DİYARBAKIR - Diyarbakır’ın Hazro ilçesine bağlı Çitlibahçe (Helhel) köyünde Ermeniler tarafından yapılan çeşme, 200 yıldır kesintisiz akmaya devam ediyor.
Soykırımdan geçirilen ve göç ettirilen Ermenilerden kalma tarihi yapılar varlığını sürdürüyor. Bunlardan biri Diyarbakır’ın Hazro ilçesine bağlı Çitlibahçe (Helhel) köyünde Ermeniler tarafından 1802 yılında yapılan tarihi çeşme. 200 yıldır akmaya devam eden çeşmenin suyundan köylüler hem içiyor, hem de tarlalarını suluyor.
'ÇEŞME ERMENİLER TARAFINDAN YAPILDI'
Çeşme hakkında bildiklerini bize aktaran köylülerden Şahabettin Daşlık (58), "200 yılı aşkındır burada akmaya devam ediyor. Bölgede artış gösteren kuraklık nedeniyle köyümüzdeki tüm nehirler kururken bu çeşmeden sürekli su akmaya devam etti" dedi. Çeşmenin Hicri Takvim'e göre 1217 yılında yapıldığını belirten Daşlık, Miladi Takvim'e göre çeşmenin yapılış yılının 1802 olduğunu aktardı. Büyüklerinin anlattıklarından yola çıkarak bilgi veren Daşlık, “Çeşme köyümüzde yaşayan Ermeniler tarafından yapılmış. 1915 yılında başlayan Ermeni Soykırımı'nda köyümüzde bulunan Ermeniler de katledildi. Köyümüzün arka taraflarından kalan bir vadide hepsi öldürüldü. Çoğunun çocukları soykırımdan kurtarılmaya çalışılsa da şu anda köyde yaşayan tek bir Ermeni yurttaş bile kalmadı” diye belirtti.
‘KURAKLIĞA RAĞMEN AKMAYA DEVAM EDİYOR’
Köylerinde ve civardaki tüm köylerde kuraklık nedeniyle çeşmelerin kuruduğunu ancak 200 yıllık tarihi çeşmeden sürekli soğuk su aktığını söyleyen Daşlık, civardaki tüm köylerin su ihtiyaçlarını bu çeşmeden karşıladıklarını aktardı. Daşlık, "Özellikle sonbaharda coşkun akan bu çeşme köyün tüm su ihtiyacını karşılıyor. Ermenilerden bu çeşme dışında kalan tüm yapılar neredeyse ya tahrip olmuş durumda ya da yok olmuş" diye konuştu.
‘BİZE ONLARDAN KALAN BİR TEK BU ÇEŞME’
1915 tarihi itibari ile başlayan Ermeni Soykırımı ile birlikte katliamlardan kurtulan Ermenilerin de gitmek zorunda kaldıklarına dikkat çeken Daşlık, "Belki Ermeniler katledilmese daha neler yapacaklardı kim bilir. Büyüklerimiz anlatırdı, Ermeniler öldürülmese bizlere zanaatlarını ve kültürlerini öğretecek belki daha farklı koşullarda yaşıyor olacaktık derlerdi. Bize, Sünni ve gayrimüslim halklar olarak gayet huzurlu bir şekilde yaşadıklarını anlatırlardı. Şimdi ise bize onlardan kalan bir tek bu çeşmedir" diye kaydetti.