AMED - Rojnameger Ertugrul Mavîoglû ku yek ji wan kesên danezana “Em dixwazin hêvî bikin û îxtîmala aştiyê mezin bikin” îmze kiribû, wiha got: “Heta ku tecrîda li ser birêz Abdullah Ocalan bidome ne pêkan e têkildarî pêvajoya aştiyê gavên şênber bên avêtin.”
Foruma Azadî û Aştiyê ya Ewropayê (European Forum For Freedom and Peace - EFFP) di sala 2018’an de li bajarê Berlînê ya Almanyayê bi konferansa li dar xistî re dest bi xebatan kir. Armanca forumê ew e ku aliyên şer li ser zemîna guftûgoyê bîne gel hev û têkoşîna aştiyê veguhêze qada navneteweyî. Di nava salê de bi konferansên li Eindhoven, Koln û Berlînê xebatên xwe xurtir kir. Herî dawî bi beşdariya 273 hunermend, akademîsyen, rojnameger û siyasetmedaran danezana “Em dixwazin hêvî bikin û îxtîmala aştiyê mezin bikin” weşandin.
Yek ji kesên danezan îmze kirî jî rojnameger Ertugrul Mavîoglû bû. Mavîoglû, têkildarî xebatên EFFP’ê, polîtîkaya Tirkiyeyê ya pirsgirêka kurd û geşedanên heyî axivî.
‘HETA TECRÎD RANEBE AŞTÎ PÊKAN NÎNE’
Mavîoglû, da zanîn ku konferansên EFFP li dar dixe ne tenê zemîna nîqaşan e û wiha got: “Di heman demê de balê dikişîne ser binpêkirinên ji ber şer zêdetir dibin û hilweşîna civakî. Şerê ku ev bi sala ye didome, ne tenê bû sedema mirina bi dehhezaran kesan. Her wiha ji hêla aborî, civakî, ekolojîk û zayendî ve jî li Tirkiye û Kurdistanê rê li ber wêraniyeke mezin vekir. Ev xebat jî ji bo jiholêrakirina wêraniya şer û pevçûnan li ber vekirî û gavên ji bo aştî û demokrasiyê ne. Têkoşîna aştiyê tenê bi niyetên baş nameşin. Divê gavên şênber bên avêtin. Yek ji şertên ewil ên pêvajoya aştiyê jî, bidawîkirina polîtîkaya tecrîdê ya li Îmraliyê ye. Hevdîtina birêz Abdullah Ocalan a bi Omer Ocalan re nayê wateya bidawîbûna tecrîdê. Heta ku ev tecrîd bidome, pêkan nîne têkildarî pêvajoya aştiyê gavên şênber bên avêtin. Jixwe di daxuyaniya piştî hevdîtinê de peyama herî girîng ew bû ku digot tecrîd didome.”
‘DIVÊ MAF BÊN MISOGERKIRIN’
Bi domdarî Mavîoglû got ku divê dewlet ji xwe re dersan ji pêvajoya 2013-2015’an bigire û ev tişt anî ziman: “Alî bêtemînat hatin hiştin û gotinên nefretê domiyan. Sedema sereke ya bidawîbûna pêvajoyê jî ev bû. Divê mafên aliyan bên misogerkirin, tecrîd bi dawî bibe û gel bê qanehkirin ku li dora aştiyê bicive. Muzakere bi vî awayî dikarin bitendurist bên domandin. Yek ji tişta din a hêviya aştiyê tune dike jî polîtîkayên şer ên îktîdarê û zimanê wê yê nefretê ye. Şer ne tenê weke pevçûn, her wiha weke şêweyekê mêtingeriyê tê domandin. Îktîdar, bi rêya şer ranta aboriyê dixwe. Milyarên pereyê Tirkiyeyê ji bo çek û şer tê veqetandin. Di vê pêvajoyê de divê medya û nûnerên wan zimanê nefretê bi kar neyînin. Heke alî piştî 40 salan ji bo pêşîlêgirtina rijandina xwînê rûnin, wê demê divê ji gotina nefretê dûr bikevin, mafên gelê kurd bên qebûlkirin û ji bo aştiyê gavên micid biavêjin.”
‘MAF NABIN MIJARA BAZARIYÊ’
Rojnameger Mavîoglû bi lêv kir ku mafên sereke yên gelê kurd bi sala ye tên xespkirin û wiha dirêjî da axaftina xwe: “Mijarên weke zimanê dayikê, xwe bi xwe birêvebirin û berdana girtiyên nexweş nabin mijara bazariyê. Di pêvajoya berê de berdana girtiyên nexweş şertê yekemîn bû lê bicih ne anîn. Kesên saxlem ketin girtîgehê li wir jiyana xwe ji dest dan. Lewma divê mirov pir xurt piştgiriyê bide têkoşîna aştiyê.”
‘EFFP JI BO AŞTIYA MAYINDE DIXEBITE’
Ertugrul Mavîoglû destnîşan kir ku yek ji armancên EFFP’ê ew e ku têkoşîna aştiyê di asta navneteweyî de mezin bike û axaftina xwe wiha qedand: “Hewl dide wêraniya şer bi xwe re anî bike rapor û belge bike. Em kêmasiyên di pêvajoya aştiyê ya berê de çêbûn tespît dikin û pêşniyarên nû dikin. Her wiha ji tecrûbeyên navneteweyî sûd digirin û dê konferansan li dar bixin. Şer ne tenê kurdan, bandorê li hemû gelan dike. Sedema sereke ya krîza aborî ya Tirkiyeyê lêçûnên şer in. Pereyê divê bidin teqawid û karkeran, weke bombe li deşt û çiyayan dibarînin. Divê ev rastî bi gel re bên parvekirin û ji bo xurtkirina têkoşîna aştiyê bêhtir hewldan hebin. Weke forum armanca me jî ew e ku bêhtir sûdê bidin pêvajoya aştiyê ku mayinde bibe.”
MA / Delal Akyuz