Doç. Dr. Arsan: Salgında kutuplaştırıcı yayınlardan kaçınılmalı

img

İSTANBUL - Gazetecilerin Kovid-19 salgını tehdidine karşı dezavantajlı konumda olduğunu söyleyen Doç. Dr. Esra Arsan, bu süreçte özellikle “Toplumu kutuplaştırıcı, belli bir gruba veya ırka dönük nefreti körükleyen yayınlardan kaçınılmasının” önemi üzerinde durdu.

Türkiye’de giderek yayılan koronavirüs (Kovid-19) salgınından kaynaklı bugüne kadar 59 kişi yaşamını yitirirken, 2 bin 433 kişinin de testleri pozitif çıkmış durumda. Hükümet tarafından salgına ilişkin alınan tedbirler kapsamında başta hizmet işkolu olmak üzere birçok alanda faaliyetler durduruldu. Sağlık, tekstil, sanayi, inşaat gibi işkollarında çalışmalar devam ederken, salgın tehdidi karşısında en riskli meslek grupları arasında gazeteciler de var.
 
Gazetecileri salgından korumak için medya sahiplerine tüm dünyanın uyguladığı evden çalışma yönteminin devreye konulması çağrısında bulunan Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), yine Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, Basın İlan Kurumu ve Hükümet’ten de bu konuda harekete geçilmesini istedi.
 
Gazetecilerin bu süreçte karşı karşıya bulunduğu riskler ve alınabilinecek önlemlerin yanı sıra nasıl bir yayıncılık izlenmesi gerektiğine ilişkin Doç. Dr. Esra Arsan, MA’ya konuştu. 
 
‘GAZETECİLERİN İZİN YAPMA ŞANSI YOK’
 
Türkiye gibi ülkelerde salgına rağmen pek çok işkolunda günlük iş rutinlerinin devam ettiğini, bunun da hastalık kapma riskini artırdığını belirten Arsan, sağlık çalışanları ile birlikte gazetecilerin de pandemi dönemlerinde izin yapma şansının olmadığını dile getirdi.
 
Kamu sağlığı için hastanelerin çalışacağını, gazeteciler de kamu yararına gazetecilik yapmaya devam edeceklerini söyleyen Arsan, tabi bu durumun gazetecilerin kendi sağlıkları pahasına halka bilgi taşıması anlamına gelmediğini ifade etti. Arsan, “Gazeteciler son derece dikkatli şekilde kendilerini korumalı ve çalıştıkları medya kurumları da bu gazetecilerin can güvenliği için gerekli her türlü önlemi almak durumunda. Virüse karşı korunmada gerekli hijyen, eldiven, maske, gerekirse daha da koruyucu ekipman vs. hep medya kurumları tarafından temin edilmek zorunda” dedi.  
 
‘ÖLÜM-KALIM ZİNCİRİNDE BİR HALKA…’
 
Sokakta haber takibi yapan gazetecilerin sürekli sahada olmalarından kaynaklı evdeki yakınlarının başına gelen veya gelecek olan tehlikeleri düşünerek, psikolojik olarak kırılgan duruma geldiklerini kaydeden Arsan, “Belki hasta bir yakınını evde veya hastaneye bırakarak çalışmak zorunda veya yaşlı bir yakınını yalnız bırakarak sokaklara çıkacak. Bütün bu psikolojik baskılar, gazetecinin habere bakışını ve haberi hazırlama sürecini etkiler. Bu nedenle çalışma günleri azaltılarak, mutlaka nöbetleşe göreve gitmek gerekir bu dönemde. Böylelikle kendisi de ölüm-kalım zincirinde bir halka olan gazeteci, insani ihtiyaçlarını karşılayabilecek zaman bulsun” diye belirtti. 
 
Doç Dr. Arsan, böylesi salgın zamanlarında sürekli sokakta olmaması gereken gazetecilerin sokakta oldukları zamanlarda ise gerekli hijyen kurallarını yerine getirmesi ve sosyal mesafeyi korumak zorunda olduklarını özellikle vurguladı. 
 
'İNSANİYET YOKSUNLUĞUDUR’
 
Türkiye’de birçok iş kolunda iş sağlığı ve güvenliğine dikkat edilmediğini, özellikle büyük medya kuruluşlarında çalışan gazetecilerin durumunun çok daha sıkıntılı olduğunu belirten Arsan, nedeni şöyle açıkladı: “Kâr hırsı içindeki patronlar, gazetecinin can güvenliğini teferruat olarak görüyorlar. Demirören Medya’ya ait CNN Türk’ün sokakta çalışan muhabirleri bina önünde tecrit etmesi ve onları küçücük bir konteynırda içi içe çalışmaya zorlaması resmen işkence ve kötü muameledir. Bina içindeki görece değerli yazar, çizer, yönetici sokaktan gelecek virüse karşı korunuyor, ama sokaktaki muhabir ölse ağlayanı olmayacak. Bu bir suçtur ve aynı zamanda insaniyet yoksunluğudur, vicdansızlık ve ahlaksızlıktır.” 
 
‘TEHLİKENİN İÇİNDE HABER GEÇİYORLAR’
 
Gerçek gazetecilerin böylesi zamanlarda kendisini toplumdan izole edemeyeceğini söyleyen Arsan, “En iyi gazeteci, hayatta olan gazetecidir. Buradan hareketle, aynı inşaat sektöründeki gibi ‘önce can güvenliği’ deyip, kendimizi koruyacağız. Ancak kendimizi ne kadar korursak koruyalım, yine de en kırılgan ve virüse yakalanma riski yüksek olan bir kitle gazeteciler. Bu nedenle dünyanın en zor haberciliği aslında. Aynı savaş muhabirliği gibi. Tehlikenin içinden haber geçmek zorunda. Kendisini izole ederek, ancak dünya basınını izleyip, yapabiliyorsa çeviri haber yapabilir, bilimsel makalelerden haber konusu çıkartabilir. Bir şekilde faydalı olur aslında. Bir de dünyanın her yerinde freelance çalışan gazeteciler var. Onlar bu durumdan çok rahatsız. Örneğin spor muhabirleri… Salgından dolayı maçlar iptal oldu. Hal böyle olunca onlar da haber yapamaz durma geldiler. Bu insanlar haber başına telif ücreti kazanıyorlar ve haber yapmazlarsa, para da kazanamıyorlar. Ancak evde oturdukları müddetçe, harcamaları, ev kiraları veya kredi borçları devam ediyor” sözleriyle yaşanan olumsuzluklara dikkat çekti.  
 
'HABERLER KORKU VE PANİĞE SEVK ETMEMELİ'
 
Arsan, sahada yaşanan bu zorluklara rağmen gazetecilerin kaleme aldıkları haberlerinde doğru bir dil kullanması gerektiği üzerinde önemle durdu.
 
Gazetecilerin öncelikle doğru kaynaklardan doğru bilgi alması, konunun uzmanlarıyla görüşmesi gerektiğini söyleyen Arsan, “Diyanet İşleri, sporcular, ünlüler, konunun uzmanı olmayan doktorlar haber kaynağı olmamalı. Her önüne gelene konu hakkında konuşma imkânı verilmemeli. Tiraj veya reyting uğruna sansasyonel başlık, fotoğraf kullanılmamalı. İnsanların özel hayatlarının dokunulmazlığına saygı gösterilmeli ve hasta bireylerin, izinleri olmadan fotoğrafları veya videoları paylaşılmamalı. Haber dili bilgilendirici olmalı, korkutucu veya paniğe sevk edici değil” dedi. 
 
Fakat bunlar yerine belli bir yaş grubuna dönük dışlayıcı ve ötekileştirici yayınlar yapılabildiğini belirten Arsan, şunları ifade eti: “Bu çok yanlış. Toplumu kutuplaştırıcı, belli bir gruba veya ırka dönük nefreti körükleyen yayınlardan kaçınılmalı. İçinde bulunduğumuz bilinmezlik, her gün değişen gerçeklik karşısında gazeteci son derece bilgiye, veriye, grafiklere ve tablolara dayalı habercilik yapmalı.” 
 
‘ŞEFFAF BİR DEVLET MEKANİZMASINA İHTİYACI VAR’
 
Gazetecilerin doğru habere ulaşmasının çok zorlu olduğu koşullardan geçildiğini vurgulayan Arsan, bu salgın döneminde doğru bilgiye ulaşabilmeleri için gazetecilerin şeffaf bir devlet mekanizmasına ihtiyacı olduğunu söyledi.
“Biz de maalesef devlet ve hükümetin gazetecilere sunduğu veriler çok kısıtlı, hatta yanıltıcı, belki de hiç doğru değil” diyen Arsan, böyle toplumlarda gazeteciliğin kalitesinin de düştüğünü belirtti.
 
Bu noktada gazetecilere yazdıkları her haberde mutlaka hükümetin vermiş olduğu bilgilerin yetersizliğini, arayıp yanıt alamadıkları yetkilileri, merak edip öğrenemedikleri soruları bıkıp usanmadan tekrar etmelerini salık veren Arsan, yine haberlere bu çabaya dair ‘bugün de şu sorulara yanıt alamadık’ veya ‘Bakanlık hala ısrarla şu sorularımıza yanıt vermiyor’ cümlelerinin eklenmesi gerektiğini kaydetti.
 
MA / Erdoğan Alayumat

Diğer başlıklar

12/10/2025
23:21 ABD: İsrailli esirler 24 saat içinde bırakılacak
22:13 Şiddet faili 10 gün sonra tahliye edildi
21:29 Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê'de mazot yasağı nedeniyle elektrik sorunu
21:22 Gazeteci Hakan Tosun'a yönelik saldırıya ilişkin 2 kişi tutuklandı
20:10 DEM Parti Eş Genel Başkanları: Tosun'a yönelik saldırı derhal aydınlatılmalı
19:53 Ankara'da trafik kazası: 1 kişi hayatını kaybetti
19:45 DEM Parti İzmir'de halkları buluşturdu
19:03 Rojin Kabaişin ailesine dayanışma ziyareti
18:13 Uluslararası Af Örgütü, Pexşan Ezîzî için imza kampanyası başlattı
17:38 Barış ve çözüm paneli: Ortak mücadele örmeliyiz
17:33 Taciz failine verilen cezanın bozulmasına karşı açlık grevi başlattı
17:19 İstanbul'da Ekin Kültür ve Sanat açıldı
17:08 Gerok Ma'dan Abdullah Öcalan'ın evinde çocuk atölyesi
17:04 Êlih mitinginden notlar: Halk Önderliğini istiyor
16:10 Miting ardından gençler 'Barışın mimarı İmralı'da' sloganıyla yürüdü
16:01 Efrîn’de iki yurttaş kaçırıldı
16:00 'Rojin Kabaiş'in bedeninde rastlanan DNA'ların sahipleri tespit edilsin'
15:38 Gar Katliamı’nda yaşamını yitirenler anıldı
15:23 Meclis'te bütçe görüşmeleri başlıyor
15:06 'Özgürlük' mitinginde Abdullah Öcalan’ın posteri açıldı
15:05 Çiğdem Kılıçgün Uçar: İmralı kapıları açılmadıkça çözüm yaşam bulmaz
14:51 Êlih mitingine katılanlar: Devlete değil, Öcalan'a güveniyoruz
14:10 Kitap Fuarı'nda 'Kürtçe eserleri sahiplenme' çağrısı
14:04 Kadınlardan “Özgür ve demokratik bir Suriye’ kampanyası
13:36 Afganistan ve Pakistan sınırında çatışma
13:19 İsrail Hamas tünellerini yok etmeye hazırlanıyor
12:46 Qoser’deki yangında ölen çocuk sayısı 2 oldu
12:40 Tunuslu filozofdan Öcalan’ın çağrısına destek
12:38 Meral Danış Beştaş: Öcalan’ın özgürlüğü milyonların talebidir
12:05 ‘Halklar ve İnançlar Konferansı’nın sonuç bildirgesi açıklandı
11:52 Ankara rüşvet soruşturmasında 9 tutuklama
11:36 Wan Büyükşehir Belediyesi Kadın Meclisi toplandı
11:26 Gazeteci Tosun, yol kenarında darp edilmiş halde bulundu
10:58 Havalar soğuyor: 25 kentte kar ve sağanak
10:39 Kürt Dirilişi belgeseli sezon finalini yapıyor
10:30 Gazze zirvesi öncesi üç Katarlı diplomat Mısır’da kazada öldü
10:05 Rojin Kabaiş soruşturması: Savcı ‘cinsel saldırı’ dosyası açmalı
09:40 Pastör Peker: Kanuni düzenlemeler yapılmadan süreç sözde kalır
09:30 Jin dergi ‘Demokratik Entegrasyon’ manşetiyle yayında
09:20 Estukyan: Öcalan insanlığın bir arada yaşamının reçetesini sunuyor
09:05 Wan'da 2 yılda 700 esnaf kepenk indirdi
09:00 12 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:50 Prof. Lemkow: İlk adım Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü olmalı
08:06 Nisêbîn’de Kültür Sanat Festivali başladı
11/10/2025
23:56 Mısır: Gazze zirvesine 20'den fazla ülke katılacak
22:19 Bismil’de halk konseri
22:14 Êlih mitinge hazır: Bu davanın sahibi halk
22:08 Tülay Hatimoğulları Berlin’de: Demokratikleşme ve özgürlük yasaları hayata geçirilmeli
22:01 ABD'nin Mississippi eyaletinde silahlı saldırı
21:57 Mazlum Ebdî: Türkiye ile görüşmelerimiz oluyor
21:55 X’te Rojin Kabaiş tepkisi: Failler hesap vermeli
20:01 Hamas, barış anlaşması imza törenine katılmayacak
18:56 'Anadilde eğitim demokratik entegrasyonu güçlendirir'
18:49 Êlih mitingine çağrı: Barışın sesini yükselteceğiz
18:11 Amed'de Mehmet Uzun anması
17:49 Irak Dışişleri Bakanı Türkiye’yi ziyaret etti
17:45 Avrupa ve Latin Amerika’da 9 Ekim protestosu: Öcalan serbest bırakılsın
17:16 Dêrazor'da İç Güvenlik Güçleri'ne saldırı girişimi
17:13 İran 13 ayda en az 49 kadını idam etti
17:04 İzmir'de bağımlılık tartışıldı
16:51 ‘Abdullah Öcalan’ın perspektifi halkların ve inançların önünü açıyor’
16:35 Tahliyesi 3 kez ertelenen Berlik cezaevinden çıktı
16:33 Êlih ‘özgürlük’ mitingine hazır: Kentte Newroz havası var
16:07 İHD: Tutsakların taleplerine kulak verin
16:04 Gar Katliamı panelinde 'çözüm' önerileri: Özgürlükler güvenceye alınmalı
15:42 'Barış bir haktır' talebiyle bildiri dağıtıldı
15:33 Êlih mitingine çağrı: Gelin sürecin sahibi olun
15:28 Rojin Kabaiş soruşturmasında yeni gelişme: Cinsel saldırı ihtimali ortaya çıktı
15:06 İngiliz filozof Critchley: Öcalan'ın çağrısı antikapitalistler için ilham verici
14:51 Halklar ve inançlar konferansı: Herkes sürece destek vermeli
14:34 ‘Hatice Onaran’ın infazı ertelensin’
14:26 Eşbaşkan Taş tahliye edildi
14:25 Oluç: Üslup ve dil değişikliğine ihtiyaç var
13:58 Gözaltına alınan gazeteciye şiddet
13:31 Kayıp yakınları Gar Katliamı'nın faillerini sordu
13:15 Mehmed Uzun mezarı başında anıldı
12:59 Êlih büyük mitinge hazır: Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü haykırılacak
12:58 Cumartesi Anneleri Cemil Kırbayır’ın akıbetini sordu
12:38 Gençler Amed ve Bursa’da ‘özgürlük’ yürüyüşü düzenleyecek
12:29 Amed’de ‘Görsel sanatlar kadın çalıştayı’ düzenlendi
12:24 Demokratik Birlik İnisiyatifi Konferansı: Suriye Kürtlerin kırmızı çizgisidir
12:05 Pervin Buldan: Sayın Öcalan, tehdit dilinin terk edilmesi gerektiğini söyledi
11:45 Kız Çocukları Günü: Geleceklerinin karartılmasına izin vermeyeceğiz
11:29 30 yılın ardından tahliye olan Erden: Özgür yaşayacağımız günler yakın
10:39 Gençlerden özel savaş politikalarına karşı yürüyüş ve açıklama
09:41 DFG gazeteci Erdemci’yi andı: Mücadelesini yaşatacağız
09:40 Gazeteci Demhat Akar yaşamını yitirdi
09:06 ‘Özgürlük’ mitingine çağrı: ‘Umut hakkı’ tanınmalı
09:05 Eskişehir bu sefer ‘Nadir element’ kıskacında
09:03 Yüksel Genç: Türkler de barışı sağlayana 'bijî' diyebilmeli
09:01 Hevrîn Xelef’in mücadele arkadaşı: İntikamını demokratik Suriye’yi kurarak alacağız
09:00 11 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:37 Mazlûm Ebdî: Askeri bir komite Şam’a gidecek
00:03 Êlih mitingine çağrı: Öcalan'ın özgürlüğünü haykıracağız
10/10/2025
23:55 Avrupa kentlerinde 9 Ekim protestoları
23:42 Macron, Lecornu'yu yeniden başbakan olarak atadı
23:12 ABB Başkanı Yavaş hakkında bakanlıktan soruşturma izni istendi
23:08 Hamas: İsrail ile esir takası 13 Ekim'de başlayabilir
23:03 Geçiş Hükümeti güçleri Dêr Hafir kapısını bombaladı
22:55 Abdullah Öcalan: Komisyon bir an önce İmralı’ya gelmeli
22:34 İki kişinin ölümüne sebep olan elektrik faciasında cezalar açıklandı
20:34 Gar Katliamı paneli: Delillere rağmen cezalandırmalar yapılmadı
19:59 Qoser’deki yangında 1 çocuk hayatını kaybetti
19:42 Özerk Yönetim: QSD’nin Suriye’nin yeni ordusunda yerini alma zamanı gelmiştir
19:40 Amed'de 'Marksizm Günleri' başladı
19:21 Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê çevresinde yeni noktalar kuruldu
18:31 Özgürlük mitingine çağrı sürüyor
18:13 İsrail saldırılarında 77 bin kişi katledildi ve kayboldu
17:50 Anne ve 3 çocuğunun yaşamını yitirdiği yangında sanıklara tahliye
17:17 Bayrampaşa başkan vekili seçimleri iptal edildi
17:06 Tahliye edilen Bese Ecer hastaneye kaldırıldı
15:39 İstanbul'da 'Sırrı Süreyya Önder Barış Futbol Turnuvası' düzenlenecek
15:37 Amed 9'uncu Kitap Fuarı’nın tarihi belli oldu
14:55 'Gar Katliamı hukuki ve siyasi olarak aydınlatılmalı'
14:13 Hukuk kurumlarından Kürtçeye resmî statü talebi
13:59 Tahliye edilen Taşdemir memleketinde coşkuyla karşılandı
13:55 Hasta tutsak Bese Ecer için cezaevi önünde oturma eylemi başlatıldı
13:53 Süreci doğru sahiplenmek
13:20 Demhat Baytar’ın taziyesine kitlesel ziyaret
13:10 Belediyelerden Koma Amed konserine davet
13:05 Nobel Barış Ödülü'nün sahibi açıklandı
12:52 9 Ekim protestoları: Temel talep Öcalan'ın özgürlüğü
12:49 Gazze’de ‘ateşkes’ resmen yürürlüğe girdi
12:38 İmralı Heyeti'nden Halk TV yazarı Ergan'a yalanlama
12:09 ‘İstanbul ve Lanzarote Sözleşmesi kız çocuklarının güvencesidir’
11:40 Gar Katliamı anmasına polis saldırısı
11:34 Ölüm Cezası ile Mücadele Günü: İran’da idamlar artıyor
10:09 Gar Katliamı tanığı: Katliam İŞİD'indi, sorumluluk ise devletteydi
09:59 104 kişi katledildiği yerde anıldı: 10 yıl önceki barış şiarı hala etkilidir
09:23 Öcalan'ın avukatı: İktidar, barış isteğini AİHM kararını uygulayarak gösterebilir
09:06 Yazar ve sanatçılar sürece dair ne diyor?
09:05 Pasûr'da halk doğa talanıyla göçe zorlanıyor
09:05 'Tutsaklar ağız içi arama nedeniyle 3 yıldır hastaneye gidemiyor'
09:03 ÖHD Eş Genel Başkanı: Öcalan’ın dinlenmesi tarihi bir sorumluluk
09:02 Kadınlar 'yaşamak ve yaşatmak' için örgütleniyor
09:00 10 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:27 Komplo Marmara Bölgesi’nde protesto edildi
09/10/2025
22:27 Gever sokaklarında 9 Ekim pankartları
22:15 THY Silêmanî seferlerine başlayacağını açıkladı
21:59 İstanbul Altın Rafinerisi operasyonunda 20 tutuklama
21:47 Hamas: Kalıcı ateşkes başladı
21:31 ‘Sürecin başarısı için mücadele edeceğiz’
20:45 DEM Parti’den önerge: Kamu görevlilerinin sorumluluğu açığa çıkartılsın
20:24 Trump Ortadoğu turuna çıkıyor, Türkiye programda yok
20:04 Maxmûr’da komploya karşı yürüyüş
19:31 Amedspor‘un yeni Teknik Direktörü Sinan Kaloğlu
19:30 Meclis Genel Kurulu'nda Gar Katliamı tartışması
19:06 QSD: Geçiş hükümeti güçleri Tişrîn çevresini bombaladı
18:32 'Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü vazgeçilmez bir gerekliliktir'
18:07 Amedspor’dan transfer yasağı iddialarına yalanlama