Oyuncak mağazalarının dışında büfelere kadar birçok yerde gelinlik giydirilmiş oyuncak bebeklere rastlamak mümkün. Her köşe başına konulan ve bu oranda da satışı artan bu oyuncakların çocuk psikolojisine etkisini Psikolog Tolga Nasuh Aran ile konuştuk. 

 

Çocukların, oyuncakların beden ölçülerinden, giydirilen kıyafetlerine kadar her şeyden etkilendiklerini ifade eden Aran, özellikle ergenlik döneminde bu durumun kendini göstermeye başladığını ve çocukların kendi bedeninden rahatsızlık duymaya başladığını söyledi. Aran, bu rahatsızlık halinin henüz çocuk yaşta estetik ameliyatlara yönelmeye kadar vardığına da dikkat çekti. 

 

Terapilerde en fazla karşılaştıkları sorunun beden dismorfobisi yani bedenine karşı rahatsızlık duyma olduğunu belirten Aran, her 10 vakadan birinde bedeninden rahatsızlık duyan gençlerle karşılaştıklarını söyledi. Aran, bunun da çocukların gelişiminden ve toplumsal baskıdan da kaynaklandığını dile getirdi.

 

Gelinlik giydirilmiş oyuncak bebeklerin ise çocuk yaşta zorla evliliklerin henüz çocuk yaşta zihinlerde normalleştirilmesine etken olduğunu belirten Aran, çocuklarda büyüme ve evlenme gibi düşüncelerin gelişmesine neden olduğunu belirtti.

 

‘TOPLUMDA KABULLENDİRMEYE YOL AÇIYOR’

 

Kız çocuklarının erken yaşlarda makyaj yapmaya başlamasının da bu oyuncakların etkisiyle olduğunu söyleyen Aran, bu tarz takıntıların kimi zaman çocuğun gelişiminin önüne geçtiğini dile getirdi. 

 

Sistemin bu oyuncakları reklam aracı olarak çocuklara sunduğunu ve çocukların beynine empoze edildiğini dile getiren Aran, "Bu bebeklerle oyun oynarken, çocuklara bir hayal gücü kullanma fırsatı verilmemektedir. Bu durumları çocuklara söylediğimde o küçük yaştaki çocuklar bana 'popüler olacağım' diyebiliyor. Televizyon kanalları da bunun içinde yer alıyor. Yani sistem bunu reklam aracı olarak insanlara veriyor. İlk başta tepki gösteriyorsun, bakıyorsun tezgahlara konuluyor, insanlar da bunu alıyor. Bir süre sonra beyin içselleştiriyor. Çocuk yaşta evlendirmeler, pedefolinin de toplumda kabullenilmesine neden oluyor" dedi. 

 

‘ZEKA GELİŞTİRECEK OYUNCAKLAR TEŞVİK EDİLMELİ’

 

Türkiye'de müthiş derecede büyük bir oyuncak sektörünün olduğunu ve krizden hemen hemen hiç etkilenmediğini söyleyen Aran, ailelerin bu anlamda çok dikkatli davranması gerektiğini dile getirdi. Çocuklarının evlerinde zeka geliştirecek oyuncaklarla oynamaya teşvik edilmesi gerektiğini dile getiren Aran, "Bir ürün tasarlayıp, lego tarzında oyuncaklarla oynamalılar. Bebeklerle de tabi oynayabilirler. Fakat bunun seçiminde çok dikkatli olunması gerekiyor. Cinsiyetçi bir açı ile gelinlik kıyafetinde genç kız figürlü olan oyuncaklardan değil” diye ifade etti. 

 

Oyuncak endüstrisinin bu anlamda denetlenmesi gerektiğine dikkat çeken Aran, bu alanın çok denetimsiz bırakıldığını söyledi. Bilgisayar oyunlarının da benzer psikolojik etkileri olabileceğini ve evebeynlerin buna dikkat etmesi gerektiğini belirten Aran, “Çocukların bilgisayarda oynadıkları oyunları da takip edelim ve onları anlamaya çalışalım. Ebeveynlere de bu anlamda teknolojiyle ilgili bilgilendirilip, eğitim verilmesi lazım" dedi.