Navneda Lêkolînên Civakî ya Dîcle (DÎTAM) bi mijara Rola Rêxistinên Civaka Sivîl a di Pêvajoya Aştiya Civakî de Komxebata Berfireh a Herêmê li dar xist. Komxebat li Salona Civînê ya Otêla Demîr pêk hat. Gelek nûnerên saziyên civakî yên sivîl, Prof. Dr. Mesut Yegen, aktîvîstê mafê mirovan Akin Bîrdal, Nivîskar Alî Bayramoglu, gelek rojnameger, nivîskar û aktîvîst beşdarî komxebatê bûn. 

 

‘EM DI SERDEMEK AŞTÎXWAZAN DIKIN TERORÎST DE DERBAS DIBIN’ 

 

Axaftina vekirinê ya komxebatê Serokê DÎTAM’ê Mehmet Kaya kir. Kaya bal kişand ser binpêkirinên mafan ên li herêmê diqewime û got: “Her tim di rojên dijwar ên li Tirkiyeyê de saziyên sivîl bûne pêşeng û rewşê aram kirine. Yên ku îro AKP’ê jî anîne vê qonaxê saziyên sivîl in. Lê îro AKP bi OHAL’ê saziyên sivîl girtin. Pêvajoyek girîng a çareseriyê qewimî. Bayê aştiyê ba bû. Em di demek zextan de derbas dibin. Kî dibêje aştî terorîst tê îlankirin. Em di demek wiha de derbas dibin. Divê di vê serdemê de saziyên civakî bikevin dewrê. Divê em tora aştiyê berfireh bikin û bidin rûniştandin.” 

 

YEGEN: YEKBÛNA KURDAN TEQEZ BÛ 

 

Piştî axaftina Kaya, panelê bi mijara “Di dînamîkên herêmî de pirsgirêka kurd” dewam kir. Moderatoriya panelê Levent Korkut kir. Prof. Dr. Mesut Yegen di panelê de axivî û pirsgirêka kurd a dîrokî bibîr xist û got: “Pirsgirêka kurd dê ji niha şûn ve li ser Tirkiyeyê bandorek mezin bike. Pêwîste di vê serdemê de saziyên sivîl bixebitin. Pirsgirêka kurd pirsgirêkek herêmî ye. Kurd xwediyê vê axê ne. Bi van rejîman re problemên wan hene. Heta salên 1970’an ji van rejîman kişandin. Xwestin kurdan tune bikin. Lê pêngava mezin di sala 1991’an de dest me jiyî. SSCB hilweşiya. Tiştên li Iraqê qewimîn berdewama vê yekê bûn. Geşedanên di 2011’an de li Sûriyê qewimîn vegera herî mezin e. Di 2011’an de partiyên kurd û rêxistinên wan pêwîndî danîn û êdî di navbera gelan de jî îrtîbat pêk hat. Ji 2011’an vir ve li xeta Iraq, Sûriyê û Îranê kurd bûn yek parçe. Dema em ji 2011’an vir ve li dînamîkên rojane dinêrin, li derdora meseleya kurd her çi bibe, dê bandorê li ser dînamîka hundirîn jî bike.”

 

‘QEWIMÎNÊN LI SÛRIYÊ BANDORÊ LI SER XELASKIRINA PÊVAJOYA ÇARESERIYÊ KIR’ 

 

Yegen di çareserkirina pirsgirêka kurd de dînamîkên hundir jî nirxand û wiha got: “Em dizanin çi li Tirkiyeyê diqewime. Tiştên li Sûriyê qewimîn û diqewimin bandorek mezin li ser pêvajoya çareseriyê ya li Tirkiyeyê kir. Yek ji faktorên herî girîng e. Polîtîkayên Îran û Tirkiyeyê xwestin li Sûriyê pêk bînin negirtin. Polîtîkayên her du welatan jî qels man.” 

 

‘DIVÊ SAZÎ JI BO PÊŞXISTINA AŞTIYÊ BIXEBITIN’ 

 

Yegen siberoja Sûriyeyê, polîtîkayên Tirkiye û PDK’ê jî şîrove kirin û got ku dibe têkiliyên PDK û Tirkiyeyê yên xûrt bi dawî bibin. Yegen destnîşan kir ku rol û misyona dikeve ser saziyên civakî yên sivîl ji bo aştiyê û çareseriyê pêk bînin û ji bo çareserkirina pirsgirêka kurd xebatan bidin meşandin. 

 

Panel bi pirs û bersivên beşdarvanan dewam dike. Komxebat ji çapemeniyê re girtî berdewam kir û dê piştî rûniştinan encamnameya komxebatê bê xwendin.