Halkların Demokratik Partisi (HDP) eşbaşkanları ve milletvekillerine yönelik birçok kentte 4 Kasım 2016’da yapılan eş zamanlı operasyonda tutuklanarak yargılandığı davada 16 yıl, 8 ay hapis cezasına çarptırılan partinin Diyarbakır Milletvekili İdris Baluken hakkında  Barış ve Demokrasi Partisi’nin (BDP) Elazığ İl Örgütü'nün 2012 yılında gerçekleştirdiği 2’nci Olağan Kongresi'nde yaptığı konuşma nedeniyle yasama dokunulmazlığı kaldırılması talebiyle fezleke hazırlanmıştı. 

 

Milletvekillerinin yasama dokunulmazlıklarının 20 Mayıs 2016’da kaldırılmasının ardından Baluken hakkında hazırlanan fezleke, Elazığ Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından iddianameye dönüştürülerek 10 yıla kadar hapsi istenmişti. Elazığ 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nce görülen davada, "Örgüt propagandası yapmak", "Suçu ve suçluyu övmek" ve "Halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek" iddialarıyla suçlanan Baluken’in 10 yıla kadar hapis ile cezalandırılması istenmişti. İddianamede, Buluken'in 2012 yılında yaşanan güncel ve siyasal olaylar, Kürt sorunun demokratik çözümü ve PKK Lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecride ilişkin yaptığı konuşma suç unsuru olarak gösterilmişti.

 

SAVCI: KONUŞMASI İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ

 

Yargılamanın 21 Aralık 2016’da başlandığı davada, sağlık sorunları nedeniyle Ses Görüntü Bilgi Sistemi’ne (SEGBİS) çıkmayan Baluken hakkında mahkeme, zorla SEGBİS’e çıkarılması için tutuklu olduğu cezaevine müzekkere yazmıştı. Baluken ve avukatı Reyhan Yalçındağ mahkemede yaptıkları savunmada, suçlama konusu yapılan konuşmanın düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında herhangi bir suç unsuru taşamadığını belirterek, beraat talep etmişti. Duruşma savcısı, davanın esası hakkında verdiği mütalaasında Baluken’in sözleri dikkate alındığında, siyasetçi olması nedeniyle sözlerinin ifade özgürlüğü kapsamında kaldığı, bu nedenle üzerine atılı suçun yasal unsurlarının oluşmadığı gerekçesiyle beraatını talep etti.

 

MAHKEME: KONUŞMASI İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ STANDARTLARINDA

 

Yargılamayı geçtiğimiz 17 Mayıs’ta tamamlayan Elazığ 2. Ağır Ceza Mahkemesi, Baluken hakkında beraat kararı verdi. Mahkeme; kararının gerekçesinde, siyasi parti faaliyetleri kapsamında yaptığı konuşmalar nedeniyle tutuklanarak onlarca yıl hapis istemiyle yargılanan HDP milletvekilleri, belediye eşbaşkanları ve yöneticileri için emsal olabilecek bir karara imza attı. Mahkeme, Baluken’in yaptığı konuşmanın içeriğinde “şiddete çağrı”, “tahrik ve teşvik edici ya da silahlı direnişe ve isyana davet” şeklinde insanda saldırgan duygular oluşturacak biçimde anlamsız bir nefret yaratarak şiddetin doğmasına uygun bir ortamı kışkırtacak nefret söylemi içermediğine işaret etti. Baluken’in dava konusu yapılan konuşmasının bütünün Yargıtay içtihatlarınca kabul edilen ifade özgürlüğü standartları kapsamı içinde kaldığına hükmeden mahkeme, Baluken’in üzerine atılı eylemin kanunda da suç olarak tanımlanmamış olması nedeniyle beraatına karar verildiğini kaydetti.

 

BAKANLIK BALUKEN DAVASINI YAKINDAN TAKİP EDİYORMUŞ

 

Öte yandan Adalet Bakanlığı, Elazığ Cumhuriyet Başsavcılığı’na 27 Şubat 2018 tarihinde gönderdiği 2017/5415 yazıda, Baluken hakkında Elazığ 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın duruşmasında yapılan işlemler hakkında acele olarak bilgi vermesi istendiği ortaya çıktı. Başsavcılık, Adalet Bakanlığı’nın gönderdiği yazıyı Baluken’i yargılayan Elazığ 2. Ağır Ceza Mahkemesi’ne göndererek gereğinin yapılmasını istedi. Bunun üzerine davaya bakan mahkeme, Baluken hakkında verdiği beraat kararının kesinleşme şerhini, bir üst yazıyla birlikte 30 Mayıs’ta Adalet Bakanlığı Muhabere Bürosu’na gönderilmek üzere 30 Mayıs Elazığ Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderdi.

 

NE OLMUŞTU?

 

Baluken hakkında hazırlanan iddianamede;  2012 yılında Elazığ'da katıldığı BDP Elazığ İl Örgütü'nün 2. Olağan Kongresi'nde yaptığı konuşmasında geçen "…Ancak bu özgün çabayı Şeyh Sait'ten, Şeyh Şerif'ten, Seyit Rıza'dan bugünlere kadar gelen gelenek miras en son Diyarbakır zindanlarında Mazlum Doğan tarafından üç kibrit çöpüyle devraldı” sözleri suç unsuru sayıldı. Baluken'in konuşmasında PKK Lideri Abdullah Öcalan hakkında “övücü sözler” söylediği, PKK'ye karşı asker ve polisin yaptığı operasyonları protesto ettiği öne sürülen iddianamede, "Bölge farkı gözeterek toplumu şiddete, teröre, etnik ayrımcılığa yönlendirdiği, kin ve düşmanlığa tahrik ettiği" iddia edilerek ve bu şekilde "örgüt propagandası" yapmakla suçlanmıştı.

 

MA / Deniz Tekin