Doç. Dr. Arsan: Salgında kutuplaştırıcı yayınlardan kaçınılmalı

img

İSTANBUL - Gazetecilerin Kovid-19 salgını tehdidine karşı dezavantajlı konumda olduğunu söyleyen Doç. Dr. Esra Arsan, bu süreçte özellikle “Toplumu kutuplaştırıcı, belli bir gruba veya ırka dönük nefreti körükleyen yayınlardan kaçınılmasının” önemi üzerinde durdu.

Türkiye’de giderek yayılan koronavirüs (Kovid-19) salgınından kaynaklı bugüne kadar 59 kişi yaşamını yitirirken, 2 bin 433 kişinin de testleri pozitif çıkmış durumda. Hükümet tarafından salgına ilişkin alınan tedbirler kapsamında başta hizmet işkolu olmak üzere birçok alanda faaliyetler durduruldu. Sağlık, tekstil, sanayi, inşaat gibi işkollarında çalışmalar devam ederken, salgın tehdidi karşısında en riskli meslek grupları arasında gazeteciler de var.
 
Gazetecileri salgından korumak için medya sahiplerine tüm dünyanın uyguladığı evden çalışma yönteminin devreye konulması çağrısında bulunan Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), yine Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, Basın İlan Kurumu ve Hükümet’ten de bu konuda harekete geçilmesini istedi.
 
Gazetecilerin bu süreçte karşı karşıya bulunduğu riskler ve alınabilinecek önlemlerin yanı sıra nasıl bir yayıncılık izlenmesi gerektiğine ilişkin Doç. Dr. Esra Arsan, MA’ya konuştu. 
 
‘GAZETECİLERİN İZİN YAPMA ŞANSI YOK’
 
Türkiye gibi ülkelerde salgına rağmen pek çok işkolunda günlük iş rutinlerinin devam ettiğini, bunun da hastalık kapma riskini artırdığını belirten Arsan, sağlık çalışanları ile birlikte gazetecilerin de pandemi dönemlerinde izin yapma şansının olmadığını dile getirdi.
 
Kamu sağlığı için hastanelerin çalışacağını, gazeteciler de kamu yararına gazetecilik yapmaya devam edeceklerini söyleyen Arsan, tabi bu durumun gazetecilerin kendi sağlıkları pahasına halka bilgi taşıması anlamına gelmediğini ifade etti. Arsan, “Gazeteciler son derece dikkatli şekilde kendilerini korumalı ve çalıştıkları medya kurumları da bu gazetecilerin can güvenliği için gerekli her türlü önlemi almak durumunda. Virüse karşı korunmada gerekli hijyen, eldiven, maske, gerekirse daha da koruyucu ekipman vs. hep medya kurumları tarafından temin edilmek zorunda” dedi.  
 
‘ÖLÜM-KALIM ZİNCİRİNDE BİR HALKA…’
 
Sokakta haber takibi yapan gazetecilerin sürekli sahada olmalarından kaynaklı evdeki yakınlarının başına gelen veya gelecek olan tehlikeleri düşünerek, psikolojik olarak kırılgan duruma geldiklerini kaydeden Arsan, “Belki hasta bir yakınını evde veya hastaneye bırakarak çalışmak zorunda veya yaşlı bir yakınını yalnız bırakarak sokaklara çıkacak. Bütün bu psikolojik baskılar, gazetecinin habere bakışını ve haberi hazırlama sürecini etkiler. Bu nedenle çalışma günleri azaltılarak, mutlaka nöbetleşe göreve gitmek gerekir bu dönemde. Böylelikle kendisi de ölüm-kalım zincirinde bir halka olan gazeteci, insani ihtiyaçlarını karşılayabilecek zaman bulsun” diye belirtti. 
 
Doç Dr. Arsan, böylesi salgın zamanlarında sürekli sokakta olmaması gereken gazetecilerin sokakta oldukları zamanlarda ise gerekli hijyen kurallarını yerine getirmesi ve sosyal mesafeyi korumak zorunda olduklarını özellikle vurguladı. 
 
'İNSANİYET YOKSUNLUĞUDUR’
 
Türkiye’de birçok iş kolunda iş sağlığı ve güvenliğine dikkat edilmediğini, özellikle büyük medya kuruluşlarında çalışan gazetecilerin durumunun çok daha sıkıntılı olduğunu belirten Arsan, nedeni şöyle açıkladı: “Kâr hırsı içindeki patronlar, gazetecinin can güvenliğini teferruat olarak görüyorlar. Demirören Medya’ya ait CNN Türk’ün sokakta çalışan muhabirleri bina önünde tecrit etmesi ve onları küçücük bir konteynırda içi içe çalışmaya zorlaması resmen işkence ve kötü muameledir. Bina içindeki görece değerli yazar, çizer, yönetici sokaktan gelecek virüse karşı korunuyor, ama sokaktaki muhabir ölse ağlayanı olmayacak. Bu bir suçtur ve aynı zamanda insaniyet yoksunluğudur, vicdansızlık ve ahlaksızlıktır.” 
 
‘TEHLİKENİN İÇİNDE HABER GEÇİYORLAR’
 
Gerçek gazetecilerin böylesi zamanlarda kendisini toplumdan izole edemeyeceğini söyleyen Arsan, “En iyi gazeteci, hayatta olan gazetecidir. Buradan hareketle, aynı inşaat sektöründeki gibi ‘önce can güvenliği’ deyip, kendimizi koruyacağız. Ancak kendimizi ne kadar korursak koruyalım, yine de en kırılgan ve virüse yakalanma riski yüksek olan bir kitle gazeteciler. Bu nedenle dünyanın en zor haberciliği aslında. Aynı savaş muhabirliği gibi. Tehlikenin içinden haber geçmek zorunda. Kendisini izole ederek, ancak dünya basınını izleyip, yapabiliyorsa çeviri haber yapabilir, bilimsel makalelerden haber konusu çıkartabilir. Bir şekilde faydalı olur aslında. Bir de dünyanın her yerinde freelance çalışan gazeteciler var. Onlar bu durumdan çok rahatsız. Örneğin spor muhabirleri… Salgından dolayı maçlar iptal oldu. Hal böyle olunca onlar da haber yapamaz durma geldiler. Bu insanlar haber başına telif ücreti kazanıyorlar ve haber yapmazlarsa, para da kazanamıyorlar. Ancak evde oturdukları müddetçe, harcamaları, ev kiraları veya kredi borçları devam ediyor” sözleriyle yaşanan olumsuzluklara dikkat çekti.  
 
'HABERLER KORKU VE PANİĞE SEVK ETMEMELİ'
 
Arsan, sahada yaşanan bu zorluklara rağmen gazetecilerin kaleme aldıkları haberlerinde doğru bir dil kullanması gerektiği üzerinde önemle durdu.
 
Gazetecilerin öncelikle doğru kaynaklardan doğru bilgi alması, konunun uzmanlarıyla görüşmesi gerektiğini söyleyen Arsan, “Diyanet İşleri, sporcular, ünlüler, konunun uzmanı olmayan doktorlar haber kaynağı olmamalı. Her önüne gelene konu hakkında konuşma imkânı verilmemeli. Tiraj veya reyting uğruna sansasyonel başlık, fotoğraf kullanılmamalı. İnsanların özel hayatlarının dokunulmazlığına saygı gösterilmeli ve hasta bireylerin, izinleri olmadan fotoğrafları veya videoları paylaşılmamalı. Haber dili bilgilendirici olmalı, korkutucu veya paniğe sevk edici değil” dedi. 
 
Fakat bunlar yerine belli bir yaş grubuna dönük dışlayıcı ve ötekileştirici yayınlar yapılabildiğini belirten Arsan, şunları ifade eti: “Bu çok yanlış. Toplumu kutuplaştırıcı, belli bir gruba veya ırka dönük nefreti körükleyen yayınlardan kaçınılmalı. İçinde bulunduğumuz bilinmezlik, her gün değişen gerçeklik karşısında gazeteci son derece bilgiye, veriye, grafiklere ve tablolara dayalı habercilik yapmalı.” 
 
‘ŞEFFAF BİR DEVLET MEKANİZMASINA İHTİYACI VAR’
 
Gazetecilerin doğru habere ulaşmasının çok zorlu olduğu koşullardan geçildiğini vurgulayan Arsan, bu salgın döneminde doğru bilgiye ulaşabilmeleri için gazetecilerin şeffaf bir devlet mekanizmasına ihtiyacı olduğunu söyledi.
“Biz de maalesef devlet ve hükümetin gazetecilere sunduğu veriler çok kısıtlı, hatta yanıltıcı, belki de hiç doğru değil” diyen Arsan, böyle toplumlarda gazeteciliğin kalitesinin de düştüğünü belirtti.
 
Bu noktada gazetecilere yazdıkları her haberde mutlaka hükümetin vermiş olduğu bilgilerin yetersizliğini, arayıp yanıt alamadıkları yetkilileri, merak edip öğrenemedikleri soruları bıkıp usanmadan tekrar etmelerini salık veren Arsan, yine haberlere bu çabaya dair ‘bugün de şu sorulara yanıt alamadık’ veya ‘Bakanlık hala ısrarla şu sorularımıza yanıt vermiyor’ cümlelerinin eklenmesi gerektiğini kaydetti.
 
MA / Erdoğan Alayumat

Diğer başlıklar

14/10/2025
23:39 Nisêbîn’de binler festivalde buluştu
23:34 Bafil Talabanî, Fransa Büyükelçisi ile görüştü
23:30 ABD Venezuela açıklarında tekneyi vurdu: 6 ölü
22:39 Bakırhan, Aykol'u ziyaret etti: İyi bir müdahale yapılmış, mücadele edeceğine inanıyoruz
21:28 Kalkan: Bahçeli sadece ‘Kurucu Önder’ diyerek bizi kandıracağını sanıyor!
21:21 Bangladeş'te tekstil fabrikasında patlama
21:17 Gazeteci Aykol yoğun bakıma alındı
20:05 Aydın Özdemir’in taziyesine kitlesel ziyaret
19:36 Ameliyata alınan Gazeteci Aykol'a 'geçmiş olsun' mesajları
19:32 Qoser’de uyuşturucu ve sanal kumara karşı açıklama
19:26 223 işçinin direnişi 76'ıncı gününde
19:02 DEM Parti İzmir'de gazetecilerle bir araya geldi
18:56 Gazeteci Aykol ameliyata alındı
18:36 Pervin Buldan'dan İYİ Parti Grubuna: Size inat barış demeye devam edeceğiz
18:30 Gazeteci Hüseyin Aykol beyin kanaması geçirdi
18:20 Dedeoğulları davasında Yargıtay gelişmesi: Beraatlere itiraz
17:58 Çiğli Belediyesi işçileri: TİS hakkımızı istiyoruz
17:54 Rojin Kabaiş'in şüpheli ölümü Meclis gündeminde
17:45 Tara Mamedova Van Üniversitesi'nde yapacağı konseri iptal etti
17:35 Gazeteci Tosun 16 Ekim'de toprağa verilecek
17:32 DEM Parti Adana’da iki aileyi barıştırdı
17:30 Üniversitesi öğrencileri Rojin Kabaiş için oturma eyleminde
17:12 Gazeteci Karabay hakkında tutukluluğa devam kararı
17:01 Şirnex'ta eko kırım sürüyor: Kesilen ağaçlar kamyonlarla taşınıyor
16:53 İBB Başkan Vekili Nuri Aslan hakkında 3 yıla kadar hapis talebi
16:49 Pervin Buldan’dan Abdullah Öcalan'a hakaret eden Çömez'e sert tepki
15:43 İran'da son 20 günde 164 kişi idam edildi
15:21 Kadınlardan Abdullah Öcalan’a bin 800 mektup
15:07 Özgür Özel: Muhalefete sınır çizilemez
15:03 Rojin Kabaiş için yürüyüş: Kimler, neden korunuyor?
15:00 Gazeteci Salaz mezarı başında anıldı
14:54 BİSAM raporu: Açlık sınırı 21 bin 149 TL
14:37 İran’da tutuklular idamlara karşı açlık grevi başlattı
13:58 Bağdu ölüm yıldönümünde mezarı başında anıldı
13:48 AİHM'den ihlal kararı: Aysel Tuğluk siyasi nedenlerle tutuklandı
13:23 Eylül ayında 396 şiddet çağrısı alındı: Fail en yakınındaki erkek
13:12 Halk buluşmasına çağrı: Mücadeleyi birlikte yükseltelim
12:46 Bakırhan: Bu yılın Meclisi ilk Meclis kadar önemlidir
12:25 Zeyneb Celaliyan’ın tedavi hakkı engelleniyor
12:19 Enternasyonal öğrencilerden GÖÇİZDER'e ziyaret
11:58 Gazeteci Oruç’un adli kontrolü kaldırılmadı
11:49 Bahçeli: 27 Şubat İmralı açıklaması dışında hiçbir sözün hükmü yoktur
11:20 Kürtçe için 'strateji ve politika belirleme' çalıştayı başlıyor
11:05 Yolsuzluğu ortaya çıkardı, 4 yıldır tutuklu
10:14 Altında rekor üstüne rekor
10:02 Antalya Büyükşehir Belediyesi'ne operasyon: 6 gözaltı
10:00 4 ilde sağanak bekleniyor
09:44 'Kürt halkının tek talebi Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü'
09:23 Wan’daki yurttaşlar: Rojin bu ülkenin adalet sınavı
09:21 Kızılpınar’da bir ilk: Kürtçe kursları başladı
09:18 Trump’un Erdoğan’a verdiği görev: Hamas’ı bitirmek
09:08 Wan’da beş mahalleden geçen tren hattı tehlike saçıyor
09:00 14 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:57 Bursa'da 15 kişi tutuklandı
13/10/2025
23:56 Gazeteci Akar'ın cenazesi Şirnex'e getirildi
23:45 Hakan Tosun'un saldırıya uğradığı görüntüler ortaya çıktı
23:28 X'te kampanya: #HakanTosunaNeOldu?
22:27 Çeşme’de iş cinayeti: 1 çocuk hayatını kaybetti
22:23 İsrail ateşkesi ihlal etti
21:24 Arkadaşları hastane önünde: Hakan Tosun'a ne oldu?
20:04 Mısır'da Gazze için imzalar atıldı
19:41 İsrail, 2 bine yakın Filistinliyi serbest bıraktı
19:25 Kayyımın işten çıkardığı 223 işçi 75 gündür direniyor
19:20 Yurt dışında yaşayan Yeşilova'nın evine polis baskını
18:44 Dr. Hikmet Kıvılcımlı Mersin’de anıldı
18:32 DFG: Hakan Tosun'a yapılan saldırı bir an önce aydınlatılsın
18:24 Kadınlardan 'Rojin Kabaiş soruşturması şeffaf yürütülsün' çağrısı
18:01 CHP İl Başkanlığı ablukası paylaşımlarına dava
17:46 EPDK’dan yeni düzenleme: Elektrikte sınır düşüyor, fatura artıyor
17:33 Gazeteci Hakan Tosun'un beyin ölümü gerçekleşti
17:31 CHP'den Demirtaş'a ziyaret
17:16 Gazze zirvesi öncesi Kahire'de patlama
16:59 ‘Zamanın izi’ sergisi sanatseverlerle buluştu
16:52 Şêxmeqsûd ve Eşrefiye’de 7 genç kaçırıldı
16:39 Mazlum Ebdî: Yerinden edilenlerin güvenli dönüşü öncelikli gündem
16:33 Şam görüşmesi sona erdi
16:19 Avukatlar Abdullah Öcalan ile görüşme gerçekleştirdi
15:09 Wan'da Rojin Kabaiş tepkisi: Eski savcı ve ATK hakkında suç duyurusu
14:58 KESK’liler Amed’den Ankara’ya yürüyüş başlattı
14:26 Gazeteci İmen serbest bırakıldı
14:15 Wan’da düzenlenecek dil çalıştayı için çağrı
14:05 Cezaevleri raporu: Tecrit toplumsal barışa saldırıdır
13:54 Şêx Murşid El Xeznewî trafik kazası geçirdi
13:52 Üniversite yemekhanesine rezervasyon sistemi getirildi
13:04 Kuzey ve Doğu Suriye komitesi Şam’da
13:02 Rojin Kabaiş dosyasındaki çelişkiler Meclis’e taşındı
12:49 ‘Gazze Zirvesi’ne Netanyahu ve Abbas da katılıyor
12:22 Akademisyen McLaren: Öcalan'ın sözleri bir güvercin gibi denizleri aştı
11:54 Komisyonda bu hafta kadın ve gençlik örgütleri dinlenecek
11:51 Bülent Arınç: Komisyon Öcalan’ı doğrudan dinlemeli
11:07 Asrın Hukuk Bürosu avukatları İmralı’da
11:05 ‘Özgürlük’ mitingine katılanlar: Öcalan’ın manifestosuyla başaracağız
10:54 DEM Parti: Faşist söylemlerle kadın siyasetçilerin hedef alınması tesadüf değil
10:35 Temelli: Komisyon bir an önce Abdullah Öcalan ile görüşmeli
10:09 Köln’deki ‘Öcalan’a özgürlük’ mitingi için bir aylık seferberlik
09:40 Gram altın ve ons altın haftaya rekorla başladı
09:14 Meteoroloji'den 16 kent için sarı kodlu uyarı
09:07 Vezan Karabulut: Öcalan'ın özgürlüğü kadınlar için de önemli
09:03 Bağdu katledileli 11 yıl oldu: Dosya yeniden ele alınmalı
09:00 13 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:48 Hamas ve İsrail karşılıklı rehine takasına başladı
12/10/2025
23:21 ABD: İsrailli esirler 24 saat içinde bırakılacak
22:13 Şiddet faili 10 gün sonra tahliye edildi
21:29 Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê'de mazot yasağı nedeniyle elektrik sorunu
21:22 Gazeteci Hakan Tosun'a yönelik saldırıya ilişkin 2 kişi tutuklandı
20:10 DEM Parti Eş Genel Başkanları: Tosun'a yönelik saldırı derhal aydınlatılmalı
19:53 Ankara'da trafik kazası: 1 kişi hayatını kaybetti
19:45 DEM Parti İzmir'de halkları buluşturdu
19:03 Rojin Kabaişin ailesine dayanışma ziyareti
18:13 Uluslararası Af Örgütü, Pexşan Ezîzî için imza kampanyası başlattı
17:38 Barış ve çözüm paneli: Ortak mücadele örmeliyiz
17:33 Taciz failine verilen cezanın bozulmasına karşı açlık grevi başlattı
17:19 İstanbul'da Ekin Kültür ve Sanat açıldı
17:08 Gerok Ma'dan Abdullah Öcalan'ın evinde çocuk atölyesi
17:04 Êlih mitinginden notlar: Halk Önderliğini istiyor
16:10 Miting ardından gençler 'Barışın mimarı İmralı'da' sloganıyla yürüdü
16:01 Efrîn’de iki yurttaş kaçırıldı
16:00 'Rojin Kabaiş'in bedeninde rastlanan DNA'ların sahipleri tespit edilsin'
15:38 Gar Katliamı’nda yaşamını yitirenler anıldı
15:23 Meclis'te bütçe görüşmeleri başlıyor
15:06 'Özgürlük' mitinginde Abdullah Öcalan’ın posteri açıldı
15:05 Çiğdem Kılıçgün Uçar: İmralı kapıları açılmadıkça çözüm yaşam bulmaz
14:51 Êlih mitingine katılanlar: Devlete değil, Öcalan'a güveniyoruz
14:10 Kitap Fuarı'nda 'Kürtçe eserleri sahiplenme' çağrısı
14:04 Kadınlardan “Özgür ve demokratik bir Suriye’ kampanyası
13:36 Afganistan ve Pakistan sınırında çatışma
13:19 İsrail Hamas tünellerini yok etmeye hazırlanıyor
12:46 Qoser’deki yangında ölen çocuk sayısı 2 oldu
12:40 Tunuslu filozofdan Öcalan’ın çağrısına destek
12:38 Meral Danış Beştaş: Öcalan’ın özgürlüğü milyonların talebidir
12:05 ‘Halklar ve İnançlar Konferansı’nın sonuç bildirgesi açıklandı
11:52 Ankara rüşvet soruşturmasında 9 tutuklama
11:36 Wan Büyükşehir Belediyesi Kadın Meclisi toplandı
11:26 Gazeteci Tosun, yol kenarında darp edilmiş halde bulundu
10:58 Havalar soğuyor: 25 kentte kar ve sağanak
10:39 Kürt Dirilişi belgeseli sezon finalini yapıyor
10:30 Gazze zirvesi öncesi üç Katarlı diplomat Mısır’da kazada öldü
10:05 Rojin Kabaiş soruşturması: Savcı ‘cinsel saldırı’ dosyası açmalı
09:40 Pastör Peker: Kanuni düzenlemeler yapılmadan süreç sözde kalır
09:30 Jin dergi ‘Demokratik Entegrasyon’ manşetiyle yayında
09:20 Estukyan: Öcalan insanlığın bir arada yaşamının reçetesini sunuyor
09:05 Wan'da 2 yılda 700 esnaf kepenk indirdi
09:00 12 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:50 Prof. Lemkow: İlk adım Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü olmalı
08:06 Nisêbîn’de Kültür Sanat Festivali başladı
11/10/2025
23:56 Mısır: Gazze zirvesine 20'den fazla ülke katılacak
22:19 Bismil’de halk konseri
22:14 Êlih mitinge hazır: Bu davanın sahibi halk
22:08 Tülay Hatimoğulları Berlin’de: Demokratikleşme ve özgürlük yasaları hayata geçirilmeli
22:01 ABD'nin Mississippi eyaletinde silahlı saldırı