ANKARA – CHP tarafından siyasi partilerde seçim listelerinde eşit temsiliyet için verdiği yüzde 50 kotaya dair kanun teklifi AKP ve MHP oylarıyla reddedildi.

Meclis Genel Kurulu’nda Cumhuriyet Halk Partisi’nin kadınlara seçilme hakkının yüzde 50 uygulanması için verdiği “2820 Sayılı Siyasi Partiler Kanunu, 2839 Sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu ve 2972 Sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi”nin görüşmelerinde kadın AKP ve CHP arasında tartışma yaşandı.

Kanun teklifinin gerekçesini açıklamak üzere kürsüye çıkan CHP İzmir Milletvekili Selin Sayek Böke’nin sözleri sık sık AKP’li milletvekilleri tarafından kesildi.

Kadınların ve erkeklerin seçim listelerinde yüzde 50 temsilini önerdiklerini ifade eden Böke, “Kadınların seçilebilmelerini güvence altına alacak sıralamalarla listelerde yer bulmasına ‘evet’ mi diyeceksiniz ‘hayır’ mı diyeceksiniz? Fermuar yöntemini getiren teklifimizin yanıtı açık. Kadınların siyasette eşit temsil hakkının hukuken güvence altına alınmasına, hukuka, yasalara ‘evet’ mi diyeceksiniz ‘hayır’ mı? Yüksek Seçim Kurulunun listelerin yüzde 50 kota ve fermuar yöntemine uygunluğunu denetlemesine, uygun değilse listeleri reddetmesine ‘evet’ mi diyeceksiniz, ‘hayır’ mı diyeceksiniz?” diye sordu.

“Toplumsal cinsiyet eşitliğini, çağdaş, demokratik bir toplumu isteyip istemediğinize dair bir oy kullanacaksınız bugün, yani verdiğiniz oyla bir soruya yanıt vereceksiniz” diyen Böke, “İnsan haklarının güvence altına alındığı, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlandığı, demokratik yarınlara ‘evet’ mi diyeceksiniz, yoksa ‘hayır’ mı diyeceksiniz?” sözlerini AKP’li Öznur Çalık, “Şimdiye kadar Cumhuriyet Halk Partisindeki kadın temsil oranını lütfen söyler misiniz?” yanıtını verdi.

AKP’LİLERDEN ‘EŞİT TEMSİLİYET’ TALEBİNE GÜRÜLTÜLÜ YANIT

Konuşmasını sürdüren Böke, 400’e yakın kadın örgütünün talebini dile getirdiklerini kaydetti. Böke’nin konuşması sırasında AKP’li milletvekilleri tahammülsüzlüğünü gürültü çıkararak, gösterdi.

AKP’li Hasan Çilez “Çok samimiyetsiz bir teklif Selin Hanım, çok samimiyetsiz bir teklif” derken, AKP’li Zülfü Demirbağ da “CHP'de uygulayın... CHP'de uygulayın” sözleriyle karşı çıktı. Kanun teklifi üzerine söz alan HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, “Siyasette eşit temsil yönünde bir kanun teklifi verildi. Yalnız nedense bugün bu salonda bir uğultu var. Kadınlardan korkuyorlar gerçekten” sözlerine AKP’li Çilez, “Hanımefendiler, alet olmayın” dedi.

‘KADINLAR TOPLUMUN YARISI’

Kadınların siyasette eşit temsiline dair tek söz kurmayan AKP’li erkek vekiller ise sataşmalarını “Kadınlar siyasetin ayak oyununa alet ediliyor” sözleriyle sürdürdü.

Beştaş, “Bu kadar endişelenmeyin, kadınlar toplumun yarısı. Hayatın her alanında olduğu gibi siyasette de eşit temsili hepimizin savunması gerekiyor” dedi.

AKP’li Çilez eşit temsiliyet teklifini samimiyetsiz bulduğunu söylemesine karşın kadınlara dair “Velinimetimiz. Başımızın üzerinde yeri var, buradalar” sözlerini sarf etti. CHP Hatay Milletvekili Suzan Şahin’in “O zaman gösterin görelim, oylarınızı verin görelim” sözlerine ise yanıt vermedi.

HDP: EVET DİYECEĞİZ

Beştaş, ise kadın temsiliyetinin en yüksek olduğu partide bulunmaktan gurur duyduğunu dile getirerek, “Halkların Demokratik Partisi olarak eş başkanlık sistemine dair ilk kanun teklifini vermiş olmaktan büyük bir onur duyuyoruz ve bu partinin üyesi olmaktan mutluluk duyuyorum. Hem Genel Merkezde hem bütün il ve ilçelerimizde hâlâ eş başkanlık sistemini uygulayan bir partiyiz. Yine, 7 Haziran seçimlerinde biz Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en yüksek kadın temsiliyet oranının yakalanmasına sebebiyet vermekten de büyük bir onur duyuyoruz ve kadın temsiliyetimiz o tarihte yüzde 44'tü, bugün de 56 vekilimizden 23'ünün kadın olmasından yine büyük bir gurur duyuyoruz. Biz, bu kanuna ‘Evet’ diyeceğiz tabii ki. Bizim de geçmişte buna yönelik çok sayıda kanun teklifimiz var ve şu anda kendi parti tüzüğümüzde de bunu uygulamaktan zaten büyük bir onur duyuyoruz. Türkiye'deki bütün kadınlara binlerce selam olsun. Bizler, bu mücadeleyi kazanacağız, mutlaka kazanacağız” diye konuştu.

Kanun teklifi AKP ve MHP oylarıyla reddedildi.

Oylama ardından söz alan AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, “Şura da çok güzel bir tablo görüyorum: 4 hanımefendi Cumhuriyet Halk Partisi’nin en ön sıralarına oturmuş, 3 de HDP'nin sıralarında hanımefendi var. Şimdi, öyle bir şey olmalıydı ki şurada oturan 3, 4 hanımefendinin yerine bu kanun teklifini verenlerin, grup başkan vekillerinin en az birinin hanımefendi olmasını arzu ederdik” dedi. Elitaş’a tepki gösteren HDP’li Dilan Dirayet Taşdemir, “Ya kadın, kadın” dedi.

‘NİYE KADINLARDAN KORKUYORSUNUZ?’

Eşit temsiliyete dair tek söz kuramayan Elitaş, yine başörtü meselesi üzerinden CHP’ye yüklendi. Elitaş’ın sözleri CHP ve HDP’li milletvekilleri tarafından protesto edildi. HDP’li Taşdemir, “Kadınlar adına konuşma” derken, CHP’li Gülizar Biçer Karaca, “Niye korkuyorsunuz kadınlardan, niye korkuyorsunuz?” sözleriyle karşılık verdi. AKP’li Elitaş, kadınların eşit temsiliyeti için verilen kanun teklifini “İstismar edebilmek için, bugünün anlam ve önemini ifade etmek için sadece hanımefendileri buraya dizerek ortaya koyuyorsunuz” sözlerini sarf etti.

‘KADIN GRUP BAŞKANININ YERİNE OTURDUN’

Sataşmadan söz alan CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, “Baş örtüsü, kadının başını örter, inancının bir gereğidir. Sizin günahlarınızı örtmez. Baş örtüsüne sığınmaktan artık vazgeçin, oradan size ekmek yok. Onu çok kullandınız, çok istismar ettiniz. Bugün, bu ülke, 2 şeyden çekiyor; bir, devlete çöreklenen haramilerden; iki, sizin gibi Allah'la aldatanlardan. Millet bu gerçekleri biliyor, bu tartışmalarla bir yere varamazsınız ama şunu söyleyeyim: Evet, bizim bir kadın Grup Başkan Vekilimiz yok, bundan da üzülüyoruz. Bugün özel bir gün, farkındalık olsun diye kadın milletvekillerimiz önde oturuyorlar ama sen bir kadın Grup Başkan Vekilini o görevden aldırıp yerine oturdun, bu ayıp da sana yeter” cevabını verdi.

Bu sırada yaşanan tartışmalarda AKP’li Hasan Çilez’in sesini yükseltmesi ile tartışma devam etti.

‘NEDEN BAĞIRIYORSUN’ TARTIŞMASI

CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç ile Hasan Çilez arasında “Niye bağırıyorsun” tartışması yaşandı. Bu tartışma tutanaklara şöyle yansıdı:

Engin Özkoç: Niye bağırıyorsun kadınlara? Kadınlara niye bağırıyorsun kardeşim?

Hasan Çilez: Bağırmıyorum.

Engin Özkoç: Niye bağırıyorsun kadınlara? Ayıp değil mi?

Hasan Çilez: Konuşuyorum.

Engin Özkoç: Otur yerine!

Hasan Çilez:  Sen otur yerine! Terbiyesiz adam!

Engin Özkoç: Terbiyesiz!

Hasan Çilez: Şov yapma bana!

Engin Özkoç: Otur yerine! Ne istiyorsun lan kadınlardan!

Hasan Çilez: Ne diyorsun sen!”

CHP ve AKP’li milletvekillerinin birbirinin üzerine yürümesi üzerine Meclis Başkanvekili oturuma 15 dakika ara verdi.

‘KADINLAR YÜZDE 50 KOTA İSTİYOR’

Ara ardından söz alan HDP’li Meral Danış Beştaş, şöyle konuştu: “Açıkçası bu kadar kıyamet niye koptu, bilmiyorum; savaş çıkarıldı. Kadınlar yüzde 50 kota istiyor, yüzde 50 taleplerinin yasallaşmasını istiyor. Biz Meclisteki kadın oranını artıran bir parti olmaktan ve örnek olmaktan hakikaten -mütevazılıkla söylüyorum- çok büyük bir gurur duyuyoruz. İstiyoruz ki bütün partiler yüzde 50 kadın kotasını uygulasın, eş başkanlık olsun, grup başkan vekilleri mutlaka kadın olsun. Biz toplumun yarısıyız, biz hayatın her alanında bu hak ve özgürlüklere sahibiz, sahip olmalıyız ve bunun mücadelesini tabii ki yürütmeliyiz yani bu nedenle bugün CHP'nin verdiği kanun teklifine biz ‘Evet’ dedik çünkü bunu uyguluyoruz zaten, uyguladığımız bir kanun teklifinin burada yasallaşması ve örnek alınmamız bizi çok mutlu eder çünkü biz kadınları ayırmadan temsiliyetlerini savunan bir partiyiz. Bir de, beyefendilere söylüyorum: Kadınlar, sizin koltuklarınızdan ziyade kendi haklarını istiyorlar, böyle büyük bir kıyamet kopmasın; bütün beyefendilere söylüyorum.”