Aralık 2017’den Eylül 2019’a kadar geçen süreçte doğalgaza konutlarda yüzde 64, büyük sanayi kuruluşlarına yüzde 120 zam yapıldı. Yıl içerisinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) elektrik fiyatına 1 Temmuz itibarıyla yüzde 14.98 zam yaparken, tüm bu zamlara paralel olarak kömür fiyatlarında da önemli bir artış görülüyor. Kışın en çetin geçtiği kentlerin başında gelen Van'da, halk yapılan zamlardan sonra hayatın daha da zorlaştığını ve artık faturaları ödeyemez hale geldiklerini dile getirdi. 

 

'ESKİDEN KUYRUKLAR VARDI’

 

Zamlardan şikayetçi Çetin Tanja, her sabah zam haberleriyle uyandıklarını belirterek, “Bütün vatandaşların hep birlikte buna isyan etmesi gerekiyor. Bu zamlara karşı insanların ses çıkarması gerekiyor yoksa bu zamlar baş edilecek gibi değil. Bu devletin yetkilileri insanların nasıl bir kış geçireceğini düşünsün. Biz şimdiden kışı nasıl atlatacağımızı düşünüyoruz. Vatandaş sürekli kışı mı düşünecek? Kış mevsiminde yalnızca bir odayı yakabileceğiz. Bütün odaları ısıtamayacağız çünkü çok pahalı. Mecburen oturduğumuz odayı ve mutfağı yakacağız. Bundan önceki hükümetler döneminde gaz kuyruklara giriyorduk şimdi kuyruk yok ama zam var, pahalılık var. Artık öyle bir hale geldi ki bir ekmek yerine yarısını yemek zorundayız. Tek çaremiz tasarruf yaparak bu kışı atlatmak" dedi.

 

'DOĞALGAZI BOŞVER’

 

İnşaat işçisi Aziz Burcu da işsizlikten kaynaklı kirasını ödeyemediğini belirterek, “Bir iş olsa gidip çalışacağız ama yok. Üstüne üstlük sürekli zam geliyor. Geçen yıl yakıt ödemekte zorlanıyorduk ama bu yıl hiç ödeyemeyeceğiz” diye konuştu.  Mehmet Salih Arvas da “Doğalgazı boş ver karnımızı bile doyuramıyoruz" şeklinde tepkisini dile getirdi. Adaletsizliklere dikkati çeken Arvas, "Biz 10 kişilik bir aileyiz ama tek çalışanımız yok. Bu ailede 5 öğrenci var ve okul masraflarını bile karşılayamıyoruz. Zenginin ekmeği var ama fakirin ekmeği yok. Olan ekmeği de vergiyle elinden alınıyor. Sadece doğalgazdan değil her şeyden mahrum kaldık. Şimdi halkta para olsa faturaları öder, evini ısıtır ama olmayınca yakamaz ve soğukta kalır. Ev ısınmayacağı için çocuklar soğuktan hastalanacak. Bu kez de hastane, ilaç ve diğer masraflar eklenecek. Ne yapacağımızı bilmiyoruz" ifadelerinde bulundu. 

 

‘KIŞIN BATTANİYEYE SARILACAĞIZ’  

 

İsmet Aslan adlı yurttaş da faturayı ödeyecek parayı bile bulamayacaklarını vurgulayarak, “Bu zamlar halka reva mı? Bu yaşadığımız hayat mı? 8 çocuğum var 4'ü okuyor ben ne çalışıyorum ne de gelirim var. Faturaları ödeyemeyeceğimiz için kışı bir battaniyeye sarılı geçireceğiz. Ben bu yaşıma kadar böyle bir hükümet ve böyle ekonomik kriz görmedim. Bütün herkes kendi şahsı için çalışıyor. Parası olan zaten geçiniyor ama fakir olan insanlar ne yapacak?” diye sordu. 

 

'İNSANLAR AÇLIKTAN ÖLÜYOR’

 

Alaattin Sencer adlı yurttaş da geçim sıkıntısını şu sözlerle dile getirdi: “Benim 9 çocuğum var. O çocukların günahı Tayyip Erdoğan’ın boynunadır. Kış geldi bu yıl doğalgaz yakamayacağım. İş olmadığı için bir yıldır çalışmamışım. Eskiden gider inşaatlarda çalışırdık ama şuanda bu da yok. Bunu ben tek söylemiyorum bütün millet aynı dertten mustarip. Adam çıkıp ‘ben uçak alıyorum’ diyor. İnsanlar açlıktan ölüyor ve intihar ediyor ama o uçaktan bahsediyor. Bu kış bu zamlarla oldukça zor geçecek.”

 

'HÜKÜMETİN DEĞİŞMESİ GEREKİYOR'

 

İşsizlik ve yoksulluğa vurgu yapan Mevlüt Bilmez de “Devlet kömür veriyor, verdiği kömür de zaten yanmıyor. Bu kömürü alamayanın da zaten yakacak hiçbir şeyi yok. Belli ki bu yıl kış çok sert geçecek ve halk perişan olacak” derken, Nurettin Savunmak, “Ülkede büyük bir kriz var. Bu krizin sorumlusu da hükümettir. Hükümetin artık değişmesi gerekiyor. Ben 69 yaşındayım bugüne kadar böyle bir kriz görmedim. İnsanlar artık perişan oldu. Şuan param olmadığı için borçla kömür almak istiyorum ama kimse borç vermiyor” diye konuştu.  

 

'YAKACAK TEZEK YOK!'

 

Sadece doğalgaz, kömür ve elektrik değil her şeye büyük zam geldiğini hatırlatan Tahir Kızılkaya da şunları dile getirdi: “Ben 70 yaşındayım sadece bir Bülent Ecevit zamanında kriz vardı, o da bu kadar değildi. Şuan kimse bir şey alamıyor. Van’da 6 ay boyunca kış sürüyor. Biz halk olarak nasıl ısınacağız? Yakacak kömür almak istiyoruz ama kimse borç vermediği için onu da alamadık." 20 yıl muhtarlık yapan Tahir Eraygen de “Eskiden köylerde çiftçi tarım yapardı, ama şimdi yakıt fiyatları çok pahalı ve çiftçi iş yapamıyor. İnsanlar zor geçiniyor, ekin gelmiyor, hayvancılık bitirildi. Eskiden en azından tezek yakıyorduk ama şuanda hayvan olmadığı için onu da yakamıyoruz. Vanlılar kışın ne yapacak bilmiyoruz" dedi. 

 

'NASIL GEÇİRECEĞİZ BİLMİYORUZ'

 

Elektrik, su, doğalgaz ve kömüre gelen zamlara tepki gösteren Bahattin Kaburak da şunları ifade etti: "İnsanlar artık bu zamlardan bıkmış durumda. Biz her şeyin ucuzlamasını beklerken her şeye büyük zamlar yapılıyor. Geçim artık çok zor oldu. Biz 10 kişilik bir aileyiz. Ben elektriği mi, suyu mu, doğalgazı mı ödeyeyim? İnsanlar çoluk çocuğunu bırakıp batı illerine çalışmaya gidiyor ama emeğinin karşılığını bile alamıyor. Şuan bir evin elektriği en az 150 TL geliyor. İnsanlar bu faturaları nasıl ödeyecek?” Orhan Bozkurt ise devletin her yıl 60 torba verdiği yardım kömürünü 40 torbaya belirterek, şunları söyledi: “Biz artık perişan olduk. Tezek yok, kömür yok. Doğalgazı zaten kimse kullanamıyor. Millet gerçekten çok zor durumda. Van'ın kışı oldukça sert geçiyor. Millet ısınamayacak ama ne yapsın idare etmeye çalışacağız. Bu kışı nasıl geçireceğiz biz de bilmiyoruz.” diye konuştu.  

 

MA / Müjdat Can - Dindar Karataş