Zeytinlik teklifi: Çevre, orman ve zeytincilik kanunlarının ruhunu yok edecek

İZMİR - Avukat Defne Soyer, madencilik için zeytinliklerin kesilmesinin önünü açan yasa teklifinin; ÇED, Çevre, Orman ve Zeytincilik Kanunu'nun ruhunu yok eden ve bunlara aykırı olan bir teklif olduğunu söyledi. 
 
Enerji ve maden alanlarına yönelik düzenlemeler içeren ve ekolojistler tarafından "Süper İzin Yasası" diye nitelenen torba yasa teklifi, 26 saat süren görüşmelerin ardından Komisyon'da kabul edildi. Önümüzdeki günlerde Meclis Genel Kurulu'nda görüşülmesi beklenen yasa teklifi ile birlikte madencilik faaliyetlerinin önündeki bütün engeller kaldırılacak. Özellikle zeytinlik alanlarda sınırlı madencilik faaliyetlerine koşullu izin verilmesinin önü açılacak olan yasa ile birlikte ormanlar, meralar ve sulak alanlarda da daha kolay madencilik yapılabilecek. 
 
Ekolojistlerin en çok tepki gösterdiği maddeye göre, zeytinlik alanlarda yalnızca elektrik ihtiyacına yönelik olmak kaydıyla madencilik yapılabilecek. Bu alanlardaki faaliyetler için, zeytin ağaçlarının taşınması ya da eşdeğer bir zeytinlik kurulması şartı aranacak. Yeni düzenlemeyle birlikte, maden ruhsatlarında yüzde 30 indirim sağlanacak. Yeni yasa ile birlikte, yüksek arz riski taşıyan, sanayi için hayati öneme sahip madenler 'kritik maden' kapsamına alınacak. Bu madenler, ilgili bakanlıkların görüşü alınarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından belirlenecek.
 
'YENİLENEBİLİR ENERJİ'YE TEŞVİK
 
Yine enerji projelerinde izin, ruhsat ve onay süreçleri sadeleşirken, bürokratik işlemler hızlandırılacak, rüzgar ve güneş enerjisi yatırımları için süreçler 48 aydan 18 aya indirilecek. Bu projelerde özel mülkiyete ait arazilerin kamulaştırılmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'na (EPDK) 2030’a kadar acele kamulaştırma yetkisi verilecek. Öte yandan bu projelerde kira ve irtifak bedellerinde yüzde 85’e kadar indirim uygulanacak. Söz konusu teşviklerin süresi de 5 yıl uzatılacak. 
 
İMAR HAKKI DEVREDİLDİ
 
Ormanlık alanlarda kurulması planlanan güneş ve rüzgar enerjisi tesisleri için ise izin süreçleri azami 60 gün içinde sonuçlandırılacak, imar planları ve değişiklikleri artık Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından da onaylanabilecek. Yenilenebilir enerji yatırımlar ve üretim alımlarında Türk lirası değil, yeniden ABD doları kullanılacak. 
 
'ÇED DAHA DA KOLAYLAŞACAK'
 
 
İzmir Barosu Çevre Komisyonu Üyesi ve çevreci avukat Defne Soyer, torba yasanın, zeytinlikler, ormanlar ve meralar üzerinde, Cumhuriyet tarihindeki en büyük yıkım ve talana sebep olacak yasa olduğunu vurguladı. Defne Soyer, yasayla Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) ile ilgili Çevre Kanunu'nun 10'uncu maddesinde de değişiklik öngörüldüğünü, normalde ÇED sürecinden önce onay, izin, ruhsat, teşvik gibi başvurular yapılamazken, şimdi ÇED alınmasa dahi bu süreçlerin başlatılabileceğini belirtti. Bu durumun ÇED'in ve Çevre Kanunu'nun ruhuna aykırı olduğunu belirten Defne Soyer, "Bu durum ÇED başvuruları üzerinde bir baskı da yaratacak. Örneğin bir maden işletmesi teşvik aldıktan sonra ÇED sürecini başlatabilecek.  Bu da, ÇED raporlarının daha kolay alınmasını sağlayacak. Zaten bugüne kadar ÇED süreci iyi yürütülen bir süreç değildi. ÇED kararlarının çoğu ya olumlu ya da gerekli değil diye çıkıyordu. Yasa değişikliği ile ÇED süreçlerinde daha fazla kolaylık yaratılıyor ve süreçlerin arkasından dolanmasının daha da çok önü açılıyor" ifadelerini kullandı. 
 
'DAVA SÜREÇLERİ PASİFİZE EDİLİYOR'
 
Böylece dava süreçlerini de pasifize edileceğini kaydeden Defne Soyer, "Kamuoyunun denetim sorumluluğu ve yetkisi elinden alınmış oluyor. Bu baskı ve hızlı süreç yürütme çabası kamuoyunun dava açması  için geç kalmış olması sonucunu doğuracak. Bir ÇED kararına dava açıldığında zaten talan çoktan başlamış olacak. Bütün bu süreçlerde köylülerin, çevre örgütlerinin, avukatların Meclis görüşmelerine alınmaması, dava süreçlerinde kamuoyu baskısının yok edilmeye çalışılması, hiçbir yerden ses çıkmasın biz istediğimizi yapalım anlayışına dayanıyor" diye belirtti. 
 
'YASALARIN RUHUNA AYKIRI'
 
Zeytinlikler için başlı başına büyük bir sorun oluştuğunu kaydeden Defne Soyer, öngörülen değişikliğin Zeytincilik Kanunu 20'nci Maddesi'ne aykırı olduğunu belirtti. Gözden kaçan diğer riskin ise Orman Kanunu olduğunu aktaran Defne Soyer, "Çünkü Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG)'in talebi üzerine Devlet ormanlarında maden arama ve işletme faaliyetine 2 yıl bedelsiz olarak izin verilecek. Hiçbir ÇED süreci ya da kurum görüşü beklenmeden 2 yıl bedelsiz izin verilecek olması korkunç bir şey. Kime, niye bedelsiz bir şekilde ormanlarımızı veriyoruz. Bu torba yasa hem Anayasa'ya hem mevcut kanunlara hem de imzacı olduğumuz uluslararası sözleşmelere aykırı. Çevre Kanunu 1983'de kabul edildi. Orman Kanunu 1956'da, Zeytincilik Kanunu 1939'da kabul edildi. O tarihlerden bu yana tüm bu kanunlara en büyük darbeyi vuracak olan yasal düzenleme bu torba yasa ile getiriliyor. Hepsinin ruhunu yok eden ve madenciliği bütün bu doğal varlıkların üzerine çıkartan bir yasa. Özellikle altın, gümüş, çinko gibi 4'üncü grup madenler çevreye en çok zararı veren ve en çok dikkat edilmesi gereken madenler olmasına rağmen özellikle onlar üzerinde bir kolaylık yaratma çabası var. Mesela yeni değişiklikle Cumhurbaşkanı Yardımcısı'na bağlı bakanlardan oluşan bir kurul oluşturulacak. Bütün bilimsel görüşlerden, kurumlardan izin alamamış maden arama ve işletme faaliyetleri için bu kurul her şeye rağmen izin verebilir olacak. Bu ne hukuk devleti ilkesi ne de demokrasi ile bağdaşıyor. Bütün bunlara ek olarak, yasal düzenlemeyle, Aralık 2024'e kadar bir alanda ruhsat almamış olmanıza rağmen elektrik üretimi faaliyetleri için her hangi bir imalat yaptıysanız aftan faydalanabiliyorsunuz, hakkınızda varsa açılmış davalar düşüyor" diye konuştu. 
 
'KİMİN ÜSTÜN YARARI?'
 
Yasa teklifindeki "üstün kamu yararı" söylemine de dikkati çeken Defne Soyer, "Bu yasayı genel olarak değerlendirmek gerekirse karşılaştıracağımız şey; zeytincilik mi madenden, ormanlar mı madenden daha önemli sorusu değildir. Hepimizin yaşam hakkı mı yoksa maden şirketlerinin faydası mı daha önemli sorusudur. Burada savunmamız gereken yaşam alanlarının yani gerçek kamu yararının korunması olmalıdır. Bütün hukuk sistemimiz böyle yapılan değişiklikler ve kıyıdan köşeden dolanmalarla büyük darbe alıyor. Madenciliğin üstün kamu yararı olarak kabul edilmesi ve madenciliğin ülkenin kurtuluşu gibi görülmesi enteresan. Bu kanun 21 kere değiştirildi. Her seferinde de şirketlerin korunması arttırılıyor. Kamu yararının anlamı yitiyor. Kamu yararının tanımının tekrar yapılacağı kapsamlı yasal düzenlemelere ihtiyacımız var. Bizim üstün kamu yararımız, yaşam hakkımız olmalı. Madencilerin ekonomik refahı üstün kamu yararı olarak kabul edilemez. Yaşam hakkımızı savunmak için de bu yasaya sonuna kadar karşı çıkmalıyız. Çünkü elimizden ormanlar, sulak alanlar, meralar, zeytinliklerimiz giderse o madenlerle varlığımızı sürdüremeyeceğiz. Şirketler daha da zenginleşecek ama hepimiz yavaş yavaş yok olacağız" şeklinde konuştu. 
 
MA / Tolga Güney
 
 

Diğer başlıklar

22:48 Riha'da hastanede şiddet: Güvenlik görevlisi ve bir doktor yaralandı
22:20 Siweyda’ya yakıt geçişine izin verilmiyor
22:13 Bafil Talabani: Suriye’de Kürt halkının hakları korunmalı
21:34 Fed, faizi beşinci kez sabit tuttu
21:26 Mamak'ta çıkan yangında 8 gecekondu kullanılamaz hale geldi
20:48 MGK bildirisinde süreç vurgusu
20:29 Halk buluşmaları: Sürecin yükünü hep birlikte omuzlayacağız YENİLENDİ
19:47 İşten çıkarılan 223 emekçi için Wan’da kitlesel yürüyüş
19:27 İran rejim güçleri Kürt bir kolberi yaraladı
19:15 Siweyda’da bin 350 kanser hastası ilaçsız
18:52 İmamoğlu'nun diplomasının iptaline dair yürütmeyi durdurma talebine ret
18:02 Kurtulmuş: Komisyon çalışmaları Ağustos'un ilk haftası başlayacak
17:56 Rusya'da depremin ardından Klyuchevskoy Yanardağı’nda patlama
17:50 Aydın'daki yangınlar kontrol altına alındı
17:39 Dedeoğulları ailesi mezarları başında anıldı
16:31 Gazeteci Nizamettin Yılmaz'ın cenazesi İstanbul'a getirildi
16:17 Zilan Esen'in taziyesine kitlesel ziyaret
15:51 Kadınların ihtiyaçlarını belirleyip çözüm üretecek
15:40 Anamur’da ‘çocuk işçi’ katledildi
15:38 Wan kayyımı engellileri işten çıkardı: 2'nci kez mağdur ediliyoruz
15:16 Şiddet uygulayan gardiyan tutsaktan şikayetçi oldu
14:57 Özel: Meclis Başkanı talebimizi kabul etti, komisyonda yer alacağız
14:39 Dedeoğulları katliamında yaşamını yitirenler anıldı
14:00 Türk-İş'in yoksulluk sınırı: 86 bin lira
13:55 7 ayda 4 bin 426 yangın: 50 bin hektar alan küle döndü
13:51 Hunergeha Welat'tan yeni eser: Derwêş ve Edûlê
13:28 Güney Kore'de aşırı sıcaklardan 13 ölüm
12:28 Bakan Tunç: Meclis'in aldığı kararlara teknik destek vereceğiz
12:18 Tsunami dalgaları Rusya, Japonya ve ABD kıyılarına ulaştı
11:58 Süveyda'da BM konvoyuna saldırı: 1 yaralı
11:45 Fırat Bayrak’ın taziyesine kitlesel ziyaret
11:18 Hastanede klimalar çalıştırılmıyor, hastalar mağdur
11:17 Kayyımın 223 işçiyi çıkartmasına tepki
10:21 TÜİK'e göre gerçek işsizlik yüzde 32,9'a yükseldi
10:08 Adana'da 22 emekçi 9 yıldır işe iadeyi bekliyor
09:48 Sigaraya zam üstüne zam
09:18 Hesendîn’den çağrı: Doğamıza sahip çıkalım
09:16 Kavurucu sıcaklarda inşaatta çalışıyorlar
09:04 PSAKD Genel Başkanı: Aleviler sürecin asli unsurudur
09:03 Tetwan’da kayyım ve AKP’nin bıraktığı tahribat gideriliyor
09:02 Hak ve hukuk örgütleri: Süreç yüzyıllık bir fırsat, yasal güvence olmalı
09:01 Protestan Kilisesi Papazı Peker: Birlik sağlanırsa hükümet adım atar
DADEN Eşbaşkanı Sabahat İnal Acar: Kürdistan'ın ilacı birliktir
09:00 Nihat Kazanhan'ın annesi: Adalet olmazsa barış da olmaz
09:00 30 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:12 Rusya'da 8.8 büyüklüğünde deprem, Japonya'da tsunami
08:03 Riha mahallelerinde halk buluşmaları
29/07/2025
23:50 İsrail, Siweyda kırsalındaki geçiş hükümeti güçlerini bombaladı
22:59 İstanbul'da bir fabrikada yangın çıktı
22:33 Dirbêsiyê’deki yangında 2 kişi yaşamını yitirdi
22:16 Eskişehir'de Romanlarla halk buluşması
22:11 Şirnex'ta kadın atölyesi: Kadın özgür olmadan toplum özgür olamaz
21:58 Trump'tan Ukrayna ile anlaşması için Rusya'ya 10 gün süre
21:24 Xebat Andok: Aydın, yazar ve gazeteciler sürece sahip çıkmalı
20:56 Şirnex'ta ağaç kesimine karşı imza kampanyası başlatıldı
20:18 Türkiye ile Kazakistan arasında 20 anlaşma imzalandı
19:31 Mizak mahalle sakinleri madene karşı direnişini sürdürüyor
19:11 Britanya: İsrail ateşkesi kabul etmezse Filistin'i tanıyacağız
19:06 Kum ocağında operatörün cansız bedenine ulaşıldı
19:02 Barrack: QSD’nin çabaları Suriye için hayati önemde
18:59 Berkin Elvan'ı katleden Dalgalı’ya verilen ceza onandı
18:25 Artuklu Belediyesi su ve temizlik sorunları için seferber oldu
17:15 Ağaç kesimlerine suç duyurusu
16:59 MHP, komisyona 'Kardeşlik ve Dayanışma Komisyonu' adını verdi
16:59 Neslihan Şedal: Toplumsal çöküşü durduracak iradeye sahibiz
16:55 Şirnex'teki orman kıyımı: Emsal karar verilsin
16:30 Wan kayyımından işçi kıyımı
16:18 Irak Başbakanı’ndan Türkiye’ye: Askerlerinizi çekin
16:08 Amed Barosu’ndan şiddet uygulayan polisler hakkında suç duyurusu
16:06 İran'da 1 haftada 20 tutsak idam edildi
16:04 Cizîr yasağında kadınların bedeninin teşhir edilmesine takipsizlik
15:44 Îdir’de kadınlar süreci tartıştı
15:43 Süveyda'dan 'ambargoyu kaldırın, suçluları yargılayın' çağrısı
15:21 Hasta tutsak Hatice Onaran için bakanlığa mektup
15:17 Gar Katliamı davasında beraat kararının onanmasına tepki
15:09 İHİK'in cezaevi karnesi: 21 bin 642 ihlal başvurusuna karşı 153 ziyaret
14:52 Özel: Nitelikli çoğunluk olursa CHP komisyonda yer alır
14:48 Asrın Hukuk Bürosu: Aktaş'a dair yanlı ve yanlış haberlerle süreç hedefleniyor
14:42 Berivan Demir'in taziyesine kitlesel ziyaret
13:41 Bakan Yumaklı: Bursa'daki yangın devam ediyor
13:31 Çatalca'da kum ocağında göçük
12:44 Gazeteciler İsrail Konsolosluğu önünde: Filistinli meslektaşlarımıza ses veriyoruz
12:01 'Üst araması' dayatmasıyla tedavi hakkı engelleniyor
11:38 Tahliye engellerine karşı 4 kuruma başvuru
11:17 Amed Barosu: Toplumsal barışı tehdit eden paylaşımlara itibar edilmemeli
11:03 Adana’da erkek şiddeti: 2 kadın katledildi
10:57 Meriwan Cezaevi’nde tutsaklara baskı arttı
10:44 Çocuklar ve yetişkinler için Kürtçe kurslar başlıyor
10:43 Kayyım döneminde usulsüzlük ve yolsuzluk: 25 kişiye ceza
10:21 Kimlik kontrolünün nedenini soran gence polis şiddeti
10:10 33 kurşunun üzerinden 82 yıl geçti: Devlet halktan özür dilemeli
10:04 Görüntüler HepsiJET işçilerini haklı çıkardı
09:59 Kazada yaralanan itfaiyeci yaşamını yitirdi
09:47 İkbal Eren: Sevdiklerimizin mezarlarını ve faillerin yargılanmasını istiyoruz
09:34 7 yaşındaki çocuğu öldüren polis yargılanmayacak: Başka seçeneği yoktu
09:32 ‘PKK yeni bir oluşumla devam ederse katılır mısın’ sorusuyla tahliyesi ertelendi
09:20 Gazeteci Abayay'sız 33 yıl: Ardılları hakikat arayışını sürdürüyor
09:17 Mêrdîn’de bunaltıcı sıcaklarda halk susuz bırakıldı
09:13 Şırnak İl Sağlık Müdürlüğü’nde skandal ağ!
09:07 Jakob Migenda: Öcalan'ın özgürlüğü halkların özgürleşmesinin işaretidir
09:02 Demokratik Birlik İnisiyatifi'ni güçlendirme çağrısı
09:00 29 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:38 Cizîr'de bekçilerle tartışan gençlere gözaltı
08:32 İBB soruşturmasında 25 kişi hakkında gözaltı kararı
28/07/2025
23:18 Siweyda’da abluka ve katliamlara karşı halk alanlarda
23:10 Amed’de şüpheli kadın ölümü
22:48 Licê’deki yangın helikopter eksikliğinden yayıldı
22:39 Bin 800 halk buluşması gerçekleştirildi: 27 Şubat çağrısı fırsattır
21:14 Bursa'daki yangın soruşturmasında 1 kişi tutuklandı
20:42 Licê’de yangın
20:40 Şirnex’ta operasyona çıkan asker hayatını kaybetti
20:35 Abdullah Öcalan: Tüm kesimlerin sürece katılımı hayati bir ihtiyaçtır
19:57 Mersin'de 24 saate 3 kadın katledildi: Yasta değil isyandayız
19:51 Abdullah Öcalan ve İmralı’daki tutsaklar aileleriyle görüştü
18:54 Erxenî’deki yangın kontrol altına alındı
17:53 CHP'den 'komisyon' açıklaması: Elbette gireceğiz
17:34 Riha'daki sıcaklığa dair paylaşım yapan kişi serbest bırakıldı
17:33 Erxenî ilçesindeki yangın sürüyor
17:02 Serekanîyê'de asker işkencesi
16:32 Ekrem İmamoğlu’nun yüksek lisans diploması iptal edildi
16:27 Fis Ovası'nda yangın
16:25 Uluslararası Af Örgütü: Suriye’de 8 Alevi kadın ve çocuk kaçırıldı
15:51 Yangın söndürmeye giderken kaza yaptılar: 1'i ağır 3 yaralı
15:46 Hesendîn’de eylem: Kürdistan’da eko soykırım uygulanıyor
15:45 İzmir'in 2 bölgesinde yangın
15:41 Qers'te kadın buluşması: Mücadelemiz kazancımızı belirleyecek
15:15 Orman yangınları Meclis gündeminde
15:05 Şirnex'te orman kıyımına karşı kampanya başlatılacak
14:52 Roboskî Katliamı anması: Yüzleşme olmadan barış sağlanamaz
14:26 Sanatçılardan 8 başlıklı süreç önerisi
14:18 KESK'liler bakanlık önünde: En düşük maaş yoksulluk sınırının üzerine çıkarılsın
14:04 Çaya zam
13:39 Tutuklu Kıskaç için çağrı: Ayrımcılığa maruz kalıyor, sağlık durumu ciddi
13:17 Yazar Nasır Hemeti’ye 4 yıl 8 ay hapis
12:37 DAİŞ kiliseye saldırdı: 43 ölü, 15 yaralı
12:14 Suriye’de parlamentonun üçte birini Şara belirleyecek
10:43 DFG 3 gazeteciyi andı: Özgür Basın şehitleri onurumuzdur
10:37 Hanehalkının enflasyon beklentisi yüzde 54,5'e yükseldi
10:20 Irak'ta kadın partisi kuruldu
10:09 100 kadından mektup: Öcalan ile görüşmek istiyoruz
10:01 Gülistan Kılıç Koçyiğit: Yangınların sorumlusu AKP’dir
09:57 DEDAŞ'ın ihmalkarlığı 6 ineği öldürdü
09:36 Orman yangınları: 21 kişi tutuklandı
09:31 Rahip Kavak: Kiliseler de sürece dahil edilmeli
09:20 Vasi olmak isterken kendisine vasi tayin edildi, hayatı felç oldu
09:11 Özerk Yönetim ve Şam görüşmesi neden ertelendi?
09:10 Ulusal Birlik Konferansı’na katılanlar: Birlikle kazanabiliriz
09:08 Düzce T Tipi Cezaevi'nde 2 tutsağın infazı yakıldı
09:08 'Gözlem kurulları çözüm umudunu hedef alıyor'
09:06 Munzur Festivali'nde ortak görüş: Talana karşı ortak mücadele
09:00 28 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ