Akin: Ji bo makeqanûneke nû divê rê were paqijkirin

img

ENQERE - Hevberdevkê Partiya Çepên Kesk Îbrahîm Akin diyar kir ku ew destûreke bingehîn a azadîxwaz, wekhevîparêz û ekolojîk dixwazin û wiha got: “Heke qala Destûra Bingehîn a nû were kirin, divê ji ewil rê were paqijkirin.”  

Hevberdevkê Partiya Çepên Kesk Îbrahîm Akin di sala nû ya qanûndanînê ya Meclisê di komcivîna partiya xwe de têkildarî rojevên heyî axivî. Akin, diyar kir ku di nava du rojan de gelek endamên partiya wan hatine binçavkirin û xwest ku demildest bên berdan. 
 
‘DAXUYANIYAN ME YA 1’Ê COTMEHÊ HATE BEREVAJÎKIRIN’ 
 
Axaftina Akin wiha ye: “Yek ji girîngtirîn pirsgirêka Tirkiyeyê pirsgirêka kurd e. Me têkildarî vê pirsgirêkê daxuyaniyek da. Lê belê çapemeniyê ev daxuyanî berevajî kir û bi taybet jî li ser hevberdevka me Çîgdem Kiliçgun Uçar dest bi êrişan kir. Em van êrişan bi tundî şermezar dikin. Gotina me ya ‘pirsgirêka kurd nayê çareserkirin lewma hemû gelên Tirkiyeyê bedelekî giran dide’ hate berevajîkirin û weke ku me gotibe ‘gelê tirk bedelekî giran dide’ hate berevajîkirin. Di vê mijarê de em bi taybet jî daxuyaniya Şêwirmendê Serokkomar Oktay Saral biexlaq nabînin. 
 
MIMKIN NÎNE KU PÊVAJO BI VÎ AWAYÎ BIDOME 
 
Li Tirkiyeyê hewcehî bi guherîn û aştiyê heye. Di serî de pirsgirêka kurd, hewceye hemû pirsgirêk bi rêyên aştiyane û demokratîk bên çareserkirin. Bi dehan sala ye hewl didin bi polîtîkayên ewlehiyê van pirsgirêkan çareser bikin û hêj jî heman rêbaz tê domandin. Divê êdî were fêmkirin ku bi vê rêbazê pirsgirêk çareser nabin. Êdî dema aştiyeke birûmet û adilane hatiye. Ma êdî dê çend bombe biteqin û ev rewşa tundiyê bidome? Em dibêjin êdî bes e. Mimkin nîne ku ev pêvajo wiha bidome. Şensekî bidin aştiyê. 
 
DIVÊ MECLIS DI MIJARA ÇARESERIYÊ DE BÊ KARÎGERKIRIN 
 
Em biisrar in ku her pirsgirêk ne bi tundiyê lê bi rêyên demokratîk were çareserkirin. Yek ji bingeha herî girîng a çareseriyê jî parlamento ye. Divê pirsgirêkên civakî hêj giran nebûyîn bi rêbazên demokratîk û bi awayekî lezgîn li Meclisê bên çareserkirin. Cihê çareseriyê Meclis e û divê Meclis were karîgerkirin. Em qebûl nakin ku pêvajo wiha bidome. Em feraseta ku îradeya 600 parlamenteran xesp dike û Meclisê mîna noterê dinirxîne qebûl nakin. Di serdema nû de em ê li Meclisê ji bo Destûra Bingehîn a demokratîk û sivîl veguherînin qada têkoşînê. 
 
NÎQAŞÊN LI SER DESTÛRA BINGEHÎN 
 
Serokkomarê AKP’î di axaftina xwe Meclisê de got ku dê Destûra Bingehîn a nû ku hemû kesî digire nav xwe amade bikin û krîterên Kopenhagê weke krîterên Enqereyê bixin meriyetê. Pêdiviya Tirkiyeyê bi peymaneke nû ya civakî heye û îdiaya me ew e ku destûreke bingehîn a sivîl û demokratîk amade bikin. Em dibêjin ku heke li gorî Krîterên Kopenhagê bikevin meriyetê, wê demê taybetiya herî sereke ya van krîteran demokrasî ye. Wê demê em ji Erdogan dipirsin, gelo rejîma bêqanûntiyê dê bibe krîterên Enqereyê? Gelo tunehesibandina biryarên DMME’yê dê bibe krîterên Enqereyê? Gelo hûn dê bi binpêkirina demokrasiyê re çawa serweriya hiqûqê pêk bînin? Gelo dê polîtîkaya necezakirina sûcên qirkirinê dê bibe krîterên Enqereyê? 
 
TECRÎDA LI ÎMRALIYÊ
 
Gelo dê îktîdara AKP-MHP’ê bi xespkirina îradeya gel, bi girtina partiyan û bi rejîma qeyûman krîterên Enqereyê ava bike? Gelo hûn dê bi qedexekirina konseran, sansûrkirina fîlman, bi dijminatiya li çandan û şer, pevçûn û rijandina xwînê ya li erdnîgariyên cuda bi van krîteran bikin? Gelo hûn dê pirsgirêka kurd li şûna xwe bihêlin û polîtîkayên şer li civakê ferz bikin? Ma hûn dê bi girankirina polîtîkaya tecrîdê mafên mirovan biparêzin?  Hûn dê krîterên Enqereyê ku weke alternatîfa Krîterên Kopenhagê ye bi vî awayî amade bikin? 
 
DIVÊ REWŞEKE DEMOKRATÎK HEBE
 
Heta ku rewşeke demokratîk li Tirkiyeyê ava nebe em ê nehêlin destûra bingehîn a ku AKP-MHP li pişt deriyan amade dikin û tînin Meclisê derbas bibe. Îktîdara AKP-MHP’ê ku destûra bingehîn a 12’ê Îlonê bi kar tîne û ji xwe re rejîmeke otorîter ava kir, ji ewil bila weke nîşaneya jidilbûnê rewşeke demokratîk ava bike. 
 
KRÎTERÊN PARTIYA ÇEPÊN KESK
 
Werin em di sedsala nû de komarê demokratîk bikin. Li hemberî krîterên Enqereyê, ez krîterên Partiya Çepên Kesk bi we re parve dikim. Em amade ne ku piştgiriyê bidin hemû xebatên ji bo Destûreke Bingehîn a azadîxwaz, wekhevîparêz û ekolojîk. Ji bo Destûra Bingehîn a nû bangawaziya me ev e; xwe ji nasnameya otorîter a bingeha xwe ji înkar û tunehesibandinê digire rizgar bibin û komareke nû ya demokratîk ava bikin. 
 
EM Ê XWEDÎ LI TÊKOŞÎNA GEZIYÊ DERKEVIN 
 
Tiştên di pêvajoya Geziyê de hatine jiyîn her kes pê dizane. Heft milyon kes ji bo xwezaya xwe derketin kolanan û çalakiyên demokratîk li dar xistin. Lê îktîdarê weke darbe pênase kir û cezayên giran dan Osman Kavala, Can Atalay, Çîgdem Mater, Tayfun Kahraman û Mîne Ezerden. Em van cezayan qebûl nakin. Em ê xwedî li têkoşîna wan derkevin. 
 
TABLOYA LI HERÊMÊN ERDHEJÊ TÊ BEREVAJÎKIRIN 
 
Erdogan dibêje ku li gorî welatên din, welatê herî zû birînên xwe yên erdhejê derman kirî Tirkiye ye. Lê rastiya ku me dîtî ev nebû. Di meha 7’an a erdhejê de em çûn herêmê. Tabloya ku me dîtî, ne mîna çîroka îktîdara AKP-MHP dibêje ye. Berevajî vê ye û pirsgirêkên cidî hene. Rewşekî wisa ya giran heye ku wijdana mirov diêşe. Xelkê me pirsgirêkên mal, av û tenduristiyê dijî. 
 
HER CIHÊ KU DESTÊ WAN TÊ DE YE PEVÇÛN HENE
 
Mijareke din jî polîtîkaya derve ye. Erdogan dibêje; ‘em destê xwe yê dostaniyê dirêjî her devera cîhanê dikin.’ Destê xwe dirêjî ku derê dike? Sûriyeyê, Lîbyayê û welatên din dike. Lê li van welatan her roj mirov tên kuştin. Rewşa Iraq, û Qerebaxê li ber çavan e. Mudaxile û operasyonên li Sûriye û Iraqê tên kirin, rê li ber dijminatiya gelên wan dewletan vedikin û bi xwe re krîza aborî û pirsgirêkên civakî tîne. Ev rêbaz ji berê ve tên ceribandin û bi ser neketine. Hûn nikarin bi vî awayî aştiyê pêkk bînin. Tenê parçeyeke polîtîkaya we ya neo-lîberal e. 
 
HEMÛ GELÊN ME VEDIXWÎNIM KONGREYÊ 
 
Banga me li gelên me ew e ku tev li kongreya me ya di 15’ê cotmehê de bibin. Ev kongre ji bo me kongreyeke dîrokî ye. Banga me li tevahiya gelên me, mirovan û rêhevalên me ew e ku bibin şirîkê guherîn û gotina kongreyê.” 

Sernavên din

11:28 Êrişên Hindistan û Pakistanê yên li dijî hev zêde dibin
11:27 Dema ku giliyê gardiyan kir, bû gumanbar
11:18 Ji bo Sirri Sureyya Onder li Semsûrê şîn hate danîn
11:08 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
10:50 Der barê rojnamevan Kanbal de doz hat vekirin
10:25 Rêwîtiya koçberan dest pê kir
10:03 Welatiyên li bazara taxê: Çareserî banga Ocalan e
09:54 Hevdîtinên çareseriyê yên di meseleya Kurd de
09:53 Dîcle Anter: Sirri ji bo hevrûbûna bi rastiyan re têkoşiya
09:32 Çelîk ê piştî 31 salan hate berdan li warê xwe bi coş hate pêşwazîkirin
09:26 Li girtîgehên Antalyayê 90 girtiyên nexweş hene: Girtiyan berdin
09:05 Dîmenên nû yên li Gabarê birîna daran derket holê
09:04 Li Şirnexê gel nikare ji xizmetên tenduristiyê sûd bigire
09:02 ‘Sererastkirina qanûnî ya ji bo mafê hêviyê gaveke bivênevê ye'
09:01 Xizmên girtiyan: Em hem li benda aştiyê hem jî li benda gotinên Abdullah Ocalan in
09:00 ROJEVA 9’Ê GULANA 2025’AN
08/05/2025
16:46 Arinç: Divê dewlet kesên di pêvajoyê de cih digirin biparêze
16:37 Li Amedê xwendekarên hiqûqê Onder bi bîr anîn
16:29 Bi hinceta ‘tililî’ û ‘hembêzkirinê’ ceza dan 9 girtiyên jin
16:22 Di meha Nîsanê de 8 jê zarok 152 karkeran jiyana xwe ji dest dan
15:42 124 kesan xatir ji Onder xwestin: Te li dilê me tevan aştî nivîsand
15:17 Doza Oner ê bi wesayîta zirxî hatibû qetilkirin birin îstînafê
13:51 Di rêya nexweşxaneyê de êrişî girtiyan kirin
13:44 Cezayê hucreyê dan girtiyan
13:32 Erdogan: Pêvajoya li pêşiya me dê hêsan nebe
13:26 Li Amedê lansmana Fuara Hunerê ya ArtTîgrîsê hat dayin
12:39 Li cîhanê hevdîtinên aştiyê: Bi avêtina gavan çareserî pêk hat
12:37 Mafê tedawiyê yê Werîşe Mûradî tê astengkirin
12:31 Di doza rojnameger Guneş de dê ji emniyetê ‘agahî’ bên xwestin
12:25 Ji bo daxuyaniya têkildarî girtiyan banga tevlibûnê hat kirin
12:22 Parêzerên Abdullah Ocalan ji bo hevdîtinê serlêdan kirin
12:21 DEM Partiyê têkildarî îdiayên sûîqestê daxuyanî da
12:06 Danişîna doza girtiyê nexweş Karatay hate lidarxistin
11:58 Starta çalakiyên Serê Gulanê hate dayin
11:34 Di şerê Hindistan-Pakistanê de herî kêm 43 kes hatin kuştin
11:29 Li dijî girtîgehên bi ‘tîpa bîrê’ greva birçîbûnê tê destpêkirin
11:24 Ji bo rojnameger Zeynep Kuray biryara beraetê hate dayin
11:20 Welatiyên li dijî GES'ê li ber xwe didin: Em naxwazin ji gundê xwe bar bikin
10:50 Êrişên DAIŞ’ê yên li Dêrazorê didomin
10:44 Dayika girtiyê nexweş Ayik: Ji bo aştiyê ji ewil divê girtiyên nexweş bên berdan
10:20 Xelkê Amedê ji zema bo veguhestinê hatiye kirin aciz e
09:53 Tevî agirbestê jî Tirkiyeyê 23 hezar û 369 caran êriş kir
09:52 'Ge rem bibin yek wê şanoya Kurdî bibe asoya gel'
09:28 'Em mecbûr in xwesteka herî mezin a Onder aştiyê pêk bînin'
09:28 ‘Divê hemû sazî ji bo bidawîkirina tundiyê bi berprisiyarî rabin'
09:22 Mal bi mal digere û banga Abdullah Ocalan ji gel re vedibêje
09:10 Poşmantî qebûl nekir berdana wî 11 mehan hat taloqkirin
09:09 'Em ê alaya Onder a ji bo aştiyê di asta herî jor de bilind bikin'
09:00 ROJEVA 8’Ê GULANA 2025’AN
08:49 Dewleta tirk Amediye bombebaran kir
08:48 Hesaba X’ê ya Îmamoglû hate astengkirin
07/05/2025
16:49 Ji bo Onder mewlûd hatin dayin
16:24 Li Dêrsimê operasyona leşkerî hate destpêkirin
16:08 Onder li Meclisê hat bîranîn: Divê pêvajoya nîvco hiştî em temam bikin
15:30 ÎHD: Piştevaniya bi girtiyan re tiştekî însanî ye
14:46 Li Wanê starta 15’ê Gulanê Cejna Zimanê Kurdî hat dayin
14:33 Hevserokê SGDF’ê Muslum Koyun tehliye bû
14:18 Di doza Semra Guzelê de ji bo şahid biryara anîna bi darê zorê
13:58 Bahçelî li Meclisê çû serdana şîna Onder
13:42 Welatiyên li dijî GES'ê derketin kemçe dan sekinandin
13:18 Li Stenbolê bi pileya 3.4’ê erdhej çêbû
13:06 Li Almanyayê zanîngeha Kurd tê vekirin
12:38 Li Sûriyeyê di rojekê de 13 kes hatin qetilkirin
11:42 Rojnameger Dîren Yurtseverê beraet kir
10:57 Çeteleya tundiyê ya JINNEWS’ê: Di meha Nîsanê de 34 jin hatin qetilkirin
10:44 Cezayê muebbeta girankirî dan kujerê Hîlal Karê
10:28 Şerê di navbera Hindistan û Pakistanê de giran dibe: Bi dehan kes hatin kuştin
10:02 Li Kerboranê rêyên 3 gundan bi hinceta 'ewlehiyê' hatin girtin
09:59 Cotkarên tûfiringiyan ji ber zêdebûna lêçûnan bi gilî û gazinc in
09:43 Temel: Em ê ji bo xeyala Komara Demokratîk a Onder bixebitin
09:34 Dayikên Aştiyê: Têkoşîna Onder dê bi ser keve
09:26 Ayla Akat Ata: Têkoşîna Onder wesiyete
09:25 Gundê Cixsê GES'ê naxwaze!
09:13 Ji bo berdana girtiyên nexweş dakevin qadan
09:13 Zeyneb Murad: Banga Abdullah Ocalan bû zemîna konferansê
09:00 ROJEVA 7’Ê GULANA 2025’AN
06/05/2025
16:33 Dadgeha Bilind di biryara xwe ya ‘hesta cinawirî tune ye’ de israr dike
16:10 Aslan, Înan û Gezmîş li ser gorên xwe hatin bibîranîn
15:35 Gundiyên tev li civîna ÇED’ê bûn projeya GES’ê red kirin
15:18 ‘Yên aştiyê dixwazin bila operasyonan bidin sekinandin’
15:08 Serdanên ji bo şîna Onder didomin: Em ê têkoşîna Onder mezin bikin
14:15 Tengîoglû ê êrişî Ozel kiribû hate girtin
13:42 Di febrîqeya ardî de teqîn çêbû: 7 kes birîndar bûn
13:33 Li Dêrsimê 2 kes hatin binçavkirin
13:30 Ji bo Sarsilmaz ê OHD’î biryara beraetê hate dayin
13:29 Serokê AKP’î di şîna Onder de got: Dê hewldana Kekê Sirri bi ser keve
13:28 Tehliyeya Tekîn ê 30 sal in girtî ye 11 mehan hate taloqkirin
13:28 Şîna ji bo Onder hatiye danîn di roja duyemîn de didome
13:27 Posterê Onder li navenda giştî ya DEM Partiyê hat daliqandin
12:22 Li Colemêrgê gundiyan li dijî madenan çalakî dan destpêkirin
11:43 Di doza rojnameger Nûrcan Yalçinê de dê li şahid bê guhdarîkirin
11:32 Doza 3 rojnamegeran hate taloqkirin
11:26 Parêzeran ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:07 Danişîna doza rojnameger Topaloglû hate taloqkirin
10:37 Cengîz Çîçek: Em dikarin di şexsê Onder de aştiyê civakî bikin
10:26 Tanrikulu: Divê em rola avaker a Onder biparêzin
10:24 'Em ê têkoşîna Sirri Sureyya Onder bidomînin’
10:09 Akin Bîrdal: Divê tecrîd rabe, şert û merc bên sererastkirin
09:52 Dayika girtiyê bertek nîşanî bicihkirina kamerayan da: Kiryareke bêrûmet e
09:47 Qada perwerde û têkoşînê ya jinan: Navenda Piştevaniyê ya Jinan