İSTANBUL - İstanbul’da düzenlenecek ve 2 gün sürecek olan “Uluslararası Barış ve Demokratik Toplum Konferansı”na Bask’tan Güney Afrika’ya, Sinn Fein’den Birleşik Krallığa, Kazakistan’dan Belçika’ya kadar birçok isim katılacak ve birçok deneyim paylaşılacak.  

 

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), 6-7 Aralık’ta İstanbul’da “Uluslararası Barış ve Demokratik Toplum Konferansı” gerçekleştirecek. Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın 27 Şubat 2025’te gerçekleştirdiği Barış ve Demokratik Toplum Süreci, dünya deneyimleriyle birlikte konferansta tartışılacak. 

 

Uluslararası konferansa; Bask’tan Güney Afrika’ya, Sinn Fein’den Birleşik Krallığa, Kazakistan’dan Belçika’ya kadar birçok isin katılacak. İki gün boyunca sürecek konferansta konuşmacıların yanı sıra uluslararası düzeyde katılımcılar ve gazeteciler de yer alacak. İstanbul Cem Karaca Konferans Salonu’nda düzenlenecek konferansın açılış konuşmasını DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları ve bir dönem İmralı Adası’nda tutsak olan Veysi Aktaş yapacak. 

 

İLK OTURUM: TOPLUMSAL BARIŞ PERSPEKTİFLERİ TARTIŞILACAK

 

Konferansın ilk oturumu “Toplumsal Barış Perspektifleri” başlığıyla gerçekleştirilecek.  DEM Parti Amed Milletvekili Cengiz Çandar’ın moderatörlüğünü yapacağı ilk oturumda, DEM Parti İmralı Heyeti Üyesi Avukat Özgür Faik Erol, “Kürt Sorununun Çözümünde ve Toplumsal Barışın İnşasında Abdullah Öcalan'ın Rolü ve Umut Hakkı” başlığında sunum yapacak. “Barışın Toplumsallaştırılması Üzerine” Barcelona Özerk Üniversitesi akademisyeni E. Prof. Louis Lemkow konuşacak. 

 

Louis Lemkow, sosyal eşitsizlikler, toplumsal adalet, barış, çatışma, toplumsal uzlaşı, sosyal değişim, demokratik dönüşüm gibi konularda akademik çalışmalar yürüten uzman akademisyenler arasında yer alıyor. Özellikle, sürece ilişkin daha önce Kürt özgürlük hareketinin attığı adımlar karşısında devletin hala somut adımlar atmamasını eleştirmişti. 

 

“Bir Arada Yaşam Ama Nasıl” başlığını ise siyasetçi Prof. Cihangir İslam ele alacak. Cihangir İslam, toplumsal haklar ve adalet alanında da çalışmalar yürütmüş isimlerden. 

 

TAWAKKOL KARMAN VE DOÇ. DR. ARZU YILMAZ 

 

Hewler Kürdistan Üniversitesi’nde Ortadoğu siyaseti, Kürt sorunu, Kürt kimliği ve Kürt–Türkiye ilişkileri, göç ve toplumsal cinsiyet çalışmaları alanında akademik faaliyet gösteren siyaset bilimci, uluslararası ilişkiler uzmanı Doç. Dr. Arzu Yılmaz, “Türkiye'de Toplumsal Barış ve Kalıcı Bir Çözümün Bölgesel ve Küresel Etkileri” başlığını konuşacak. 

 

NOBEL ÖDÜLLÜ GAZETECİDEN VİDEO MESAJ

 

Nobel Barış Ödülü Sahibi Yemenli Gazeteci Tawakkol Karman, “Barışın İnşasında Kadın Katılımı” başlığı adı altında video mesaj gönderecek. Tawakkol Karman, 2005’te “Women Journalists Without Chains” (Zincirsiz Kadın Gazeteciler / Women Journalists Without Chains – WJWC) adlı örgütün kurucularındandır. Bu örgüt, Yemen’de ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü ve demokratik haklar için çalışmıştır. 2011’de başlayan ve Yemen’de “Arap Baharı”nın Yemen boyutunda halk ayaklanmalarında Tawakkol Karman, başta gençlik ve kadın hareketleri olmak üzere kitlesel sivil itirazların öne çıkan liderlerinden oldu. 2011 yılında, Nobel Barış Ödülü’nü aldı. Ödül, “kadınların güvenliği, kadınların barış süreçlerine tam katılımı ve demokrasi için şiddet içermeyen mücadele” kapsamında verildi.

 

KONFERANSIN İKİNCİ OTURUMU: ÇATIŞMA ÇÖZÜM DENEYİMLERİ

 

“Çatışma Çözümlerinde Deneyimler” başlığında gerçekleşecek ikinci oturumda da “Bask Deneyimi”, “Kuzey İrlanda deneyimi”, "Katalonya-İspanya Müzakeresi: Asimetrik Çatışmalardan Dersler", “Çatışmasızlığın Kalıcılaştırılması ve Barışın Sağlanmasında Uluslararası Katkı Deneyimleri”, “Toplumsal Barışı Cezaevlerine Taşımak: Cezaevi Rejimini Dönüştürmek İçin Nasıl Bir Yol Haritası?” başlıkları konuşulacak. Siyasetçi Gültan Kışanak, ikinci oturumun moderatörlüğünü üstlenecek. 

 

GÜNEY AFRİKA SÜRECİNDEKİ AKTÖR KONFERANSTA OLACAK

 

Apartheid sonrası geçiş döneminde, Güney Afrika’nın yeni anayasasını oluşturma ve demokratik dönüşümü tesis etme sürecinde aktif rol oynayan hukuki ve politik aktör olan Eski Senatör ve Parlamento Anayasa Komitesi Başkanı Mohamed Bhabha, “Barış Hukukunun İnşasında Liderliğin Rolü” başlığında konuşma yapacak. 

 

SİNN FEİN ULUSAL BAŞKANI İRLANDA DENEYİMİNİ AKTARACAK

 

Ulusal kimlik, azınlık – çoğunluk dengesi, siyaset ve kimlik politikaları açısından evrensel bir “ulusal hak mücadelesi temsil” pratiği sergileyen Milletvekili ve Sinn Fein Ulusal Başkanı Declan Kearney “İrlanda Barış Süreci Deneyimi” başlığında kendi deneyimlerini aktaracak.  

Declan Kearney, yıllardır Sinn Féin’in ulusal başkanı (National Chairperson) ve stratejik planlama ekibinin merkezinde yer alan siyasetçilerden biri. Bu nedenle parti içinde barış sürecinin yönetilmesi, silahlı mücadelenin politik alana evrilmesi ve diyalog süreçlerinin kurumsallaştırılması konularında stratejik planlama yapan çekirdek kadro içinde bulunuyor.

 

PEDRO SÁNCHEZ HÜKÜMETİ İLE DİYALOG MASASINI KURUCUSU

 

“Katalonya-İspanya Müzakereleri: Asimetrik Çatışmalardan Dersler” başlığında ise Eski Katalonya Başbakanı Pere Aragonès Garcıa konuşacak. Genç yaşlardan itibaren Katalan bağımsızlık hareketinin siyasi kanadında yer aldı. Pere Aragonès, 2010’ların ortasından itibaren bağımsızlık hamlesinin hem siyasi hem ekonomik strateji ayağının önemli aktörlerinden biri oldu. 2021’de Generalitat Başkanı olduğunda; “diyalog sürecinin baş müzakerecisi oldu. Ayrıca Pere Aragones Pedro Sánchez hükümeti ile diyalog masasını kuran kişidir. Bu masa; siyasi mahkumlar, af yasaları, vergi reformu ve Katalonya’nın geleceği gibi başlıkları kapsıyordu.

 

BASK DENEYİMİ 

 

Bask Parlamentosu Üyesi ve EH Bildu Uluslararası İlişkiler Koordinatörü Igor Zulaıka, “Bask Deneyimi” üzerine konuşacak. “Cezaevlerine Toplumsal Barışı Getirmek: Cezaevi Rejimini Dönüştürmek İçin Bir Yol Haritası” başlığını siyasetçi Azime Işık tartışacak. 

 

NOBEL BARIŞ ÖDÜLÜ BİR İSİM DAHA

 

“Militarizmden Arındırma ve Çatışmaların Etkilerini Ortadan Kaldırma” başlığını Nobel Ödüllü Jody Wıllıams zoom bağlantısı ile ele alacak. Jody Williams, küresel ölçekte kara mayınlarının yasaklanması için yürütülen kampanyanın öncülerindendi. Bu kampanya milyonlarca sivilin yaşamını tehdit eden mayınlara karşı silahsızlanma ile sivil koruma eksenini bir araya getirdi. Jody Williams’ın çabaları, birçok ülke ve devletin mayınlara karşı uluslararası sözleşmeleri imzalamasına ve uluslararası farkındalığın artmasına yol açtı. 1997 yılında Nobel Peace Prize (Nobel Barış Ödülü) aldı. Ödülü, kara mayınlarının yasaklanması ve silahlı çatışma sonrası mağduriyetlerin ortadan kaldırılması için yürüttüğü kapsamlı uluslararası kampanya sayesinde kazandı.

 

İKİNCİ GÜN: ULUS-DEVLETTEN DEMOKRATİK ULUSA

 

Konferansın ikinci gününün ilk oturumda “Ulus-Devletten Demokratik Ulusa” başlığı tartışılacak. DEM Parti Eş Genel Başkan Yardımcısı Ebru Günay’ın moderatörlüğünü yapacağı ilk oturumda, Federe Kürdistan Bölgesi Başkanlık Dilshad Shaba söz alacak. 

 

“Anayasal Vatandaşlık ve Kimlik Tanımları Işığında Yeni Bir Toplumsal Sözleşme” başlığı altında Hukukçu yazar Dr. Orhan Gazi Ertekin konuşacak.  Orhan Gazi Ertekin, Türkiye’de yargı sistemi, hukuk sosyolojisi, adalet politikaları ve devlet-yurttaş ilişkileri üzerine çalışan önemli hukukçulardan ve yazarlardan biri. Aynı zamanda uzun yıllar hâkimlik yapmış isimlerden biri. 

“Demokratik Bir Ulus İnşa Etmede Tarihsel Deneyimlerin Önemi” başlığında ise konuşmayı Mısır’dan Modern ve Çağdaş Tarih Profesörü, Eski Dekan, Damanhour Üniversitesi’den  Prof. Mohamed Refaat yapacak. Uzman tarihçinin, araştırmaları hem Ortadoğu tarihine hem toplumsal dönüşümler, siyaset-tarih ilişkisi gibi konulara dokunuyor. 

 

NORMAN PAECH

 

“Yerel Demokrasinin Merkezileşmeye Karşı Güçlendirilmesi ve Hegemonik İlişkilere Direniş” başlığını Prof. Norman Paech ele alacak. Siyasi kariyerinde, 2005–2009 yılları arasında Die Linke partisinden (eski SPD üyesi) Alman Federal Meclisi’nde milletvekilliği yaptı. Sivil toplum, hukuk ve barış hareketleriyle de iç içe; nükleer silahsızlanma, insan hakları, uluslararası adalet gibi konularda aktivist. Ortadoğu, Filistin–İsrail meselesi, Kürt sorunu gibi hassas konularda da görüşlerini sıkça kamuoyuna aktarmıştır; örneğin Kürtlerin self-determination hakkını savunmuş ve Kürdistan bağımsızlığı girişimlerine destek veren akademisyen/aktivistlerden biri olarak tanınıyor. Nükleer silahların uluslararası hukuk temelinde yasaklanması ve kaldırılması için çalışan en önemli hukukçu ağlarından biri olan International Association of Lawyers against Nuclear Arms (IALANA), International Physicians for the Prevention of Nuclear War (IPPNW) gibi uluslararası oluşumlarda yer alıyor. 

 

NÜKLEER KARŞITI HUKUKÇU DA KONFERANSTA

 

Belçika’dan Milletvekili Georges Dallemagne, “Çatışmasızlığın Sürdürülmesi ve Barışın İnşasına Uluslararası Katkılar” başlığında sunum yapacak. Georges Dallemagne, senelerce hem “insan hakları-yardım” hem “politik temsil- karar alma” alanında bulunmuş nadir figürlerden. Bu özellik, onu göç, azınlık hakları, kriz bölgeleri ve uluslararası adalet gibi konularda habercilik ya da analiz çalışması yapmak isteyenler için önemli bir kaynak. 

 

“Hakikat, Barış Dili ve Söylem İçin Basın Özgürlüğü” başlığında gazeteci yazar Nadire Mater konuşacak. Nadire Mater, insan hakları gazeteciliği, savaş, militarizm, toplumsal travmalar, fail-devlet ilişkisi ve bellek çalışmaları üzerine yaptığı üretimlerle tanınan, uluslararası alanda da etkili bir gazeteci-yazardır. 

 

MARKSİST FİLOZOF JOHN HOLLOWAY

 

Konferansın “Özgürlük, Barış ve Gelecek Perspektifleri” adlı ikinci oturumunun ise moderatörlüğünü insan hakları savunucusu Eren Keskin gerçekleştirecek. İrlandalı Marksist avukat, Sosyolog ve Filozof John Holloway, “Karanlık İçinde Parlayan bir Işık” başlığını ele alacak. John Holloway, İrlanda kökenli, Meksika’da yaşayan bir sosyolog, filozof ve politik teorisyen. Kapitalizm karşıtı mücadele, toplumsal hareketler, devlet teorisi, yatay örgütlenme ve özyönetim üzerine yaptığı çalışmalarla uluslararası alanda tanınır. John Holloway hem siyaset sosyolojisi hem de çağdaş radikal düşünce alanının en etkili isimlerinden biridir. Özellikle devleti ele geçirmeden dünyayı değiştirme fikriyle bilinir ve dünya çapında toplumsal hareketler üzerinde ciddi etkisi vardır.

 

FAŞİZM KARŞITI İTALYAN PARLAMENTER

 

İtalyan Parlamentosu İnsan Hakları Komitesi Başkanı Laura Boldrini, “Avrupa’nın Kürt Sorununa Yönelik Algısının Dönüşümü: Bireysel Haklardan, Özgürlük ve Barış Zemininde Kolektif Haklara” başlığı altında konuşacak. Laura Boldrini, İtalya’da kadın hakları, göçmen hakları, mülteciler, ifade özgürlüğü ve faşizm karşıtı mücadele denilince akla gelen en önemli siyasetçilerden ve aktivistlerden biri. Hem İtalya içinde hem uluslararası alanda etkili bir aktördür. Kadın cinayetleri ve erkek şiddetine karşı kapsamlı yasaların savunucusu. Parlamento içinde cinsiyet temsili ve eşitlik politikalarını destekleyen öncülerden biri. İtalya’da Mussolini dönemi sembollerinin yeniden normalleştirilmesine karşı çok sert tavır alıyor. Sosyal medyada nefret söylemine karşı ulusal kampanyalar yürütüyor.

 

NOBEL ÖDÜLÜ SAHİBİ SHİRİN EBADİ

 

“Öcalan'ın Manifestosu: Barış ve Demokratik Toplum Perspektifi” başlığını ise Demokratik Modernite editörü, gazeteci yazar Haydar Ergül ele alacak. Son olarak ise Nobel Ödülü Sahibi Shirin Ebadi’nin video mesajı paylaşılacak. Shirin Ebadi’nin, İran’ın en etkili insan hakları savunucularından, dünyanın ise kadın özgürlüğü mücadelesindeki öncü hukukçularından biridir. 1975’te ülkesinin ilk kadın yargıçlarından biri olarak göreve başlayan Shirin Ebadi’nin, 1979 Devrimi sonrası kadınların yargıçlık yapmasının yasaklanmasıyla görevinden uzaklaştırıldı; ancak bu baskı onu geri adım attırmak yerine daha kararlı bir insan hakları mücadelesine yöneltti. Kadınlar, çocuklar, siyasi tutuklular ve etnik-dini azınlıklar için yürüttüğü hukuk savaşı onu uluslararası bir vicdan sesi haline getirdi. 

 

2003’te Nobel Barış Ödülü’ne layık görülen ilk Müslüman kadın olan Shirin Ebadi, İran’daki baskılar nedeniyle yıllarca tehdit edildi, ofisi basıldı, ailesi hedef alındı ve sonunda sürgünde yaşamaya başladı. Buna rağmen dünyanın dört bir yanında adalet, demokrasi ve kadın özgürlüğü için söz söylemeye devam eden Shirin Ebadi’nin, hem Ortadoğu’nun hem de küresel insan hakları hareketinin en direngen ve ilham verici figürlerinden biri olarak kabul ediliyor.

 

Oturumların sona ermesiyle birlikte, bir kapanış forumu gerçekleştirilecek. Burada iki günlük konferansın “Ortak Barış Bildirgesi” açıklanacak.