Newaze û bihûşta xwezayê: Gola Nemrûtê

img
BEDLÎS – Li cîhanê duyemîn gola krater a mezintirîn Gola Nemrût a li Tetwanê ye. Gol bi xweşikiya xwe ya xwezayî û rengê xwe wek bihûştekê ye û wek newazeya xwezayî tê binavkirin. Tê gotin ava golê her sal kêmtir dibe. 
 
Duyemîn gola kratera mezintîrîn a cîhanê Nemrût e û li sêgoşeya navçeyên Tetwan, Xêlat û Norşînê yên Bedlîsê ye. Gola Nemrûtê bi bedewiya xwe ya xwezayî û ava wê ya şîfa tê nasîn. Ji ber germa zêde mirov diherikin ser golê û xwe li qeraxê wê yên hênik dikişînin. 
 
NEWAZEYA XWEZAYÊ YE 
 
Li gorî zanyarên erdnîgarî du teqînên mezin pêk hatine û Nemrût teşeya xwe ji wir digire. Ji Nemrûtê re “Bihûşta Îskender” jî tê gotin. Vê yekê jî dispêrên dema Kralê Mezin ê Makedonyayê Îskender diçe sefera rojhilat a Hîndîstanê li Gola Nemrûtê bicih dibe. Beriya Zayînê (B.Z.) di sala 2100’an de Nemrût wek havîngeha Kralê Babîlê jî tê nasîn. Tê gotin Nemrût newazeya xwe ya xwezayê ji vir digire. 
 
Qada golê ji 13 kîlo mîtroyan pêk tê. Gol bi xweşikiya xwe dike ku mirov ji xwe re matmayî bimînin. Gol 2 hezar û 943 mîtro bilind e. 
 
RENGÊ WÊ BALA MIROVAN DIKIŞÎNE 
 
Li Nemrûtê 5 gol hene û ji yek jê jî Gola Mezin e. Gol bi rengê xwe yê hêşîn mirovan sermest dike. Turîst jê re dibêjin “Gola Hêşîn.” Gol ji ava baran û berfê pêk tê. Cihê herî kûr ê golê 175 mîtro ye. Li gel Gola Hêşîn jî li Gola Krater a Nemrûtê ava germ jî heye rengê wê kesk dibe. Di heman demê de gol wezîfeya avgermê jî dibîne û li gorî mirovan ava wê şîfa ye. Mirov ji bo şîfaya golê diçin serdanê. Wêneger jî jî diçin golê û wêneyên gol û xwezaya wê dikişînin. 
 
AVA WÊ ŞÎFA YE 
 
Yek ji balkêşiyên li golê jî Bacayên Buhar û Şikefta Buz e. Şikefta Buzê di bin tatan de hewa hênik dide û wezîfeya klîmayê dike û Bacayên Buharê jî hewa germ derdixe derve. Tê bawerkirin ku bacayên buharê ji nexweşînên mîna astim, romatizma û êşa monikan re baş e. Bi salan e mirovên bi van nexweşînan dijîn diçin golê û sûdê jê werdigirin. 
 
'AV KÊM DIBE’ 
 
Musa Selgî yê 30 sal e li gola kratere çayê difiroşe têkildarî golê wiha got: “Vê derê qada sît îlan kirin. Mirov bi armanca seyranê tên vir. Herî zêde di navbera salên 1987-1990’an de turîst hatin serdana vir. Di nava demê de turîst nehatin. Niha pir kêm turîst tên serdanê. Din ava 30 salan de ava golê kêm bû. Sedemê vê yekê jî ew e buharbûna ava di bin de ye. Her wiha ava Gola Mezin jî kêm dibe. Îsal ava germ jî nîne. Dema ava golê kêm dibe, av jî germ nabe. Berê traktor tune bû mirov bi gayan dihatin vir. Niha li gel rê jî hatiye çêkirin, lê kes nayê serdanê. Hatin gelek kêm e. Niha serbestir e lê kes nayê. Li gel av bi şîfaye jî dîsa kes nayê. Êdî tehma vir jî nemaye.” 
 
MA / Mujdat Can
 

Sernavên din

06/08/2018
09:07 Ev çîroka Gurbetê ye ku di 11 saliya xwe de hatiye zewicandin
09:00 ROJEVA 6'Ê TEBAXA 2018'AN
05/08/2018
16:29 Karkeran cara 74’an daxwaza adaletê kirin
16:20 Siyasetmedarên piştigrî dan HDP’ê: Têkoşîna me bi gefan naraweste
14:14 Hunermendê ji ber stranên kurdî hatibû binçavkirin hat berdan
14:14 Kampa Piştevaniya Mor bi dawî bû: Rêya me dirêje û pêşiya me vekiriye
14:13 Li Afganistanê leşkerên NATO’yê hatin kuştin
12:57 Talîmata medya civakî ya Şaredariya Serê Kaniyê!
12:40 Gundiyên li Gogsî ragihandin: Em dibin bombebaranê dene
12:14 Jinan bertek nîşanî Erdogan dan: Em li pişt dengên xwe ne
12:03 Derbarê teqîna Colemergê de angaştên nû
10:48 Polîsan bi ser daweta li ber stranên Kurdî guvend digerandin de girtin
10:40 Li Îranê çalaki didomin
10:28 Li ser rêya Riha û Semsûrê qezaya trafîqê çêbû
10:27 5 rojîn agahî jî endamê HDP'ê Koçakli nayê girtin
09:37 Li dijî Madûro hewldana sûîkastê: 7 keşker birîndar bûn
09:36 Hevjîna wî Dengbêj Cizîrî vegot
09:07 Esnafê Mahmûtpaşayê: Îsal rewşa kar ne tu rewş e
09:07 Li hemberî rejîma 'yekzilamî' pêşniyaza 'xeta têkoşînê'
09:06 Parêzvanên mafên mirovan: Dixwazin bi windakirin û revandinê tirsê belav bikin
09:05 Serokê Odeya Bijîşkan a Rihayê: Bêcezatî şidetê zêdetir dike
09:04 Qedexeya 2 sal û nîve naqede: Îmrali û Ocalan
09:00 ROJEVA 5'Ê TEBAXA 2018'AN
04/08/2018
16:35 Ji bo girtiyên nexweş bang li rayedaran kirin
16:08 Beştaş: Tu jî dê biçî…
15:53 Parêzer Încîn: OHAL rabû, lê di girtîgehan de binpêkirin man
15:46 Bîlgen bertek nîşanî Erdogan da
15:45 14 sale li benda bersivê ye: Tolga Baykal Ceylan li ku ye?
15:35 Qeyûm Geverê veguherandiye qada xwelî û tozê
14:59 Îstîsmarkarê zaroka 8 salî hat girtin
14:34 Waliyê Êlihê destûr neda çalakiya xizmên windayan
14:33 Ji gundiyên hatibûn binçavkirin 18 jê hatin berdan
14:31 4 kes li Stenbolê hatin girtin
14:05 Çîroka windayekê: Leşkeran bir û carek din venegeriya
12:53 ÎSÎG: Di meha Tîrmehê de 195 karkeran jiyana xwe ji dest dan
12:31 Sewqên girtiyên Tarsûsê yên ji bo Kayseriyê didomîn
12:18 Lî Rûsyayê helikopterek ket û 18 kes mirin
11:59 Qedexeya derketina derve ya Lîcê û Hênê rabû
11:58 Li Mereşê erdhêj çêbû
11:48 Angaşta 2 polîsên birîndar jiyana xwe ji dest dane
11:21 Li Erdîşê 20 kes hatin girtin
11:05 Kujerên Cemîle nehatin dîtin
10:25 Malbatan bertek nîşan dan: Ên ferman dan jî, divê bên darizandin
09:46 Serdozgeriyê serlêdana malbatan red kir
09:35 ‘Bûyera Brûnson di nav têkiliyên ne baş de tenê hincetek e’
09:33 Dema wesayîta polîsan derbas bû teqîn rû da: 1 jê girina 9 polîs birîndar bûn
09:08 Parêzerên Ocalan raporek ji CPT'yê re şandin
09:07 'TRT'a ku bi bacên me li ser piya ye, xweserîbûna xwe winda kir'
09:06 Parêzer Încîn: Li girtîgehan hîna jî binpêkirina mafan zêde ye
09:00 ROJEVA 4'Ê TEBAXA 2018'AN
03/08/2018
21:38 Ciwanê HDP'î yê bi ‘Ranger’ê hat revandin hat berdan
20:48 Malbatên 10'ê Cotmehê: Em ê tim doza edaletê bikin
18:04 Di doza komkujiya Gara Enqereyê de biryar hat dayîn
16:55 Ji bo Komkujiya Şengalê panel li dar xistin
16:37 Ji HDP’ê hişyariya stagflasyonê
16:36 Îdiaya ciwanê HDP’yî yê hat revandin agahî jê nayê girtin
15:45 Baroya Amedê: Di hefteya 136’emîn de edalet xwest
14:49 Çotkarên birîna ceyranê şermezar kirin, hatin binçavkirin
14:17 Êrîşî mizgefta Şiiya kirin û 15 kes kuştin
14:11 Qurbaniyên Komkujiya Şengalê hatin bibîranîn
14:08 Di salvegera fermanê de Meclisa Giştî ya Şengalê ragihandin
13:36 Kampa AFAD’ê ya Mîdyatê tê valekirin: Êzidî dixwazin li gundên Êzidiyan bi cih bibin
12:57 Ji Girtîgeha Tarsûsê 17 jin sewqî Qayseriyê kirin
12:54 Helîkopteran sêgoşeya Licê, Hênê û Karazê bombebaran kir
12:40 Îşkenceya di bin çavan de bir Meclisê
12:38 Bersûcê Komkujiya Garê: Wesaît li ser navê min qeydkiriye
12:33 Meclîsa Jinan a DÎK’ê: Bêdengbûn hevkariye
12:01 Şandeya HDP’ê li Şengalêye
11:56 'Emê di şexsê jinên Êzidî de rê nedin qirkirinên jinan'
11:20 Li 9 gund û mezrayên Amedê 'qedexe' hat îlankirin
10:35 Li Çiyayê Şengalê ciwanên Êzidî bi meşaleyan meşîn
09:57 Vesazkirina leşkeriya bedelî hat weşandin
09:52 Dolar dîsa bilind bû û 5.11 TL
09:20 Karkerên Paksanê: Sendîkayê destek neda me
09:02 Li Rihayê piştî OHAL’ê: Bi hezaran binçavkirin û îşkence
09:02 Girtiya pirsgirêk ji dozger re vegotin 10 roj in di hucreyê de ye
09:01 Newaze û bihûşta xwezayê: Gola Nemrûtê
09:00 Li Şengalê gavbigav geriya û ew roj vegotin
09:00 Oguz: Tecrîta li ser Ocalan rabe, dê rewş biguhere
09:00 Li vî bajarî jiyan li ser pişta duçerxan e
09:00 ROJEVA 03'Ê TEBAXA 2018'AN
02/08/2018
18:14 Namzetê HDP’ê yê Çewligê hat girtin
18:10 Daxwaza hevdîtina bi Ocalan re hat redkirin
16:20 Senatoya DYA’yê firûtina F-35 rawestandin
15:07 Platforma Ked û Demokrasiyê: Em ê cezayê pereyan ranezînin
14:26 Li gumrika Karkamiş teqîna 'bi kontrol' rû da
13:38 Malbatên îstîsmarkarên zaroka biçûk ji bajarokê hatin dûrxistin
13:29 KCD: Em li cem civaka êzidî ne
12:26 Parêzerên Ocalan cara 777’emîn serlêdan kirin
12:25 Bersiv nedan teklîfa jenosîda Êzidiyan bê naskirin
12:11 Li bendê ye biryara doza Komkujiya Garê bê dayîn
11:42 Jinên êzidî di 4’emîn salvegera fermanê de behsa hovîtiyê dikin
11:21 Pisporan MB'’ê derewand: Di dawiya salê de enflasyon ji sedî 20 derbas dike
11:20 Onura CHP’î : Divê muxalefeta belava xwe kom bike
10:27 Bavê Feray Şahîn a hat kuştin: Dozger kujer bêsûc dike
09:55 ‘Îstîsmarkar tên parastin û dewletê kirin e zirx’
09:07 Li Efrînê êrîşên li ser jinan -3
09:03 Nivîskarên Portreyên Aştiyê: Pêkanîna adalete deynê stuyê me ye
09:01 Xelata Nobelê ya bîrkariyê dan profesorê Kurd
09:00 ROJEVA 02'Ê TEBAXA 2018'AN