Li dijî hevserok û parlamenterên Partiya Demokratîk a Gelan (HDP) di 4’ê Mijdara 2016’an de “darbeyek siyasî” pêk hat û Hevserokên HDP’ê Selahattîn Demîrtaş û Fîgen Yuksekdag û hin parlamenterên wan di nav de hatin girtin û ragirtina wan didome. Ji roja li dijî HDP’ê ev pêla girtinê hat destpêkirin pêla girtin û pêkûtiyan ji ser HDP’ê kêm nebûye û heta îro didome. Ji wê rojê ve heta îro bi hezaran rêveber, endam û hevşaredarên HDP’ê hatin girtin. Çawa tayînkirina qeyûman di sala 2016’an de dest pê kir îro jî di dewrê de ye û qeyûman tayînî şaredariyên HDP’ê tên kirin. 

 

‘MASEYA ÇARESERIYÊ QELIBANDIN’ 

 

Hevserokê Giştî yê HDP’ê Sezaî Temellî salvegera pêvajoya 4’ê Mijdarê ji Ajansa Mezopotamyayê (MA) re nirxand. Temellî bi bîr xist ku di encama pêvajoya çareseriyê ya di sala 2013’an de li Îmraliyê hat destpêkirin HDP di hilbijartina giştî ya 7’ê Hezîranê de bû hêviya Tirkiyê û got: “Pêvajo ber bi 7’ê Hezîranê ve diçû. Di 5’ê Nîsana 2015’an de sepana tecrîda girankirî li Îmraliyê dest pê kir. Beriya tecrîdê û hilbijartinê jî Peymana Dolmabahçeyê ji holê hat rakirin. Mase hat qelibandin û desthilatdariyê pêvajoyek rageşî û alozî da destpêkirin.” 

 

‘NAXWAZIN PIRSGIRÊKA KURD ÇARESER BIBE’ 

 

Temellî da zanîn ku tiştên di wê pêvajoyê de qewimîn nikarn ji êrîşa DAIŞ’ê ya li dijî Kobanê serbixwe bigirin dest û wiha got: “Bi êrîşa ser Kobanê re desthilatdariya AKP’ê di cotmeha 2014’an de civînek Desteya Ewlehiya Milî (MGK) pêk anî. Ev civîn di dema berxwedana Kobanê de pêk hat. Dema em van hemûyan dixwînin du tişt derdikevin pêşiya me. Yek jê demokrasî û ya din jî çareserkirina pirsgirêka kurd e. Di van her du aliyan de jî siyaseta kurd bilind bû. Li aliyê din jî aqilek ango zîhniyetek naxwaze pirsgirêka kurd çareser bike û dixwaze siyaseta demokratîk têk bibe hebû û ev zîhniyet hêj li ser kar e.” 

 

‘7’Ê HEZÎRANÊ DAWIYA WAN ANÎ’ 

 

Temellî da zanîn ku hilbijartina 7’ê Hezîrana 2015’an ji bo çareserkirina demokrasî û pirsgirêka kurd gihîşt astek bilind û wiha dewam kir: “Yanî partiya me di 7’ê Hezîranê de kir ku êdî divê çareserî pêk were. 7’ê Hezîranê dawiya wan anî. Lê îktîdarê encama hilbijartinê qebûl nekir û aqilê dewletêxist meriyetê. Em vî aqilî ji vê kêliyê şûn ve hin bêtir dibînin ku çawa tevger dike. Piştî pêvajoya 7’ê Hezîranê li şûna pêvajoya çareseriyê ‘pêvajoya şer’ hat destpêkirin. Heta îro jî ev pêvajoya giran dewam dike. Gelek komkujî pêk hatin û gelek bajaran hatin hilweşandin. Îro jî hilweşandina bajaran û komkujî dewam dikin.”

 

‘ÇARESERIYÊ NAXWAZIN’ 

 

Temellî diyar kir ku pêvajoya piştî 7’ê Hezîranê hat destpêkirin bi hişmendiya çareseriya di pirsgirêka kurd de serûbin bikin û got: “Aqilê dewletê û desthilatdariyê, nexasim jî bloka AKP-MHP’ê xwedî li vî aqilê ceberût ê dewletê xwedî derdikeve û hemû kirinên wan datîne holê. Ev aqil naxwaze pirsgirêka kurd were çareserkirin.” 

 

TASFIYÊ DI 20’Ê GULANÊ DE DEST PÊ KIR 

 

Temellî anî ziman ku tasfiyekirina siyaseta demokratîk di 20’ê gulana 2016’an de bi rakirina destnedayîna parlamenterên HDP’ê dest pê kir û wan dît ku ew aqilê 20’ê gulanê di 4’ê Mijdarê de hat ser kar û xwest siyaseta wan têk bibe. Temellî got ji bo bingeha 4’ê Mijdarê were amadekirin jî di 20’ê Tîrmeha 2016’an bi hênceta hewla darbeyê Rewşa Awarte (OHAL) ji aliyê AKP’ê ve hat ragihandin û pêvajoyek giran da destpêkirin. Temellî got ji ber wan pêvajoyên neyînî hêj parlamenter, hevserok, hevşaredar û bi hezaran rêveber û edamên wan girtî ne. 

 

‘HDPÊ JI XWE RE DIKIN ARMANC’ 

 

Temellî destnîşan kir ku bi rêya darazê tê xwestin HDP were tasfiyekirin û got: “HDP di navbera 2013 û 2015an de xwedî li tezên Ocalan derket û hêj derdikev û partiya tekane ku xwedî li çareseriya demokratîk derdikeve ye. HDP xwedî li çareseriyê derdikeve û çareseriya demokrasiyê û pirsgirêka kurd tîne gel hev. Ji ber vê yekê jî HDP’ê ji xwe re kirine armanc. Ji ber vê yekê ye daraza serbixwe ji holê rakirine û tenê HDP para xwe ji vê yekê digire. Her kesên li cem HDP’ê cih digire û azadî, demokrasî û aştiyê diparêz e di hedefa bloka AKP û MHP’ê de ye.” 

 

‘4’Ê MIJDARÊ ÊRIŞEK EŞKERE BÛ’ 

 

Temellî da zanîn ku tevî hemû êrîşan jî desthilatdarî di polîtîkaya xwe zextan û şer de bi ser neket û got: “Bi ser dikevin? Na bi ser nakevin. Heta îro yên hatine girtin û berdan hejmara wan bi qasî 10 hezarî ye. Niha jî 5 hezar hevalên me girtî ne. Niha li Tirkiyê hejmara însanên bi kontrola edlî hatine berdan digihîje 500 hezar kesî. Beşek mezin ji van însanan HDP’yî ne û gelê kurd e. Mirov dikare bêje em di girtîgehek servekirî de dijîn. AKP dixwaze her tiştî bixe bin kontrola xwe. Ji ber vê yekê ye 4’ê Mijdarê êrişek pirr vekirî û eşkere ye. Sepana tundiyê li ser her kesî pêk tê. Ji ber vê yekê ye tundî bi destê darazê pêk tê û li dijî tundî û zilmê jî aliyek berxwedêr û têkoşer heye. 

 

Dixwazin HDP’ê tune bikin û ji qada siyasetê biqedînin. Dixwazin têkoşîna azadiyê ya gelê kurd a bi dehên salan biqedînin. Lê ev ne mimkin e. Têkoşîna gelê kurd kiriye ku gelên Tirkiyê hemû di bin têkoşîna demokrasiyê de bibin yek.”

 

‘LÊ KOBANÊ NEKET’ 

 

Temellî da zanîn ku her tim hevserokên wan berê Demîrtaş û Yuksekdag bi bûyerên Kobanê tên krîmînalîzekirin û got: “Heke Kobanê biketa dê îro li axa Sûriyê û Rojhilata Navîn Tirkiye û DAIŞ’ê bi hev re bigeriyan. Ji ber ku Kobanê parastina mafê mirovahiyê û azadiyê bû îro radibin HDP’ê ji ber têkoşîna Kobanê sûcdar dikin. Dixwazin ser heqîqeta Kobanê biniximînin.” 

 

‘HDP NE AVAHIYEKE KU WERIN BIGIRIN’ 

 

Temellî bi bîr xist ku îro bi heman awayî li dijî HDP’ê zextên giran didomin û got: “HDP ne avahiyek e ku werin bigirin. Dibe ku hemû pêkûtiyan li ser me pêk bînin lê nikarin HDP’ê bigirin. Dixwazin HDP’ê tengav bikin lê wê bi ser nekevin. Hûn nikarin bi binçavkirin û girtina siyasetmedarên HDP’yî siyasetê asteng bikin. Çimkî HDP rih, evîn û dîroka têkoşînekê ye. Em ê bi tu awayî li dijî êrîş, gef û tundiya wan paş ve gav neavêjin. 4’ê Mijdarê ji bo me rojek reş e.”

 

QEDIYA

 

MA / Bêrîvan Altan – Emrullah Acar