşbaşkanı Neslihan Şedal: Yerele yetki ülkeyi bölmez, bütünleştirir
09:02 İran ve Rojhilat'ta 2025: Tarihi bir kırılma yılı oldu
09:00 25 ARALIK 2025 GÜNDEMİ
08:37 Meteoroloji'den çok sayıda il için uyarı
24/12/2025
23:53 Paris'te katledilenler anıldı: Avrupa gerçeği açığa çıkarsın
22:47 Nijerya’da camide patlama
20:46 Kadın Emeği Almanağı'nın sergisi düzenlendi
20:27 Sadettin Saran tekrar gözaltına alındı
19:42 QSD: 6 DAİŞ’li yakalandı, bomba yüklü araç etkisiz hale getirildi
19:37 Şehitler Mağarası’nda 33 yıl sonra ilk anma
19:29 KHK eyleminde asgari ücret tepkisi
19:23 Asgari ücret protestosu: Bu sömürü düzenine mahkum değiliz
19:19 CHP’li Alp’ten CHP’li Dikbayır’a: Kürtlerin inkarı çoktan tarih oldu
19:13 11’inci Yargı Paketi itirazlara rağmen kabul edildi
19:08 Gülistan Kılıç Koçyiğit'ten siyasi tutsakların kapsam dışı bırakılmasına tepki