Türkiye’de kürtaj: Yasal ama ulaşılabilir değil

  • kadın
  • 09:15 24 Mayıs 2022
  • |
img

ANKARA - Kadın Savunma Ağı’ndan Buse Üçer, “Doktorlar kürtaj işlemini gerçekleştirdikten sonra karşılaşacakları uygulamalardan çekindikleri için kürtaj yapmıyor” dedi. 

Kürtaj yasağı 1983 yılında yürürlüğe giren 2827 No’lu Nüfus Planlaması Yasası’yla kaldırıldı. Yasaya göre kadınlar 10 haftaya kadar olan gebelikleri isteğe bağlı olarak sonlandırabiliyor. Kürtaj yaptıracak kadın evliyse eşinin, 18 yaşının altında ise ebeveyn rızası gerekiyor. Yasa, gebeliğin 10 haftadan fazla olduğu ve kadının hayatını tehdit ettiği veya edeceği ya da doğacak çocuk ile onu takip edecek nesiller için ağır mağduriyet yaratacağı hallerde kürtaja izin veriyor ancak birçok kadın kürtaj hakkına erişemiyor.
 
Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi’nin 2016 ve 2020’de yaptığı, “Yasal Ancak Ulaşılabilir Değil: Türkiye’deki Kamu Hastanelerinde Kürtaj Hizmetleri” başlıklı araştırmasına göre, Türkiye genelinde isteğe bağlı kürtaj yapan hastanelerin sayısı gittikçe düşüyor.
 
Araştırmaya göre, 295 kamu hastanesinden 10 tanesinde isteğe bağlı kürtaj hizmeti herhangi bir şart gösterilmeden sağlanıyorken, 185 tanesinde sağlanmıyor. Kürtaj hakkına yönelik gerçekleştirilen bu fiili yasakların kanuni bir dayanağı bulunmamaktadır. Elbette kürtaj hakkına yapılan bu saldırılar sadece Türkiye özelinde değil. Birçok ülkede, siyasi otoriteler ve dini otoriteler iş birliği yaparak kadınların elinden kürtaj hakkını almaya çalışıyor. Kadınlar, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Polonya, Arjantin’de ve birçok ülkede kürtaj hakkına yönelik saldırılar nedeniyle sokağa çıkmış eylemler gerçekleştirmişti.
 
POLONYA: KADINLAR HAYATI DURDURDU
 
Polonya'da binlerce kadın hükümetin kürtajı yasaklama planına karşı eyleme geçmiş, işlerini boykot etmişlerdi. Ülke genelinde 60 şehirde, resmi kurumlar, üniversiteler, okullar aynı gün çalışamaz hale gelmişti. Daha sonra Polonya’da kürtajın tamamen yasaklanmasını öngören yasa tasarısı 58'e karşı 352 oyla reddedildi.
 
Yasa tasarısı hayata geçirilseydi, kürtaj yaptırdığı ortaya çıkan kadınlar 5 yıla kadar hapis cezası alabilir, kürtajı yapan doktorlara da cezaevi yolu açılabilirdi.
 
AMERİKA: KÜRTAJ EYLEMLERİ DEVAM EDİYOR
 
ABD'de yaklaşık 50 yıl önce ulusal anlamda yasal güvence altına alınan kürtaj hakkı, Yüksek Mahkeme’nin Roe-Wade kararı ile gündeme geldi. Kürtaj hakkı sızan bir belge ile tartışmaya açıldı. Sızdırılan belgede, Yüksek Mahkeme, kürtaj hakkını ulusal çapta garanti altına alan Roe-Wade kararının “açık şekilde yanlış olduğu” savunuluyordu. “Roe-Wade'e karşı” olarak bilinen 1973 tarihli karar, kürtajın anayasal bir hak olmasının temel dayanağını oluşturuyordu. Eğer belge bu haliyle onaylanırsa, her eyalete kendi kürtaj sınırlamalarını belirleme hakkı doğacak. 
 
ABD'nin Oklahoma eyaleti meclisi, Nisan’da ülke genelinde kürtaj yasağı olarak bilinen yasa tasarısını onayladı. Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu eyalet meclisinde, "Oklahoma Kalp Atışı Yasası" olarak adlandırılan yasa tasarısı 68'e karşı 12 oyla kabul edildi. Yasaya göre uzmanların yaklaşık altı haftalık hamilelikte ortaya çıktığını söylediği fetüste kardiyak aktivite tespit edildikten sonra kürtaj yasak.
 
Florida Valisi Ron DeSantis de Nisan ayında gebeliğin 15’inci haftasından sonra kürtajın yasaklanmasını öngören yasayı imzaladı. DeSantis, Florida eyaletinin başkenti Tallahassee'de bir kilisede düzenlediği imza töreninde, "Bu yasa, eyaletimizde bir nesildir hayatları korumaya yönelik imzalanmış en önemli yasadır" değerlendirmesinde bulundu. Gebeliğin 15’inci haftasından itibaren kürtajı yasaklayan yasanın 1 Temmuz'da yürürlüğe girmesi bekleniyor.
 
'KADIN BEDENİNE YÖNELİK SALDIRI'
 
Kürtaj hakkına ilişkin Mezopotamya Ajansı’na (MA) değerlendirmelerde bulunan Kadın Savunma Ağı’ndan Buse Üçer, kürtaja yönelik fiili yasakların kadın bedenine yönelik saldırı olduğunu ifade etti. Üçer, dünyanın her yerinde kadın bedenine yönelik saldırıların arttığını belirterek, “Dönem dönem gerici güruhların da etkisiyle kürtaj hakkına yönelik birçok saldırı oluyor. Bu her yerde aynı. Özellikle kadına yönelik düşmanlıkla, kadının hayatına yönelik pek çok yasak getiriyor. Bu yasaklar kadın sağlığına bir saldırıdır, kadınların yaşamlarını direkt tehdit etmektir. Kadınlar, saldırılara karşı eylemler yapmaya devam edeceklerdir. Ta ki kadınlar kendi bedenlerine karşı saldırılarda kazanım elde edinceye kadar” diye konuştu.  
 
'DOKTORLAR MOBBİNGTEN ÇEKİNİYOR'
 
AKP iktidarının Diyanet İşleri Başkanlığı işbirliği yaptığı ve dinci gerici bir baskıyla kadınları kontrol altında tutmaya çalıştığını belirten Üçer, “AKP dinci gerici bir anlayışla toplumu bir kalıbın içine koymaya çalışıyor. Diyanet, AKP’nin faşist rejimini aslında ayakta tutacak, önemli bir saç ayağı” dedi.
 
Doktorların kürtaj işleminden sonra maruz kalacakları mobbingten çekindikleri için işlemi gerçekleştirmediğini ifade eden Üçer, “Doktorlar vicdani red hakkını kullandıklarını belirterek kürtaj yapmıyor ama asıl düşünülmesi gereken gerçekten doktorların vicdani ret hakkını mı kullandığı, yoksa kürtaj yaptıktan sonra uğradığı mobbingten mi korkuyor? Belki bunu tartışmak gerekiyor. Birçok doktor kürtaj yaptıklarında yaşayacaklarından korktukları için yapmıyor. Bu fiili yasak en üsten alta örgütlenen bir şey. Kadınlar kürtaj yapmak istediklerinde karşılarına devlet çıkıyor ‘Etik değil’ diyor. Etik mi değil mi? Yoksa iktidarın politikalarına mı uymuyor? İktidar kadınların haklarını ellerinden alarak kadınları köleleştirmeye çalışıyor” ifadelerini kullandı.
 
'KADIN EYLEMLERİ KİTLESELLEŞİYOR'
 
Kadın eylemlerinin giderek kitleselleştiğini ifade eden Üçer, “Bugün Polonya’daki kadın mücadelesi Türkiye’den görülüyor. Türkiye’deki gelişmeler yurt dışından da takip ediliyor, kadınlar ulusal alanda ortaklaştı. Örneğin Nevin Yıldırım’ın ceza alması yurt dışında da gündem oldu. Aysel Tuğluk’un yaşadıklarına diğer ülkelerden tepki geliyor. Kadın hareketi içinde ciddi bir birleşme var. Çünkü kadınlar olarak bedenlerimize yönelik her saldırıya örgütlü bir tepki vermek gerekiyor” diye konuştu.
 
MA / Berivan Kutlu

Diğer başlıklar

01/07/2025
23:31 MİT Başkanı İbrahim Kalın Hewlêr'i ziyaret etti
23:23 'Jin, jiyan, azadî' diyen yönetmen yeniden gözaltında
23:07 Tetwan'da binler festival konserinde buluştu
22:48 Gözaltına alınan 23 öğretmen serbest bırakıldı
22:15 Amed, Agirî ve Êlih'te halk buluşmaları: Devlet şeffaf davranmalı, adım atmalı
21:43 Çiğdem Doğu: Kürt halkı kendi kendini yönetmeli
Ayten Dêrsim: Her mahallenin komünü olmalı
21:34 Emekçiler 'Kayıma karşı ne yapmalı' sorusunu tartıştı
20:52 Torun: Meclis sürecin yasal düzenlemelerini bir an önce hayata geçirsin
20:28 Mêrdîn'de Demokratik Toplum bulaşmalarının startı verildi
20:17 Kadınlar, kadın katliamlarına karşı yürüdü
20:00 Hindistan'da fabrikasında patlama: En az 36 işçi yaşamını yitirdi
19:55 Orman yangıları nedeniyle 50 binden fazla kişi tahliye edildi
19:41 Amed'de bir kadın katledildi
19:26 KESK İzmir Şubeler Platformu'ndan gözaltı protestosu
19:13 Bakırhan, Avrupa'dan gelen heyetle bir araya geldi
18:45 İHD: Yangına müdahaledeki gecikme yaşamı tehdit ediyor
18:29 Seferihisar'da yangın: Başkandan yardım çağrısı
18:12 Kayyım protestolarında 5 tahliye
17:53 Özel'den 'Leman' açıklaması: Saygısızlığa da linçe de izin vermem
17:35 Sekasur'da başlatılan çadır nöbeti devam ediyor
17:21 Öğretmenler yürüyüşünde 23 gözaltı
17:05 HDK'den Leman açıklaması: İfade özgürlüğünü savunacağız
16:49 Erdoğan: Mizah kisvesiyle yapılan açık bir kışkırtmadır
16:24 Reşat Aşan ilk duruşmada tahliye edildi
16:24 Petrolün içme suyuna karıştığı köyde inceleme yapıldı
16:23 İzmir’deki gözaltılara tepki
16:18 DEM Parti komisyon taslağını Kurtulmuş’a sundu
16:14 İzmir'de 10 bin hektar alan yandı
15:45 İran’da altı ayda 424 kişi idam edildi
15:21 DEM Parti’nin komisyon için sunacağı taslağın detayları
15:06 Beyoğlu’nda provakatif buluşma
15:01 İHD Ankara Gençlik Komisyonu kuruldu
14:47 CHP kurultayı davasında ‘görevsizlik’ kararı kaldırıldı
14:45 Tarım Orkam-Sen TİS taleplerini açıkladı
14:37 Emekliler TÜİK’e yürüdü: Artık yeter
14:33 Nimet Tanrıkulu’nun davası eksik hususlar gerekçesiyle ertelendi
14:20 Tülay Hatimoğulları’ndan TESK’e ziyaret
14:18 Avrupa’dan gelen heyetten DEM Parti'ye ziyaret
14:01 IFJ: Hong Kong’da basın özgürlüğündeki sorunlar sürüyor
13:54 Dumlu Cezaevi'ndeki tutsaklara soruşturma
13:52 Leman dergisine erişim engeli
13:48 Leman dergisi çalışanlarının emniyetteki ifadeleri tamamlandı
13:47 Gemlik’te 3.0 şiddetinde üçüncü deprem
13:41 Barış ve Demokratik Toplum Süreci’nde kritik hafta
13:24 İran: ABD güvence vermezse müzakere yok
13:21 İstanbul'un enflasyonu belli oldu
13:17 Erxenî’de şüpheli ölüm
13:11 Gemlik'te 4.2 büyüklüğünde deprem
13:08 İmamoğlu: Bu ülke kumpaslarla uyanmak zorunda değil
13:08 31 yılın ardından ‘Herne Pêş’ marşıyla karşılandı
13:06 DAD'tan Madımak açıklaması: Hakikatleri Araştırma Komisyonu kurulsun
12:50 Bakırhan: Komisyon kurulsun, demokratikleşme adımları atılsın
12:30 Avrupa’dan gelen heyetten Öcalan ile görüşmek için dilekçe
12:20 Bakan Yumaklı’dan yangınlara dair açıklama
12:04 Gemlik'te deprem
11:28 Bahçeli LeMan Dergisi’ni hedef aldı
11:19 Hatay’da yangın yayılıyor: 27 uçak, 105 helikopter nerede?
11:18 AB’nin dönem başkanlığı Danimarka'ya geçti
11:17 Elkê'de 3 bölgeye girişlere yasak
11:17 DEM Parti: Muhalefeti bastırmaya yönelik her yaklaşımın karşısındayız
10:58 Fotoğraf yarışmasında dereceye girenlerin ödülleri verilmedi
10:53 ABD, Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırdı
10:52 Beyoğlu'nda gösteri ve yürüyüşler bir gün yasak
10:51 İstanbul'un 24 ilçesinde 8 saatlik elektrik kesintisi
10:49 Türkdoğan: Komisyon kurulursa siyasi ve hukuki zeminin önü açılacak
10:34 IHRNGO: Yeni yasa casusluk suçlamalarıyla idam riskini arttırıyor
10:13 Manisa'nın 3 ilçesinde orman yangını
09:40 İzmir'deki orman yangını 3'üncü gününde
09:25 Bayındır: Küresel gelişmeler Ulusal Kongre'yi zorunlu kılıyor
09:22 Gimgim’de kadınlar kültür, doğa ve özgürlük için buluştu
09:13 Feride Eralp: Kadınların özgür olduğu bir barış için çalışalım
09:12 Antakya'da yangın sürüyor
09:11 Tutsakların turşusuna 'stok' gerekçesiyle el konuldu
09:10 Hesandîn'de ÇED'siz faaliyet: Geri dönüşü zor tahribat uyarısı
09:08 Fatma Bostan Ünsal: Söylem dışında siyasi ve hukuki adımlar atılmalı
09:07 Riha'da çocuğa tecavüz davasının duruşması görülecek
09:06 Baro başkanları: TBB yasa izleme ve gözlem heyetleri kurmalı
09:05 Rozerin Çukur’un ailesinden AYM’ye tepki: Adaleti bulamadık
09:05 Seferi Yılmaz: Savaş rantçılarına karşı herkes barış için çalışmalı
09:02 Yazar Taç: Sürece sıkı sıkıya tutunalım
09:00 01 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
07:45 İzmir'de CHP'lilere operasyon: Tunç Soyer gözaltına alındı
00:23 Tetwan festivali: Biz kadınlar sürece hazırız
30/06/2025
23:56 LeMan'ın Beyoğlu'ndaki binasına saldırı
23:43 LeMan: Sürülen lekeyi kabul etmiyoruz
23:23 Amed’de Demokatik Toplum Buluşmaları: Daha çok örgütlenmeliyiz
22:36 Agirî’de Demokratik Toplum Bulaşmaları sürüyor
22:29 Trump, Suriye'ye yaptırımların hafifletilmesine ilişkin kararname imzalayacak
22:23 Leman dergisine 'karikatür' soruşturması
22:18 Hasta tutsak Ayık için çağrı: Sağlık hakkına erişimi sağlansın
22:07 Kadın festivali Xecê ve Beser Şahin konseriyle sona erdi
21:39 ‘Nemrut Krater Gölü ve Kalderası tehdit altında’
21:36 Riha’da gerçekleştirilecek 250 halk buluşmasının startı verildi
21:31 Leyla Dolaş'ı katleden fail tutuklandı
21:26 Tülay Hatimoğulları'ndan Hatay'daki yangın için çağrı: Halk, kaderine terk edilmesin
21:16 Kadınlar uyuşturucuya karşı yürüdü
21:10 Aydın ve sanatçılar barışı konuştu: Herkes süreci sahiplenmeli
20:50 Erdoğan: Son hadiseler sürecin stratejik bir adım olduğunu teyit etmiştir
20:17 Antakya'da yangın sürüyor: 500 kişi tahliye edildi
19:53 Colemêrg'te 4.4 büyüklüğünde deprem
19:33 Mêrdîn'de Zeynep Kınacı ve Sema Yüce anması
19:00 DEM Parti Amed Gençlik Meclisi'nden çalıştaya davet
18:56 Barış Anneleri’nden TUAY-DER’e ziyaret: Barışa çok yakınız
18:51 Petrol içme suyuna karıştı, kadınlar valiliğin önünde toplandı
18:30 İstanbul'da 3 kişi tutuklandı
17:57 AFAD: Yangın mağdurlarına 162 bin lira destek verilecek
17:36 İstanbul için kuvvetli rüzgar uyarısı
17:32 Türk-İş: Açlık sınırı 26 bin 115 lira
17:29 Şirnex’te 'İklim ve Kıyı Kanunu’na tepki
17:07 Almanya'da enflasyon yüzde 2'ye düştü
16:32 Amed Ekoloji Meclisi'nden bildirge: Komünlerle doğayı savunalım
16:29 Temelli: Hukuki altyapı ve güvence sağlanmalı
16:20 Emekliler için araştırma önergesi
15:47 Kadınlar 'Jineoloji Atölyesi'nde bir araya geldi
15:38 Barışa İhtiyacım Var Kadın İnisiyatifi 8 Temmuz’da Ankara’ya çağırıyor
14:50 Bodrum'da yangın
14:40 Şirin Ebadi: Evin Cezaevi’nde tutsaklara yönelik işkence arttı
14:17 2 kişinin hayatını kaybettiği olayda barış sağlandı
14:06 Kadın festivali ikinci gününde
14:03 'Hayata Dönüş Operasyonu' davasında karar çıkmadı
14:01 Barolardan 'zeytinlik yasasına' karşı mücadele çağrısı
14:00 Berivan Araz'ın taziyesine kitlesel ziyaret
13:58 Özgür Özel'den Saraçhane çağrısı
13:56 Kadın tutsaklara ‘Newroz kutlaması’ cezası
13:43 Kerim Boran cezaevinden çıktı
13:24 Antakya'da yangın yerleşim yerine ulaştı
12:48 CHP’den ilk açıklama: Partimizi teslim etmeyiz
12:00 CHP'nin kurultay davasında ‘görevsizlik kararına itiraz’ süreci beklenecek
11:37 Semsûr'da bir kadın katledildi
11:32 TÜİK’e göre işsiz sayısı 2 milyon 972 bin
11:30 DEM Parti ‘ara zam’ talebiyle İstanbul’da sahaya indi
11:21 Anneler: Birlik sağlanmalı
10:00 Abdullah Öcalan ile görüşmek isteyen isimler Türkiye'ye geliyor
09:53 Xêro Abbas: Sanatçılar sürece omuz vermeli
09:32 De Conca: Çözüm Öcalan’ın manifestolarında
09:30 3 kentte yangınlar kontrol altına alındı
09:03 DEM Parti İstanbul eşbaşkanı: Süreci demokratik zemine çekme görevi bize düşüyor
09:02 Şiddet uygulayıp tehdit ettiler: Burası Guantanamo
09:02 Mersin’deki sivil toplum örgütlerinden iktidara 'adım at' çağrısı
09:01 İstanbul Sözleşmesi’nin feshinin üzerinden 4 yıl geçti: Vazgeçmeyeceğiz
09:00 30 HAZİRAN 2025 GÜNDEMİ
08:55 İzmir'de yangınlar 2'nci gününde: 10 mahalle boşaltıldı
08:16 Hasta tutsak Boran'ın cezası kaldırıldı
08:03 Omerya'daki yangın kontrol altına alındı
00:15 Tozan Alkan, Alevi deyişlerinden oluşan yeni bir albüm hazırladı
29/06/2025
23:47 Türkiye, Kurojaro ve Metina'yı bombaladı
23:24 Erdîş’teki şenlik alanından Abdullah Öcalan’a selam
23:08 İzmir ve Manisa'da yangın: 1 tutuklama 1 gözaltı
22:13 Özgür Özel'den kurultay davasına ilişkin açıklama
22:03 İstanbul’da halk buluşmalarına yoğun katılım