RIHA - Mexdûrên di pêvjoya OHAL’ê de hatin binçavkirin û hin kesên hatin girtin îşkenceya li ser wan hatiye kirin vegotin û diyar kirin ku ew bi rêbazên askiyê Filîstînê, di laş de cixare tefandin, bênefes hiştin, feleqe, ceryan dayîn û zextên derûnî re merûz mane.
Di pêvajoya Rewşa Awarte (OHAL) de tenê li Rihayê bi sedan kes hat binçavkirin. Ji van binçavkiriyan hin kes hat girtin. Kesên di OHAL’ê de hatin binçavkirin û mexdûr bûn îşkenceya li wan hatiye kirin vegotin. Welatiyan diyar kir ku li Salona Sergirtî ya Sporê ya Sabîha Ozlek û di jêrzemîna avahiya Şaxa TEM’ê tiştên hatine serê wan li dijî mirovahiyê ye. Welatiyan got bi rêbazên mîna askiyê Filîstînê, di laş de cixare tefandin, bênefes hiştin, feleqe, ceryan dayîn û zextên derûnî îşkence li wan hat kirin.
Yên îşkence dîtin anîn ziman ku her çiqas 2 sal bi ser tiştên hatine serê wan re derbas bûbe jî lê travmayê ji ser xwe neavêtine û nikarin behsa wê pêvajoya giran bikin.
‘DU CARAN JI SER HIŞÊ XWE ÇÛM’
M.S. yê di nîveka 2016’an de li ser rêya Riha û Mêrdînê hat binçavkirin û 30 roj bi hinceta “Endamtî û propaganda rêxistinê” di binçavan de ma û pişt re hat girtin tiştên hatin serê wî bi nameya şand de vegot. M.S. di nameya xwe de wiha dibêje: “Polîsên tîmên taybet min binçavkirin. Li cihê bûyerê heta ez ji ser hişê xwe çûm min derb kirin. Dema ez hatim ser hişê xwe min xwe di hucreyê de dît. Piştî çend saet şûn ve min bi çavgirtî ji hucreyê derxistin û min daxistin cihekê. Ji ber çavê min girtibûn min nizanibû li ku me. Piştî demekê cilên min derxistin û min tazî kirin. Ewil ava şid reşandin min. Pişt re min der bkirin. Bi vî awayî 15 deqîqe îşkence li min kirin. Di vê navberê de du caran ji ser hişê xwe çûm. Polîsan heta bin piyê min biteqin feleqe li min kirin. Min bi askiyê Filîstînê darizandin. Bi dayîna ceryanê îşkence li min kirin.
HER TIM DENGÊ ÎŞKENCEYÊ BI MIN DIDAN GUHDARKIRIN
Nêzî 20 rojan bi vî awayî îşkence li min kirin. Roja dawî îşkenceya herî giran li min kirin. Cixareyên xwe li ser laşe min vemirandin. Testîsên min bi hev ve jidandin. Di îşkenceyê de xwestin sûcê min nekiriye ragirim ser xwe. Her tim ji min re digotin ‘Te van bombeyan dîtiye. Bi kî re û hûnê kî derê bifirînin hewayê.’ Dema min digot tiştekî nizanim, hin bêtir îşkenceya giran li min dikir. Piştî 20 rojan min birin nexweşxaneyê û lê rapora derbê nedan. Piştî 10 rojan ji emniyetê min birin edliyeyê û ez hatim girtin. Piştî êşkenceya li min hat kirin her tim mil û pişta min diêşe. Piştî ez hatim girtim min der barê yên îşkence li min kirin e de gilî kir, lê min tu encamê bi dest nexist.”
‘ÎŞKENCE DI MAŞÎNEYA POLÎSAN DE DESTPÊ KIR’
X.M. ê piştî teqîna Beşîktaşa Stenbolê ya di 15’ê kanûna 2017’an de pêk hat û têkildarî bûyerê li navçeya Siwêregê hat binçavkirin behsa tiştên anîne serê wî kir. X.M. wiha behsa xwe kir: “Ez li Salona Sporê ya Sabîha Ozlek a Sergirtî 30 roj di binçavan de mam. Di maşîneya polîsan de ji Siwêregê heta Rihayê min derb kirin. Li emniyetê berê min dan dîwar û bi saetan min sekinandin. Polîsek hat û bi qûndaxa debancê li min da. Li seranserî dema min li emniyeta Siwêregê hiştin, sirûdên nijadperest bi min didan guhdarkirin û heqaret li min dikirin. Piştî rojekê min birin Rihayê. Li Rihayê ewil min Salona Sporê ya Sabîha Ozlek. Dema min birin salonê nêzî 300 kesî li wir hebûn.
HER CARA LI MIN DIDAN NEFESA MIN DIHAT BIRÎN
Li Emniyeta Rihayê çavê min girtin û dest bi darizandina min kirin. Di darizandinê de ji min re gotin ‘teslîmî me bibe û agahî bide me.’ Di vê navberê de çek li ber guhê min teqandin û gefa kuştinê li min xwarin. 15 rojên ewil tenê min dibirin darizandinê û dianîn. Herî zêde zextên derûnî li ser min dikirin. Piştî 15 rojan îşkenceya fizikî li min kirin. Di jêrzemîna TEM’ê de îşkence li min dikirin. Li vir min tazî dikirin û cîhazek di destê wan de bû dema didan ser sînga min, bêhna min dihat fetisandin.
HEWLDAN TECAWIZÎ MIN BIKIN
Ji ber ku ez neaxivîm, min li erdê dirêj kirin û destdirêjî min kirin û hewla tecawizê pêk anîn. Çi cûreyên rêbazên rûmet şikandinê hebûn li ser min ferz kirin. Malbata min tehdît dikirin û digotin ‘heke tu neaxivî em ê xwişkên te bigirin û tecawizî wan bikin.’ Her tim fîlmê porno û dengê îşkenceyê bi min didan guhdarkirin. Dema min tiştên digotin qebûl nedikir, hin zêdetir îşkence li min dikirin. Piştî min berdan jî gefên wan li ser min dewam kirin. Hêj bandora wê îşkenceyê û zexta derûnî li ser min heye. Ez ê serî li ÎHD’a Amedê bidim û ez ê pêşiya vê neheqiyê berendim.”
‘MIN TAZÎ KIRIN Û ÎŞKENCE LI MIN KIRIN’
B.Ç. yê bi îdiaya li Siwêregê tev li şewitandina makîneyek kar bûye li mala xwe hat binçavkirinû di binçavan de îşkenceya lê hatiye kirin wiha vegot: “Di 6’ê mijdara 2016’an de li Siwêregê hatim binçavkirin. Ewil min birin emniyeta Siwêregê û ji wir jî birin Şaxa TEM’ê ya Rihayê. Ji ber ku rê li Şaxa TEM’ê tune bû, min birin Salona Sporê ya Sabîha Ozlek. Li wir min tazî kirin û îşkence li min kirin. Li wir şibak şikestî bû û sar bû. Xalîçe û betaniye tune bû. Derfetên em serê xwe bişon jî tune bûn. Bi sabûna ronatî me di daşirê de serê xwe dişûşt.
BI KELEPÇEKIRÎ ÎŞKENCE LI MIN DIKIRIN
Çavê min girtî û destê min kelepçekirî 2-3 saet îşkence li min kirin. Dotira rojê min birin Siwêregê cihê bûyerê û lêkolînan kirin. Pişt re min dîsa birin Rihayê. Wê şevê îşkence li min kirin. Pişt re min ji Salona Sporê girtin. 10 rojên ewil îşkence li min kirin. Îşkenceya li min dikirin piraniya wê îşkenceya zayendî bû. Ceryanê didan dest û piyê min. Testîsê min dijidandin. Tecawizî 3 kesên dinasim kirin.
BIJÎŞKA GAV PAŞ VE DIAVÊT
Bi giştî 20 rojan li emniyetê îşkence li min kirin. Piştî 20 rojan min birin Nexweşxaneya Mehmet Akîf Înan û min li vir ji bijîşk re got îşkence li min kirin e lê bes guhdar nekir. Min muayene jî nekir. Her tiştî ji ser serê xwe avêt. Destûr nedan ez li dadgehê tiştên anîne serê min bêjim.
DEMA MAŞÎNEYA POLÎSAN DIBÎNIM DITIRSIM’
Piştî min berdan, di warê derûnî de min bi zorê xwe komî ser hev kir. Her cara maşîneya polîsan dibînim ditirsim. Piştî min berdan jî gefên polîsan li ser min dewam kirin. 4 meh van gefan dewam kir. Piştî berdanê ji nexweşxaneyan min xwest rapora derbê bigirim, lê piştî bijîşkan navê îşkenceyê dibihîst rapor nedidan. Parêzer jî got ‘heke rapora derbê tune be. Ez nikarim giliyê sûc bikim.’ Bi kurtasî ew tirs her tim li ber çavê min e.”