Afganistan kadınlar için cezaevine dönüştü

  • kadın
  • 09:07 15 Ağustos 2024
  • |
HABER MERKEZİ - Taliban yönetimindeki Afganistan, kadınlar ve çocuklar için açık bir cezaevine dönüştü. Sağlıktan eğitime, spordan eğlenceye her alanda hakları kısıtlanan kadınlar, dayanışmayla kendilerine alternatif alanlar yaratıyor.  
 
ABD'nin 15 Ağustos 2021’de askerlerini geri çekmesi sonrası Afganistan'daki yönetim Taliban'a geçti. Taliban yönetimi sonrası ülkedeki kriz ve kaos daha da büyüdü. Tüm hak ve özgürlükler bir bir askıya alındı. Taliban yönetimi, özellikle kadın ve çocukların yaşam alanlarını yok etti. Kadınların tek başına sokağa çıkması ve okula gitmesi yasaklandı, “Kadın Bakanlığı" kapatıldı ve yerine “Fazileti Teşvik ve Ahlaksızlığı Önleme Bakanlığı” kuruldu. Ayrıca eğitimden sağlığa kadar birçok alanda kadınların hakları kısıtlandı. Çocuklar ise ya işçileştirildi ya da Taliban'ın askerleri haline getirildi. 
 
'HAPİSHANEYE DÖNÜŞTÜ' 
 
3 yıllık süreci değerlendiren Kabil-Afganistan Devrimci Kadın Birliği (RAWA) üyesi Shazia Shekib (güvenlik gerekçesiyle ismi değiştirildi), Taliban sonrası kadın haklarının daha da geriye gittiğini söyledi. Shekib, eğitim hakkının gasp edilmesinin yanı sıra birçok kadının işsiz kaldığını, eğlence ve spor alanlarını kadınlara yasaklandığını aktardı. Shekib, "Kadınlar evlerine hapsedilmiş durumda ve yanlarında bir erkek vasi olmadan dolaşmalarına izin verilmiyor. Afganistan kadınlar için bir hapishaneye dönüşmüş durumda" diye kaydetti. 
 
Yasaklara karşı çıkan kadınların şiddete maruz kalarak, tutuklandığına dikkati çeken Shekib, "Çok sayıda kadın öldürüldü ve cansız bedenleri yol kenarlarında terk edilmiş halde bulundu. Taliban, kadınları en değersiz varlıklar olarak görmekte. Her gün onlarca kadın Taliban yetkililerine götürülüyor. Erkek vasilerinden onlar için başörtüsü satın almaları isteniyor. Başörtüsü takmadan evlerinden çıkmayacaklarını taahhüt etmeleri isteniyor" şeklinde konuştu. 
 
Shekib, tüm baskılara rağmen kadınların Taliban yönetimine dönük ciddi bir tepkisi olduğuna işaret ederek, "Kadınlar, bu kadar kadın düşmanı ve cani bir grubu asla tanımayacak. Afgan kadınları bu geri kalmış ve acımasız gruba karşı derin bir kin besliyor ve yaşadıkları sürece onların hüküm sürmesine asla izin vermeyecekler" vurgusu yaptı. 
 
ÇOCUKLAR VE SAĞLIĞA ERİŞİMDE SON DURUM 
 
Son 3 yılda ülkede ekonomik krizin derinleştiğine dikkati çeken Shekib, bu durumdan etkilenenlerin başında ise çocukların geldiğini kaydetti. Shekib, "İşsizlik ve yoksulluğun artmasıyla birlikte ilk kurbanlar çocuklar oldu. Gıda ve temiz içme su sıkıntısı çekiyorlar. Yetersiz besleniyorlar. Bunlar çeşitli hastalıklara neden oluyor. Sağlık sektöründe, uzman doktor sıkıntısıyla karşı karşıyayız. Birçok deneyimli uzman ülkeyi terk etti. Afganistan'a ithal edilen ilaçların kalitesi düşük ve çoğu insanın karşılayamayacağı yüksek fiyatlarla satılıyor" şeklinde konuştu. 
 
İŞSİZLİK VE YOKSULLUK
 
Azınlıkların da ciddi sorunlar yaşadığını söyleyen Shekib, "Hindu azınlık Taliban'ın yönetimi ele geçirdiği ilk aylarda ülkeden kaçtı. Hazara azınlığı her gün tutuklamalar, bombalamalar ve intihar saldırılarıyla karşı karşıya kalmakta. Sürekli korku içinde yaşıyorlar. Pek çok insan da Taliban'ın ortadan kalkacağı umuduyla ülkede kalmaya devam ediyor. İşsizlik ve yoksulluk insanları umutsuzluğa sürüklüyor. Sabahtan akşama kadar bir parça ekmek peşinde dolaşıyorlar" ifadelerini kullandı. 
 
HALKLARA ÇAĞRI
 
Shekib, şöyle devam etti: "Taliban'ın yönetimi ele geçirdiği ilk günlerde çok sayıda insan ülkeden kaçtı. Birçoğu kaçma girişimi sırasında hayatını kaybetti. Kaçmak sorunları çözmüyor. Dünya halklarını Afganistan halkının yanında durmaya, kendi ülkelerinin savaş çığırtkanı politikalarını kınamaya ve Taliban hükümetinin tanınmasını engellemeye çağırıyoruz."
 
AİSHA: KADINLAR DİRENİYOR
 
Mor Cumartesiler Hareketi’nin Basın Sorumlusu Aisha (güvenlik gerekçesiyle ismi değiştirildi) ise, Taliban sonrası kadınların 20 yıllık direnişleri sonucu elde ettikleri kazanımların bir bir hedef alındığını söyledi. Aisha, yasaklara işaret ederek, "Birçok üniversite ve kız okulu kapatıldı. Kadınların çoğu sektörde çalışması büyük ölçüde yasaklandı. Bazı kadınların sağlık gibi belirli alanlarda çalışmasına hala izin verilse de, genel istihdam fırsatları büyük ölçüde azaldı. Kadınlar sağlığa erişim konusunda büyük sorunlar yaşıyor. Kadın yoksulluğa itilmiş, mali bağımsızlıklarını ve ailelerini geçindirme imkanlarını kaybetti. Aile içi şiddet ve zorla evlendirmeye karşı yasalar zayıflatılmış. Kadınların hukuki hakları çok kısıtlandı. Çocuklar ve kadınlar şiddet tehdidi altında" şeklinde konuştu. 
 
'İKİNCİ AFGANİSTAN' MÜCADELESİ
 
Kadınların yasak ve engellemelere rağmen direndiğini ve kendilerine alanlar yaratmaya çalıştığını söyleyen Aisha, kadınların "ikinci bir Afganistan kurduklarını" söyledi. Aisha, "Toplum Taliban’a teslim olmak istemiyor, bu yüzden farklı şekillerde direniyorlar. Sokaklardaki eylemler çok tehlikeli olsa da yapılıyor. Bunlar küçük olsalar da bir baş kaldırma eylemleridir ve değerli meydan okumalardır. Kadınlar için yer altı eğitim kursları ve okulları açıldı. Kadın ve kız çocukları burada eğitim görmeye devam ediyor. Kadınlar, direnişlerini şiir, yazı ve sanat yoluyla ifade ediyor. Kadınlar gizlice çalışmaya devam ediyor. Evlerinde terzilik veya bodrum katlarında küçük işletmeler kuruyor" bilgilerini paylaştı. 
 
Aisha, kadınlar arasındaki dayanışmanın öne çıktığına işaret ederek, "Kadınlar birbirlerine duygusal ve finansal destek sağlamakta. Kaynakları paylaşmakta. Baskıcı koşullara direnmeye yardımcı olacak ağlar oluşturmakta. Kadınlar ayrıca geleneksel kıyafet, müzik ve hikaye anlatıcılığıyla geleneklerini koruyor. Bu bir kültürel direniş biçimidir. Komşular, akrabalar ve arkadaşlar gıda, para veya bilgi gibi kaynakları paylaşmak için sık sık bir araya geliyor. 
 
DAYANIŞMA AĞI 
 
Bazı aileler, Taliban'ın kontrolünün daha az sıkı olabileceği veya aile ağlarına ve tarımsal fırsatlara daha iyi erişebilecekleri şehirlerden kırsal alanlara taşındı. Kırsal yaşam zor olabilir, ancak bazıları için daha fazla güvenlik ve kendi kendine yeterlilik sunmaktadır. Açık protestolar tehlikeli olsa da, pek çok Afgan küçük direniş eylemlerine katılmaktadır. Bu, kadınların zorunlu olandan biraz daha az kısıtlayıcı kıyafetler giymesini, insanların sessizce haber ve bilgi yaymasını veya yeraltı ekonomik faaliyetlerine katılmasını içerebiliyor.” 
 
Taliban’ın bütün toplum için tehdit olduğunu vurgulayan Aisha, “Taliban yönetimi altındaki ekonomik zorluklar, birçok çocuğu genellikle tehlikeli koşullarda çalışmaya zorluyor. Buna ek olarak, Taliban'ın çocukları askeri amaçlarla silah altına aldığı, onları şiddete ve travmaya maruz bıraktığı biliyoruz” dedi. 
 
MA / Berivan Kutlu

Diğer başlıklar

14/06/2025
23:41 İran’dan İsrail’e yeni füze saldırıları
23:13 İran: 10 İsrail savaş uçağını düşürdük
23:10 İsrail'den İran'ın 6 kentine saldırı
23:06 Tetwan’da 16 gün sürecek olan festivalin tanıtımı yapıldı
22:35 İngiltere’den Ortadoğu’ya askeri takviye kararı
22:29 İsrail'de OHAL uzatıldı
22:26 Erdoğan, Trump ile telefonda görüştü
22:21 Mezopotamya Vakfı, kongresini gerçekleştirdi
22:12 Suriye'de Mürşidi gençlerin katledilmesine karşı binlerce kişi alanlara çıktı
22:07 Qaîm Sınır Kapısı yeniden açıldı
21:07 İsrail, İran'da gaz sahasını hedef aldı
21:02 Xelfelî’de Kitap Günleri 3’üncü gününde
20:58 İran, İsrail'e ait 3 İHA'nın düşürüldüğünü duyurdu
20:10 Ma Music Günleri 3’üncü gününde: Çocukları müziksiz bırakmayacağız
19:59 Depremin 28’inci ayında adalet çağrısı
19:45 Şirnex’te yüzlerce kişi çocuklar için yürüdü
19:32 Erdoğan, Pezeşkiyan ile telefonda görüştü
19:26 ABD-İran görüşmesi iptal edildi
19:19 Önder'in anısına uçurtma şenliği
19:15 Ankara’da engelliler hakları için yürüdü
19:07 Wan'da Kaytan ve Altun için anma
18:54 Zelenskiy: Ortadoğu'da gerilim tırmandığında İsrail'e yardım artıyor
18:23 Ekinci’nin taziyesine kitlesel ziyaret
18:17 Aleviler Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı’nı tartıştı
17:52 Amed’de uyuşturucuya karşı yürüyüş: Tedbir almak zorundayız
17:39 MGK'den Gazeteci Perihan Erkılınç için dayanışma çağrısı
17:22 Xana Axpar’da traktörün altında kalan işçi yaşamını yitirdi
17:22 Sağlık Çalıştayı: Kadının öz bilgisine kulak verilmeli
17:01 ‘Köye dönüş haktır engeller kaldırılsın’
16:59 Kürt siyasi parti ziyaretlerinde Kürtlerin birliği ön plan çıktı
16:38 Adana'da 'Direnişten Geleceğe 15-16 Haziran' Sergisi
16:28 Kıbrıs paneli: Adada barışçıl bir gelecek nasıl mümkün olabilir?
16:19 DBP: Cinsel istismarla ahlaki politik toplum değerleri hedef alınıyor
15:53 PJAK’dan İran açıklaması: Özgürlük halkın demokratik mücadelesindedir
15:23 İsrail’in saldırıları sürüyor: 3 bilim insanı öldürüldü
15:18 İHD Wan’da ve İzmir'de kongreye gitti: Öcalan’ın çağrısını sahiplenelim
15:16 Hayati tehlikesi bulunan tutsaklara özgürlük çağrısı
15:11 3 kentte Altun ve Kaytan anması
14:50 Zeyrek'in ölümüne dair 3 tutuklama
14:47 Bayındır: Saldırgan tutumdan vazgeçilmeli
14:31 İzmir ve Aydın'da orman yangını
14:03 Tutsak kadınlara dayanışma kartları
13:49 KHK eylemi: Ülkeye barış gelmeli
13:38 TTB’den 'savaşı durdurun' çağrısı
13:20 Kayıp yakınlarından yüzleşme çağrısı
13:02 Tahliyesi 5 kez ertelenen İşçi tahliye oldu
12:28 Şenyaşarlar anması: Barış için adım atılmalı
12:27 Cumartesi Anneleri 1055'inci haftada Nurettin Çur'un akıbetini sordu
12:21 İsrail'in Tebriz'e saldırısında 2 komutan öldürüldü
11:58 Bakırhan: Öcalan'ın Kürt liderlerle görüşmesi sürece katkı sunar
11:57 İran: Müzakerelere katılıp katılmayacağımız belli değil
11:12 Dernek başkanı silahlı saldırıda yaşamını yitirdi
11:00 15 kentin baro başkanı süreç gündemiyle Ankara’ya gidecek
10:50 Gerry Adams'tan Öcalan'a destek: Özgürlüğü hayati önemdedir
10:29 İran'da yeni Genelkurmay Başkanı atandı
10:08 İran Hürmüz Boğazı'nı kapattı
10:07 Şirnex’teki cinsel istismara ortak tepki: Failler cezalandırılsın
10:01 Gurbetelli Ersöz Kadın Gazetecilik Ödüllerı düzenleniyor
09:53 Büyük İşçi Direnişi'nin yıl dönümü: Mücadeleyi büyütelim
09:40 İşçi servisi kaza yaptı: 20 yaralı
09:06 İran'dan İsrail'e yeni füze saldırısı
09:03 Türkmenlerden süreç değerlendirmesi: Abdullah Öcalan'a güveniyoruz
09:03 Dr. Yıldız Önen: Sığınmacılara mültecilik hakkı verilmeli
09:03 Dêrsimliler: Saldırılar dursun, Meclis'te komisyon kurulsun
09:03 İktidarın süreç sınavı: Yerel yönetimler
09:02 Mexmûrlular Öcalan'ın çağrısının arkasında: Fırsat kaçırılmamalı
09:00 14 HAZİRAN 2025 GÜNDEMİ
13/06/2025
23:45 Lübnan, hava sahasını uçuşlara kapattı
23:29 Macron: İran'ın nükleer silahları hepimize yönelik bir tehdit
23:22 İran: İsrail'e saldırılar sert ve kararlı olacak
23:16 Manisa'da iş cinayeti
22:44 Şemrex'te tarım arazisinde yangın
22:03 İran, İsrail'e füze ile saldırdı
21:49 Şirnex’te tecavüz protesto edildi: Uyuma çocuklarına sahip çık
21:13 Husilerden İsrail’e füze saldırısı
21:08 Putin'den İsrail-İran arasında arabuluculuk yapma teklifi
20:24 7'nci Ma Music Günleri 2'nci gününde
20:10 Netanyahu: Saldırılar sürecek, İran karşılık verecek
20:00 İsrail'in saldırıları sürüyor: Tahran'da patlama sesleri duyuldu
19:31 31 yılın ardından tahliye olan Ahmet Tekin ziyaret edildi
19:25 Wan'da kayyım tahribatı anlatıldı
19:17 Reyhan Hacıoğlu cezaevinden çıktı: Kaldığım yerden devam edeceğim
18:37 DEM Parti: İsrail saldırıları bölge halklarını riske sokuyor
18:27 Netanyahu, Trump ve Putin ile görüştü
18:12 Ankara'da İsrail saldırıları gündemiyle toplantı
17:57 30 yıllık tutsaklığın ardından tahliye edilen Ekinci yaşamını yitirdi
17:41 KCK’den İsrail’in saldırılarına ilişkin açıklama
17:21 Bahçeli: İsrail’in nihai hedefi Türkiye’dir, güç kullanarak yanıt verilmeli
17:09 BM Güvenlik Konseyi, İran'ın talebiyle bugün toplanacak
16:56 'Şeklen iyi halli' denilerek tahliyesi 8 ay ertelendi
16:46 Küresel Cinsiyet Uçurumu Raporu açıklandı
16:34 Şemrex'teki yangın bölgesi yeniden alev aldı
16:16 İran'a saldırı: 78 ölü, 329 yaralı
16:03 Türkiye 4 ülkeye hava yolu seferlerini iptal etti
15:53 Bakırhan siyasi partileri ziyaret edecek
15:50 Bağdat'taYeşil Bölge’nin tüm yolları kapatıldı
15:44 Eskişehir Ekoloji Derneği kuruldu
15:41 Queen Seracılık'ta yetki davası görüldü
15:24 DEM Parti'den Pirsûs'ta çiftçi buluşması: Üreticinin yanındayız
15:16 Temel Conta davasında bilirkişi raporu beklenecek
15:00 Erdoğan: İsrail bölgeyi felakete sürüklüyor
14:55 Pezeşkiyan: Güçlü ve sert yanıt verilecek
14:55 3 ülke liderinden İran görüşmesi
14:39 Göç Haftası programı açıklandı: Topraklarınıza dönün
14:19 Kakşar Oremar: Saldırılar İran’ı nükleer üretiminden vazgeçirmeye yönelik
14:17 Şirnex’te ağaçlık alanda yangın
13:44 Yangın mağdurlarıyla dayanışma komisyonu kuruldu
13:38 Trump'tan yeni açıklama: Sonraki saldırılar daha acımasız olacak
13:28 Sulama kanalına düşen işçinin cenazesi bulundu
13:28 Şemrex’te yangın: Bir noktada kontrol atına alındı, başka yerde çıktı
13:17 İzmir'de ormanlık alanda yangın
13:16 KESK: Kamu emekçileri 14 yıldır toplu iş sözleşmesiyle oyalanıyor
12:57 İsrail: Saldırıların ilk aşaması tamamlandı
12:56 Federe Kürdistan Bölgesi'ndeki tutsaklar hakkında bilgi istenildi
12:48 Kadın katliamında beraat gerekçesi: Şiddet uygulaması öldürdüğü anlamına gelmez
12:42 İsrail’den İran’a yeni saldırı: Tebriz ve Şiraz hedef alındı
12:41 'Deprem üretme zamanı gelen’ 30 fay belirlendi
12:39 Gazeteci Reyhan Hacıoğlu hakkında tahliye kararı
12:22 İran BM'yi acil toplantıya çağırdı
12:05 Ailelerden İmralı'ya gitmek için başvuru
12:01 NATO: İsrail’in İran saldırısı tek taraflı
12:00 Prof. Kothari: Yüzümüzü Abdullah Öcalan’a çevirmeliyiz
11:26 İran öldürülen komuta kademesi yerine yeni isimler atadı
11:05 Miks'te şüpheli çocuk ölümü
11:03 Sivas'ta deprem
11:03 Şemrex'te orman yangını
10:51 IAEA: İran’ın nükleer tesislerinde sızıntı yok
10:43 Türkiye'den saldırılara dair ilk tepki
10:26 ‘Gençlik ve Demokratik Toplum’ konferansı programı açıklandı
10:14 Michael Hardt: Öcalan'ın kararını takdir ediyor ve destekliyorum
10:06 Kayyım sosyoloğu tuvalet temizlemede görevlendirdi!
10:04 Suriye'de neler oluyor?
09:54 Gezici Çocuk Tiyatro Günleri düzenlenecek
09:38 İran, ABD ile nükleer müzakereleri durdurdu
09:18 Ankara'da yurttaşlar sürece dair ne düşünüyor?
09:11 İran'dan insansız hava araçlarıyla misilleme
09:05 Kadın gazetecilere polis şiddetine takipsizlik
09:04 Riha Ticaret Odası yöneticisi: Geleceğimiz için süreci destekliyoruz
09:04 Silopiya’da katledilen 3 kadının anneleri: Öcalan'ın özgürlüğü sağlanmalı
09:03 Kuzey ve Doğu Suriye'yi ziyaret eden Degenhardt: Sol bir bakış açısından en umut verici model Özerk Yönetim
09:02 Gençler 'Demokratik Toplum' konferansında buluşacak
09:01 Halkların temel hakkı, iktidarların korkusu: Anadil
09:01 Wan'da 4 bin öğrenci MESEM'e kayıtlı: Aileler eğitimden umudu kesti
09:00 13 HAZİRAN 2025 GÜNDEMİ
08:40 Trump: Misilleme olursa İsrail'i savunuruz
08:39 Irak hava sahasını kapatıp tüm uçuşları durdurdu
08:33 İsrail saldırısında hayatını kaybedenler
08:26 4 gazeteci gözaltına alındı
08:12 ABD'den ilk açıklama: Operasyonda rolümüz yok
08:10 İsrail'de olağanüstü hal ilan edildi