ENQERE - Karkerên Demsalî yên ji Rihayê hatine navçeya Cihanbeyli ya Konyayê karên ziviyan dikin, destnîşan kirin ku şert û mercên wan pir zor e û bi kedek pir erzan dixebitin. Karkeran anîn ziman ku di bin germahiya havînê de 12 saetan dixebitin lê heqê keda xwe rojê 40-50 TL ye. Karkeran da zanîn ku heqê av, ceyran û kiriya çadirê jî li ser wan e. 

 

Li gorî daneyên Saziya Îstatîstîkan a Tirkiyeyê (TUÎK) ya Çileyê 2019'an, li Tirkiye ji 27 milyon karkeran ji sedî 17'ê wan bi karê çandiniyê debara xwe dikin. Ji karkerên ku karên çandiniyê dikin jê neviyê wan karê demsalî dikin. Karkerên demsalî yên ji Rihayê haitne navçeya Cihanbeylî ya Konyayê kar dikin li dijî daneyên TUÎK'e bi kedek pir erzan û di nava şert û mercênk pir zor û zahmed de kar dikin. Karker rojê 12 saetan kar dikin lê rojê 40-50 TL heqê keda xwe distînin. 

 

Karkerên demsalî yên ji Rihayê hatine gundên Cihanbeylî di nava zeviyên bincarê şekir de kar dikin, kedek pir mezin didin. Karker ewil çape dikin. Piştî demsala çinîna genim paletiya genim dikin. Karkerên ku paletiya genim û karê çape yên pinçarê şekir dikin, zor û zahmetiya dijîn ji Ajansa Mezopotamya (MA) re axivîn. 

 

Karkerên li Cihanbeylî di çadiran de dijîn diyar kirin ku her serê sibê bi maşîneyên xwe diçin zeviyên li gundan û heta êvarî bi kedek mezin dixebitin û vedigerin. 

 

EM HER ROJ 12 SAETAN ÇAPE DIKIN

 

Karkerê 30 salî Şahin Çakirci, diyar kir ku li gel malbata xwe ji Rihayê hatine Konya û wiha got: "Em li vir 4 mehan kar dikin. Em rojê 12 saetan di bin tava havînê de kar dikin. Şert û mercên kar pir zor û zahmet e. Ji ber ku li Rihayê kar tune em hatin vir. Êdî karkerên ji Sûriye pir hatine vir û ked pir erzan bûye. Karkerên Sûriye bi kedek pir erzan dixebitdînin. Em rojê 12 saetan dixebitin lê heqê roja me 50 TL ye. Em bê sîgorta kar dikin. Her tişt pir buho bûye. Em xwarin, vexwarinê pir buha distînin, lê heqê keda me pir erzan e. Heqê av, ceyran, rê û çadirê jî li ser me ye." 

 

HEQÊ 12 SAETAN 40-50 TL YE 

 

Azîz Çobanoglu yê 55 salî ku li gel hevjîna xwe Sahra Çobanoglu hatine karê çape dikin jî wiha got: “Em li vir perişan in. Ji ber kar li Riha tune em neçarin hatin vir. Em nêzî 3 mehan li Konya kar dikin. Em li vir çape dikin. Gihayê biyanî yê nava pinçarê şekir pir zêde ye. Ji ber vê yekê çapekirina wî jî pir zor û zahmet e. Zevî pir xerab in. Em serê donimê 300 TL distînin. Çend kes domilekê çape dikin em vî pereyî di nava xwe de parve dikin. Her şexsek rojê 50 TL distîne. Heta niha min dengê xwe dida AKP’ê. Lê ez poşman bûme. Em di hilbijartinê de çûn Rihayê. Gotin werin dengê xwe bidin AKP'ê. Em jî çûn me dengê xwe da AKP’ê. Lê ji niha û şûnde em dengê xwe nadin AKP'ê. Heqê lêçûna me Hezar TL çû. 16 salin em dengê xwe didin AKP’ê. Lê êdî em deng nadin AKP'ê. 

 

Sahra Çobanoglu  a 55 salî jî anî ziman ku rezîl û ruswa dibin û wiha got: "Ez nexweşê şekir û tansiyonê me. Ez nikarim li ser piyan kar bikim. Lê neçarim rûniştî kar bikim. 15 salin kar dikim. Şert û merc pir zahmet in." 

 

Karkerê 60 salî Kasim Ozbay jî anî ziman ku di nava şert û mercên pir dijwar de kar dikin û keda wan nayê dîtin. Ozbay, da zanîn ku heqê av, ceyran û xwarin û vexarinê tev li ser wan e û li vir perîşan dibin. Ozbay, da zanîn ku li vir 8 mehan dak dikin û dîsa vedigerin Rihayê. 

Karkera 55 salî Emine Kuçukoran jî anî ziman ku li gel malbata xwe ya 15 kesan ji Rihayê hatine Konya û wiha got: "Em li vir rezîl bûne. Ji sibê heta êvarî em karê zeviyan dikin. 50 salin karê zeviyê dikim. Em rojê 12 saetan kar dikin, lê tenê me serê şexs 40-50 tl distînin. Em serê dolimê 250 TL  distînin. 

 

Karker Îbrahim Onen  jî ani ziman ku rojê 14 saetan kar dikin.b 

 

MA / Zemo Aggoz