Afganistan kadınlar için cezaevine dönüştü

  • kadın
  • 09:07 15 Ağustos 2024
  • |
HABER MERKEZİ - Taliban yönetimindeki Afganistan, kadınlar ve çocuklar için açık bir cezaevine dönüştü. Sağlıktan eğitime, spordan eğlenceye her alanda hakları kısıtlanan kadınlar, dayanışmayla kendilerine alternatif alanlar yaratıyor.  
 
ABD'nin 15 Ağustos 2021’de askerlerini geri çekmesi sonrası Afganistan'daki yönetim Taliban'a geçti. Taliban yönetimi sonrası ülkedeki kriz ve kaos daha da büyüdü. Tüm hak ve özgürlükler bir bir askıya alındı. Taliban yönetimi, özellikle kadın ve çocukların yaşam alanlarını yok etti. Kadınların tek başına sokağa çıkması ve okula gitmesi yasaklandı, “Kadın Bakanlığı" kapatıldı ve yerine “Fazileti Teşvik ve Ahlaksızlığı Önleme Bakanlığı” kuruldu. Ayrıca eğitimden sağlığa kadar birçok alanda kadınların hakları kısıtlandı. Çocuklar ise ya işçileştirildi ya da Taliban'ın askerleri haline getirildi. 
 
'HAPİSHANEYE DÖNÜŞTÜ' 
 
3 yıllık süreci değerlendiren Kabil-Afganistan Devrimci Kadın Birliği (RAWA) üyesi Shazia Shekib (güvenlik gerekçesiyle ismi değiştirildi), Taliban sonrası kadın haklarının daha da geriye gittiğini söyledi. Shekib, eğitim hakkının gasp edilmesinin yanı sıra birçok kadının işsiz kaldığını, eğlence ve spor alanlarını kadınlara yasaklandığını aktardı. Shekib, "Kadınlar evlerine hapsedilmiş durumda ve yanlarında bir erkek vasi olmadan dolaşmalarına izin verilmiyor. Afganistan kadınlar için bir hapishaneye dönüşmüş durumda" diye kaydetti. 
 
Yasaklara karşı çıkan kadınların şiddete maruz kalarak, tutuklandığına dikkati çeken Shekib, "Çok sayıda kadın öldürüldü ve cansız bedenleri yol kenarlarında terk edilmiş halde bulundu. Taliban, kadınları en değersiz varlıklar olarak görmekte. Her gün onlarca kadın Taliban yetkililerine götürülüyor. Erkek vasilerinden onlar için başörtüsü satın almaları isteniyor. Başörtüsü takmadan evlerinden çıkmayacaklarını taahhüt etmeleri isteniyor" şeklinde konuştu. 
 
Shekib, tüm baskılara rağmen kadınların Taliban yönetimine dönük ciddi bir tepkisi olduğuna işaret ederek, "Kadınlar, bu kadar kadın düşmanı ve cani bir grubu asla tanımayacak. Afgan kadınları bu geri kalmış ve acımasız gruba karşı derin bir kin besliyor ve yaşadıkları sürece onların hüküm sürmesine asla izin vermeyecekler" vurgusu yaptı. 
 
ÇOCUKLAR VE SAĞLIĞA ERİŞİMDE SON DURUM 
 
Son 3 yılda ülkede ekonomik krizin derinleştiğine dikkati çeken Shekib, bu durumdan etkilenenlerin başında ise çocukların geldiğini kaydetti. Shekib, "İşsizlik ve yoksulluğun artmasıyla birlikte ilk kurbanlar çocuklar oldu. Gıda ve temiz içme su sıkıntısı çekiyorlar. Yetersiz besleniyorlar. Bunlar çeşitli hastalıklara neden oluyor. Sağlık sektöründe, uzman doktor sıkıntısıyla karşı karşıyayız. Birçok deneyimli uzman ülkeyi terk etti. Afganistan'a ithal edilen ilaçların kalitesi düşük ve çoğu insanın karşılayamayacağı yüksek fiyatlarla satılıyor" şeklinde konuştu. 
 
İŞSİZLİK VE YOKSULLUK
 
Azınlıkların da ciddi sorunlar yaşadığını söyleyen Shekib, "Hindu azınlık Taliban'ın yönetimi ele geçirdiği ilk aylarda ülkeden kaçtı. Hazara azınlığı her gün tutuklamalar, bombalamalar ve intihar saldırılarıyla karşı karşıya kalmakta. Sürekli korku içinde yaşıyorlar. Pek çok insan da Taliban'ın ortadan kalkacağı umuduyla ülkede kalmaya devam ediyor. İşsizlik ve yoksulluk insanları umutsuzluğa sürüklüyor. Sabahtan akşama kadar bir parça ekmek peşinde dolaşıyorlar" ifadelerini kullandı. 
 
HALKLARA ÇAĞRI
 
Shekib, şöyle devam etti: "Taliban'ın yönetimi ele geçirdiği ilk günlerde çok sayıda insan ülkeden kaçtı. Birçoğu kaçma girişimi sırasında hayatını kaybetti. Kaçmak sorunları çözmüyor. Dünya halklarını Afganistan halkının yanında durmaya, kendi ülkelerinin savaş çığırtkanı politikalarını kınamaya ve Taliban hükümetinin tanınmasını engellemeye çağırıyoruz."
 
AİSHA: KADINLAR DİRENİYOR
 
Mor Cumartesiler Hareketi’nin Basın Sorumlusu Aisha (güvenlik gerekçesiyle ismi değiştirildi) ise, Taliban sonrası kadınların 20 yıllık direnişleri sonucu elde ettikleri kazanımların bir bir hedef alındığını söyledi. Aisha, yasaklara işaret ederek, "Birçok üniversite ve kız okulu kapatıldı. Kadınların çoğu sektörde çalışması büyük ölçüde yasaklandı. Bazı kadınların sağlık gibi belirli alanlarda çalışmasına hala izin verilse de, genel istihdam fırsatları büyük ölçüde azaldı. Kadınlar sağlığa erişim konusunda büyük sorunlar yaşıyor. Kadın yoksulluğa itilmiş, mali bağımsızlıklarını ve ailelerini geçindirme imkanlarını kaybetti. Aile içi şiddet ve zorla evlendirmeye karşı yasalar zayıflatılmış. Kadınların hukuki hakları çok kısıtlandı. Çocuklar ve kadınlar şiddet tehdidi altında" şeklinde konuştu. 
 
'İKİNCİ AFGANİSTAN' MÜCADELESİ
 
Kadınların yasak ve engellemelere rağmen direndiğini ve kendilerine alanlar yaratmaya çalıştığını söyleyen Aisha, kadınların "ikinci bir Afganistan kurduklarını" söyledi. Aisha, "Toplum Taliban’a teslim olmak istemiyor, bu yüzden farklı şekillerde direniyorlar. Sokaklardaki eylemler çok tehlikeli olsa da yapılıyor. Bunlar küçük olsalar da bir baş kaldırma eylemleridir ve değerli meydan okumalardır. Kadınlar için yer altı eğitim kursları ve okulları açıldı. Kadın ve kız çocukları burada eğitim görmeye devam ediyor. Kadınlar, direnişlerini şiir, yazı ve sanat yoluyla ifade ediyor. Kadınlar gizlice çalışmaya devam ediyor. Evlerinde terzilik veya bodrum katlarında küçük işletmeler kuruyor" bilgilerini paylaştı. 
 
Aisha, kadınlar arasındaki dayanışmanın öne çıktığına işaret ederek, "Kadınlar birbirlerine duygusal ve finansal destek sağlamakta. Kaynakları paylaşmakta. Baskıcı koşullara direnmeye yardımcı olacak ağlar oluşturmakta. Kadınlar ayrıca geleneksel kıyafet, müzik ve hikaye anlatıcılığıyla geleneklerini koruyor. Bu bir kültürel direniş biçimidir. Komşular, akrabalar ve arkadaşlar gıda, para veya bilgi gibi kaynakları paylaşmak için sık sık bir araya geliyor. 
 
DAYANIŞMA AĞI 
 
Bazı aileler, Taliban'ın kontrolünün daha az sıkı olabileceği veya aile ağlarına ve tarımsal fırsatlara daha iyi erişebilecekleri şehirlerden kırsal alanlara taşındı. Kırsal yaşam zor olabilir, ancak bazıları için daha fazla güvenlik ve kendi kendine yeterlilik sunmaktadır. Açık protestolar tehlikeli olsa da, pek çok Afgan küçük direniş eylemlerine katılmaktadır. Bu, kadınların zorunlu olandan biraz daha az kısıtlayıcı kıyafetler giymesini, insanların sessizce haber ve bilgi yaymasını veya yeraltı ekonomik faaliyetlerine katılmasını içerebiliyor.” 
 
Taliban’ın bütün toplum için tehdit olduğunu vurgulayan Aisha, “Taliban yönetimi altındaki ekonomik zorluklar, birçok çocuğu genellikle tehlikeli koşullarda çalışmaya zorluyor. Buna ek olarak, Taliban'ın çocukları askeri amaçlarla silah altına aldığı, onları şiddete ve travmaya maruz bıraktığı biliyoruz” dedi. 
 
MA / Berivan Kutlu

Diğer başlıklar

14:32 Koçyiğit gündemdeki gelişmeleri değerlendiriyor | CANLI
14:17 Meclis'e Narin Güran başvurusu: Komisyon kurulsun
14:11 32 yıl sonra tahliye olan Katılan: Diz çökmedik
14:08 Agirî’de anadilde eğitim hakkı için yürüdüler
13:55 Mêrdîn’de avukata saldırı protesto edildi
13:27 Amed Kitap Fuarı'nın tarihi belli oldu
13:12 Amed’de Narin Güran için taziye kuruldu
13:06 Êzidî çocuk davası: Artık yeter diyoruz
12:56 Pexşan Ezîzî için 26 insan hakları örgütünden çağrı
12:54 BM: Türkiye Suriye'de suç işliyor
12:21 CHP heyeti Güran için Amed Barosu’nu ziyaret etti
12:05 Amed Büyükşehir Belediyesi Tiyatrosu perdelerini açıyor
11:29 42 aydır haber alınamayan Abdullah Öcalan için yeni başvuru
10:58 TÜİK: Geniş tabanlı işsizlik yüzde 26,5
10:39 Narin Güran soruşturmasında gözaltı süresi uzatıldı
10:16 Kürt Böreği Festivali düzenlenecek
09:43 Birçok kentte ev baskınları
09:15 Türkiye’de kaybettirilen çocuklar gerçeği
09:12 Çıplak aramaya karşı çıkan tutsağın tahliyesi uzatıldı
09:11 Sokağın Narin Güran tepkisi: Bu düzen son bulmalı
09:10 Şirketler Hasandin'in ardından Gavgas'a göz dikti
09:09 Kadınlar öfkeli: Yaşamlarımız için mücadele etmeliyiz
09:06 Aysu: Tarımda daha kötü günler bizi bekliyor
09:04 23 yılda 34 bin iş cinayeti: İşçiler hakları için örgütlenmeli
09:01 'Tîrêjên Rojê' kampanyası: Hedef Abdullah Öcalan'ın özgürlüğü
09:00 MKM'de kurs kayıtları başladı
09:00 10 EYLÜL 2024 GÜNDEMİ
08:47 2023’te çocuğa yönelik cinsel suçtan 40 binden fazla dosya açıldı
08:40 ‘Her 3 öğrenciden biri okula aç gidiyor’
08:21 İsrail'den çadır kampa saldırı
09/09/2024
22:58 DBP: Narin’in cinayetinden iktidar ve kirli ortakları sorumludur
21:23 DEM Parti’den HÜDA PAR'a: Sorumluluklarını saklama telaşlarını anlıyoruz
20:24 Colemêrg’te 19 genç tahliye edildi
19:51 Êlih’te iki aile barıştırıldı
19:04 Narin Güran eylemleri: Ensarioğlu’nun ifadesi alınsın
18:21 Narin'in mahallesinde katliamın şüphelisiyle keşif yapıldı
18:08 Narin Güran haberlerine getirilen yayın yasağı kaldırıldı
17:58 Eğitim Sen: Yeni eğitim yılına sorunlarla girdik
17:01 Büyükşehir belediyesi çeviri atölyeleri açacak
16:43 Tecridi protesto edip Abdullah Öcalan’ın özgürlüğünü talep ettiler
16:03 Evin Cezaevi’ndeki kadın tutsaklar savcıya ifade vermeyi reddetti
16:01 Narin soruşturması: Cesedi amca verdi
15:54 Narin için eylem: Çuvala bir çocuğu yaşatamayan düzeni sığdırdınız
15:36 Ömer Öcalan: Dilimize de önderimize de sahip çıkacağız
15:32 DEM Parti’den İçişleri Bakanı’na: AKP’li vekilinin bilip söylemediği şeyler nelerdir?
15:22 'Uzun Yürüyüş'ün başlangıç noktaları belli oldu
15:18 İşçi Emekçi Birliği'nden savaşa ve pahalılığa karşı miting kararı
14:57 Hatimoğulları: Adalet, ekmek ve barış için sonuna kadar savaşacağız
14:34 Polisten eylemdeki işçilere tehdit: Çocuklarınız iş bulamaz
14:02 Eğitim Sen ve dil derneklerinin talebi ortak: Anadilde eğitim
13:47 Emine Şenyaşar 19 gündür Meclis’te ‘adalet’ arıyor
13:15 Narin Güran'ın otopsi işlemlerine dair savcılık tutanağı
13:10 Narin'in farklı mahallede defnedilmesi girişimi sonuç vermedi
12:45 Binarê Qendîl köyleri savaş uçaklarıyla bombalandı
12:44 Kadınlardan katliamlara tepki: Cüretlerini cezasızlıktan alıyorlar
12:22 AKP’liler Narin’in cenazesinde toplu fotoğraf çektirdi
11:33 Sudan’da paramiliter gruplardan saldırı: 21 ölü
11:27 Narin Güran toprağa verildi
11:12 Nijerya’da tanker kazası: 48 ölü
10:49 Garê'de çatışma: 1 üsteğmen hayatını kaybetti
10:17 Apê Musa Gazetecilik Ödülleri'ne başvuru için son 2 gün
10:04 Okullar açıldı: Halkın dili seçmeli olarak halka verilemez
09:59 Narin Güran'ın cenazesi ATK’den alındı
09:25 Birçok kent için sağanak yağış uyarısı
09:05 'Çirkin Kral'sız 40 yıl
09:04 Xwebûn ‘Soykırım Anlaşması’ manşetiyle çıktı
09:04 Yeni iki telgraf: Ankara Kürtçe okul istemiyor!
09:02 Oruç: Eğitimde tasarruf olmaz
09:00 09 EYLÜL 2024 GÜNDEMİ
08:37 Narin Güran protestosunda gözaltına alınanlar serbest
00:30 Güran’ın amcasının aracı köyden çıkarıldı
08/09/2024
23:48 Oluç: Bu iktidar çözümsüzlükte ısrarın iktidarıdır
23:37 Narin’in otopsi işlemleri tamamlandı
23:15 Sudan’da sel ve kolera kaynaklı can kaybı 390'a çıktı
23:09 Uzman çavuşun çarptığı genç yoğun bakıma alındı
21:40 Pulur’da askeri araç kaza yaptı: 4 ölü
20:57 Narin Güran için eylem: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ne iş yapıyor?
20:50 Amed Baro Başkanı Eren: Narin’in failleri dışarıda olabilir
19:45 AKP’li Ensarioğlu: Güran ailesi ile 40 yıllık dostluğumuz var
19:36 Narin için Amed'de binler yürüdü: Katil Hizbullah işbirlikçi AKP
18:35 Kurtulmuş, Atalay için olağanüstü toplanma çağrısını reddetti
17:44 Adana’da Reşit Kibar için eylem: Sorumlular yargılansın
17:32 Türkoğlu, çay bahçesinde kadınlarla buluştu
17:17 Narin Güran soruşturması: Aileden 7 kişi gözaltına alındı
17:05 MED-DER: Kürtçe resmi dil olsun
16:50 Narin Güran soruşturmasında 21 gözaltı
16:49 'Savaş ve çözüm' paneli: Abdullah Öcalan başmüzakerecidir
16:20 Av. Özdemir: Cenazenin kaybettirilmesine dair soruşturma yürütülmeli
16:08 Orduluların tepkisi üzerine sondaj çalışması durduruldu
16:07 Zeydan: Yerinde doyma ve toprağını koruma politikasını hayata geçireceğiz
16:04 Tutuklu gazeteci Serunaz Ahmet greve başladı
15:35 ARÎ-DER yeni yönetimini belirledi
15:26 Bakırhan: Ekmek ve adalet mücadelesini ayrı göremeyiz
15:21 31 yıllık tutsaklara kitlesel ziyaret ve karşılama
14:38 İstanbul'daki sağanak yağış zor anlar yaşattı
14:34 Narin Güran öldürülmüş halde bulundu: İktidar hesap vermeli
14:06 Narin Güran'ın katledilmesi protesto edilecek
13:30 Kobanê'de sivil araca SİHA saldırısı
13:02 Valilik: Güran öldürüldükten sonra dere yatağına götürülmüş
12:41 Valilik iznine rağmen köye girişe asker engeli
12:26 Tarım ve gıda sempozyumunda kooperatif vurgusu
12:23 'Barışın tek yolu İmralı'dan geçer'
12:11 Tarım işçilerini taşıyan minibüs kaza yaptı
12:06 Narin Güran'ın cenazesi ATK'de
11:36 Erkek şiddeti: Sehle Gündüz yaşamını yitirdi
11:35 Narin Güran'ın öldürüldüğü köye girişlere yasak
11:34 DEM Parti: Narin’i katledenler hesap vermeli
10:57 Safitürk davasında yeni başvuru: Uzman raporu yok sayıldı
10:26 Narin Güran'ın cansız bedeni bulundu
10:16 Uçar: Saldırıların panzehri örgütlülük
Bayındır: Hedefimiz örgütlü bir toplum
09:47 Jin dergi '12 Eylül'ün karanlık izleri' kapağıyla çıktı
09:32 BM’den Taliban’a ‘Erdem Yasası’nı kaldır’ çağrısı
09:30 Lokumcu'nun oğlundan cezasızlığa tepki: Hukuka inancım kalmadı
09:23 Pendik'te silahlı kavga: 1 ölü, 4 yaralı
09:20 Muğla'da orman yangını sürüyor
09:12 Pasûr'da bir Ermeni demir ustası
09:11 Cizîr direnişini anlattı: Mücadele sürüyor
09:10 Felçli tutsağa ‘halay çektin’ cezası
09:08 Tecride Karşı Adalet Girişimi: Mücadele toplumsallaşmalı
09:07 Abdullah Öcalan için 50 merkezde eylem yapılacak
09:06 Aykoç: CHP Kürt sorununda inisiyatif almalı
09:06 Hewag'ta bağ bozumu başladı
09:01 Mahallelerine yol istiyorlar
09:00 08 EYLÜL 2024 GÜNDEMİ
07/09/2024
23:50 Gever'de polisten yurttaşlara tehdit
22:56 KDP Emel Mathlouthi’in Kuzey ve Doğu Suriye’ye geçmesine izin vermedi
21:45 Şêrawa’daki saldırıda bir yurttaş katledildi
21:04 Şenyaşar’ın Meclis’teki direnişi 17’nci gününde
20:10 30 yıllık tutsak Çeçan Topçu tahliye edildi
20:01 Reşit Kibar için Hopa ve Borçka'da eylem
19:56 JİTEM amblemiyle tehdit eden uzman çavuş açığa alındı
18:33 Kadınlar, özel savaş politikalarına karşı örgütlülüğü tartıştı
18:25 ‘6-7 Eylül, gavur düşmanlığı ve korku üzerinden inşa edildi’
18:13 Tarım sempozyumu: Rojava sistemi sömürgeciliğe karşı umut verici bir modeldir
18:04 Narin Güran için yürüyüş: Türkiye kayıp çocuk vakalarında ilk sırada
17:39 Silahlı saldırıya uğrayan genç hayatını kaybetti
16:33 Erdoğan'dan teğmenlere: O kılıcı kime çekiyorsunuz?
16:26 DEM Parti katledilen Reşit Kibar'ın ailesini ziyaret etti
16:25 İran’da 23 kadın katledildi
15:27 Muğla ve İzmir'de orman yangını
15:22 ‘Sömürü, sömürge bağlamında Kurdistan’da tarım politikaları’ tartışıldı
15:10 Kadınlar Hatay'dan seslendi: Narin'e ne oldu?
15:05 'Barış gelmeden güvenli iş mümkün değil'
14:37 ‘Abdukadir Kuday derhal tahliye edilmeli’
14:35 Kop Tüneli inşaatında göçük: 1 işçi öldü
14:24 Hasta tutsaklar Rüzgar ve Yıldız için çağrı
14:02 Toros ve JİTEM amblemiyle tehdit
14:01 102 haftadır eylemdeler: KHK’ler iade edilsin
13:54 Boçka’da gözaltına alınan Koyuncu tutuklandı
13:46 'Öcalan'ın felsefesi bütün halklar için umut oldu'