NAVENDA NÛÇEYAN - Piştî li Idlibê 36 eskerên TSK'ê di êrîşa hewayî de jiyana xwe ji dest dan, Serokomarê Tirkiyeyê Tayyip Erdogan got "Me deriyê sînor vekiriye û dê vekirîbe. Duh 18 hezar penaber çûn Ewropa, dê îro jî 25 hezar penaber biçin". Prz. Duygu Îneogollu têkildarî bazara ku li ser penaberan tê kirin got: "Ez vê yekê wekî 'Qaçaxçîtiya mirovan dibînim. Dê berpirsiyarê komkujiya penaberan em bin. Wekî welat wê em berpirsiyar bêne dîtin."
Di 28'ê Sibatê de Rejîma Sûriye û Rûsya di operasyona li Idlibê de êrîşî eskerên TSK'ê kir û di şer de 36 eskerên TSK'ê jiyana xwe ji dest da. Serokomar û Serokê AKP'ê Recep Tayyip Erdogan, di civîna li Dolmabahçeyê de got: "Em jî dibêjin çi karê Rûsya li wir heye? DYA û Rûsya ji bo petropê li wir in. Li Idlibê hêjmara eskerên me yên jiyana xwe ji dest dan 34 bûn. Herî dawî hêjmara eskerên jiyana xew ji dest dan gihşt 36'an."
Erdogan, parast ku Yekîtiya Ewropa (YE) sozên xwe yên der barê penaberan negirtine û berê hişyar kiribûn ku dê deriyê sînor vekin. Erdogan, diyar kir ku ji ber Yekîtiya Ewropa sozên xwe negirtine duh deriyê sînor vekirin û 18 hezar penaber derbas bûn. Erdogan anî ziman ku dê vekirina deriya sînoran berdewam bikin û îro jî dê nêzî 25 hezar penaber derbas bibin."
Piştî Tirkiye deriyê sînor vekir, bi kamyon û otobusan penaberan dişînin ser sînor û berê wan didin welatên Ewropa. Bi vê yekê de penaber bêtir mafê wan tên binpêkirin. Prz. Duygu Înegollu, li ser polîtîkayên Tirkiye yên li hemberî penaberan axivî û got: "Tirkiye peymanên navneteweyî yên mafên penaberan binpê dike."
'DÊ DÎSA LI ME VEGERÎNIN'
înegollu, anî ziman ku bi rebazên li dijî zagon û peymanan penaberan derdixin dervê welat û wiha axivî: "Bi rêbazên dijzagonî penaberan dersînor dikin. Her kes berpirsiyarê vê yekê ye. Em wekî welat niha vê berpirsiyariya xwe ya li hemberî penaberan pêk nînin. Her çend me deriyê xwe vekiribe jî welatê li hemberî me deriyên xwe venekirine. Ji bo welatekî din deriyê xwe li penaberan veke, divê penaber ji welatekî ne bi ewle hatibin. Lê ewropa Tirkiyeyê wekî welatê bi ewle qebûl dikin. Ji ber vê yekê ev kes çawa biçin Ewropa dê welatên ewropa wan dîsa li Tirkiyeyê vegerînin. Niha talûkeyek mezin li pêş van penaberan e. Jiyana mirovan wekî amûrekî polîtîk digirin dest. Wan wekî berpirsiyarê şer digirin dest. Wekî ku penaber berpirsiyarê şer û kuştina mirovên in didin xuyakirin. Bi vê yekê di nava civakê de li hemberî penaberan fikr û hestê nifrînê pêş dixin. Ez vê nêzîkatî û polîtîkaya li hemberî penaberan pir talûke dibînim.
‘ERKA ME YA WAN BIPARÊZIN HEYE'
Prz. Înegollu anî ziman ku mirovên nikarin bi rêya bejayî biçin, berê wan didin deryayan û wan dişînin ser mirinê û wiha lê zêde kir: "Peymanên ku me îmze avêtinê hene. Em xwedî erkin ku rê li pêş mirina mirov û penaberan bigirin. Ne tenê wekî dewlet, saziyên civakî û rêxistinên demokratîk jî xwedî erk û berpirsiyarê vê yekê ne. Em xwedî erkin ku wan pirovan xelas bikin. Em wekî dewlet mirovên ku li van botan suyar dibin û berê xwe didin talûkeyê temaşe dikin. Ev li dijî peymana navneteweyî ye. Li dijî peymana Lêgerîn û Rizgarkirina Deryayê û Peymanên Navneteweyî ye. Ger ku penaber bi komî bimirin berpirsiyarê vê yekê wê em bin. Wê welatê me be. Binpêkirina van mirovan dê di bin berpirsiyariya me de be."
Înegollu, bal kişand ser statuya penaberên ku qeyda wan heye û wiha berdewam kir: "Li gorî Peymana Paşve Qebûlkirinê, penaberên xwe bigînin welatên Ewropayê jî dikarin wan dîsa vegerînin Tirkiyeyê. Li ser Tirkiyeyê erk û berpirsiyarên giran hene. Ji ber ku peyman îmze kirine û divê li gorî van peymanan tev bigerin. Divê mafê mirovan ê stariyê biparêzin. Mafê mirovan ê parastin û tariyê heye."
‘SÛCÊ QAÇAXÇÎTIYA MIROVAN DIKIN'
Parêzer înegolllu, bal kişand ser hewldana walî, qeymeqam, şaredarî û hin komele û şîrketên taybet ku bi serwîsan penaberan dişînin ser sînor û wiha bi dawî kir: "Ev hewldan raste rast qaçaxçîtiya mirovan e. Binerin berê Ji ber ku ji Îzmirê penaber birin Çeşmeyê gelek ajokarên texsiyan hatin darizandin. Gelek şîrketên ku rêwî birin bajarên cuda, ji ber destûra wan a rêwîtiyê tune darizandin. Bi sucdariya "qaçaxçîtıya mirovan" hatin darizandin. Rastî ceza hatin. Niha tiştê ku berê hatine qedekirin û ji ber wê mirov hatin darizandin hatiye serbestkirin. Niha dibêjin ev ne sûc e. Ev qet ne rast e. Niha li dijî peymanên navneteweyî tev digerin. Li dijî peymana Cenevre ye."
MA / Sedat Yilmaz