MÊRDÎN – Suryaniyên Nisêbînê ku neçarî koçber bibûn dema vegeriyan axa xwe ji 7 dêran 3’yê wan bi awayek hevpar restore kirin. Ji ber pêvajoyê dawîn Suryanî di gund de mabûn jî koç kirin û kesên biçin dêrê neman.
Li gundê Arbo yê Nisêbîna Mêrdînê gelek malbatên Suryanî di dawiya salên 1980’an de ji neçarî gundê xwe terikandin. Mal û cihên dîrokî yên li gundê li herêma operasyonên leşkerî dimîne jî, her sal derbas bû xalî û kavil bûn. Dêrên Mor Dîmet (1600 salî) Mor Şalito (500 salî), Meryem Ana, Mor Gevargis, Mor Batlo, Mart Şimuni û manastira bi navê Mor Şemun jî ji aliyê kesên li zêran digerin hatin asta hilweşînê. Hin Suryaniyên ku piştî salên 2007’an careke din vegeriyan axa xwe, hin dêrên hêj nivîsên leşker û cerdevanên derketibûn operasyonan li ser nivîsandine heye restore kirin. Di 4 salên dawîn de bi piştgiriya ciwanên Suryanî yên gundên derdorê 3 dêr ji aliyê gundiyan ve bi awayek hevpar hatin restorekirin. Armanca Suryaniyan ew e ku ji bilî 2 dêrên bi temamî kavil bûne hemû dêran restore bikin.
‘VEGERA GUND PÊK NEHAT’
Îbrahim Dîrî yê Suryanî yê karê restoreyê kir, destnîşan kir ku biryara “vegera gund” bi temamî pêk nehatiye. Dîrî da zanîn ku wan piştî malên gund ava kirine dest bi çêkirina dêran kirine û mala şînê jî ava kirine. Dîrî bi bîr xist ku hevpar xebatên xwe kirine û dest ji çêkirina dêran bernadin.
ŞOLÎBÛNA PÊVAJOYÊ ASTENGIYA HERÎ MEZIN E
Ji bo ku careke din dêrên hatine restorekirin neyên hilweşandin li gund 2 Suryanî dorveger dimînin. Nêzîkê 10 malbatên biryara vegera gund stendibûn jî, ji ber fikarên ji ber pêvajoya şolî bûye, zêde li gund namînin û piranî li bajarên Ewropayê dijîn. Ji ber vê jî dêrên hatine restorekirin zêdehî vala dimîne.
Suryaniyên ku di demên dawîn de goristan, warên baweriyê, dîrokî û erdên wan dewrî xizna dewletê hatibûn kirin, di nava tirsa dubarebûna komkujiyên berê û pêvajoya siyasî û aboriyê de ne.
MA / Gökhan Altay