Rawest: Rêjeya kesên ku kurdî dinivisînin û dixwînin tenê ji sedî 18 ye

  • rojane
  • 11:20 17 Îlon 2019
  • |
img
AMED - Di lêkolîna ku Rawestê li 4 bajarên kurdan kir daxwaza perwerdeya bi zimanê dayikê ji sedî 84 û rêjeya kesên ku kurdî dinivisînin û dixwînin jî ji sedî 18 derket. Rêveberê Navenda Lêkolînê ya Rawestê Reha Rûhavîoglû diyar kir ku heke pişaftin û pêvajoya xwepişaftinê ku pê re ketiye dewrê berdewam bike dê temenê ziman dirêj berdewam neke.
 
Lêkolîna kurdî ku ji aliyê Navenda Lêkolînê ya Rawestê ve hatiye kirin, talûkeya ji bo kurdî radixe ber çavan. Rapirsîn, di nav vê mêhê de li Amed, Mêrdîn, Wan û Rihayê bi 600 kesên ku temenê wan di navbera 18-30'an de rû bi rû hatiye kirin. 
 
GELEK PIRS HATINE PIRSÎN
 
Di rapirsînê de pirsek wiha "Hûn çiqas bi zimanê xwe yê dayikê dizanin?" hatiye kirin, ji sedî 18'ê beşdarên bersiva "Hem diaxivim hem jî dixwînim û dinivisînim", ji sedî 26'ê beşdaran bersiva "Dikarim biaxivim lê nikarim bixwînim û binivisînim", ji sedî 24,5'ê beşdaran bersiva "Fêm dikim lê nikarim biaxivim", ji sedî 17'ê beşdaran bersiva "Hinek fêm dikim lê qet nikarim biaxivim" û  ji sedî 14'ê beşdaran bersiva "Hinek peyvan an dizanim an jî qet nizanim."
 
Di rapirsînê de ji bo pîvandina axaftina jiyana rojane pirsek wiha "Axaftina bi kurdî ya bi hevalên we re di çi rewşê de ye?" hatiye kirin, ji sedî 15'ê beşdaran bersiva "timik", ji sedî 28'ê beşdaran bersiva "hin caran", ji sedî 40'ê beşdaran bersiva "kêm caran" û ji sedî 17'ê beşdaran jî bersiva "qet" dane. 
 
Geşedana ku têkildarî bikaranîna kurdî ku kêfê mirovan tîne derbarê muzîkê de ye. Ji bo vê yekê jî pirsek wiha "Guhdarkirina we ya muzîka kurdî di çi rewşê de ye?" hatiye kirin, ji sedî 40,5'ê beşdaran bersiva "Hema bibêje her roj", ji sedî 36'ê beşdaran bersiva "hin caran" ji sedî 13'ê beşdaran bersiva "kêm caran" û ji sedî 10.5'ê beşdaran jî bersiva "guhdar nakim" dane.
 
NÛÇEYÊN KURDÎ NAYÊN ŞOPANDIN
 
Têkildarî şopandina nûçeyên kurdî jî pirseke wiha "Ji televîzyon an jî ji înternetê şopandina we ya nûçeyên kurdî di çi rewşê de ye?" hatiye kirin,  ji sedî 10'ê beşdaran bersiva "Hema bibêje her roj", ji sedî 18'ê beşdaran bersiva "hin caran" ji sedî 21'ê beşdaran bersiva "kêm caran" û ji sedî 51'ê beşdaran jî bersiva "guhdar nakim" dane.
 
DAXWAZA KURDÎ JI SEDÎ 84 E
 
Tenê ji sedî 3'ê beşdaran li dijî perwerdeya zimanê dayikê derketin. Ji sedî 84'ê beşdaran perwerdeya zimanê dayikê xwestin. Ji sedî 13'yê beşdaran jî xwestin ku zimanê dayikê bê hînkirin. Ji bo perwerdeya zimanê dayîkê pirsek wiha "Li gorî we ji bo kesên ku zimanê wan ê dayikê ne bi tirkî divê zimanê perwerdeyê çawa be?" hatiye kirin, ji sedî 39'ê beşdaran bersiva "Herkesê ku dixwaze dikare bi zimanê xwe yê dayikê perwerde bigire", ji sedî 45'ê beşdaran bersiva "Divê zimanê perwerdeyê du zimanî be, hem bi tirkî hem jî bi zimanê dayikê", ji sedî 13'ê beşdaran jî bersiva "Divê zimanê perwerdeyê bi tirkî be, zimanê dayikê jî bê hînkirin" û ji sedî 3'ê beşdaran jî bersiva "Divê zimanê perwerdeyê bi tirkî be, pêwistî bi hînkirina zimanê dayikê tuneye" dane.
 
JI SEDÎ 86'Ê KES DIXWAZIN ZAROKÊN WAN HÎNÊ KURDÎ BIBIN
 
Di rapirsînê de pirseke wiha "Hûn dixwazin zarokên we hînê kurdî bibin?" hatiye pirsîn,  ji sedî 86'ê beşdaran bersiva "Erê" û ji sedî 14'ê beşdaran jî bersiva "Na" dane. Ji sedî 68'ê beşdaran berisva "Erê" û ji sedî 32'yê beşdaran jî bersiva "Na" dane pirsa "Hûn difikirin ku zarokên xwe fêrî kurdî bikin". 
 
DAXWAZA ZIMANÊ FERMÎ JI SEDÎ 85 E
 
Ji sedî 12'ê beşdaran berisva "Tenê bi tirkî", ji sedî 13,5'ê beşdaran bersiva "Tenê bi kurdî", ji sedî 71'ê beşdaran bersiva "Hem bi tirkî hem jî bi kurdî" û ji sedî 3'yê beşdaran jî bersiva "Yên din" dan pirsa "Li cihê ku hûn li dijîn divê zimanê fermî çawa be?".  
 
TENÊ PERWERDEYA BI TIRKÎ JI SEDÎ 9 DERKET
 
Ji sedî 9'ê beşdaran berisva "Perwerdeya bi tirkî", ji sedî 18'ê beşdaran bersiva "Perwerdeya bi kurdî", ji sedî 42'ê beşdaran bersiva "Perwerde bi tirkî û bi kurdî", ji sedî 15,5'yê beşdaran jî bersiva "Perwerdeya bi kurdî û îngilîzî" û ji sedî 15'ê beşdaran jî bersiva "Perwerdeya bi tirkî û îngilîzî" dan pirsa "We dixwest zarokên xwe bişînin kîşan dibistana ku ez dijbirim?".  
 
RAWEST JI ENCAMAN BI BEDBÎN E
 
Damezrîner û Rêveberê Navenda Lêkolînê ya Rawestê Reha Rûhavîoglû ku di heman demê de nûnerê Înisiyatîfa Maf e tekildarî rapirsînê axivî û diyar kir ku têgihîştine ku di navbera daxwaza û hewldanê de cudabûneke micid heye. Rûhavîoglû diyar kir ku kirmançkî zikratê dikişîne û kurmancî jî demên xwe yên dayîn dijî û wiha got: "Bikaranîna di navbera nifşan de kêm dibe, dema mirov li kuçeyê dinêre zarokên ku bi kurdî diaxivin nabîne. Heke pişaftin û pêvajoya xwepişaftinê ku pê re ketiye dewrê berdewam bike dê temenê ziman dirêj berdewam neke."
 
KAMPANYA 'ZIMAN HÊLÎNE'
 
Rûhavîoglû destnîşan kir ku Nûnertiya Înisiyatîfa Maf a Amedê bi navê 'Ziman Hêlîn e' ji bo axaftina û hînkirina kurdî kampanyayek dane destpêkirin û têkildarî kampanyayê ev agahî da: "Em bi çenteyên pot, belavok û parvekirinên li ser twîtterê balê dikişînin ser kampanyayê û dixwazim di vê mijarê de lêhaybûnekê bidin avakirin. Pirsgirêka ziman ne tenê binpêkirina mafê perwerdeyê ye, di heman demê de li tevahiya qadên jiyanê zimanê dayikê tê binpêkirin. Em ji dewletê re dibêjin ku astengiyên li pêşiya zimanê dayikê rakin û kurdî bigihînin statuyekê."
 
BERPIRSYARIYA KURDAN
 
Rûhavîoglû bal kişand ser micidiya pirsgireka dûrxistina têkiliya bi zimanê kurdî ya ji qadên cemaweriyê û ev tişt got: "Em bang li kurdan û hemû gelên li Tirkiyeyê dijîn dikin. Daxwaza xizmeta bi zimanê xwe yê dayikê bikin û ji bo ku zimanê we winda nebe li zimanê xwe xwedî derkevin. Divê hem hûn bixwazin û hem jî nehêlin ku winda bibe. Ji ber ku mafê zimanê dayikê tê siyasîkirin di çeqoberikê de dimîne û li hemberî vê yekê dewlet jî van daxwazan krîmînalîze dike. Gelê kurd hemû reng û zimanê xwe daxwaz dike. Çalakiyên ku ji bo kurdî tên kirin divê ji daxwazê rizgar bibin, demildest gavên pratîk bên avêtin û xebatên zindîkirina ziman bên destpêkirin." 
 
MA / Lezgîn Akdenîz
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Sernavên din

01/07/2025
11:11 Jin li Gimgimê ji bo çand, xweza û azadiyê civiyan
10:20 Serokên Baroyan: Divê TBB şandeya çavdêriyê ava bike
10:18 Li Hesandînê xebatên bêyî ÇED’ê: Hişyariya texrîbatên jêneveger hat kirin
09:43 Fatma Bostan Unsalê bangî desthilatê kir: Divê gavên hiqûqî û siyasî bên avêtin
09:42 Li Rihayê dê danişîna tecawizkirina zarok bê lidarxistin
09:41 Seferî Yilmaz: Divê li dijî rantxwirên şer her kes ji bo aştiyê bixebite
09:24 Malbata Rozerîn Çûkûrê bertek nîşanî biryara AYM'ê da: Me edalet nedît
09:00 Nivîskar Taç: Em li pêvajoyê xwedî derkevin
09:00 ROJEVA 1’Ê TÎRMEHA 2025’AN
08:29 Mihrîcana Tetwanê: Em jin ji bo pêvajoyê amade ne
08:28 Li Îzmîrê li dijî CHP’iyan operasyon: Tunç Soyer hate binçavkirin
30/06/2025
17:21 Temellî: Divê zemîna hiqûqî were avakirin
17:07 Encamnameya Meclisa Ekolojiyê ya Amedê: Bi komunan em xwezayê biparêzin
16:19 Jin di ‘Atolyeya Jineolojiyê’ de hatin gel hev
16:06 Înîsiyatîfa Jinan a Pêdiviya Min bi Aştiyê Heye ji bo 8’ê Tîrmehê bang kir
15:23 Şirîn Ebadî: Îşkenceyên li Girtîgeha Evînê zêde bûn
14:57 Li Amedê sulha du malbatan hate kirin
14:46 Mihrîcana jinan di roja duyemîn de didome
14:38 Şîna Bêrîvan Arazê bi girseyî hate ziyaretkirin
14:29 Ji ber ‘pîrozkirina Newrozê’ ceza dan girtiyên jin
13:55 Kerîm Boran ji girtîgehê derket
13:32 Şewata li Antakyayê gihişt jîngehan
13:10 CHP: Em partiya xwe teslîm nakin
13:00 Di doza lijneyê ya CHP’ê de dê xwe li benda ‘îtîraza li dijî bêpeywiriyê’ bigirin
12:19 Xwebûn bi manşeta ‘Şêx Seîd dengê gel bû’ derket
12:11 Dayikan banga yekitiyê li gelê Kurd kir
11:51 Li Semsûrê jinek hate qetilkirin
11:50 Li gorî TUÎK’ê 2 milyon û 972 hezar kes bêkar in
11:05 Xêro Abbas: Divê hunermend piştgiriyê bidin pêvajoyê
10:15 Kesên dixwazin bi Abdullah Ocalan re hevdîtinê bikin tên Tirkiyeyê
09:52 Şewata li 3 bajaran hate kontrolkirin
09:51 De Conca: Çareserî manîfestoya Ocalan e
09:34 Serokkomar biryara tehliyeya girtiyê nexweş Boran da
09:33 Şewatên li Îzmîrê di roja 2’yemîn de ne:10 tax hatin valakirin
09:12 ‘Gel piştgiriyê dide pêvajoyê’
09:11 Piştî îşkenceyê gef xwarin: Ev der Guantanamo ye
09:10 ‘Nabe ku girtiyên nexweş bibin mijara bazarê’
09:00 ROJEVA 30’Ê HEZÎRANA 2025’AN
08:22 Şewata li Omeryayê hate vemirandin
29/06/2025
17:43 Şêx Seîd û hevalên xwe hatin bibîranîn: Cihê gorên wan nîşan bidin
16:44 Şêx Seîd û hevalên xwe li Xarpêtê hatin bibîranîn
15:29 Ji MED TUHAD-FED û OHD’ê rapor: 631 girtiyên nexweş hene
15:02 DEM Partî bi serokên baroyan û hiqûqnasan re civiya
14:50 Li Kerboranê ji bo zarokan şahî hat lidarxistin
14:49 Çîçek: Dema mijar dibe Kur û Ocalan hiqûqê ji holê radikin
14:25 Li Amedê konferansa ‘Di pêvajoyên şer û çareseriyê de zarok’ hat lidarxistin
13:25 Komxebata di Civaka Demokratîk de Ked: Em neşopînin, ava bikin
13:01 DEM Partiyê ji bo Şêx Seîd banga daxwaza ‘îade-î îtîbarê’ kir
12:22 Bayindir: Dê têkoşîna 100 salî ya gelê Kurd bi serkeftinê tacîdar bibe
12:10 Ji Trump daxuyaniyê Xezeyê: Lihev bikin
11:39 Li Gimgimê mihrîcana jinan: Li cihê Ekîn xistin erdê em radibin ser pêyan
10:41 DBP’ê Şêx Seîd û hevalên wî bi bîr anî
10:35 Bi dikana xwe ya biçûk têdikoşe
10:34 Hejmara 122’yan a kovara Jinê derket
10:29 Di 24 saetan de li Xezeyê 81 kes hatin qetilkirin
10:23 ‘Divê jin tevli pêvajoyê bibin’
10:19 Akademîsyen Mecîd: Duseriya partiyên Kurd li pêşiya yek lîsteyê astengî ye
09:59 Li gorî Dadgeha Destûra Bingehîn, kuştina Rozerîn Çûkûr rewa ye!
09:51 Hevşaredarên Tetwanê: Bi mihrîcanê em xwedî li çanda xwe derdikevin
09:50 'Şer hejmara astengdaran zêde dike’
09:24 Rojnameger: Divê kesên gef li hempîşeya me xwarin bên darizandin
09:14 Li Agiriyê 'Civîna Civaka Demokratîk' hat lidarxistin
09:02 'Li Rojhilata Navîn aştî û dîzaynkirin bi gelan re pêkan e'
09:01 Hiqûqnas Yokuş: Pêvajo dê bi temînata qanûnî bi ser bikeve
09:00 Komkujiyên li dijî jinan li Rihayê hate protestokirin
09:00 ROJEVA 29’Ê HEZÎRANA 2025’AN
08:59 Li Erdîşê coşa ‘Şahiya Biharê’
08:59 Mîhrîcana Çand û Hunerê ya Tetwanê rastî eleqeyê tê
08:51 Sebahat Atabey ji hêla jinan ve hate definkirin
28/06/2025
16:50 Ji bo girtiyên nexweş banga tehliyeyê
15:42 Ji bo Qada Galatasarayê kampanya
15:40 Xizmên windayan li 3 bajaran daxwaza edaletê kirin
15:33 Bandora serhildana Şêx Seîd a li Kurdistanê tê gotûbêjkirin
15:06 Însiyatîfa Yekitiya Demokratîk li Wanê civiya
14:56 Bayindir bang li partiyan kir: Bersivê bidin banga Ocalan a ji bo kongreya neteweyî
14:22 Dayikên Şemiyê: Bila kujerên 5 kesan bên darizandin
14:19 Di doza îşkenceya polîsan a li hemberî zarok de biryar hat xerakirin
14:15 Tulay Hatîmogûllari: Ji bo çareserkirina pirsgirêkên KHK’iyan divê tavilê gav bên avêtin
14:05 Di ser mirina Yildirim de 12 sal bihurî: Em ê têkoşîna wî bidomînin
13:42 Ji bo girtiyê nexweşê anevrîzmê pêşniyara 'li revîrê emeliyat'
13:25 HPG’ê têkildarê mirina Ceylan de daxuyanî da
13:09 HPG-NRÇ: Êrîşên artêşa Tirk didomin
12:26 DEM Partî li Amerîkayê têkildarê pêvajoyê dest bi hevdîtinan kir
12:25 Li Ceyhanê jinek hate kuştin
12:09 Dê Mazlûm Erencî li ser gora xwe bê bibîranîn
11:29 Hunermendên ku beşdarî Şahiya Biharê ya Erdîşê bûn: Em xwedî li çanda xwe derkevin
10:36 Şahidên Madimakê: Heta Elewî wek hemwelatiyên wekhev neyên dîtin aştî pêk nayê
09:53 Welatiyên ku malên wan ji lehiyê zirar dîtibû çareseriyê dixwazin
09:04 Ji bo girtiya nexweşa giran Fatma Tokmak serlêdana nû: Rewşa wê pir krîtîk e
09:03 Rojnamegeran bertek nîşan dan: Polîtîkayên bêcezakirinê pêşiya mafyayê vedikin
09:02 Neviyê Şêx Seîd: Em ê piştevaniya aştiyeke adilane dikin
09:01 Bîrên petrolê kaniyên gundê dîrokî ziwa kir
09:01 ‘Azadiya fîzîkî ya Abdullah Ocalan dê ji bo pêvajoyê sûdewer be’
09:00 ROJEVA 28'Ê HEZÎRANA 2025'AN
08:40 Trump sivikkirina cezayên li ser Îranê rawestand
27/06/2025
16:30 Mafê tedawiyê yê Werîşe Muradî tê astengkirin
16:28 Rêxistinên mafan ragihandin ku ji bo pêvajoyê dest bi xebatan dikin
15:43 Rapora girtîgehan: Mafên herî bingehîn jî hatine sekinandin
14:24 Li Parlamentoya Ingilistanê ji bo Abdullah Ocalan banga azadiyê
13:46 Mamosteyê ku ji ber îstîsmarkirina zarokan 28 sal ceza lê hatibû birîn winda ye