Baharın gelişiyle birlikte doğa yeniden uyanırken, vücut sağlığına ve birçok hastalığa iyi geldiğine inanılan şifalı bitkiler de kök saldıkları toprağı yarıp, gün yüzüne çıkmaya başladı. Doğasıyla ünlü Dersim’in Ovacık ilçesinde dağ etekleri ve ovalarda yetişen kereng (kenger), gulik (Çiriş), rıbes (ışkın), pancar, savur, kekik, mantar, sarımsak ve gızer gibi birçok bitki ve ot sadece kadınlar tarafından toplanıyor. 

 

Doğayla iç içe olmaları nedeniyle bitkileri iyi tanıyan ve nelere iyi geldiklerini bilen kadınlar, günün ilk ışıklarıyla ova ve dağların yolunu tutuyor. Kadınlar topladıkları bitkileri hem sofralarında tüketiyor hem de satarak geçimlerini sağlıyor. 

 

KENGERE İLGİ YOĞUN

 

Bitkileri tanımayı annesinden öğrendiğini söyleyen Mutlu Aydoğdu, Ovacık’ın özellikle faydalı bitkiler açısından zengin bir yer olduğunu ifade etti. Kenger toplamak üzere sabah erken saatlerde dağlara çıktığını aktaran Aydoğdu, kengerin faydalı olduğu kadar toplamasının zahmetli olduğunu, dikenlerini temizlerken çoğunlukla ellerini kestiklerini ve yaralar oluştuğunu söyledi. Topladığı kengerlerin kilosunu 7 TL’ye sattığını belirten Aydoğdu, bitkilere halkın da yoğun ilgi gösterdiğini kaydetti.

 

‘BİTKİ TOPLAMAK BİR KÜLTÜRDÜR'

 

Gulik toplayan 68 yaşındaki Şenay Fidan ise, Dersim’de şifalı bitkileri toplamanın bir kültür olduğunu belirtti. Hangi bitkilerin yendiğini, hangilerinin neye iyi geldiğini annelerinden öğrendiklerini söyleyen Fidan, bitkileri toplayarak aynı zamanda bir kültürü sürdürdüklerini ifade etti. İlkbahar aylarında dağ ve ovaların bitkilerle süslendiğini dile getiren Fidan, arazinin kadınlarla dolup taştığını aktardı. 

 

Topladığı bitkileri ise sadece kendi evine götürdüğünü söyleyen Fidan, “Doğayı çok seviyorum. O nedenle dağlara gelip, bitkileri kendi ellerimle topluyorum. Daha isimlerini bilmediğimiz ancak her şeye faydalı olan o kadar çok bitki var ki... Biz de bildiklerimizi toplayarak evlerimizde doğal ürünleri eksik etmiyoruz. Dağ ve ovalarımız bitkiler anlamında adeta şifa üretiyor” dedi. 

 

'GÜZEL ZAMAN GEÇİRİYORUZ'

 

Her gün farklı bir bitki türünü toplamaya gittiğini söyleyen Yeter Demir de, erkeklerin kahvehanelerde oturarak zaman geçirmesinden yakındı. Yeter, bitki toplayan kadınların çoğunun kışın farklı işlerde çalışarak, ilkbahar ve yaz aylarında ise doğal ürünleri toplayıp satarak, geçimlerini sağladıklarını kaydetti. Yeter, topladıkları bitkilerin birçoğunu kış için de hazırladıklarını söyleyerek, “Evde boş durmaktansa doğaya çıkıp bitki toplamak daha güzel ve zevklidir. Ayrıca biz kadınlar arasında bir aktivitedir. Birlikte güzel zaman geçiriyoruz” diye konuştu. 

 

MA / Semra Turan