Keene: Tirkiye çavkaniyên xwe di şerê li dijî kurdan de xerc dike

ENQERE - Ekonomîsta Arjantînî Beverly Ann Keene ku têkiliya di navbera pêvajoya şer û krîza aboriyê ya li Tirkiyeyê de nirxand, wiha got: “Tirkiye piraniya çavkaniyên xwe yên budçeyê di şerê li dijî kurdan de xerc dike.”

Aktîvîsta mafên mirovan û ekonomîsta Arjantînî Beverly Ann Keene, bandora tecrîda mûtleq a li ser Rêberê PKK'ê Abdullah Ocalan ku li Girtîgeha Tîpa F a Ewlehiya Bilind a Îmraliyê tê ragirtin û neçareseriya pirsgirêka kurd a li ser aboriya dewleta tirk nirxand.
 
Keene da zanîn ku tecrîda li Îmraliyê li dijî hiqûqa navneteweyî ye û ‘nayê qebûlkirin’, bêdengiya sazî û rêxistinên navneteweyî ya li dijî vê tecrîdê rexne kir. Keene bal kişand ku hêzên navneteweyî ji ber têkiliya dewleta tirk a bi NATO’’yê re û pozîsyona wê ya jeopolîtîk li dijî tecrîdê bêdeng dimînin û wiha got: “Heke hûn li qeydên Komîteya Mafên Mirovan a Ewropayê an jî Komîteya Pêşîlêgirtina Îşkenceyê ya Ewropayê (CPT) binêrin, ji bo rewşê bigirin dest hin hewldan hene. Lê pişt re bêdengiyeke domdirêj heye. Ya ku divê em bikin ev e; zorê li hikûmetan bikin ku zextê li Tirkiyeyê bikin û bêjin ku ev rewş nayê qebûlkirin. An ku hevkariya sûcî bi dawî bikin.”
 
‘DIVÊ ZEXTA LI SER TIRKIYEYÊ BÊ ZÊDEKIRIN’ 
 
Keene, bi bîr xist ku di navbera salên 1976’an û 1983’yan de li Arjantînê bi hezaran mirovên çepgir bi îşkenceyê hatin qetilkirn û bi lêv kir ku di wê serdemê de jî heman bêdengî hebû. Keene, wiha dirêjî da axaftina xwe: “Ji ber vê yekê ev yek tişta ku em dubare dubare dibînine. Dijwariya herî mezin a pergalên parastina mafên mirovan; Dewletên ku van sîsteman saz dikin, heman dewletên ku van binpêkirinan pêk tîninin. Pêwîste rêxistinên gel, tevgerên civakî, hikûmet û tevahiya cîhanê zexta li ser Tirkiyeyê zêde bikin.”
 
‘HER NORMÊ BINPÊ DIKIN’ 
 
Keene, bal kişand ser kampanyaya ji bo azadiya Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan hatiye destpêkirin û ev tişt got: “Niha rastiya girtiyekî siyasî heye ku zêdetirî 74 salî ye (Ocalan) û 25 sal in di girtîgehê de ye, bi awayekî bêhiqûqî ji welatekî veguhastine welatekî din, ku rastî darizandineke nehiqûqî tê û bi temamî şert û mercên ne însanî yên ragirtinê hene. Wekî din zêdetirî 3 sal û nîv in tecrîdeke mutleq heye. Tu kes tu hikumetên ku di cîhanê de van şertan qebûl bike nîne. Teqez her ferasetê, her qanûnê her normê binpê dikin.”
 
Keene, qala têkiliya pêvajoya şer û krîza aboriyê ya dewleta tirk kir, wiha dirêjî da axaftina xwe: “Tirkiye piraniya çavkaniyên xwe yên budçeyê di şerê li dijî kurdan de xerc dike. Ji ber vê yekê heke têkiliyek di navbera krîz û têkoşîna gelê kurd de hebe; di vir de bi guhertina polîtîkaya dewleta tirk a li dijî gelê kurd re dikare vê yekê bi rengekî gelekî qanûnî çareser bike. Ji aliyê aboriyê ve avakirina aştiyê ji şer gelekî çêkertir û erênîtir e.”
 
 
Keene, ev tişt gotin: “Her kes di derheqê tiştên ku dê biqewimin û dê di mehên pêş da jiyan çawa dijwartir bibe da pir reşbîn e. Lê belê heta ku em amade bin ku vê têkoşînê bi rêxistin bikin û li ber xwe bidin wê her tim hêvî hebe.”
 

Sernavên din

14/01/2025
16:55 Li Êlihê tayînkirina qeyûm hate protestokirin
16:02 Amedsporê giliyê Umît Ozdag kir
15:59 Li Îzmîrê çalakiya nobetê hate destpêkirin
15:31 Êrişên ser Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê li Wanê hatin protestokirin
15:31 Girtiyê nexweş: Derman nayên dayin, em terkî mirinê kirin
15:16 Li Sûrê loqenteya gel hate vekirin
15:00 HSD: 28 çete hatin kuştin, 5 erebe hatin îmhakirin
14:29 Ji bo Kasim Taşdogan cezayê strana kurdî
14:21 Bakirhan: Deriyên Îmraliyê vekin
13:51 Bayindir: Hûn an dê çareseriya demokratîk esas bigirin an jî mûxatabiya we namîne
13:22 Li Amedê Pirtûkxaneya Berhemên Jinan hate vekirin
12:55 Nobeta li Bendava Tişrînê di roja 7’an de didome
12:43 Bakirhan ji Erdogan re got: Hizûra Amedê çareseriya demokratîk e
12:29 Wezîrên HTŞ'ê dê sibê bên Tirkiyeyê
11:28 Parêzeran ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:07 Tu agahî ji kolberên hatin binçavkirin nayên girtin
10:23 WANA’yê ji bo Pexşan Ezîzî bang kir
09:24 Paula Martîn Ponz: Fikrên Ocalan dikarin aştiyê bînin hemû cîhanê
09:15 Kocabiyik: Ji bo pêşketina pêvajoyê divê ziman û mejî biguhere
09:00 ROJEVA 14’Ê ÇILEYA 2025’AN
08:54 Li Los Angelesê hejmara miriyan derket 24’an
08:42 Hevşaredarê Peyasê Dundar ji girtîgehê derket
13/01/2025
21:17 Polîsan êrişî protestokirina qeyûm kir: Girseyê dorpêçê şikand
21:12 Mazlûm Ebdî nûnerê Mesûd Barzanî qebûl kir
20:11 Li Amedê sersal hat pîrozkirin
19:55 Sirri Sureyya Onder: Dema dewlet zelal bibe wê pêvajo dest pê bike
19:33 Li gelek bajaran protestokirina qeyûman: Hûn ê li hemberî vê vînê winda bikin
18:31 Der barê Hevşaredarê Peyasê Cengîz Dundar de biryara berdanê
15:29 QSD'ê: Di nava 24 saetên dawî de 23 çete hatin kuştin
15:02 Li Akdenîzê gel guh neda bendan
14:25 Leyla Guven: Em amade ne tevkariyê li pêvajoyê bikin
14:12 DEM Parti: Qeyûm înkarkirina vîna gel e
11:57 Karê ewil ê qeyûm: Wêneyê Erdogan daleqand
11:50 Şaredariya Beşîktaşê hat dorpêçkirin
10:58 Li gundên Geverê operasyona leşkerî
09:00 ROJEVA 13'Ê ÇILEYA 2025'AN
08:46 Xwebûn bi manşeta ‘Êriş û aştî bi hevre nabin’ derket
08:13 Qeyûm tayinî Şaredariya Akdenîzê hat kirin
06:47 Hevşaredarên Akdenîzê hatin girtin: Em biryarê nas nakin
12/01/2025
16:57 Meclisa Jinan a Konseya Bajar a Amedê rêveberiya xwe diyar kir
16:08 Şahidên 14’ê Tîrmehê: Li dijî qeyûm em bi ruhê zindanê li ber xwe bidin
15:54 Li Îzmîrê pîrozbahiya Serê Salê
15:53 Protestoya li pêşiya edliyeyê didome: Îdiayên vala ne
15:12 HSD: 23 çete hatin kuştin, 36 jî birîndar bûn
15:11 Li Pîranê şitil hatin danîn
14:31 Li Bendava Tişrînê pevçûnên dijwar diqewimin
14:30 Yuksekdag: Çi bikeve ser milê me em amade ne bi cih bînin
14:29 DBP dê serdema nû bi heman hevserokên giştî bidomîne
14:05 Dayikên Aştiyê li pêşiya edliyeyê çalakiya rûniştinê li dar dixin
12:42 Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê çû serdana Fîgen Yuksekdag
12:32 Eren ê 30 sal girtî ma, hat berdan
12:30 Bi hezaran kes li pêşiya edliyeyê ne: Kelûmelên qirtasiyeyê sûc hesibandine
12:23 Bakirhan: Pirsgirêka ewlehiyê ya esasî, feraseta Kurdan tune dihesibîne ye
11:58 Bayindir: Roj roja berxwedan û xwebirêxistinkirinê ye
Çîgdem Kiliçgun Uçar: Ji bo çareseriyê divê her kes berpirsyariyê li xwe bigire
11:38 Wekîl û malbat negirtin avahiya edliyeyê
11:12 Kurê girtiyê nexweş Elçîçek: Em ji ber xetereya ser jiyana wî ditirsin
11:11 Endamên DEM Partiyê: Ji bo çareseriyê divê gavên samîmî bên avêtin
10:58 Li Amedê ‘Pirtûkxaneya Berhemên Jinan’ tê vekirin
10:44 Li dijî tecrîdê bedena xwe dabû ber agir: Em li Serokê xwe xwedî derkevin
10:40 Li Los Angelesê hejmara miriyan derket 16’an
10:39 Hevşaredarên binçavkirî sewqî edliyeyê hatin kirin
10:33 Dayikên li dijî hewldana qeyûm li ber xwe didin: Ji vê polîtîkayê çareserî nabe
10:27 7’emîn Kongreya Asayî ya DBP’ê dest pê kir
10:13 'Îftirayên' Akbiyik bi beraatê encam dibin
09:55 Hejmara nû ya Kovara Jinê derket
09:54 Estukyan: Bi gotinên 'terorîstanê' ve diyalog dewam nake
09:52 Saîpnazarova ya Qazaxistanî: Zimanê Kurdî pir dewlemend e
09:36 Pîrozbahiyên Serê Salê dest pê dikin
09:16 Daştan bi belgefîlma ‘73’yê rastiya Şengalê vegot: Dê xeyalên wî nîvco nemînin
09:00 ROJEVA 12’Ê ÇILEYA 2025’AN
11/01/2025
16:43 Li sê bajaran ji bo girtiyên nexweş çalakî
16:12 Dosyeya Pexşan Ezîzî ji daîreya înfazê ya ceza re hat şandin
16:08 Rojnamegerên hatin qetilkirin li Qamişloyê hatin definkirin
15:44 Ji Nêrgiz Mihemedî ji bo Pexşan Ezîzî bang
15:39 Ji QSDˈê têkildarî îdiaya 'wesayîta bombebarkirî' daxuyanî
15:32 Li Amedê daxuyaniya ji bo qeyûm
15:27 Cizîrî li dijî qeyûman meşiyan
14:49 Qereqozaq hat topbarankirin: 2 zarok birîndar bûn
14:32 Li ber Şaredariya Akdenîzê hevdîtina gel
14:20 Dayikên Şemiyê ji bo 'Komkujiya Basanê' edalet xwestin
13:46 Dayikên Aştiyê: Ji bo aştiyê destên xwe bidin destên Abdullah Ocalan
13:43 Derdora Bendava Tişrînê tê bombebarankirin
13:29 Ji Meclisa Jinan a DEM Partiyê ji bo Pexşan Ezîzî çalakî
12:58 Banga li dijî cezayên darvekirinê: Nebin hevkarê sûcan
11:29 Berxwedana li ber Şaredariya Akdenîzê di roja 2'yan de ye
11:23 Sewqiyata leşkerî ya ber bi Amêdiye ve berdewam dike
10:30 Ji bo protestokirina Komkujiya Parîsê bi hezaran kes bi rê ketin
10:14 Di 10 rojan de 147 kes hatine binçavkirin
09:51 Ji ber Şaredariya Akdenîzê bang kirin: Dest ji vê bêhiqûqîtiyê berdin
09:48 SYKP: Çi dikeve ser milê me em ê pêk bînin
09:33 Hevseroka Giştî ya KESK'ê Koçak: Divê her kes rola xwe bilîze
09:12 Hat îdiakirin ku jina bejna wê 1.76 metre xwe bi destê derî ve daliqandiye: Gumanbar çawîşê pispor e
09:04 Hîle û xurdeyên 'endamtiyê' yên Partiya Sedsala Nû derketin holê
09:01 Hevserokê Giştî yê DAD'ê Kete: Çareserî bi Abdullah Ocalan pêkan e
09:00 ROJEVA 11'Ê ÇILEYA 2025'AN
10/01/2025
19:06 Ji KCK'ê daxuyaniya 'pêvajoyê'
18:59 Ji bo Rojîn Kabaîşê meş
16:19 Temenê wî mezin kiribû ceza lê hatibû birîn: Piştî 30 salan hate berdan
16:09 Rapora girtîgehên Herêma Egeyê ya OHD’ê: Di 2024’an de binpêkirin zêde bûn
15:34 Li pêşiya Şaredariya Akdenîzê civîna meclisê hat lidarxistin