Yeni rejimin Meclis karnesi: İktidarın torba yasaları geçti, muhalefet susturuldu

img

ANKARA - Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin ilk bir yıllık Meclis pratiğinde, AKP- MHP ittifakının getirdiği torba yasalar transit geçti, muhalefetin verdiği araştırma ve soru önergeleri reddedildi. Bir yılda 14 torba yasa kanunlaştı, muhalefet milletvekilleri hakkında ise 633 fezleke hazırlandı. 

 
Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin 24 Haziran 2018 tarihinde hayata geçirilmesinin ardından yeni rejime uyarlanan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) yasama faaliyeti 18 Temmuz itibariyle tatile girdi. 1 Ekim saat 15.00’te açılacak Meclis’in yeni rejimdeki ilk yıl pratiğinde, sadece AKP- MHP ittifakına çalıştı. 
 
14 TORBA YASA KANUNLAŞTI
 
Meclis Genel Kurul’a getirilen torba yasalar geçtiğimiz yılın en çok tartışılan konularının başında geldi.  27’nci yasama döneminde ikisi gelir vergisi, biri vergi kanunu olmak üzere toplamda 14 tane torba yasa teklifi getirilerek, kanunlaştı. Merkez Bankası’nda düzenlemeler, vergi affı, köprü affı, ÖTV zamlarında düzenlemeler gibi daha çok ekonomik düzenlemeyi içeren bu torba yasa teklifleri, muhalefetin eleştiri konusu oldu. Muhalefetin daha çok “seçim rüşveti”,  “ekonomik krizin itirafı”, “krizin düzenlemesi” olarak şerh düştüğü torba yasa tekliflerinde tüm bu sorunların temelinde muhalefet tarafından “tek adam rejimi” diye nitelendirilen “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi” gösterildi. 
 
‘SARAY’ VE ‘SAVAŞ BÜTÇESİ’ 
 
Meclis’in en yoğun mesai harcadığı dönem 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe görüşmeleri oldu. Ekonomik krizi derinleştirdiği ve daha çok güvenlikçi politikalara yatırım yapıldığı eleştirileriyle tartışmalı ve gergin geçen bütçe görüşmelerinde HDP, 2019 yılı için hazırlanan bütçeye “savaş bütçesi”, CHP ise “saray bütçesi” şeklinde şerh düştü.
 
2 BİN 81 KANUN TEKLİFİ GETİRİLDİ 
 
Geride bırakılan yasama döneminde Meclis’e getirilen kanun teklifi sayısı ise toplamda 2 bin 81. Bu rakam içerisinde 40 kanun teklifi kabul edildi, 57’si gündemde, bin 983 tanesi ise komisyonda. Bedelli askerlik teklifi ile 2018 Temmuz ayında Olağanüstü Hal’i kaldıran ancak muhalefetin “OHAL’i kalıcılaştırdı” diyerek eleştirdiği kanun teklifleri Meclis’te çokça tartışıldı.
 
ARAŞTIRMA ÖNERGELERİ REDDEDİLDİ
 
Toplamda 972 araştırma önergesi veren CHP’nin bu önergelerinden 13’ü kabul edildi, 959 tanesi ise gündeme alındı. HDP’nin verdiği 322 araştırma önergesinden sadece 7’si kabul edildi. İYİ Parti’nin 170 araştırma önergesinden sadece 7’si kabul, 1 ise reddedildi. MHP’nin 77 araştırma önergesinden 9’u kabul edildi, 68’de gündeme alındı. AKP ise verdiği 19 araştırma önergesinin 9’u kabul edildi, 10’u da gündeme alındı.
 
13 BİN 488 SORU ÖNERGESİ
 
Buna göre, 27 Yasama Dönemi’nin başladığı 7 Temmuz 2018 tarihinden 10 Temmuz 2019’a kadarki 1 yıllık süreçte 13 bin 488 yazılı soru önergesi işleme alındı. CHP 10 bin 63; HDP bin 926; İYİ Parti bin 125 önerge verdi. MHP 300 soru önergesi verirken, Türkiye İşçi Partisi 7, Demokrat Parti 3, bağımsız vekiller de 8 önerge verdi.
 
MUHALEFETİN VERDİĞİ BİN 464 ÖNERGEDEN 27’Sİ KABUL EDİLDİ
 
Muhalefet partilerinin verdiği bin 464 araştırma önergesinden sadece 27’si kabul edildi. Partilerin ortak araştırma önergesiyle, bilişim ve teknolojilerinin bağımlığının etkilerinin incelenmesi, tıbbi ve aromatik bitkilerin korunması, down sendromu, otizm ve diğer gelişim bozukluklarının yaygınlığının tespiti, ALS, SMA hastalarının yaşadığı soruların ve çözümlerinin belirlenmesi ve hayvan haklarının korunması amacıyla 6 komisyon kuruldu. Rabia Naz Vatan başta olmak üzere şüpheli çocuk ölümlerinin araştırılması için ise komisyon kurulması kararı alındı.
 
Buna karşın muhalefetin ekonomik kriz ve yoksulluk, kadın ve çocuğa yönelik şiddet ve cinsel istismar, Kürt sorunun demokratik çözümü gibi konuları içeren soru ve araştırma önergeleri reddedildi, talep edilen komisyonlar kurulmadı.
 
 638 FEZLEKEDEN 430’U HDP’YE
 
Meclis faaliyetleri döneminde AKP, CHP, HDP, İYİ Parti, TİP ve MHP milletvekillerinin de olduğu toplam 638 dokunulmazlık fezlekesi Meclise getirildi. Fezleke rekorunu ise HDP kırdı. 56 HDP’li isim toplamda 430 fezleke hazırlandı. CHP’li 60 milletvekili hakkında toplam 193, İYİ Parti’li 4 milletvekili hakkında 4, AKP’li 3 vekil hakkında 3, MHP’li iki milletvekili hakkında 2 ve TİP milletvekilleri hakkında ise toplamda 5 fezleke hazırlandı. Bir fezleke de bağımsız milletvekili Öztürk Yılmaz’a geldi.
 
265 FEZLEKE KADIN MİLLETVEKİLLERİ HAKKINDA
 
638 fezleke arasında 265 fezleke kadın milletvekillerine geldi. Bunlardan 246’sı HDP’li kadın milletvekilleri, 18’i CHP’li kadın milletvekillerine ve 1’i de MHP’li kadın milletvekiline ait. Kadınlar arasında hakkında en fazla fezleke hazırlanan milletvekili ise 39 fezlekeyle HDP’li Feleknaz Uca oldu.
 
Parti Genel Başkanlarından Kemal Kılıçdaroğlu hakkında 23 fezleke, TİP Genel Başkanı Erkan Baş hakkında 2, HDP Eş Genel Başkanları Pervin Buldan hakkında 20, Sezai Temelli hakkında 7 fezleke hazırlandı. Böylece hakkında en çok fazla fezleke hazırlanan Genel Başkan Kılıçdaroğlu oldu.
 
BEYAZ TÜLBENTLİLER 5 GÜN MECLİS’TEYDİ
 
Yıl boyunca Meclis’te en çok konuşulan konular ise Türkiye’nin içine girdiği ekonomik kriz, Cumhurbaşkanlığı sistemi, PKK Lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin kaldırılması talebiyle başlatılan açlık grevi eylemleri oldu. HDP’nin tüm milletvekilleri açlık grevlerinin devam ettiği süre boyunca kürsüde 200 gün boyunca eylemde olan DTK Eş Başkanı Leyla Güven ve cezaevlerindeki açlık grevlerine dikkat çekerek, tecridin kaldırılması çağrısını yaptı. HDP’liler Meclis’te açlık grevlerine dikkat çekmek için oturma ve açlık grevi eylemi gerçekleştirdi. Cezaevinde açlık grevinde bulunan yakınları için Meclis’te oturma eylemi başlatan Beyaz tülbentlilerin 5 günlük eylemi de Meclis’e damgasını vurdu.
 
SİSTEM TARTIŞMALARI
 
Muhalefetin kuvvetler ayrılığını ortadan kaldırdığı, Meclis’i işlevsizleştirdiği, “ tek adam rejimi” gibi odak konular üzerinden eleştirdiği yeni sistem, 23 Haziran seçimleri sonrası Meclis’te en çok tartışılan konular arasında yerini aldı. Özellikle yerel seçimler sonrası, CHP’nin güçlendirilmiş parlamento ve HDP’nin köklü değişiklikler yapılması gerektiği yönüne çağrıda bulunurken, AKP ise yeni dönemde revizyon gündemiyle sistemle ilgili tartışmaları gündemine aldı.
 
YARGI REFORMU
 
Kamuoyunda yoğun beklentiye neden olan Yargı Reformu ise siyasi iktidarın vaat ettiği gibi Meclis’e getirilmedi. Yargı Reformu, muhalefetin, TMK, CMK gibi kanunlarda belli başlı düzenlemeler yapılması gerektiği yönünde öneri ve eleştirilerde bulunarak son günlerde Genel Kurul’da en çok gündemine aldığı konular arasındaydı. 
 
MA / Diren Yurtsever 
 
 

Diğer başlıklar

20:53 Akdeniz’de kasıtlı çıkarıldığı belirtilen yangınlarda artış
20:47 HDP'nin eski MYK üyelerinin ‘Ermeni Soykırımı’ açıklamasından yargılandığı davada karar çıktı
20:20 Şenyaşar ailesinin eylemine DEM Partili kadınlar ve avukatlardan ziyaret
19:46 YSK’den ‘iftar’ kararı: Sayım aralıksız yapılacak
19:34 Bakırköy Cezaevi önünde gözaltına alınanlar serbest bırakıldı
19:27 Nijerya'da 3 ayda 202 kişi menenjitten hayatını kaybetti
18:02 Bakırköy Cezaevi’nde tutsaklar görüş sonrası darp edildi
17:50 Genç: Erdoğan Kürt sorununda çözüme yönelmez
17:23 DEM Parti’den bir ilk: Engelliler için yeni bir yaşam mümkün standı
17:16 DBB’ye ait malzemeler askeriye ve emniyet tarafından taşınıyor
16:59 Yargıtay, Ata ve Mızrak davasında polislerin beraatını onadı
16:49 DEM Parti seçim çalışmalarına hız verdi
16:46 MB rezervleri bir haftada 4 milyar 53 milyon dolar azaldı
16:39 DEM Parti: AKP’liler Belçika’daki ırkçı saldırının sözcülüğünü yapıyor
16:30 Hatimoğulları: Savaş için kapı kapı dolaşacağınıza barış için İmralı kapısını açın | YENİLENDİ
16:21 Adalet Nöbeti’nden ‘İmralı kapısını açın’ çağrısı
16:07 Zana Bedlîslilere seslendi: Sandıklarınıza sahip çıkın
16:07 DEM Parti: Antalya'da adaylarımızı geri çekmiyoruz, oylar DEM'e
16:01 Temelli Colemêrg'de: Bu faşist iktidarı yıkacak olan sizin iradenizdir
16:00 Hatice Yıldız’ın tutukluluğu Bakırköy cezaevi önünde protesto edildi
15:47 Roboskî’yle yüzleşme olmadan demokrasi mümkün değil
15:34 Meleyî aşireti DEM Parti’ye desteğini açıkladı
15:17 Bakırhan: Halk onuruna ve iradesine sahip çıkacak
15:15 Pontoslu yazar Haralambidis yaşamını yitirdi
15:05 Êlih kayyımı AKP adayı için 53 milyona koli hazırlattı
15:01 Amed’de okul temizliği yaptırılan 15 öğrenci zehirlendi
14:55 Tutsaklardan siyasi partilere mektup: Açlık grevleri konusunda rol üstlenin
14:37 Mart ayı katliamlarıyla yüzleşme çağrısı
14:18 Okullar 1 Nisan'da tatil
14:16 Bayındır Bazîd’den seslendi: 1 Nisan’da başarımızı birlikte kutlayalım
14:01 Yargıtay Başkanı onuncu turda da seçilemedi
13:08 Açlık Grevi İzleme Koordinasyonu: Tutsakların talepleri karşılanmalı
12:55 DEM Parti’den 3 merkezde miting
12:48 Mûş'ta vali, kaymakam ve komutandan seçim çalışması
12:22 Esenyurt'ta 5 katlı binada yangın çıktı
12:21 Kütahya ve İstanbul’da erkek şiddeti
11:57 AKP'li belediyenin taş ocağına 'ÇED gerekli değil' kararı
11:42 ÖHD’den iki bakanlığa başvuru: Sağlık hakkı ihlaline sebep olan uygulamalar son bulsun
11:33 Abdullah Öcalan’ın avukatlarından yeni görüşme başvurusu
11:06 Zafer işareti gerekçesiyle seçim görevi iptal edildi
10:42 Kantinden para ile satın aldıkları eşyalara el konuldu
10:41 Agrobay işçileri ilk kazanımlarını elde etti
10:29 Cisim patlaması raporu: Dayan ailesi mağdur edildi
10:23 Ertak: Şirnex'te 2004 ruhuyla sandık başına gidelim
09:37 DEM Parti'ye destek yürüyüşü
09:13 Gazeteci Ahmet’in akıbetine dair 156 gündür açıklama yok
09:12 Tutsaklar 123 gündür açlık grevinde
09:11 DEM Parti Cihanbeyli için seferber
09:09 Xinûs eşbaşkan adayları: Herkese eşit hizmet vereceğiz
09:08 Abdullah Öcalan'ın avukatı: CPT güven veren bir kurum olmaktan çıktı
09:07 Wêranşar DEM'den yana
09:06 Ebexliler 2019’un hesabını soracak!
09:04 'Taşıma' hilesine karşı binlerce hareketli seçmen başvurusu
09:02 Tutsak yakınlarından hukuksuzluğa karşı dayanışma çağrısı
09:01 Tuncel: Sandığa gidelim, gasp edileni geri alalım
09:01 28 MART 2024 GÜNDEMİ
08:51 Ahlat T Tipi’nde provakatif saldırı
08:42 Beyaz Saray’dan İsrail’i görüşmeye ikna çabaları
27/03/2024
23:59 Riha’da kitlesel halk buluşmaları: Halka hizmet DEM Parti ile gelecek
23:56 Halk buluşması mitinge dönüştü: Hiçbir kuvvet Êlih’in kafasını karıştıramaz
23:22 Riha’da gözaltına alınan 7 kişi serbest bırakıldı
21:41 Barikat Riha’dan DEM Parti’ye destek yürüyüşü
21:34 Agirî ve Wan'da gençlik şöleninde tecrit vurgusu
21:08 Serüven Kültür Dünya Tiyatro Günü’nde sokakta
20:53 Memurlar AKP çalışmalarına götürülüyor
20:36 Mêrdîn adayları sahada: Sesimiz sandıklardan güçlü çıkmalı
20:30 Tiyatro oyuncularından DEM Parti’ye destek
20:22 Haber Sen: TRT anayasal suç işliyor
20:05 Zana: İmralı kapıları açılsın
19:47 Emine Şenyaşar’ı ziyaret etmek isteyen EMEP’lilere engel
19:43 İzmir'de kadın katliamları protestosu: Örgütlenelim
19:38 Colemêrg’teki final mitingine kitlesel yürüyüşle çağrı yapıldı
19:15 İstanbul’da çok sayıda gözaltı
19:09 KHK eylemi 287’nci haftasında
18:54 Sêrt’te silahlı kavga: 4’ü ağır 8 yaralı
18:28 Bodrum’da kadınlar çocuk istismarını protesto etti
18:04 Erdoğan Êlih’de Ankara ve İstanbul için oy istedi
17:57 İHD Ankara Şube Ekoloji Komisyonu Yıllık Ekoloji Raporu’nu açıkladı
17:02 Türkdoğan TİHV ve İHD’yi ziyaret etti
16:51 DEM Partili adaylar: Adana için yeni bir tarih yazma vakti geldi
16:49 DEM Parti seçim çalışmasında: 1 Nisan'da zaferi kutlayacağız
16:47 Zana'dan Adalet Nöbeti'ne ziyaret: Annelerin mücadelesi olmasa dilimiz yok olurdu
16:38 Eğitim Sen: Cumhur İttifakı adayları okullarda propaganda yapıyor
16:22 Erdoğan Amed'de: Bu kardeşinize yüzde 28,5 oy çıkmışsa durup düşünmemiz lazım
15:50 Hatimoğulları'ndan Erdoğan'a: Çık sen kendini ıspatla
15:47 Emekliler: Sandıkta hesap soracağız
15:40 ÖHD, Marmara Bölgesindeki cezaeevlerine dair raporunu paylaştı
15:37 Hareketli seçmenler Muğla'dan yola çıktı
15:15 Mahkeme kararı verdi: Devletin öğrencilere yemek sağlama yükümlülüğü yoktur
15:12 Trabzon’da göçük: 3 işçi yaşamını yitirdi
15:10 Uçar: Bu seçim Şêx Seîd'e hakaret edenler ile Şêx Seîd'in torunları arasında
14:49 Belediyeden 'Yardıma muhtaç' kuyumcuya 70 bin TL yardım!
14:43 Cezaevinde rahatsızlanınca hastaneye kaldırıldı
14:30 Bayındır Qereyazî’de: Bu seçim, Kürtlerin dili, kimliği için referandumdur
14:20 DEM Parti'den Elkê'de sandık güvenliği eğitimi
14:18 Türkiyeli yetkili: Rusya saldırganlarını tutuklama talebi yoktu
13:49 Hrant Dink davası sanığı: İstihbaratı cinayetten bir gün sonra almış gibi rapor düzenledik!
13:44 Çewlig'de miting
13:40 Akkuyu'da maaşlarını alamayan işçiler iş bıraktı
13:28 Öğrenciler Erdoğan’ın mitingine taşındı
13:16 Baro ve STÖ’lerden CPT’ye İmralı çağrısı: Çözüm için adım atın
12:54 Açlık grevinde olan 5 tutsağa hücre cezası
12:37 Licik bilirkişi raporu: Zehirli kimyasalın Fırat’a taşınma riski var
12:18 Yargıtay Başkanı 6'ncı turda da seçilemedi
12:02 YNK: Kerkük'te Türkmen Cephesi ile anlaşan KDP ulusal değerleri sattı
11:35 Bakırhan: Üçüncü yol ağacının altında birleşelim
11:13 Yaşlı nüfus 5 yılda bir buçuk milyon arttı
11:00 Sınırdaki saldırılarda 10 kolber yaralandı
10:28 Roboskîliler: AKP'ye giden her oy üstümüze bomba olarak yağacak
10:27 Şirnex ve Riha'da ev baskınları
09:52 Hezro kırsalında askeri operasyon ve abluka
09:23 HRW ve Yurttaşlık Derneği: Depremle ilgili yetkililerin soruşturulmasına izin verilmeli
09:10 Gazeteci Ahmet’ten 155 gündür haber yok
09:09 Açlık grevi eylemi 122'nci gününde
09:08 'Bize ulaşan herkesi sandığa taşıyacağız'
09:07 Kayyım kadın merkezini yıllık bin 500 TL'ye kiraya verdi
09:06 AKP'liler ‘oy verme’ sözü karşılığında rüşvet dağıtıyor
09:04 Eşbaşkan adaylarından 'sandığa sahip çık' çağrısı
09:04 DAİŞ saldırıları: 2015 öncesi konumuna dönmek istiyor
09:03 Ege'den binlerce kişi kayyımları göndermeye gidiyor!
09:02 Hak savunucuları: Yıldız'ın tutuklanması insan hakkı ihlalidir
09:02 Kuzey ve Doğu Suriye'de yerel yönetim
09:01 Ayşe Gökkan: Merhamet dilemiyor, ataerkil yargıya baş eğmiyoruz
09:00 Dilovası’nda seçmenler değişim için sandığa gidecek
09:00 27 MART 2024 GÜNDEMİ
26/03/2024
23:59 Zana: Kürt halkı baskılara karşı boyun eğmedi, eğmeyecek
23:52 30 yıl sonra 'Bijî berxwedana zindanan' sloganıyla karşılandı
23:02 WHO: Dêrazor’daki saldırıda bir çalışanımız yaşamını yitirdi
22:50 Mêrdîn’de kayıp gencin cesedi suda bulundu
22:35 Hezex’te coşkulu halk şöleni
22:06 Mêrdîn’de çalışmalarını hızlandıran adaylardan ilçe ve köy ziyaretleri
21:18 Kerboran’da yurttaşlardan AKP’li belediyeye tepki
20:54 Agrobay işçileri: Emeğimiz ve alınterimizi istiyoruz
20:45 Uçar: Atacağımız her adım herkesin geleceğini belirleyecek
20:15 Emine Şenyaşar’ın Adalet Nöbeti 62’nci gününde
20:07 Akademisyen Sirman serbest bırakıldı
19:25 Xana Axpar'da husumetli aileler barıştırıldı
19:00 AKP’nin Amed adayları oy karşılığında BİM kartı dağıtıyor
18:19 Ankara’da bir öğrenci yaşamına son verdi
17:51 DEM Parti'den Silopiya’da konvoy ile mitinge çağrı
17:42 ‘DEM Riha’ya, Riha DEM Parti’ye çok yakışacak’
16:21 Zana: Belediyeler zihinlerin temizlenmesi için önemli bir yer
16:15 Keskin ve Yarkın hakkında ceza istemi
16:05 Adalet Nöbeti’nde mücadele vurgusu
15:52 Colemêrg'teki polis şiddetine dair soru önergesi
15:32 DEM Parti sahada: İrademizi kayyımlardan geri almaya geliyoruz
15:20 DEM Parti hasta tutsaklar için Meclis araştırması istedi
15:17 Riha’da bir kadını katletme girişimi
14:54 Öğretmenevi’ndeki yolsuzlukla ilgili davada savcı değişikliği!
14:43 Sedyeyle cezaevine götürülen Yıldız için AYM'ye başvuru