AKP yönetimi ile uluslararası güçler arasında derinleşen diplomatik kriz, Türkiye’ye yönelik kimi yaptırımları gündeme getirdi. Almanya başta olmak üzere çeşitli ülkeden Türkiye’ye yönelik silah satışının durdurulması ve kimi yaptırımlar birbirini takip etmeye başladı. AB ülkeleri dışında ABD’den de benzer açıklamalar gelmeye başladı. Özellikle Erdoğan’ın korumalarının Washington’da Kürt göstericilere yönelik uyguladığı şiddet Türkiye’ye yönelik tepkileri beraberinde getirdi ve ABD kongresi korumalara silah satışını durdurdu. ABD’nin önde gelen gazetelerinden Washington Post Gazetesi Erdoğan’ın ABD’de olduğu saatlerde, “Türkiye’ye kimi silahların satışına yasak getirelim” çağrısı yaptığı ve bu konuda özellikle ABD Senatosu Bütçe Komisyonunda hazırlanan tasarının onaylanmasını haberleştirmişti.   

 

TÜRKİYE SAVAŞ SANAYİNDE DIŞA BAĞIMLI

 

Bütün bu gelişmelerle birlikte Türkiye bir yandan özellikle silah ihtiyacını Rusya ile yaptığı kimi anlaşmalar ile gidermeye çalışıyor, bir yandan da yetkililer, “Biz kendi ihtiyaçlarımızı kendimiz karşılarız” açıklaması yapıyor. Savunma Sanayi Müsteşarlığının sitesinde Türkiye’nin kendi silah ihtiyacını karşılayamamasını ve bu konuda dışa bağımlı olmasını, Türkiye’nin NATO üyeliğine ve ABD ile geliştirdiği ilişkilere dayandırıyor. Müsteşarlığın sitesinde Türkiye’nin savunma sanayisinin tarihçesine ilişkin yer verilen bilgiler arasında, “Cumhuriyet döneminde milli bir savunma sanayiinin tesisi hedefi istikametinde gerçekleştirilen girişimlere rağmen, İkinci Dünya Savaşında ve sonrasında İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tarafından sağlanan hibe ve yardımlar ile Türkiye’nin Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’ne (NATO) girişiyle artış gösteren askeri yardımlar, henüz kuruluş aşamasında bulunan savunma sanayiinin gelişmesini durdurmuştur” ifadelerine yer vermesi dikkat çekiyor. 

 

TÜRKİYE EN FAZLA SİLAH ALAN 6’NCI ÜLKE

 

Adına “savunma sanayi” denilen “savaş sanayi” ya da silah ticareti dünyada yapılan en büyük harcamaların başında geliyor. Halen dünyanın dört bir tarafında devam eden savaşlar silah ticaretini dünyanın en karlı işi haline getiriyor. Askeri harcamaları ve savaş sanayini mercek altına alan Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) yaptığı kimi araştırmalar bu konudaki harcamaların büyüklüğünü de gözler önüne seriyor.  SIPRI’nin verilerine göre, sadece 2015 yılında bütün dünya devletlerinin yaptığı askeri harcamaların tutarı 1.7 trilyon dolar olarak hesaplandı. En büyük asker”i harcamayı ABD yapıyor. Aynı araştırmaya göre, 2011-2015 döneminde en fazla silah ithal eden 6'ncı ülke Türkiye oldu. SIPRI'nin raporuna göre dünyanın en büyük silah ihracatçıları ABD, Rusya, Çin, Fransa ve Almanya olarak sıralanıyor. Dünyanın en büyük silah alıcıları ise Hindistan, Suudi Arabistan, Çin, Birleşik Arap Emirlikleri, Avustralya, Türkiye, Pakistan, Vietnam, ABD, Güney Kore. 

 

64 MİLYAR TL’LİK SİLAH BÜTÇESİ

 

Plan Bütçe Komisyonu’nda görüşülen ve mecliste kabul edilen 2017 merkezi bütçesinde 64 milyar 306 milyon 50 bin TL doğrudan güvenlik ve savaş harcamalarına ayrıldı. Bu rakam 2016 yılında 58 milyar civarındaydı. 

 

KENDİMİZ YAPIYORUZ DEDİKLERİ SİLAHLAR 

 

Türkiye’nin son dönemlerde “kendimiz yapıyoruz” dediği birçok silahın parçaları dışarıdan alınıyor. İHA ve SİHA/Bayraktar’ların yapımında yabancıların hem teknik hem de ekipman destekleri söz konusu. Bütün bunlarla birlikte Türkiye’nin envanterindeki birçok savaş aygıtı yabancı menşeli. Peki Türkiye’nin savaş sanayinde hangi silahlar nereden alınıyor? İşte listesi: 

 

TÜRKİYE’NİN DIŞARIDAN ALDIĞI SİLAHLAR 

 

Piyade tüfekleri… M16A4, M16A2, M4A1 Karabina, EDM Arms Winderruner Nişancı Tüfeği, Barret M82 Anti-materyal keskin nişancı tüfeği, McMillan Tac-50 Anti-materyal nişancı tüfeği (ABD), Accuracy İnternational PM Nişancı Tüfeği (İngiltere), 

 

Ağır Makineli Tefekler... Browning M2, M60 genel amaçlı, M249 SAW (ABD), AG36 Namlualtı bombaatar (Almanya), MK 19 AGL otomatik bombaatar (ABD), Millan Tanksavar Füze (Almanya-Fransa), bgm-71a/b ve C TOW 1/2/A/B güdümlü füzeler (ABD), Kornet-E Tanksavar güdümlü füze, 9M113M Konkurs (Rusya) 

 

M88A2 Zırhlı kurtarma aracı (ABD), Leopard 2A4 ana muharebe tankı, Leopard 1 Tankı (Almanya), M60T Tankı (ABD-İsrail), M60A3 TTS Tankı, M60A3 Tankı, M60A1 RISE Passive Tankı, M48A5T1 Tankı, M48A5T2 Tankı (ABD), M113A1 TOW Tanksavar (Almanya)  

 

Agusta-Bell AB205A1 çok amaçlı helikopter (İtalya), Sikorsky UH-60 Black Hawk saldırı helikopteri, Bell UH-1H 2020-ASAM Çok amaçlı helikopter, Bell UH-1H çok amaçlı helikopter, Bell AH-1P saldırı helikopteri, Bell AH-1W Super Cobra saldırı helikopteri, Bell OH-58B keşif helikopteri, CH-47F Lojistik Destek Helikopteri (ABD) 

 

M1/M29 Havan Topu, M-19 Havan Topu, M101A1 Obüs, M114 OBÜS M116 Obüs, M125A1 Kundağı Motorlu Topçu Sistemi, M110A2 Kundağı Motorlu Obüs, M107 Kundağı Motorlu Obüs, M44T Kundağı Motorlu Obüs, M52T Kundağı Motorlu Obüs, M108T Kundağı Motorlu Obus, M270 MLRS Çok namlulu Roketatar, ATACMS MGM 140 Block 1 Karadan Karaya Füze, M55 Uçaksavar, M42 Kundağı Motorlu Uçaksavar, (ABD) 

 

L/60 M1A1 Bofors Uçaksavar, L/70 L70T Bofors Uçaksavar (İsveç) 

 

Rheinmetall Mk.20 Rh202 Uçaksavar (Almanya) 

 

Dolayısıyla, Türkiye’nin en büyük silah tedarikçileri olan Almanya ve ABD’den gelecek olası bir silah ambargosu hem ekonomik hem de bölgesel güç bakımından çok ciddi oranda etkileyecek. 

 

MA / Kenan Kırkaya