STENBOL - Krîza aborî her ku diçe kûr dibe û zêde bandorê li ser xizanan dike. Karkerên di karên cuda de kar dikin diyar dikin ku herî zêde ew bandora krîza aborî hîs dikin. Karkerê ku bi komkirina kaxizan debara xwe dike Erol Şakarakoglu, diyar kir ku kriza aborî li kolanan jî bandorê li ser wan dike û wiha got: "Hêza ku li ser serfxwariyê hebûna xwe berdewam bike mahkûmê krîza aborî ye."
Li Tirkiye krîza aborî her ku diçe kûr dibe. Çiqas zêde kûr dibe ew qas bêtir bandora xwe li ser xizanan dike û xizan bêtir dinava zor û zahmetiyan de dijîn. Karker û kedkar bêtir xizan dibin û êdî nikarin pêdiviyên xwarin, veşarin û debarê temîn bikin. Yek ji beşa ku herî zêde krîza aborî bandorê li ser wan dikin karkerên ku kaxizan kom dikin in.
Karker Feyzi Polatli, diyar kir ku karê wî yê esil pêlavvanî ye û ji ber kar tune niha tamîra amûrên sipî yên elektrîk dike. Polatli, ani ziman ku 62 salî ye û ligel kar dike jî nikare debara xwe bike û wiha got: "Ez ji navçeya Ereglî ya Konyayê me. Ji ber ku teqawît nebûme neçarim kar bikim. Ez dixwazim sîgorta xwe razînim, lê nikarim sîgorta xwe razînim. Ez nikarin heqê kîra xwe bidim ezê çawa hewê sîgorta bidim? Welatiyekî ku sarinca wî ya avê xera dibe nikare sarincek nû bistîne. Nikare tamîr jî bike ji ber ku amûrên tamîrê gelek buha ne. Di bêrîka mirovan de pere tune. Karkerekî kar dike roja wî herî zêde bi 50 tl ye. Dema em ji bo tamîrê dibêjin 20 tl bazarê dikin. Ji ber ku pere di bkêriya wan de jî tune ye. Welatî jî mafdar in. Em jî û ew jî zerar dikin. Krîza aborî bandorê li ser her kesî dike.
‘HERÎ ZÊDE BANDORÊ LI SER ME DIKE'
Polatli, anî ziman ku ger li welatekî mazot zem bibe, wê demê her tişt zem dibe û wiha bi dawî kir: "Her tişt zem dibe, lê heqê teqawîtbûna me zêde nabe. Herî zêde karker û kedkar dikevin bin krîza aborî."
Karkerê amûrê spî Murat Parmakli jî anî ziman ku her sal di demsalên havînê de karê wan zêde ye, lê îsal kar tune ye. Niha ji ber krîzê em nikarin kar bikin. Her tişt rawestiya ye. Aboriya welat tek çûye. Aborî roj bi roj bêtir xerab dibe."
‘DIVÊ MODELA ABORÎ BÊ GUHERTIN'
Karkerê ku kaxizan kom dike Erol Şakarakoglu jî anî ziman ku ji ber karê xwe li hemû kolanan digere û wiha got: “Kesê li kolanê dikare bi hêzanî krîza aborî analîz bike. Em dikevin her kolanê. Ji ber krîza aborî têkiliyê mirovan jî her ku diçe xera dibe. Hemû welatiyên li Tirkiye êdî hatine girêdan. Tenê li ser pergala xerçkirinê hatiye avakirin. Pêdivî bi modelek nû ya aboriyê heye. Divê dawî li xerçkirin û serfkirinê bînin. Ger ku hilberîn ji serfkirinê ne zede be krîz bêtir kûr dibe. Divê modela aborî di nava civakê de bê guhertin. Divê li ser esasê pêşerojê model bê avakirin. Divê ev model ne ji bo rojane be."
Xwendekarê Lîseyê Yunus Ozu jî ji Mêrdîne ye û wiha got: “Ez diçim pola 2'emîn a Lîseyê. Piştî dibistan ketin betlanê niha ji Mêrdîn hatime vir. Ez li vir li gel zaveyê xwe karê bufeyê dikim. Li vir kar tune. Em tiştekî nafiroşin. Em nikarin xwarin bibin malê."