ENQERE – Profesorê aboriyê yê Zanîngeha Greenwich a Îngîlîstanê Mehmet Ugur, diyar kir ku êdî sermayedarên Tirkiye û biyanî bi fikar li AKP’ê dinerin û wekî berê baweriya xwe bi wê nînin.
Ji hilbijartina 24'e Hezîranê re 11 roj man. Li Tirkiye krîza aborî her ku diçe kûr dibe. Betalî, xizanî her ku diçe zêde dibe. Her ku diçe qîmeta TL li hemberî dovîza biyanî kêm dibe. Her ku diçe esnaf dikanên xwe digirin û fabrîqe tên girtin. Têkildarî aboriya Tirkiye û polîtîkayên AKP'ê yên aboriyê Hîndekarê Navenda Lêkolîna Îktîsada Siyasî yê Zanîngeha Greenwich a Îngîlîstanê Prof. Dr. Mehmet Ugur, ji Ajansa Mezopotamya (MA) re axivî.
Ugur, diyar kir ku ji 2005’an heta niha polîtîkayên AKP’ê yên aboriya “yerlî/heremî) û “millî” tune ye û wiha got: "Mezinbûna aboriyê ku dikin malê AKP’ê tune ye. Ji rastiyê dûr e. AKP, partiya ku çîna serdest a Tirkiye bêtir bi polîtîkayên aboriya neo-lîberal a Cîhanê ku xizanan bêtir xizan dike, betalan zêde dike û dewlemendan bêtir dewlend dike re kir yek. Mezinbûna Tirkiye heta 2008’an li gori welatên pêşketî, pêş neketiye. Di serdema AKP'ê de mezinbûnek di qaliteya xerab de pêş ketiye. Mezinbûna enflasyon/faiz, betalî û bazirganya derve pêş ketiye. Tirkiye ji ber polîtîkayên AKP'ê ji 2004'an heta niha bê navber serjêr diçe. Êdî aboriya Tirkiye şikestiye. Aboriya Tirkiye hatiye asta krîza salên 1990’î."
Ugur, destnîşan kir ku AKP xwedî bîrdoziya Kalvinizma Îslamî ya sermeyedaran e û wiha axivî: "Li gorî vê bîrdoziyê serkeftina maddî, wekî lutfa xwedê ye. Dewlemendî wekî ku xwedê bexşî qûlê xweyê AKP’î kiriye rewa dibîne. Sermaye wekî amûrekê li demokrasiyê dinere. Pragmatik e. Sermayedar dixwazin her dem kara wan di ewlehiyê de be. Armanca wan ne parastina mal û milkê dewletê û gel e. Sermadeyar bêtir dixwazin kesên otoriter û zordest li ser kar bin. Ji ber vê yekê derdê sermayeyê ku li Çîn, Erebîstana Siûdî û Tirkiye razemeniyê nekin tune ye."
Ugur, da zanîn ku Tirkiye dê fatura ku AKP ava kiriye bide û ezabê AKP'ê bikişîne û wiha berdewam kir: "Ger ku AKP li îktîdarê bimîne, dê fatura wê ji pişta kesên xizan derxe. Pirsgirêka kurd ya kesên ku li ser esasê dijminantiya kurdan dikin û di xizmeta tundî û nijadperestiyê de refleksan nîşan didin e."
Ugur, destnîşan kir ku ew çareseriyê di bernameya HDP'ê de dibîne û wiha bi dawî kir: "Ez çareseriye di bernameya û politîkya HDP'ê de dibînim. Ji ber ku HDP di qada aborî û civakî de hemû cudahiyan qebûl dike û hemû bawerî û nijadan esas digire.
Di serdema AKP'ê de sermayedarên derve qezenç kirin. Sermayedarên Tirkiye qezenç nekirin. Tirkiye di serdema AKP'ê de bû welatê herî zêde bi sermayedarên biyanî da qezençkirin. Ji ber vê yekê edî gotinên AKP’ê yên der barê Aboriyê de baweriyê nade. Sermayedarên herêmî û sermayedarên derve êdî zêde bawerî û ewlehiya xwe bi polîtîkayên AKP'ê yên aboriyê nînin.
Slogana HDP’ê ya "Dê bi te bê guhertin-tu dikarî" raste rast hilbijêran wekî kesên kirde û diyarker dibîne. Qimet dide hilbijêr. Ev dirûşme hem hilbijêr xurt dike û hem berpirsiyariyê dide ser milê wî. Nîşan dide ku kes ne tenê kesên ku xerç dike. Di heman demê de hildiberîne. bize bu sorumluluğu hatırlatarak, bireyin yalnızca bir tüketim makinesi olmadığını, topluma ve gelecek kuşaklara karşı sorumluluğu olan bir siyasal/toplumsal özne olduğunu hatırlatıyor.
MA / Hayri Demir