AMED - Edîtora MA’yê Dîcle Muftuoglû ku ji ber xebatên xwe yên pîşeyî tê darizandin, di danişîna xwe ya ewil de parastina xwe kir û got: “Di nava sed salê de gelek tişt guherîn lê zexta li ser rojnamegerên kurd qet neguherî.” Hêj parastin neqediyabûn ku şandeya dadgehê ji bo Muftuoglû biryara domandina rewşa girtî da.

 

Danişîna ewil a Hevseroka Komeleya Rojnamegeran a Dîcle Firatê (DFG) û Edîtora Ajansa Mezopotamyayê (MA) Dîcle Muftuoglû ku li Girtîgeha Jinan a Sîncanê tê ragirtin û bi îdiayên “Endamtiya rêxistinê” û “Avakirina rêxistinê û birêvebirina wê” tê darizandin li 5’emîn Dadgeha Cezayên Giran a Amedê hat lidarxistin. Rojnameger Muftuoglû li girtîgeha tê ragirtin bi rêya Pergala Deng û Dîmen (SEGBÎS) tev li danişînê bû. Serokê şandeyê bidestûr e û danişîn bi tespîtkirina nasnameyan dest pê kir. 

 

'ZEXTÊN LI SER ROJNAMEGERÊN KURD NEGUHERÎN’ 

 

Piştre jî rojnameger Muftuoglû parastina xwe kir. Muftuoglû di serî de spasiya hempîşeyên xwe yên ji bo piştevaniyê hatin dadgehê kir. Muftuoglû, diyar kir armanc darizandina rojnamegerî, çapemenî û azadiya xwedîfadekirinê ye û wiha got: “Di bingeha zextên li ser rojnamegerên kurd de, pirsgirêka kurd û rastiya kurd heye. Di nava sed salan de gelek tişt guherîn lê zexta li ser rojnamegerên kurd neguherî. Heta Hrant Dink gelek rojnameger hatin qetilkirin. Ez wan jî bi bîr tînim.” 

 

BERSIV DA ÎDIAYA ŞAHID

 

Bi domdarî Muftuoglû destnîşan kir ku ew û 62 rojnamegerên girtî ji ber nûçeyên zarok û jinên hatine îstîsmarkirin çêkirine tên darizandin û wiha domand: “Armanca îdianameyê, reşkirina pîşeya rojnamegeriyê ye. Şahidê eşkere îdiaya ‘ji hêla rêxistinê ve hatiye perwerdekirin’ dike. Ev îdia, li emniyetê hatine nivîsandin. Her wiha îdiayên ‘copy paste’ in. Şahid ji bo min dibêje ‘di sala 2012’an de li derveyî welat bû.’ Lê ev îdia rast nîne. Di dîroka behsa xeberê de min qezaya trafîkê derbas kiribû û ji malê qet derneketim.” 

 

TIŞTA KU JÊ RE DIBÊJIN ‘RÊXISTINÎ YE’ HIYERARŞIYA NÛÇEYÊ YE 

 

Di berdewamê de Muftuoglû anî ziman ku cara ewil di sala 2017’an de derketiye derveyî welet û wiha pê de çû: “Wê demê jî min referandûma serxwebûnê ya Herêma Federe ya Kurdistanê dişopand. Nûçeyên min, di ajansa ez lê dixebitim de tên parvekirin. Çawa ku îro şerê Filistîn û îsraîlê tê şopandin, ez jî wê demê ji bo şopandina referandûmê çûm. Ji bo vê yekê îdiaya ji bo xebata rêxistinî rast nîne. Nayê qebûlkirin ku ji ber qeyda min a derketina derveyî welat îdiayeke wiha bê kirin. Her wiha di dosyayê de şahidê nepen heye. Ew jî xebatên min ên pîşeyî weke xebatên rêxistinî pênase dike. Têkildarî rojnamegeriyê tu zanebûnekî wî nîne û xebatên min weke xebatên rêxistinî nîşan daye. Di esasê xwe de di pîşeya rojnamegeriyê de hiyerarşiya pîşeyî heye. Divê ev yek weke tiştekî rêxistinî neyê fikirîn. Dema kesek ji beşa rojnamegeriyê mezûn dibe an jî ji kîjan beşê jî were, ji ewil weke stajyer dest bi xebatê dike. Piştre jî dibe nûçegihan. Li ser wan re jî şefên nûçeyan hene ku nûçeyên ji strajyer û nûçegihan tên sererast dikin. Bi ser wan re jî edîtor hene. Lewma ji vî alî ve tiştekî rêxistinî nîne. Mijar mijara hiyerarşiyê ye. Anku rewşa çêkirina nûçeyan heye.” 

 

KOMKUJIYA ROBOSKÊ WEKE MÎNAK NÎŞAN DA 

 

Muftuoglû, wiha domand: “Pêşniyarên ku navenda nûçeyan ji nûçegihanan re dike, weke ferman hatiye destnîşankirin. Anku pêşniyarên kesekî/a hinek bêhtir xwedî tecrûbe ji bo kesên kêmtir xwedî tecrûbe dike, weke ferman hatiye pênasekirin. Nûçegihantî, karekî kêliyê ye. Ez dixwazim Komkujiya Roboskê weke mînak nîşan bidim. Balafirên şer li wir bombebaran kirin û 34 kes hatin qetilkirin. Wê demê DÎHA çû cihê bûyerê û bi tevahiya cîhanê re ragihand. Medyaya navendî ya ku li benda fermanê, 13 saet piştre ev nûçeye da. Gotin ku ‘heta ji jor telefon neyê em nikarin vê nûçeyê bidin.’ Û rojnamegertî nekirin. Li benda daxuyaniya hikûmetê sekinînin. Em rojnamegeriyê li gorî fermanan nakin.” 

 

XEBATÊN KOMELEYÊ RÊZ KIR

 

Muftuoglû, got ku hevserokatiya wê ya komeleyê jî weke sûc hatiye nîşandan û xebatên komeleyê wiha rêz kir: “Em dozên rojnamegerên tên darizandin dişopînin. Ji bo rojnamegerên nû dest bi kar kirine atolyeyan li dar dixin. Gelek kesên navdar jî tev li dibin. Komeleya me li ser destûra Wezareta Karên Hundir hatiye avakirin û hemû xebatên me di rêziknameyê de cih digirin. Em van li lênûsa biryarê dinivîsin û ji bo erêkirinê ji wezaretê re dişînin. Li vir tu perwerdeyên rêxistinî nayên dayîn. Atolye li gorî pîşeyê tên lidarxistin. Nabe ku ev weke xebatên rêxistinê bên nîşandan.” 

 

MAYÎNA LI HOTÊLAN WEKE SÛC HATIN NÎŞANDAN 

 

Rojnameger Muftuoglû, diyar kir ku hevdîtinên wê yên bi hempîşeyên wê re jî weke sûc hatine nîşandan û wiha pê de çû: “Hevdîtinên min tiştekî pir asayî ne. Bi Sedat Yilmaz re li heman ajansê dixebitim. Ma çi tişt ji axaftina bi wî re xwezayîtir e? Gelek caran ji bo nûçeyê li parêzerên Baroya Amedê geriyam e. Ev jî weke xebatên rêxistinî hatine nîşandan. Ez jî weke rojnameger ji bo şopandina dozan li edliyeyê xebitîm.” 

 

Muftuoglû, da zanîn ku mayîna wê ya li hotêlê jî weke sûc hatiye nîşandan û wiha got: “Ez û bavê xwe li hotêlekê mane û ev yek jî di îdianameyê de weke sûc hatiye nîşandan. Bavê min li Agiriyê endamê meclisa şaredariyê bû. Ez li hotêla bavê min lê dima mam. Ev yek weke civîna rêxistinî hatiye nîşandan. Hiş û aqilê min vê ranagire. Di sala 2016'an de li bajar bi navê ‘Komkujiya Dêrsimê’ konferansek hat lidarxistin. Weke rojnamegerekê min jî ev pêvajo şopand. Min bi beşdaran re hevpeyvîn kirin. Li wir bi birayê xwe re li heman hotêlê mam. Weke ku tev li civîna rêxistinî bibim hatiye nîşandan. Li wir tu xebateke rêxistinî tune ye. Ez ji ber xebatên pîşeyî li wir mam.” 

 

'ROJNAMEGERÎ SÛC NÎNE’

 

Di berdewamê de Muftuoglû bal kişand ser rapora MASAK’ê ya di îdianameyê de û wiha got: “Em dibînin bê ka her roj çawa pereyê nefermî vediguherînin pereyê fermî. Em dibînin çawa pereyê lîstikvanên futbolê têxin berîkên xwe. Me dît ku ev tevek jinişka ve derketin holê. Lê dozger hatiye li pey çend hezar lîreyên di hesaba me de ketiye. Paşnavên xalên min Aslan e û pereyê wan di dema xwendekariyê de ji min re şandin, pereyê birayê min û hevpîşeyên min şandin weke sûc hatine nîşandan. Ez qala pereyên pir mezin nakim. Tenê ji bo dosyayê hinek mezin bidin nîşandan wiha kirine. Ev 15 sal in ez rojnamegeriyê dikim. Dema hûn navê min li înternetê dinivîsin dê bi dehan nûçe derkevin pêşiya we. Xebatkara MA’yê me û beriya wê jî li DÎHABER û DÎHA’yê xebitîm. Rojnamegerî sûc nîne. Lewma daxwaza tehliyeya xwe dikim.” 

 

Piştî parastina Muftuoglû, dozgeriyê xwest rewşa girtî bidome. Danişîn, bi parastina parêzeran dom kir. 

 

TEMUR: ÎDIAYA ŞAHID RAST NÎNE

 

Parêzer Resûl Temûr got ku doz di çarçoveya şahidê eşkere Kerem Gokalp de hatiye vekirin û ev tişt anî ziman: “Kerem Gokalp, di 20’ê mijdara 2019’an de ji hêla pêşmergeyên PDK’ê ve radestî Tirkiyeyê hatiye kirin û 6 roj piştî radestkirinê anku di 26’ê mijdara 2019’an de teşhîseke bi qasî 67 rûpelan kiriye. Piştre jî di 7’ê çileya 2020’an de birin Enqereyê û îfadeyeke bi 52 rûpelan daye. Di her du kirariyan de jî têkildarî miwekîla min Dîcle Muftuoglû de tu teşhîsek nekiriye.” 

 

Temûr, xala 6’an a Qanûna Wezîfe û Selahiyetê ya Polîsan (PSVK) bi bîr xist û wiha dirêjî da axaftina xwe: “Weke ku di girteka teşhîsa biwêne ya di dosyaya me de jî cih girtiye, yek kirariyên usûlê li ber çavan nehatiye girtin û teşhîs bi awayeke derusûlî hatiye kirin. Dîroka ku şahid Gokalp dibêje ‘Muftuoglû li derveyî welat bû’ û çûna derveyî welat a fermî ya miwekîla min hev nagirin.” 

 

Temur, daxuyand ku Muftuoglû di sala 2012’an de qezaya trafîkê derbas kiriye û heta demekî dirêj tedawiya fîzîkê bûye. Temûr, wêne û belgeyên ku dema Muftuoglû qeza kirî û tedawî didît pêşkeşî dadgehê kir. Temûr, wiha domand: “Miwekîla min di sala 2014’an de derneketiye derveyî welat. Şahid îdia dike ku miwekîla min bi awayeke derqanûnî derketiye derveyî welat, di dema çûn û hatinê bi hefteyan di rê de ma ye. Mirovekî tenduristiya wî baş jî nikare van tiştan bike îcar dê keseka qeza derbas kirî çawa bike? Nehatiye lêkolînkirin bê ka miwekîla min wê demê li ku bû. Bêyî vê lêkolînê, îfadeyên şahid esas hatine girtin û tu aliyekî vê ya hiqûqî nîne.” 

 

'ŞAHID AN SÎXÛR E YAN JÎ JI HÊZÊN EWLEKARIYÊ YE’ 

 

Parêzer Temûr, bi lêv kir ku miwekîla wê ji bo şopandina nûçeyê çûye Herêma Federe ya Kurdistanê û bal kişand ser teşhîsa şahidê nepen “K8Ç4B3LIT5” ku îfadeyên wî ji bo operasyona li dijî nûçegihanînên MA û JINNEWS’ê yên Enqereyê weke hincet hatibû nîşandan. Temûr, wiha derbirî: “Xala hevpar a her du şahidan ew e ku Serdozgeriya Komarê ya Enqereyê li wan guhdarî kiriye. Li gel ku di lêpirsînê de Serdozgeriya Komarê ya Amedê erkdar e jî, lêpirsîn li Enqereyê hatiye meşandin. Ev yek nîşan dide ku dosya, ji ber sedemên nehiqûqî hatiye domandin. Di doza navenda wê Enqereyê de li vî şahidî hate guhdarîkirin û got; ‘ez ji bo dewletê xebitîm.’ Di rewşeke wiha de tu îxtîmal derdikevin holê; yan şahidê nepen weke sîxûrekî provakatîf hate bikaranîn – ku ev yek qedexe ye- yan jî ji bo lêpirsîna veşarî hatiye peywirdarkirin. Di rewşeke wiha de divê ev kes ji hêzên ewlekariyê be. Di her du rewşan de jî divê îfadeyên şahidê nepen esas neyên girtin.”

 

‘TRANSFERA PEREYAN A DI NAVBERA XWIŞK-BIRA DE WEKE SÛC HATIYE DÎTIN’ 

 

Temûr, bal kişand ser transfera pereyan a di navbera Muftuoglû û birayê wê de û wiha axivî: “Ev jî weke xebata rêxistinê hatiye nîşandan. Heta mûçeyê ku miwekîlê min ji bo debara jiyana xwe bi kar anî jî weke delîl hatiye nîşandan. Perwerdeyên pîşeyî yên li DFG’ê bi awayeke eşkere tên dayîn, li ser îfadeyên şahidê nepen weke derqanûnî hatine nîşandan. Ez jî tev li van perwerdeyan dibim. Di gelek perwerdeyan de ez jî ji bo hiqûqa çapemeniyê û mafên rojnamegeran perwerdeyê didim. Ka em li vir têkildarî rojnamegeriyê çi nîqaş bikin, heman mijar tên nîqaşkirin.” 

 

HÊJ PARASTIN BI DAWÎ NEBÛBÛ KU BIRYAR HATE DAYÎN 

 

Şandeya dadgehê hêj parastina parêzerên din dest pê nekirî biryara domandina rewşa girtî da. 

 

Dîrektorê MLSA’yê Veysel Ok jî di danişînê de wiha got: “Hêj parastin nehatin kirin we daxwaza tehliyeyê red kir. Ev darizandin, li dijî usûlê ye. Îdianame, metnekî hiqûqî nîne. Polîsên ku haya wan ji qanûna çapemeniyê, destûra bingehîn, PMME’yê nîne, bi navê delîlan çendek nûçe, geşt û saziya lê xebitîne pêşkeş kirine. Dozgeriyê jî ev nûçeye di îdianameyê de bi kar aniye. Lê dozger perwerdeya hiqûqê dîtiye. Tevî ku haya wî ji van metnan heye jî ji bilî rojnamegeriyê her tiştek weke delîl pêşkeş kiriye. Feraseta Muftuoglû ya rojnamegeriyê tê darizandin. Dîcle ji ber ku nûçeyên rast dike lewma tê darizandin. Tu dadger û daraz nikarin rêbaza xebatê, şêweyê nivîsandina nûçeyê, cihê ku nûçe lê tê weşandin û hwd. bipirsin. Daxwaza beraet û tehliyeya dikim.”

 

DAXWAZA BERAET Û TEHLIYEYÊ

 

Parêzer Emîne Ozarslan jî got: “Ji ber ku we biryara xwe da, ez tehliyeyê naxwazim.” 

 

Şandeya dadgehê biryar da ku li şahidê nepen û şahidê eşkere Kerem Gokalp were guhdarîkirin û ji Serdozgeriya Komarê ya Amedê were pirsîn bê ka derheqê rojnameger Dîcle Muftuoglû de çi lêpirsîn hene yan na. 

 

Danişîna dozê taloqî 18’ê çileya 2024’an hate kirin.