Li dijî tahsîskirina Mala Dengbêjan bertek: Ev biryar nenaskirina çanda vî gelî ye

  • rojane
  • 09:04 21 Îlon 2023
  • |
img
ŞIRNEX - Hevşaredar û Dengbêjan bertek nîşanî qeyûma ku li navçeya Cizîrê Mala Dengbêjan a dîrokî daye ber firotinê dan û gotin: “Di bingeha vê de qirkina çandî heye û ev darbeyeke li çandê ye. Ev biryar nenaskirina çanda vî gelî ye.”
 
Di sala 2016'an de desthilata AKP'ê dest bi polîtîkaya qeyûman kir û hema bêje di nava salekê de qeyûm tayînî ser hemû şaredariyên Partiya Herêmên Demokratîk (DBP) hatin kirin. Desthilata AKP’ê û MHP’ê di sala 2019’an de jî ev polîtîkayên xwe berdewam kirin û tenê di nava salekê de 46 şaredariyên Partiya Demokratîk a Gelan (HDP) hatin desteserkirin. Li gel desteserkirina şaredariyan gelek projeyên ku şaredariyên HDP'ê ji bo xîzmeta gel dabûn pêşiya xwe hatin betalkirin. Destkeftiyên şaredariyan hemû hedef hatin nişandin û tunekirin. Qeyûmên ku nikarin şaredariyên li Kurdistanê bi rê ve bibin niha jî yek bi yek mal û milkên aydê şaredariyan difiroşin. Şaredariya Cizîrê ku ji aliyê qeyûm Nazli Demîr ve tê birêvebirin, niha yek bi yek milkên şaredariyê difiroşe. Herî dawî jî Mala Dengbêjan ji Midûriyeta Perwerdehiya Neteweyî ya Navçeyê re hate veqetandin û dê ji aliyê Lîseya Hunerê ve bê bikaranîn. Qeyûm Demîr ku di 7'ê tebaxê de di civîna bi Meclîsa Şaredariyê re kirî bi şertê ku qada Dibistana Seretayî ya Fatîhê radestî şaredariyê bê kirin, xaniyê dîrokî tahsîs kir.
 
Der barê mijarê de Hevşaredara Cizîrê Berîvan Kûtlû ya ku şûna wê qeyûm hatiye tayinkirin û endamên Komeleya Ziman û Çandê ya Birca Belek hûnermend Ûmût Botan û Dengbêj Mûhyettîn Dûymak axivîn. 
 
'DI BINGEHA WÊ DE QIRKIRINA ÇANDÎ HEYE'
 
Hevşaredar Berîvan Kûtlû, diyar kir ku di bingeha tayinkirina qeyûman de qirkirina çandî heye û wiha axivî: “Armanca sereke ya tayinkirina qeyûman tunehesibandina vîna kurd bû. Piştî ku qeyûm hatin tayinkirin li herêman hem qirkirina fîzîkî û hem jî ya çandî dest pê kir. Vegûherandina Mala Dengbêjan ne bûyereke ji rêzê ye. Ji ber ku ev siyaseta ku bi salane li ser gelê kurd tê meşandin bi serbixwe nayê meşandin. Çawa ku her roj ciwanên kurd tên qetilkirin, çiyayên wan tên bombebaran kirin, siyasetmedar tên girtin, gel ji cih û warê xwe tê koçberkirin, dest dirêjiya li ser deskeftiyên kurd jî perçeyek ji vê siyasetê ye. Şaredariyên ku ji hêla qeyûman ve tên birêvebirin talan dikin. Çawa ku vîna gel desteserkirin, îro deskeftiyên gel jî desteser dikin. Qeyûm giringiya Dengbêjiyê dizane, ji ber wê êrîş dike. Em li dijî vê talanê ne û li dijî vê talanê em ê bertekên xwe bidomînin. Dema ku vê biryarê didin ew pêşerojê nafikirin. Ew sînorên ku ew didin pêşiya me em ê bi wan sînordar nemînin. Qeyûma Cizîrê bi pêkanînên faşîzan nêzikî deskeftiyên vî gelî dibin. Ev darbeyeke çandî ye. Berjewendiyên gel nafikirin. Ew ê çawa derkevin pêşberî gel? Li Cizîrê çend cihên ku nehatine firotin mabûn, ew jî firotin. Cihên ku niha têne firotin dahatek mezin ji şaredariyê re tîne. Ji ber wê van cihên ku di xizmeta çanda gel de, dikin qurbaniya berjwenediyên xwe.”
 
'MALA DENGBÊJAN AYDÊ VÊ CIVAKÊ YE' 
 
Hunermend Ûmût Botan jî bi lêv kir ku bi salane hewl tê dayin ku çanda kurd bê jibîrkirin û got: “Armanca avakirina Mala Dengbêjan naskirina çanda Cizîra Botan bû. Ji bo ku ev dîroka kevnar bikaribe bijî, li gorî rastiya Cizîra Botan hatibû avakirin. Ji xwe avahî jî avahiyeke çand û dîrokî ye. Şaredarî dema ku di destê DBP'ê de bû ev der ji çandê re hate veqetandin û xebatên çandî û hûnerî hatin meşandin. Gelek kesên ku ji derve dihatin jî cihê sereke ku dihat ziyaretkirin Mala Dengbêjan bû. Ji ber ku Mala Dengbêjan dîrok û çand bû. Ji ber wê jî cihekî girîng e.”
 
Botan, bal kişand polîtîkayên şerê taybet ên dewletê yên li dijî kurdan û wiha berdewam kir: “Bi salane li ser çand û hûnera kurdî polîtîkayên taybet tên meşandin. Ev polîtîka hin bêtir li Cizîra Botan tên dîtin. Mebesta wan a tahsîskirina Mala Dengbêjan sedemê xwe ji van polîtîkayan digire. Lêbelê divê ku em di hin tiştan de xwe jî rexne bikin. Ev sê serdem in ku şaredarî ji aliyê qeyûman ve tê birêvebirin. Di hilbijartina herî dawî de jî hilbijêrên HDP'ê qasî 6 mehan li ser peywirê man û piştre ji kar dûr hatin xistin. Beriya wan jî hemû saziyên di bin sîwana şaredariyê de dabûn saziyên cûr bi cûr. Gelek tiştên ku aydê Cizîra Botan dest ji me derketin. Heta niha gelek tişt ji destê şaredariyê hatin derxistin. Ev xetereyeke, divê ku ji vê xetereyê vegerin. Divê ku Mala Dengbêjan weke xwe bimîne. Heke ku em pêşiya hin tiştan nesekinin dê tiştek di destê me de nemîne. Divê ku em dora Mala Dengbêjan bibin xelek. Rast e ew sazî destê qeyûm de ye û bi rêbazê qeyûm tê birêvebirin. Ji mîsyona xwe derxistine. Lêbelê ew der aydê vê civakê ye. Ew civak dê li ser wir birînên xwe derman bike. Heke ku em xwedî helwest nebin û bertekên hevpar nedin em ê nikarin pêşiya van bigirin. Ji ber ku tişta ku me dike gel çanda me ye. Firotina Mala Dengbêjan jî bêtehemûliya li dijî navê wê ye. Ji ber wê dixwazin ku bi vî awayî ji mîsyona wê derbixînin.”
 
'DIVÊ KESEK QEBÛL NEKE'
 
Dengbêj Mûhyettîn Dûymak jî bertek nîşanî tahsîskirina Mala Dengbêjan da û ev tişt got: “Kurdan di dîrokê de heta niha çanda xwe, zimanê xwe her tim bi Dengbêjiyê parastiye. Bi saya Dengbêjiyê tekoşîna xwe, evîna xwe, êş û kedera xwe aniye ziman. Dîroka kurdî bi saya Dengbêjiyê heta roja me ya îro hatiye. Heke dewletek bixwaze ku êriş bike ewilî êrişî ziman û çanda wî gelî dike. Dema ku çand û ziman serdest kirin êdi hebûna wî gelî jî namîne. Erîşa li ser çand, li ser ziman û li ser mala dengbêjan jî beşek ji van êrîşane. Erîşa li ser Mala Dengbêjan nayê qebûl kirin û divê ku herkesek li dijî vê helwesta xwe nîşan bide. Ev Mala Dengbêjan maleke dîrokî ye û divê ku weke xwe bimîne. Gel bernameyên xwe yên çand û ziman li wir li dar dixistin. Gel li vir Dengbêjên xwe guhdar dikirin. Ji ber wê divê ku em hesas nêzikî vê meseleyê bibin. Ji ber vê ez bang li gel dikim ku gel li dijî vê sekna xwe diyar bike. Ji bo çand û zimanê me çi pêwîst bike û bikeve ser milê me em ê bikin.”
 
MA / Zeynep Durgut - Mehmet Guleş
 
 
 
 

Sernavên din

13:10 Piştî dîlgirtina 31 salan hat warê xwe
13:05 Têkildarî rewşa girtiyan li Amedê daxuyanî tê dayin
13:03 PKK’ê ragihand: Me kongreya xwe ya 12’emîn li dar xist HATE NÛKIRIN
12:26 Şaredariyê li dijî biryara redkirina navê ‘Orhan Dogan’ serî li dadgehê da
11:35 Berdevka DEM Partiyê: Hindik ma ye PKK ragihîne ku kongreya xwe li dar xistiye HATE NÛKIRIN
11:28 Êrişên Hindistan û Pakistanê yên li dijî hev zêde dibin
11:27 Dema ku giliyê gardiyan kir, bû gumanbar
11:18 Ji bo Sirri Sureyya Onder li Semsûrê şîn hate danîn
11:08 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
10:50 Der barê rojnamevan Kanbal de doz hat vekirin
10:25 Rêwîtiya koçberan dest pê kir
10:03 Welatiyên li bazara taxê: Çareserî banga Ocalan e
09:54 Hevdîtinên çareseriyê yên di meseleya Kurd de
09:53 Dîcle Anter: Sirri ji bo hevrûbûna bi rastiyan re têkoşiya
09:32 Çelîk ê piştî 31 salan hate berdan li warê xwe bi coş hate pêşwazîkirin
09:26 Li girtîgehên Antalyayê 90 girtiyên nexweş hene: Girtiyan berdin
09:05 Dîmenên nû yên li Gabarê birîna daran derket holê
09:04 Li Şirnexê gel nikare ji xizmetên tenduristiyê sûd bigire
09:02 ‘Sererastkirina qanûnî ya ji bo mafê hêviyê gaveke bivênevê ye'
09:01 Xizmên girtiyan: Em hem li benda aştiyê hem jî li benda gotinên Abdullah Ocalan in
09:00 ROJEVA 9’Ê GULANA 2025’AN
08/05/2025
16:46 Arinç: Divê dewlet kesên di pêvajoyê de cih digirin biparêze
16:37 Li Amedê xwendekarên hiqûqê Onder bi bîr anîn
16:29 Bi hinceta ‘tililî’ û ‘hembêzkirinê’ ceza dan 9 girtiyên jin
16:22 Di meha Nîsanê de 8 jê zarok 152 karkeran jiyana xwe ji dest dan
15:42 124 kesan xatir ji Onder xwestin: Te li dilê me tevan aştî nivîsand
15:17 Doza Oner ê bi wesayîta zirxî hatibû qetilkirin birin îstînafê
13:51 Di rêya nexweşxaneyê de êrişî girtiyan kirin
13:44 Cezayê hucreyê dan girtiyan
13:32 Erdogan: Pêvajoya li pêşiya me dê hêsan nebe
13:26 Li Amedê lansmana Fuara Hunerê ya ArtTîgrîsê hat dayin
12:39 Li cîhanê hevdîtinên aştiyê: Bi avêtina gavan çareserî pêk hat
12:37 Mafê tedawiyê yê Werîşe Mûradî tê astengkirin
12:31 Di doza rojnameger Guneş de dê ji emniyetê ‘agahî’ bên xwestin
12:25 Ji bo daxuyaniya têkildarî girtiyan banga tevlibûnê hat kirin
12:22 Parêzerên Abdullah Ocalan ji bo hevdîtinê serlêdan kirin
12:21 DEM Partiyê têkildarî îdiayên sûîqestê daxuyanî da
12:06 Danişîna doza girtiyê nexweş Karatay hate lidarxistin
11:58 Starta çalakiyên Serê Gulanê hate dayin
11:34 Di şerê Hindistan-Pakistanê de herî kêm 43 kes hatin kuştin
11:29 Li dijî girtîgehên bi ‘tîpa bîrê’ greva birçîbûnê tê destpêkirin
11:24 Ji bo rojnameger Zeynep Kuray biryara beraetê hate dayin
11:20 Welatiyên li dijî GES'ê li ber xwe didin: Em naxwazin ji gundê xwe bar bikin
10:50 Êrişên DAIŞ’ê yên li Dêrazorê didomin
10:44 Dayika girtiyê nexweş Ayik: Ji bo aştiyê ji ewil divê girtiyên nexweş bên berdan
10:20 Xelkê Amedê ji zema bo veguhestinê hatiye kirin aciz e
09:53 Tevî agirbestê jî Tirkiyeyê 23 hezar û 369 caran êriş kir
09:52 'Ge rem bibin yek wê şanoya Kurdî bibe asoya gel'
09:28 'Em mecbûr in xwesteka herî mezin a Onder aştiyê pêk bînin'
09:28 ‘Divê hemû sazî ji bo bidawîkirina tundiyê bi berprisiyarî rabin'
09:22 Mal bi mal digere û banga Abdullah Ocalan ji gel re vedibêje
09:10 Poşmantî qebûl nekir berdana wî 11 mehan hat taloqkirin
09:09 'Em ê alaya Onder a ji bo aştiyê di asta herî jor de bilind bikin'
09:00 ROJEVA 8’Ê GULANA 2025’AN
08:49 Dewleta tirk Amediye bombebaran kir
08:48 Hesaba X’ê ya Îmamoglû hate astengkirin
07/05/2025
16:49 Ji bo Onder mewlûd hatin dayin
16:24 Li Dêrsimê operasyona leşkerî hate destpêkirin
16:08 Onder li Meclisê hat bîranîn: Divê pêvajoya nîvco hiştî em temam bikin
15:30 ÎHD: Piştevaniya bi girtiyan re tiştekî însanî ye
14:46 Li Wanê starta 15’ê Gulanê Cejna Zimanê Kurdî hat dayin
14:33 Hevserokê SGDF’ê Muslum Koyun tehliye bû
14:18 Di doza Semra Guzelê de ji bo şahid biryara anîna bi darê zorê
13:58 Bahçelî li Meclisê çû serdana şîna Onder
13:42 Welatiyên li dijî GES'ê derketin kemçe dan sekinandin
13:18 Li Stenbolê bi pileya 3.4’ê erdhej çêbû
13:06 Li Almanyayê zanîngeha Kurd tê vekirin
12:38 Li Sûriyeyê di rojekê de 13 kes hatin qetilkirin
11:42 Rojnameger Dîren Yurtseverê beraet kir
10:57 Çeteleya tundiyê ya JINNEWS’ê: Di meha Nîsanê de 34 jin hatin qetilkirin
10:44 Cezayê muebbeta girankirî dan kujerê Hîlal Karê
10:28 Şerê di navbera Hindistan û Pakistanê de giran dibe: Bi dehan kes hatin kuştin
10:02 Li Kerboranê rêyên 3 gundan bi hinceta 'ewlehiyê' hatin girtin
09:59 Cotkarên tûfiringiyan ji ber zêdebûna lêçûnan bi gilî û gazinc in
09:43 Temel: Em ê ji bo xeyala Komara Demokratîk a Onder bixebitin
09:34 Dayikên Aştiyê: Têkoşîna Onder dê bi ser keve
09:26 Ayla Akat Ata: Têkoşîna Onder wesiyete
09:25 Gundê Cixsê GES'ê naxwaze!
09:13 Ji bo berdana girtiyên nexweş dakevin qadan
09:13 Zeyneb Murad: Banga Abdullah Ocalan bû zemîna konferansê
09:00 ROJEVA 7’Ê GULANA 2025’AN
06/05/2025
16:33 Dadgeha Bilind di biryara xwe ya ‘hesta cinawirî tune ye’ de israr dike
16:10 Aslan, Înan û Gezmîş li ser gorên xwe hatin bibîranîn
15:35 Gundiyên tev li civîna ÇED’ê bûn projeya GES’ê red kirin
15:18 ‘Yên aştiyê dixwazin bila operasyonan bidin sekinandin’
15:08 Serdanên ji bo şîna Onder didomin: Em ê têkoşîna Onder mezin bikin
14:15 Tengîoglû ê êrişî Ozel kiribû hate girtin
13:42 Di febrîqeya ardî de teqîn çêbû: 7 kes birîndar bûn
13:33 Li Dêrsimê 2 kes hatin binçavkirin
13:30 Ji bo Sarsilmaz ê OHD’î biryara beraetê hate dayin
13:29 Serokê AKP’î di şîna Onder de got: Dê hewldana Kekê Sirri bi ser keve
13:28 Tehliyeya Tekîn ê 30 sal in girtî ye 11 mehan hate taloqkirin
13:28 Şîna ji bo Onder hatiye danîn di roja duyemîn de didome
13:27 Posterê Onder li navenda giştî ya DEM Partiyê hat daliqandin
12:22 Li Colemêrgê gundiyan li dijî madenan çalakî dan destpêkirin
11:43 Di doza rojnameger Nûrcan Yalçinê de dê li şahid bê guhdarîkirin
11:32 Doza 3 rojnamegeran hate taloqkirin
11:26 Parêzeran ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:07 Danişîna doza rojnameger Topaloglû hate taloqkirin
10:37 Cengîz Çîçek: Em dikarin di şexsê Onder de aştiyê civakî bikin