‘Di cinayetên jinan de sedema sereke tê berevajîkirin'

  • jin
  • 09:17 25 Tîrmeh 2019
  • |
img

AMED – Endama Komeleya Jinê ya Rozayê Narîn Gezgor, bilêv kir ku bi piranî cinayetên jinan bi asta bîbiriyê ya zilam ve tê girêdan û got, ev rewş sedema sereke ya berpêbûna ber bi jinê ve berevajî dike. 

Li Amedê, di du mehên dawî de 3 jin ji aliyê zilaman ve hatin kuştin. Di 19'ê Gulanê de Parêêzer Muzeyyen Boylû Issi ji aliyê hevjînê xwe Mesût Issi ve, di 26'ê Gulanê de polîs Merve Unal ji aliyê polîs Mûharrem Y. ve û di 2'yê Hezîranê de jî Aygyl G. ji aliyê hevjînê xwe Recep G. ve hat kuştin. 
 
Endama Komeleya Jinê ya Rosayê Narîn Gezgor, destnîşan kir ku di 5 salên dawî de cinayetên jinan û şideta li hemberî jinê zêde bûye û êdî ev veguheriye polîtîkayeke dewletê. 
 
Gezgor, destnîşan kir ku ji hêlekê ve destkeftiyên jinan tên xespkirin û li hêlekê jî di cinayetên jinan de polîtîkayên bêcezatiyê pêk tên û zilam cesaretê ji vê yekê û pergalê digire. 
 
SEDEMA SEREKE TÊ BEREVAJÎKIRIN' 
 
Gezgor, estnîşan kir ku cinayetên jinan bi piranî bi asta bîrbiriyê ya zilam ve tê girêdan û got: "Feraseta; zilamê pirsgirêka wî ya aborî hebe jinêq etil dike, zilamê nebîrbir be jinê qetil dike, zilamê nexwende jinê qetil dike... Ev nêz,kat, sedema sereke ya berpêbûna ber bi jinê ve berovajî dike. Li Amedê herî dawî bijîşkekî hevjîna xwe ya parêzer qetil kir. Zilam, baş dizanibû di dema vê îktîdarê de qanûn hatine binpêkirin û şidet û cinayeta li hemberî jina  wê bê ceza bimîne." 
 
Gezgor, destnîşan kir ku di dema îktîdara AKP-MHP'ê de cinayetên li hemberî jinan tên rewakirin û rê li ber wan tê vekirin û bi vê nêzîkatiyê zilam tê xelatkirin û ev yek jî veguheriye polîtîkayeke dewletê. Gezgor, got: "Têkoşîna azadiyê ya jinê, gelek destkeftî bi dest xistine. Li hemberî van destkeftiyan, beden û nasnameya jinê êrîşên pir cidî hene. Ev yek jî nîşan dide ku li hemberî jina ku serî natewîne bêtehemuliyek heye. Dixwazin civakeke nezan û hem beden û hem jî nasnameya wê tê dagirkirin biafirînin. Em behsa ceribandineke 5 hezar salan dikin. He rwiha ev ceribandina 5 hezar salî di mêr de jî heye. Loma ev êrîş ne êrîşên ji rêzê ne. Divê wekî tiştekî ji rêzê esas neyê girtin." 
 
‘BI POLÎTÎKAYÊN ŞERÎ RE ŞIDET ZÊDE BÛ' 
 
Seroka Komeleya Jinê ya Rosayê Adalet Kaya jî , destnîşan kir ku 5 sal in ji ber polîtîkayên şerê taybet şidet sîrayetî her derê civakê kiriye. Kaya, bilêv kir ku li hemberî vê şideatê di warê siyasî û hiqûq de têkoşînek jî heye. 
 
Kaya, destnîşan kir ku sedemeke cinayetên jinan jî nepêkanîna qanûnên heyî ye û kêmkirina cezayê kiryar e. Kaya, diyar kir ku ev yek jî dibe sedema ku her roj hejmara jinên tên kuştin zêde bibe. 
 
Kaya, bal kişand ser mirinên bi gumanbar ên jinan ên di demên dawî de û got: "Jin li hemberî vê bêçaretiya ku pergalê afirandiye têdikoşin. Armancake me ya sereke jî ew e ku em xwe bigihînin jinên ber bi întiharê ve tên şandin. Di nav civakê de 'bêçaretî' hînî jinê hatiye kirin, lê belê ji bo ev yek ji holê bê rakirin û jin xwe bihêz xurt bike û xwe tenê hîs neke em dibêjin 'em jin li vira ne.'" 
 
MA / Arjin Dilek Oncel 
 

Sernavên din

27/07/2019
12:40 Balafirên şer ên TSK'ê çiyayê Xantûr ê Zaxoyê bombe kir
11:40 Aslan ê hat binçavkirin birin Rihayê
10:31 Polîsê birîndar bû jiyana xwe ji dest da
09:06 Serokomar Rektorê 11 zanîngehan guhert
09:06 Tevahiya Çiyayên Mûnzûrê kirin qada madenê!
09:05 Kesên bi çekê birîndar kirin, der barê wan de lêpirsîn nehat vekirin
09:05 30 redkarên wijdanî serî li AYM'ê dan
09:04 Stenbolî: Em qanûneke bingehîn a demokratîk û pralî dixwazin
09:03 Parêzer: Girtiyê nexweş naşînin nexweşxaneyê
09:03 'Bi nîqaşên der barê nefeqeyê de dixwazin nasnameya jinê tune bikin'
09:02 Rêveberiya girtîgehê guh neda biryara Dadgeha Bilind
09:00 ROJEVA 27'Ê TÎRMEHA 2019'AN
26/07/2019
16:58 Bersûcê fîrar ê doza Dînk hat girtin
16:48 4 roj in xwe nagihînin cenazeyê welatiyê fetisî
16:24 Yoldaş ê di bin çavan de rastî îşkenceyê hat emeliyat kirin
15:51 'Em ê pêşiya qatilan bernedin’
15:03 Li Şirnexê starta kampanyeya "Ji bo azadiyê tu jî rabe ser piyan" hat dayîn
14:48 Şaredariya Sûrê dîsa vedigere xizmeta ‘pirzimaniyê’
14:32 Yuksekdag: Ne Kurd bûna wê pergalê hebûna xwe berdewam kiribûya
14:21 Walîtiya Dersimê belgefîlma Dayikên Şemiyê qedexe kir
14:18 Hesabê me yê Twîtterê hat hackkirin
14:09 12 kesên li Îzmîrê hatibûn binçavkirin hatin berdan
14:09 Berdevkê HDP’ê: Çi bû karê we bi penaberên Sûriyeyê qediya gelo?
13:42 Li Nexweşxaneya Dewletê ya Çêrmûgê li ser nivînekê 3 kes radizin
13:21 Li Çelê eskerek hat kuştin
12:47 Qeyûmê Sûrê bi 110 hezar lîreyî lastîk ji maşîneya xwe zirxî re kiriye
12:46 Serdozgeriyê serlêdana malbatan red kir
12:35 Erdogan: Em nerîna xwe ya Herêma Ewle diparêzin
11:58 Malbatan ji bo biçin Îmraliyê serlêdan kirin
11:41 Danişîna Yuksekdag dest pê kir: Yên xwestin me tesfiye bikin, bixwe tesfiye bûn
11:26 DÎSKÎ’yê hişyariya qûtkirina avê da
10:53 Dersimî: Ev festîval nabe bersiva tiştê em dijîn
10:42 Li Amedê welatiyek hat binçavkirin
10:39 Wesayîta polîsan rastî êrîşê hat
10:30 Hunermendên ku konsera wan hat betalkirin: Kurdî tehamul nakin
09:55 Çelîk: Bê ruhsat û destûr çawa mizgefê ava dikin?
09:14 Huda Kaya: Eger Tirkiye mudaxileyî Rojava bike wê DAIŞ cardin aktîf bibe
09:14 Qeyûmê bi hilbijartinê çû, ji şaredariyê lîsteya karkeran xwest
09:13 Karkerên ji kar hatin avêtin: Werin em mil bidin milê hevdu
09:12 Li Rihayê di nava 6 mehan de 378 zarok rastî tecawîzê hatin
09:11 Bi kargeriya rîşalê hunerê hildiberînin
09:10 Rojnameger Stelya: Israra Tirkiye ya sontajên li Akdenîzê wê aloziyê kûr bike
09:10 Nexweşxaneya Gazî Yaşargîl cara sêyemîn rastî tofana kêzikan tê
09:00 ROJEVA 26'Ê TÎRMEHA 2019'AN
08:37 Nûçegîhanê ROJNEWS'ê yê Biradostê 6 rojin di bin çavan de ye
25/07/2019
16:00 Di 2018'an de li Tirkiyeyê 11 hezar û 629 zarok mirin
Bajarê Mêrdînê li Tirkiyeyê di rêza duyemîn de ye
14:54 TMMOB: Biryara Kent Ormani rawestînin
14:41 2 kesên li Lîcê hatibûn binçavkirin hatin berdan
14:31 Binçavkirinên li Mêrdînê hatin şermezarkirin
14:18 Festîvala Çand û Xwezayê ya Dersimê dest pê kir
13:49 Girtiyê nexweş Kizilkan hat definkirin
12:52 Parêzerên Ocalan ji bo biçin Îmraliyê carek din serlêdan kirin
12:05 Tîraja rojname û kovaran ji sedî 17,6 kêm bûye
12:04 Serokê AYM’ê: Pêdivî bi hinek guhertinên qanûnî hene
12:04 12 kes li Îzmirê hatin binçavkirin
11:44 Koordinasyona Heskifê der barê şewata Heskifê de daxuyanî da
11:43 Jinek li Kocaelî hat kuştin
11:26 DYA, QSD û koalîsyon dibêje ‘herêma ewle’ Tirkiye jî dibêje ‘bila di kontrola min de be’
11:13 Dê weke ‘berpirsiyarê KCK’ê’ yê gundek xeyalî bê darizandin!
10:36 Li Lapsekî jinek hat qetilkirin
10:31 Li herêma operasyonê şewat: Keriyek pez şewitî
10:28 Tumuklu: Rojava deriyê şoreşa sedsala 21’ar vekir
10:02 Kavilên xaniyên tên rijandin eraziyên çandiniyê qirêj dikin
09:43 ‘Em ê bi her awayî li dijî hilweşandina Heskîfê derkevin’
09:21 Tirkiye ji bo xwe ji krîza aborî rizgar bike bi PDK’ê re li hev kir
09:19 Karataş: Tirkiye li Sûriyeyê di tengayiyê de ye
09:18 Li kuçe û kolanên Amedê cardin çalakiyên çandî
09:17 ‘Di cinayetên jinan de sedema sereke tê berevajîkirin'
09:17 Waniyan bertek nîşanî qedexekirina konsera Mem Ararat dan
09:16 Karkerên kaxizan kom dikin: Hêza li ser serfxwariyê bijî mahkûmê krîza aborî ye
09:15 ‘Sedemê krîza aborî ya li Dersimê koçberî û bêmirovkirin e’
09:14 Esnafên jin ên Wanê: Karê me nabe, em di zorê de ne
09:13 10 meh in cenaze nadin malbatê
09:00 ROJEVA 25'Ê TÎRMEHA 2019'AN
24/07/2019
20:54 Girtiyê nexweş Kizilkan jiyana xwe ji dest da
19:33 Li Amedê êrîşî navendeke polîsan kirin
16:04 Ji Temel ê HDP'ê ji bo 24'ê Tîrmehê peyama Huseyîn Aykol
15:53 Şaredariya Çinarê kursa du zimanî ji bo jina vekir
15:06 TÎHV: Bila dersînorkirina bi zorê û komî bê rawestandin
13:41 Serdana goristanê xistin ber lêpirsînê
13:40 Li Kurdistana Federe DAIŞ’î li ‘kampek taybet’ hatin bicihkirin
13:32 Hakan Atîlla hat Tirkiyeyê
13:07 Hejmara binçavkiriyên li Mêrdînê derket 5’an
11:45 ÎRA: Azadiya çapemeniyê tune, 152 rojnameger girtî ne
11:21 Hevşaredarên Nisêbîn û Bismilê hatin binçavkirin
11:20 Mihrîcana Dersimê dest pê dike
11:20 Li Aydinê 64 JES’ên nû derxistin îhalê
10:30 Hevşaredarê Nisêbînê Ferhat Kut hat binçavkirin
09:39 Temellî: Gava yekemîn a rêya sêyemîn makeqanûna demokratîk e
09:38 Endama Meclîsa Şaredariya Rezanê hat binçavkirin
09:18 Li Sîweregê hosteyê kulav ê dawî: Hewl didim vî pîşeyî bidim jiyîn
09:17 Di şûna cotkar û karkeran de navbeynkar qezenc dikin
09:15 Ji rojnamegerên astengdar peyama 24'ê tîrmehê: Rojnamegerî xizmeta civakî ye
09:14 Şivanê 30 salin di nava xwezayê de dijî bûye perçeyek xwezayê
09:14 Nasnameya ‘zilam’ ferzî Akgun a LGBTÎ ya girtî kirin
09:13 Karkerên tekstîlê yên ji kar hatin avêtin banga piştevaniyê kirin
09:00 ROJEVA 24'Ê TÎRMEHA 2019'AN
08:45 Maşina polîsan a zirxî li Amedê rastî êrîşê hat
23/07/2019
21:14 Endamên KCD û KÎD'ê yên hatibûn binçavkirin hatin berdan
20:25 Rêyên gundên Sêrtê di bin bendava Ilisû de man