Akin: Ji bo makeqanûneke nû divê rê were paqijkirin

img

ENQERE - Hevberdevkê Partiya Çepên Kesk Îbrahîm Akin diyar kir ku ew destûreke bingehîn a azadîxwaz, wekhevîparêz û ekolojîk dixwazin û wiha got: “Heke qala Destûra Bingehîn a nû were kirin, divê ji ewil rê were paqijkirin.”  

Hevberdevkê Partiya Çepên Kesk Îbrahîm Akin di sala nû ya qanûndanînê ya Meclisê di komcivîna partiya xwe de têkildarî rojevên heyî axivî. Akin, diyar kir ku di nava du rojan de gelek endamên partiya wan hatine binçavkirin û xwest ku demildest bên berdan. 
 
‘DAXUYANIYAN ME YA 1’Ê COTMEHÊ HATE BEREVAJÎKIRIN’ 
 
Axaftina Akin wiha ye: “Yek ji girîngtirîn pirsgirêka Tirkiyeyê pirsgirêka kurd e. Me têkildarî vê pirsgirêkê daxuyaniyek da. Lê belê çapemeniyê ev daxuyanî berevajî kir û bi taybet jî li ser hevberdevka me Çîgdem Kiliçgun Uçar dest bi êrişan kir. Em van êrişan bi tundî şermezar dikin. Gotina me ya ‘pirsgirêka kurd nayê çareserkirin lewma hemû gelên Tirkiyeyê bedelekî giran dide’ hate berevajîkirin û weke ku me gotibe ‘gelê tirk bedelekî giran dide’ hate berevajîkirin. Di vê mijarê de em bi taybet jî daxuyaniya Şêwirmendê Serokkomar Oktay Saral biexlaq nabînin. 
 
MIMKIN NÎNE KU PÊVAJO BI VÎ AWAYÎ BIDOME 
 
Li Tirkiyeyê hewcehî bi guherîn û aştiyê heye. Di serî de pirsgirêka kurd, hewceye hemû pirsgirêk bi rêyên aştiyane û demokratîk bên çareserkirin. Bi dehan sala ye hewl didin bi polîtîkayên ewlehiyê van pirsgirêkan çareser bikin û hêj jî heman rêbaz tê domandin. Divê êdî were fêmkirin ku bi vê rêbazê pirsgirêk çareser nabin. Êdî dema aştiyeke birûmet û adilane hatiye. Ma êdî dê çend bombe biteqin û ev rewşa tundiyê bidome? Em dibêjin êdî bes e. Mimkin nîne ku ev pêvajo wiha bidome. Şensekî bidin aştiyê. 
 
DIVÊ MECLIS DI MIJARA ÇARESERIYÊ DE BÊ KARÎGERKIRIN 
 
Em biisrar in ku her pirsgirêk ne bi tundiyê lê bi rêyên demokratîk were çareserkirin. Yek ji bingeha herî girîng a çareseriyê jî parlamento ye. Divê pirsgirêkên civakî hêj giran nebûyîn bi rêbazên demokratîk û bi awayekî lezgîn li Meclisê bên çareserkirin. Cihê çareseriyê Meclis e û divê Meclis were karîgerkirin. Em qebûl nakin ku pêvajo wiha bidome. Em feraseta ku îradeya 600 parlamenteran xesp dike û Meclisê mîna noterê dinirxîne qebûl nakin. Di serdema nû de em ê li Meclisê ji bo Destûra Bingehîn a demokratîk û sivîl veguherînin qada têkoşînê. 
 
NÎQAŞÊN LI SER DESTÛRA BINGEHÎN 
 
Serokkomarê AKP’î di axaftina xwe Meclisê de got ku dê Destûra Bingehîn a nû ku hemû kesî digire nav xwe amade bikin û krîterên Kopenhagê weke krîterên Enqereyê bixin meriyetê. Pêdiviya Tirkiyeyê bi peymaneke nû ya civakî heye û îdiaya me ew e ku destûreke bingehîn a sivîl û demokratîk amade bikin. Em dibêjin ku heke li gorî Krîterên Kopenhagê bikevin meriyetê, wê demê taybetiya herî sereke ya van krîteran demokrasî ye. Wê demê em ji Erdogan dipirsin, gelo rejîma bêqanûntiyê dê bibe krîterên Enqereyê? Gelo tunehesibandina biryarên DMME’yê dê bibe krîterên Enqereyê? Gelo hûn dê bi binpêkirina demokrasiyê re çawa serweriya hiqûqê pêk bînin? Gelo dê polîtîkaya necezakirina sûcên qirkirinê dê bibe krîterên Enqereyê? 
 
TECRÎDA LI ÎMRALIYÊ
 
Gelo dê îktîdara AKP-MHP’ê bi xespkirina îradeya gel, bi girtina partiyan û bi rejîma qeyûman krîterên Enqereyê ava bike? Gelo hûn dê bi qedexekirina konseran, sansûrkirina fîlman, bi dijminatiya li çandan û şer, pevçûn û rijandina xwînê ya li erdnîgariyên cuda bi van krîteran bikin? Gelo hûn dê pirsgirêka kurd li şûna xwe bihêlin û polîtîkayên şer li civakê ferz bikin? Ma hûn dê bi girankirina polîtîkaya tecrîdê mafên mirovan biparêzin?  Hûn dê krîterên Enqereyê ku weke alternatîfa Krîterên Kopenhagê ye bi vî awayî amade bikin? 
 
DIVÊ REWŞEKE DEMOKRATÎK HEBE
 
Heta ku rewşeke demokratîk li Tirkiyeyê ava nebe em ê nehêlin destûra bingehîn a ku AKP-MHP li pişt deriyan amade dikin û tînin Meclisê derbas bibe. Îktîdara AKP-MHP’ê ku destûra bingehîn a 12’ê Îlonê bi kar tîne û ji xwe re rejîmeke otorîter ava kir, ji ewil bila weke nîşaneya jidilbûnê rewşeke demokratîk ava bike. 
 
KRÎTERÊN PARTIYA ÇEPÊN KESK
 
Werin em di sedsala nû de komarê demokratîk bikin. Li hemberî krîterên Enqereyê, ez krîterên Partiya Çepên Kesk bi we re parve dikim. Em amade ne ku piştgiriyê bidin hemû xebatên ji bo Destûreke Bingehîn a azadîxwaz, wekhevîparêz û ekolojîk. Ji bo Destûra Bingehîn a nû bangawaziya me ev e; xwe ji nasnameya otorîter a bingeha xwe ji înkar û tunehesibandinê digire rizgar bibin û komareke nû ya demokratîk ava bikin. 
 
EM Ê XWEDÎ LI TÊKOŞÎNA GEZIYÊ DERKEVIN 
 
Tiştên di pêvajoya Geziyê de hatine jiyîn her kes pê dizane. Heft milyon kes ji bo xwezaya xwe derketin kolanan û çalakiyên demokratîk li dar xistin. Lê îktîdarê weke darbe pênase kir û cezayên giran dan Osman Kavala, Can Atalay, Çîgdem Mater, Tayfun Kahraman û Mîne Ezerden. Em van cezayan qebûl nakin. Em ê xwedî li têkoşîna wan derkevin. 
 
TABLOYA LI HERÊMÊN ERDHEJÊ TÊ BEREVAJÎKIRIN 
 
Erdogan dibêje ku li gorî welatên din, welatê herî zû birînên xwe yên erdhejê derman kirî Tirkiye ye. Lê rastiya ku me dîtî ev nebû. Di meha 7’an a erdhejê de em çûn herêmê. Tabloya ku me dîtî, ne mîna çîroka îktîdara AKP-MHP dibêje ye. Berevajî vê ye û pirsgirêkên cidî hene. Rewşekî wisa ya giran heye ku wijdana mirov diêşe. Xelkê me pirsgirêkên mal, av û tenduristiyê dijî. 
 
HER CIHÊ KU DESTÊ WAN TÊ DE YE PEVÇÛN HENE
 
Mijareke din jî polîtîkaya derve ye. Erdogan dibêje; ‘em destê xwe yê dostaniyê dirêjî her devera cîhanê dikin.’ Destê xwe dirêjî ku derê dike? Sûriyeyê, Lîbyayê û welatên din dike. Lê li van welatan her roj mirov tên kuştin. Rewşa Iraq, û Qerebaxê li ber çavan e. Mudaxile û operasyonên li Sûriye û Iraqê tên kirin, rê li ber dijminatiya gelên wan dewletan vedikin û bi xwe re krîza aborî û pirsgirêkên civakî tîne. Ev rêbaz ji berê ve tên ceribandin û bi ser neketine. Hûn nikarin bi vî awayî aştiyê pêkk bînin. Tenê parçeyeke polîtîkaya we ya neo-lîberal e. 
 
HEMÛ GELÊN ME VEDIXWÎNIM KONGREYÊ 
 
Banga me li gelên me ew e ku tev li kongreya me ya di 15’ê cotmehê de bibin. Ev kongre ji bo me kongreyeke dîrokî ye. Banga me li tevahiya gelên me, mirovan û rêhevalên me ew e ku bibin şirîkê guherîn û gotina kongreyê.” 

Sernavên din

03/07/2025
23:59 Civînên 'Aştî û Civaka Demokratîk' didomin
20:05 Zeynep Kinaci û Sema Yuce hatin bibîranîn
16:10 Du bersûcên zarok neçarî întîharê kirin dîsa nehatin girtin
15:45 Şewata li Stenbolê hate kontrolkirin
15:43 Şandeyeke pirspor li Çemê Tagarê lêkolîn kir
15:34 Rojnameger Aksu hate berdan
15:10 Şîna Mûsa Kaya bi girseyî hate ziyaretkirin
15:08 DEM Partî: Dê di mijara bêçekbûnê de hefteya pêş gaveke dîrokî were avêtin
14:26 Parêzer Bariş Işik dawî li jiyana xwe anî
14:21 Li Stenbol û Antalyayê şewat derket
14:16 Li Çiyayê Cûdî şewat derket
13:38 Di şewata Îzmîrê de kesekî jiyana xwe ji dest da
13:35 Binçavkiriyên Saraçhaneyê sewqî edliyeyê hatin kirin
13:34 Di Şaredariya Rêya Armûşê de şewat derket
13:34 Yerlîkaya, bîlançoya şewatan parve kir
12:22 Pentagon: Me bernameya nukleerê ya Îranê dereng da xistin
12:20 Şandeya Ewropayê li ser ‘Maseya Gilover’ çi nîqaş kir?
11:52 Serkeşeyê Suryan: Em di rêya Serok Apo de dimeşin
11:23 MYK’a DEM Partiyê civiya
11:09 Zema ji bo mûçeyê teqawidan hatiye kirin diyar bû
11:06 ENAG: Enflasyon ji sedî 68,68 e
TUÎK: Enflasyon ji sedî 35,05 e
10:59 Rapora Hezîranê ya DFG’ê: 16 rojnameger hatin binçavkirin, 6 hatin girtin
10:51 Hîkmet Çetîn çû serdana Demîrtaş û Mizrakli
10:40 Meclisa Ciwanan dê ‘Komxebata Civaka Demokratîk’ li dar bixe
10:34 Serokê Baroya Sêrtê: Gelo dema çek hatin berdan dê di qanûnan de sererastkirinan bikin?
10:21 Li Mêrdînê rexmê ‘qedexeyê’ çinîna garis dest pê kir
09:46 Tevî hemû îtîrazan jî qirkirina xwezayê ya li Gabarê nayê sekinandin!
09:08 Li Çeşme û Odemîşê şewat derket
09:07 Seroka ÎHD a Stenbolê: Girtiyên nexweş nikarin li benda Îlon-Cotmehê bin!
09:03 Emîne Uçak Erdogan: Ji bo mayinde bûna pêvajoyê sererastkirinên qanûnî divê
09:01 KJAR: Em ji bo jina azad, Îrana demokratîk têdikoşin
09:00 ROJEVA 3’YÊ TÎRMEHA 2025’AN
08:22 Mûstafa Karasu: Derdoreke di nava dewletê de dixwaze pêvajoyê xera bike
02/07/2025
23:13 Çetîn Arkaş hate berdan
19:24 Hevşaredara Silopiyayê bi daxwaza îxrackirinê sewqî lijneya dîsîplînê hat kirin
16:42 Rapor: Aborjîn hatine qirkirin
16:35 Li Egeyê şewatên daristanan
16:15 Şirnexiyan li pêşiya wezaretê got: Bila projeyên bendavan bên betalkirin
15:10 Di lêpirsîna Lemanê de ji bo 4 kesan daxwaza girtinê
15:07 DFG û MKG ji bo piştevaniyê çûn serdana rojnameger Zeynep Durgutê
14:53 Îranê hevkariya xwe ya bi Ajansa Enerjiya Atomê ya Navneteweyî re da sekinandin
14:49 Li nexweşxaneyê tecawizî zaroka astengdar hate kirin
14:48 Di doza tecawiza li dijî zarokê de biryara ‘domandina rewşa girtî’ hat dayin
14:31 Li Gemlîkê bi pileya 4.3’yê erdhej çêbû
14:07 Der barê Lemanê de lêpirsîna darayî hate vekirin
14:06 Halîde Turkogluyê ji bo meşa li Enqereyê banga tevlibûnê kir
13:45 Meclisa Giştî ya Agiriyê têkildarî nelirêtiyên li bajar daxuyanî da
12:47 Li Sekasurê berxwedan didome: Telafiya zirara xwezayê nîne
12:31 Şandeya ji Ewropayê: Divê Ocalan bêşert were berdan
12:22 Ji bo doza zaroka tecawiz lê hatibû kirin banga tevlibûnê
12:05 Ji Trump daxuyaniya têkildarî Xezeyê: Îsraîlê şertên agirbestê qebûl kir
11:50 Însiyatîfa Jinan dê têkildarî pêvajoyê daxwazên xwe ragihînin Meclisê
11:48 Rejîma Îranê êrişî jinên Beluc kir: Jinek hat kuştin û 11 jî birîndar bûn
11:43 Komkujiya Madimakê di sala 32’yan de ye: Edalet û hevrûbûn divê
11:28 Rewşa girtiyên nexweş ên li girtîgehên Antalyayê giran dibe
11:21 Bîranîna Komkujiya Madimakê: Divê komîsyon were avakirin û lêborîn bê xwestin
11:15 ‘Şewata pirêzeyan dibe sedema felaketê’
10:51 Abdullah Ocalan a ji bo şandeya Ewropayê peyam şand
10:29 Xelatên Rojnamegeriya Jinê ya Gurbetellî Ersozê: Mîrateya wê bû îlham
10:20 Li Mexmûrê ambargo: Tedawiya nexweşan tê astengkirin
09:53 Li Îranê zextên ser Kurdan zêde bûn: Hewl didin daxwaza xweseriyê tune bikin
09:20 Ji mihrîcana Gimgimê: Jina azad, civaka azad e
09:17 Ciwanên tev li mihrîcana Erdîşê bûn: Em dixwazin çanda xwe azad bijîn
09:02 'Divê kedkar kirdeya pêvajoyê bin'
09:01 Piştî peymanê rewşa dawî ya Serêkaniyê, Girê Spî û Efrînê
09:00 Serokê Baroya Îdirê Tûtûlmaz: Beranberî her gavê divê gavên qanûnî bên avêtin
09:00 ROJEVA 2’YÊ TÎRMEHA 2025’AN
01/07/2025
16:15 Li Îranê di şeş mehan de 424 kes hatin darvekirin
15:46 Komîsyona Ciwanan a ÎHD'a Enqereyê hate damezirandin
15:42 Hûrgiliyên gelaleya DEM Partî dê pêşkeşî komîsyonê bike diyar bûn
15:24 Komeke paşverû li Beyoglûyê kom bû
15:15 Danişîna Nîmet Tanrikûlû hate taloqkirin
15:00 Malpera înternetê ya Lemanê hate astengkirin
14:55 Îfadeyên xebatkarên Kovara Lemanê yên li emniyetê temam bûn
14:52 Tulay Hatîmogûllari çû serdana TESK’ê
14:51 Der barê girtiyên li Girtîgeha Dûmlûyê de lêpirsîn hate destpêkirin
14:48 Şandeya ji Ewropayê çû serdana DEM Partiyê
13:58 Li Erxeniyê mirina bi guman
13:57 DAD’ê têkildarî Madimakê daxuyanî da: Bila Komîsyona Lêkolînên Heqîqetê bê avakirin
13:48 Gemlîk vêcarê bi pileya 3.0’ê hejiya
13:43 Îran: Heke DYA temînatê nede em ê muzakereyan nekin
13:36 Piştî 31 salan bi sirûda ‘Herne Pêş’ hat pêşwazîkirin
13:30 Li Gemlîkê bi pileya 4.2’yê erdhej çêbû
12:54 Wezîr Yûmakli têkildarî şewatan daxuyanî da
12:50 Bakirhan: Bila komîsyon bê avakirin, gavên demokratîkbûnê bên avêtin
12:45 Şandeya ji Ewropayê hat ji bo hevdîtina bi Abdullah Ocalan re daxwazname da
12:35 Li Gemlîkê erdhej
12:19 Li Hatayê şewat belav dibe: Ka ew 27 balafir û 105 helîkopter li ku ne?
12:03 DEM Partî: Em li dijî hemû zextên li ser muxalefetê ne
12:02 Ferîde Eralp: Em ji bo aştiyeke jin tê de azad bixebitin
11:36 Bayindir: Geşedanên kurewî kongreya netewî ferz dike
11:35 Serokatiya demê ya YE’yê derbasî Danîmarkayê bû
11:21 DYA’yê mueyîdeyên ser Sûriyeyê rakir
11:21 Li Elkê têketina 3 herêman hate qedexekirin
11:15 Xelata serketiyên pêşbirka wênekêşiyê nehate dayîn
11:14 Çalakî û meşên li Beyoglûyê ji bo rojekê hatin qedexekirin
11:13 Şewata li Antakyayê didome
11:13 Bi hinceta ‘stokê’ dest danîn ser tirşiyê girtiyan
11:12 Li 3 navçeyên Manîsayê şewat derket
11:11 Şewata li Îzmîrê di roja 3’yan de didome