Ji bo gundên xwe jinûve ava bikin berê xwe dan xaka xwe

  • rojane
  • 10:05 21 Îlon 2023
  • |
img
MEREŞ - Welatiyên ku bi pêşengtiya Tevgera Jinûve û di Cih de Avakirina Jiyanê vegeriyan gundên xwe, bi hezaran dar çandin û ji bo ciwan vegerin qadên hilberînê diafirînin. 
 
Gelek kesên piştî Komkujiya Mereşê ji xaka koçber bûn û bi pêşengtiya “Tevgera Jinûve û di Cih de Avakirina Jiyanê” vegeriyan xaka xwe, dest bi avakirina jiyana nû kirin. Yek ji kesên vegeriyayîn û pêşengtiyê ji tevgerê re dike jî Ahmet Guden (58) e. Guden, ji ber sedemên aboriyê di sala 1985’an de ji gundê Axtil ê navçeya Elbistan a Mereşê koçî Stenbolê bûye. 
 
Guden, di sala 2019’an de ji bo paratina bawerî, ziman û çanda xwe biryar da ku vegere gundê xwe. Guden û hevalên pê re, ji bo vegerê “Tevgera Jinûve û di Cih de Avakirina Jiyanê” ava kirin. Gelek kes bi pêşengtiya tevgerê vegeriyan gundê xwe û dest bi çandinî û sewalkariyê kirin. Guden û hevalên xwe, li rexekî li dijî pişaftinê û li hêla din jî li deşta Elbistanê dest bi çandina daran kirin. 
 
Li Elbistanê şêniyên 12 gundan û li Meletiyê jî şêniyên 4 gundan bi pêşengtiya tevgerê vegeriyan. Di nava 4 salan de li deverên behsa xeberê zêdetirî 200 hezar dar hatin çandin. Îro jî gelek dilxwazên tevgerê hene. Yek ji damezirîner û dilxwazên tevgerê Ahmet Guden, qala têkoşîna xwe ya 4 salan kir. 
 
EM Ê KENGÎ VEGERIN MALÊ? 
 
Guden, got ku dema koçî Stenbolê kirin her tim pirsa “Em ê kengî vegerin mala xwe?” dikir û wiha got: “Birayê min ê li Ewropayê dijiya digot; ‘were em bi hev re vegerin gundê xwe.’ Me û nasên xwe biryareke wiha dan. Dema em ketin rê me got; ‘em ê nehêlin ku gundên me tenê cihên serdanên turbeyan bin. Em ê jiyanê jinûve lê ava bikin.’ Beriya xak, ziman û baweriyê nedibû. Ji ber ku heke mirov li ser xaka xwe nebe, mirov nikare zimanê xwe biparêze û baweriya te ya bi jiyanê namîne. Di demên berê de li Elbistanê koçberiyên bi zorê çêbûn. Xelkê, ji ber sedemên siyasî û aborî ji vir bar kirin. Di Komkujiya Mereşê de kurdên elewî hatin qetilkirin. Piraniya gel piştî komkujiyê koç kir.” 
 
'HAFIZEYA ME LI SER VÊ XAKÊ TEŞE GIRT’
 
Bi domdarî Guden anî ziman ku ji roja tevgera xwe ava kirin heta niha xelkê gundan vedigerin malên xwe û wiha domand: “Di esasê xwe di sala 2019’an de tişta mirov gazî vê derê kirî, ev xak bi xwe bû. Qêrîna vê xakê bû. Ji zarokatiyê heta niha tekane xeyala min ew bû ku vegerim xaka xwe. Hafizeya me tevan li ser vê xakê teşe girt. Lewma min dev ji xaka xwe berneda. Banga me bêbersiv nema û gelek kes ji bo şînkirina van deveran vegeriyan.” 
 
BANG LI YÊN DERVE KIR
 
Di berdewamê de Guden bi lêv kir ku ji bo vegeran xebatên xwe didomînin û wiha dirêjî da axaftina xwe: “Dema me li vir dar diçandin jî di mijarekê de em pir baldar bûn ku yên darê diçinînin jî jin bin. Me par li vir di turbeyên xwe de cem li dar xist. Me li gel Komeleya Elewiyan a Demokratîk (DAD) li Turbeya Elîf Anayê cem li dar xist. Em hewl didin vê li tevahiya erdnîgariya kurd-elewiyan li dar bixin. Li Dêrsimê, li Meletî, Êlih, Sêrt... Şêniyên wan herêman jî mîna vê derê hewl didin jiyaneke nû ava bikin. Em ê welatê xwe jinûve ava bikin û gundên xwe yên vala dîsa tije bikin. Em ê dîsa li ser koka xwe şîn bibin. Banga me ya ji bo kesên ji vir koç kirin ev e; li kîjan deverê dibe bila hewceye em xaka xwe bi zarokên xwe bidin naskirin. Banga me ya ji bo ciwanan ew e ku tev li têkoşînê bibin. Ev yek, xweparastineke li dijî polîtîkayên pişaftinê ye. Vê xweparastinê em tenê dikarin li ser xaka xwe ava bikin.” 
 
KESÊN VEGERIYAYÎN VEDIBÊJIN 
 
Turkan Guden (45) 30 salan li Stenbolê jiya û weke dilxwaza tevgerê vegeriya gundê xwe. Guden, got ku rojên wan bi piştevaniyê derbas dibin û ew jiyaneke komunal derbas dikin. Guden, bi lêv kir ku li gund her tiştekî bi hev re dikin. 
 
Xwişka Guden, Songul Guden (42) jî anî ziman ku ew di 17 saliya xwe de li Stenbolê bi cih bû û wiha derbirî: “Tenê heke kesekî jiyana xwe ji dest bidaya ez dihatim gund. Lê 3 sal berê me malek ava kir û em di hemû demsalên havînê de tên. Em dibînin ku îro deşt û çiyayên me hatine şînkirin. Ev yek me pir keyfxweş dike. Dîtina van darên tê yên şîn, me bêhtir girêdayî vê derê dike.” 
 
Guden, bal kişand ser cudahiya di navbera jiyana li metreopol û gundan de û wiha got: “Em li vir sewalan xwedî dikin. A rast me her sal baxçeyê xwe jî dikêla lê îsal ji ber lehî û erdhejê me nekarî. Dema li Stenbolê min xwe bi tenê hîs dikir. Li vir em bi hev re ne û ev li min baş tê.” 
 
‘EM Ê CIWANAN BÎNIN’
 
Ji şêniyên gundê Axtilê Huseyîn Demîr (68) jî bi salan piştre tevî malbata xwe vegeriya gund. Demîr, got ku dema ji ewil hatin gund pir kêmek kes hebûn lê bi demê re ev hejmar zêde bûye. 
 
Done Atar (62) li Taxa Serçekuyusu ya Elbistanê dijiya. Ji ewil koçî Kadîrliyê û piştre jî berê xwe da Stenbolê. 3 sal berê jî bi pêşengtiya tevgerê vegeriya gundê xwe. Atar, wiha dibêje: “Me xwest wan rojên ku me nekarîbû li vir bijîn li vir bijîn. Li vir em tevek bi hev re ne. Em ê bikin ku ciwanên me jî vegerin vê derê. Piştî me gelek kes vegeriyan vê derê. Ew hevalên vegeriyayîn ji me re jî bûn hêvî. Armanca me ya vegera vê derê ne tenê geriyan û derbaskirina demê ye. Em dixwazin ji hêla çandî ve jî jiyana berê jinûve ava bikin.” 
 
HEWLDANA AVAKIRINA KOOPERATÎFÊ
 
Yûsûf Turunç (65) piştî darbeya leşkerî ya 12’ê Îlonê neçar ma ku Serçekuyuyê biterikîne lê 4 sal berê dîsa vegeriya. Turunç, wiha got: “Niha çandinî û sewalkariyê dikim. Me got; ‘gelo em dikarin çi bikin, dikarin herêma xwe çawa pêş bixin’ û me serî li kooperatîfê da. Em hêj li bendê ne ku dewlet erê bike. Ava me nîne, ceyran pir kêm e û pirsgirêka binesaziyê heye. Bi erdhejê re pirsgirêk jî zêde bûn. Lê xebatên me hêj berdewam in. Ciwanên me ji ber pêşeroja xwe ditirsin lewma diçin. Em jî ji bo pêşîlêgirtina vê hewl didin hilberînê pêş bixin. Em dixwazin bi rastî jî bawer bikin ku ciwanên me bikarin debara xwe bikin. Heke em vê bikarin, dê dîsa li xaka xwe vegerin.” 
 
MA / Ceylan Şahînlî
 

Sernavên din

13:10 Piştî dîlgirtina 31 salan hat warê xwe
13:05 Têkildarî rewşa girtiyan li Amedê daxuyanî tê dayin
13:03 PKK’ê ragihand: Me kongreya xwe ya 12’emîn li dar xist HATE NÛKIRIN
12:26 Şaredariyê li dijî biryara redkirina navê ‘Orhan Dogan’ serî li dadgehê da
11:35 Berdevka DEM Partiyê: Hindik ma ye PKK ragihîne ku kongreya xwe li dar xistiye
11:28 Êrişên Hindistan û Pakistanê yên li dijî hev zêde dibin
11:27 Dema ku giliyê gardiyan kir, bû gumanbar
11:18 Ji bo Sirri Sureyya Onder li Semsûrê şîn hate danîn
11:08 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
10:50 Der barê rojnamevan Kanbal de doz hat vekirin
10:25 Rêwîtiya koçeran dest pê kir
10:03 Welatiyên li bazara taxê: Çareserî banga Ocalan e
09:54 Hevdîtinên çareseriyê yên di meseleya Kurd de
09:53 Dîcle Anter: Sirri ji bo hevrûbûna bi rastiyan re têkoşiya
09:32 Çelîk ê piştî 31 salan hate berdan li warê xwe bi coş hate pêşwazîkirin
09:26 Li girtîgehên Antalyayê 90 girtiyên nexweş hene: Girtiyan berdin
09:05 Dîmenên nû yên li Gabarê birîna daran derket holê
09:04 Li Şirnexê gel nikare ji xizmetên tenduristiyê sûd bigire
09:02 ‘Sererastkirina qanûnî ya ji bo mafê hêviyê gaveke bivênevê ye'
09:01 Xizmên girtiyan: Em hem li benda aştiyê hem jî li benda gotinên Abdullah Ocalan in
09:00 ROJEVA 9’Ê GULANA 2025’AN
08/05/2025
16:46 Arinç: Divê dewlet kesên di pêvajoyê de cih digirin biparêze
16:37 Li Amedê xwendekarên hiqûqê Onder bi bîr anîn
16:29 Bi hinceta ‘tililî’ û ‘hembêzkirinê’ ceza dan 9 girtiyên jin
16:22 Di meha Nîsanê de 8 jê zarok 152 karkeran jiyana xwe ji dest dan
15:42 124 kesan xatir ji Onder xwestin: Te li dilê me tevan aştî nivîsand
15:17 Doza Oner ê bi wesayîta zirxî hatibû qetilkirin birin îstînafê
13:51 Di rêya nexweşxaneyê de êrişî girtiyan kirin
13:44 Cezayê hucreyê dan girtiyan
13:32 Erdogan: Pêvajoya li pêşiya me dê hêsan nebe
13:26 Li Amedê lansmana Fuara Hunerê ya ArtTîgrîsê hat dayin
12:39 Li cîhanê hevdîtinên aştiyê: Bi avêtina gavan çareserî pêk hat
12:37 Mafê tedawiyê yê Werîşe Mûradî tê astengkirin
12:31 Di doza rojnameger Guneş de dê ji emniyetê ‘agahî’ bên xwestin
12:25 Ji bo daxuyaniya têkildarî girtiyan banga tevlibûnê hat kirin
12:22 Parêzerên Abdullah Ocalan ji bo hevdîtinê serlêdan kirin
12:21 DEM Partiyê têkildarî îdiayên sûîqestê daxuyanî da
12:06 Danişîna doza girtiyê nexweş Karatay hate lidarxistin
11:58 Starta çalakiyên Serê Gulanê hate dayin
11:34 Di şerê Hindistan-Pakistanê de herî kêm 43 kes hatin kuştin
11:29 Li dijî girtîgehên bi ‘tîpa bîrê’ greva birçîbûnê tê destpêkirin
11:24 Ji bo rojnameger Zeynep Kuray biryara beraetê hate dayin
11:20 Welatiyên li dijî GES'ê li ber xwe didin: Em naxwazin ji gundê xwe bar bikin
10:50 Êrişên DAIŞ’ê yên li Dêrazorê didomin
10:44 Dayika girtiyê nexweş Ayik: Ji bo aştiyê ji ewil divê girtiyên nexweş bên berdan
10:20 Xelkê Amedê ji zema bo veguhestinê hatiye kirin aciz e
09:53 Tevî agirbestê jî Tirkiyeyê 23 hezar û 369 caran êriş kir
09:52 'Ge rem bibin yek wê şanoya Kurdî bibe asoya gel'
09:28 'Em mecbûr in xwesteka herî mezin a Onder aştiyê pêk bînin'
09:28 ‘Divê hemû sazî ji bo bidawîkirina tundiyê bi berprisiyarî rabin'
09:22 Mal bi mal digere û banga Abdullah Ocalan ji gel re vedibêje
09:10 Poşmantî qebûl nekir berdana wî 11 mehan hat taloqkirin
09:09 'Em ê alaya Onder a ji bo aştiyê di asta herî jor de bilind bikin'
09:00 ROJEVA 8’Ê GULANA 2025’AN
08:49 Dewleta tirk Amediye bombebaran kir
08:48 Hesaba X’ê ya Îmamoglû hate astengkirin
07/05/2025
16:49 Ji bo Onder mewlûd hatin dayin
16:24 Li Dêrsimê operasyona leşkerî hate destpêkirin
16:08 Onder li Meclisê hat bîranîn: Divê pêvajoya nîvco hiştî em temam bikin
15:30 ÎHD: Piştevaniya bi girtiyan re tiştekî însanî ye
14:46 Li Wanê starta 15’ê Gulanê Cejna Zimanê Kurdî hat dayin
14:33 Hevserokê SGDF’ê Muslum Koyun tehliye bû
14:18 Di doza Semra Guzelê de ji bo şahid biryara anîna bi darê zorê
13:58 Bahçelî li Meclisê çû serdana şîna Onder
13:42 Welatiyên li dijî GES'ê derketin kemçe dan sekinandin
13:18 Li Stenbolê bi pileya 3.4’ê erdhej çêbû
13:06 Li Almanyayê zanîngeha Kurd tê vekirin
12:38 Li Sûriyeyê di rojekê de 13 kes hatin qetilkirin
11:42 Rojnameger Dîren Yurtseverê beraet kir
10:57 Çeteleya tundiyê ya JINNEWS’ê: Di meha Nîsanê de 34 jin hatin qetilkirin
10:44 Cezayê muebbeta girankirî dan kujerê Hîlal Karê
10:28 Şerê di navbera Hindistan û Pakistanê de giran dibe: Bi dehan kes hatin kuştin
10:02 Li Kerboranê rêyên 3 gundan bi hinceta 'ewlehiyê' hatin girtin
09:59 Cotkarên tûfiringiyan ji ber zêdebûna lêçûnan bi gilî û gazinc in
09:43 Temel: Em ê ji bo xeyala Komara Demokratîk a Onder bixebitin
09:34 Dayikên Aştiyê: Têkoşîna Onder dê bi ser keve
09:26 Ayla Akat Ata: Têkoşîna Onder wesiyete
09:25 Gundê Cixsê GES'ê naxwaze!
09:13 Ji bo berdana girtiyên nexweş dakevin qadan
09:13 Zeyneb Murad: Banga Abdullah Ocalan bû zemîna konferansê
09:00 ROJEVA 7’Ê GULANA 2025’AN
06/05/2025
16:33 Dadgeha Bilind di biryara xwe ya ‘hesta cinawirî tune ye’ de israr dike
16:10 Aslan, Înan û Gezmîş li ser gorên xwe hatin bibîranîn
15:35 Gundiyên tev li civîna ÇED’ê bûn projeya GES’ê red kirin
15:18 ‘Yên aştiyê dixwazin bila operasyonan bidin sekinandin’
15:08 Serdanên ji bo şîna Onder didomin: Em ê têkoşîna Onder mezin bikin
14:15 Tengîoglû ê êrişî Ozel kiribû hate girtin
13:42 Di febrîqeya ardî de teqîn çêbû: 7 kes birîndar bûn
13:33 Li Dêrsimê 2 kes hatin binçavkirin
13:30 Ji bo Sarsilmaz ê OHD’î biryara beraetê hate dayin
13:29 Serokê AKP’î di şîna Onder de got: Dê hewldana Kekê Sirri bi ser keve
13:28 Tehliyeya Tekîn ê 30 sal in girtî ye 11 mehan hate taloqkirin
13:28 Şîna ji bo Onder hatiye danîn di roja duyemîn de didome
13:27 Posterê Onder li navenda giştî ya DEM Partiyê hat daliqandin
12:22 Li Colemêrgê gundiyan li dijî madenan çalakî dan destpêkirin
11:43 Di doza rojnameger Nûrcan Yalçinê de dê li şahid bê guhdarîkirin
11:32 Doza 3 rojnamegeran hate taloqkirin
11:26 Parêzeran ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:07 Danişîna doza rojnameger Topaloglû hate taloqkirin
10:37 Cengîz Çîçek: Em dikarin di şexsê Onder de aştiyê civakî bikin