'Zulmün doruğa çıktığı yer'

img
İSTANBUL - Kilyos'ta cenazesi kaldırıma gömülenlerden biri olan Abdulrahim Koç’un kardeşi Cabbar Koç, mezarlığı "Zulmün doruğa çıktığı yer" olarak tarif ederek, Kürt hafızasının silinmeye çalışıldığını söyledi. 
 
Bölge kentlerinde son yıllarda mezarlıklara ve cenazelere yönelik başlayan saldırılar hız kesmeden devam ediyor. Baskı ikliminin en fazla hissedildiği 2017 yılında başlayan saldırılar kapsamında bugüne kadar çok sayıda mezarlık birden fazla kez tahrip edildi. Yine, mezarlıklarda bulunan cenazeler de ailelerinden habersiz bir şekilde çıkarılarak, başka kentlerde kimsesizler mezarlığına gömüldü. Bu saldırıların en çarpıcı örneği ise, Bitlis'in Tatvan ilçesine bağlı Yukarı Ölek (Oleka jor) Köyü'ndeki Garzan Mezarlığı'nda yaşananlar oldu. 19 Aralık 2017 tarihinde ilan edilen yasak sırasında mezarlığın bombalanması sonucu içerisindeki cami tamamen yıkıldı ve mezar taşlarının hepsi tahrip edildi. 
 
CENAZELER VERİLMİYOR
 
Bombalamanın ardından kepçelerle mezarlar tek tek açılarak, içindeki cenazeler ailelerden habersiz kaçırıldı. Aileler bunun üzerine harekete geçerek cenazelerinin peşine düştü. Aileler ve kamuoyunun baskısı sonucu, 2 Ocak 2018 tarihinde Bitlis Valiliği açıklama yapmak zorunda kalarak, cenazelerin İstanbul Adli Tıp Kurumu'na (ATK) götürüldüğünü söyledi. Valilik, ayrıca açıklamasında mezarlıkta 279 mezarın olduğu ve bu mezarların 11’ni boş olduğu, 268 cenazenin çıkarıldığını açıkladı. Valiliğin bu açıklamasının ardından cenaze sahipleri kan örnekleri verdi. 
 
KALDIRMA GÖMÜLDÜLER
 
Sonrasında, uzun süre ATK’de bekletilen cenazelerin İstanbul'daki Kilyos Mezarlığı içinde bulunan kimsesizler mezarlığına gömüldükleri söylendi. Ancak, geçtiğimiz günlerde cenazelerin mezarlık içinde bulunan kaldırıma gömüldükleri ortaya çıktı. İki yılı aşkın süre 268 olarak bilinen cenaze sayısının, ATK raporu ile 282 olduğu öğrenildi. 282 cenazeden sadece 21’i ailelerine teslim edildi.  Açılan kaldırmada üst üste gömülen 261 cenaze halen ailelerine teslim edilmeyi bekliyor. 
 
KOÇ'UN HİKAYESİ
 
Söz konusu yere defnedilen ve 2 buçuk yıldır aileye teslim edilmeyen cenazelerden birisi de PKK'li Abdulrahim Koç'un cenazesi. Koç, 1994 yılında Bitlis’in Tatvan ilçesinde girdiği çatışmada yaşamını yitirir. Koç’un cenazesini bölgede bulunan köylüler kendi çabaları ile defneder. Uzun süre oğullarından haber alamayan Koç ailesi, 1995 yılında Abdulrahim’in ölüm haberini aldıktan sonra çatışmanın yaşandığı bölgeye gider ve cenazenin defnedildiğini öğrenir. Aile, her ne kadar cenazeyi görmek istese de, dönemin çatışmalı koşulları buna el vermez.  
 
YILLAR SONRA YAŞANAN 'KAVUŞMA'
 
"Çözüm süreci" adı altında başlatılan diyalog süreciyle döneminde Koç’un cenazesi arkadaşları tarafından Tatvan’da defnedildiği yerden çıkarılarak, Garzan’da kurulan mezarlıkta defnedilir. 1994 yılında bu yanan çocuklarının mezarını dahi göremeyen Koç ailesi, ilk defa 2015 yılında Garzan Mezarlığı'nda Abdulrahim'in mezarını ziyaret eder. 
 
O anın tarifini anlatmanın mümkün olmadığını söyleyen Koç’un kardeşi Cabbar Koç, cenazenin mezarlığa defnedildiğini gördüklerinde, ağabeyine kavuşmuş gibi hissettiklerini belirtti. 
 
AİLE CEVAP BEKLİYOR
 
Yaklaşık 3 yıl Garzan Mezarlığı'nda kalan Abdulrahim Koç’un cenazesi, yeniden başlayan çatışmalı sürecin ardından 2017'de askerler tarafından önce İstanbul ATK'ye, ardından Kilyos Mezarlığı içinde bulunan kaldırıma gömülür. Garzan Mezarlığı'nın yıkım haberini alan Koç ailesi, hemen Bitlis Cumhuriyet Başsavcılığına gidip kan örneği vererek, cenazelerinin kendilerine verilmesini ister. Savcılık, uzun bir süre sonra aileye haber vererek, DNA için anne baba sağsa örneklerin kendilerinden alınacağını, sağ değilse erkek kardeş yada kız kardeşten kan örneklerinin alınıp DNA eşleşmesi yapılabileceğini aileye söyler. 
 
Koç’un annesi yıllar önce yaşamını yitirdiği için kan örneği veremezken, baba ise 90 yaşında olduğu ve yürümekte zorlandığı için Bitlis’e gidip kan örneği verecek durumda değil. İstanbul’da olan aile, dilekçe yazarak talimatla İstanbul’dan babadan kan örneği alınması için talepte bulunur. Aile, şimdiye kadar taleplerine olumlu ya da olumsuz bir cevap almış değil. 
 
AİLE BİR KEZ DAHA YIKILDI
 
Cenazelerin Kilyos Mezarlığı içindeki kaldırıma gömülmesini öğrendiklerinde bir kez daha yıkıldıklarını belirten Cabbar Koç, 2 buçuk yıldır cenazeye işkence yapıldığını, normal şartlarda DNA örneğinin kardeşlerden de alınabileceğini belirtti. Kardeş Koç, devletin bunu yapmak yerine 90 yaşında yürüyemeyen bir insanı kendi ayağına getirmek istediğini söyledi. Bu yapılanları tarif etmenin zor bir şey olduğuna vurgu yapan kardeş Koç, mezarlıklara dönük saldırılarla Kürt halkının hafızasının yok edilmek istendiğini, ancak bu hafızanın yok olmayacağına vurgu yaptı. 
 
HEM KUTSAL HEM HAFIZADIR
 
Mezarlıkların Kürtler için tek başına kutsallık anlamına gelmediğini belirten Koç, “Bizler o mezarlara bakınca aynı zamanda bize yapılan zulümleri de hatırlıyoruz. Mezarlıklar aynı zamanda bize kendi köklerimizi de hatırlatıyor. Bizim mezarlarımıza saldırarak ya da kaldırım kenarına gömerek bize bu saydıklarımı unutturma istiyorlar. Bunu başarmaları çok zor çünkü cenazelerimiz nerede olursa  olsun biz oraları birer kutsal mekanlara çevireceğiz” diye konuştu. 
 
'HİTLERDEN BİR FARKLARI YOK'
 
Kilyos'taki tablonun devlet için "utanç" olduğunu ifade eden Koç, şöyle devam etti: "Biz bu utancı onların yüzüne her fırsatta çarpacağız. Orası bir mezarlık değil orası toplu bir mezar. 261 cenazenin üst üste gömüldüğü toplu bir mezar. Bu zulmü unutmamız mümkün değildir. Tam da sözün bittiği yerdir, kelimeler yetmiyor bunu anlatmaya. Böyle bir vahşetin karşısında gerçekten söylenecek kelime bulamıyorum. Hitler faşizmi on binlere insanı gaz odalarında katletti. Ha gaz odalarında yakmak ha kaldırıma gömmek ikisinin arasında bir fark yok. Aynı zihniyeti paylaşıyorlar. Mezarları yıkıp cenazeleri kaçırmak, zulmün en doruğa çıktığı yer budur işte."     
 
MA / Erdoğan Alayumat

Diğer başlıklar

20:53 Akdeniz’de kasıtlı çıkarıldığı belirtilen yangınlarda artış
20:47 Eski HDP MYK üyelerinin ‘Ermeni Soykırımı’ açıklamasından yargılandığı davada karar çıktı
20:20 Şenyaşar ailesinin eylemine DEM Partili kadınlar ve avukatlardan ziyaret
19:46 YSK’den ‘iftar’ kararı: Sayım aralıksız yapılacak
19:34 Bakırköy Cezaevi önünde gözaltına alınanlar serbest bırakıldı
19:27 Nijerya'da 3 ayda 202 kişi menenjitten hayatını kaybetti
18:02 Bakırköy Cezaevi’nde tutsaklar görüş sonrası darp edildi
17:50 Genç: Erdoğan Kürt sorununda çözüme yönelmez
17:23 DEM Parti’den bir ilk: Engelliler için yeni bir yaşam mümkün standı
17:16 DBB’ye ait malzemeler askeriye ve emniyet tarafından taşınıyor
16:59 Yargıtay, Ata ve Mızrak davasında polislerin beraatını onadı
16:49 DEM Parti seçim çalışmalarına hız verdi
16:46 MB rezervleri bir haftada 4 milyar 53 milyon dolar azaldı
16:39 DEM Parti: AKP’liler Belçika’daki ırkçı saldırının sözcülüğünü yapıyor
16:30 Hatimoğulları: Savaş için kapı kapı dolaşacağınıza barış için İmralı kapısını açın | YENİLENDİ
16:21 Adalet Nöbeti’nden ‘İmralı kapısını açın’ çağrısı
16:07 Zana Bedlîslilere seslendi: Sandıklarınıza sahip çıkın
16:07 DEM Parti: Antalya'da adaylarımızı geri çekmiyoruz, oylar DEM'e
16:01 Temelli Colemêrg'de: Bu faşist iktidarı yıkacak olan sizin iradenizdir
16:00 Hatice Yıldız’ın tutukluluğu Bakırköy cezaevi önünde protesto edildi
15:47 Roboskî’yle yüzleşme olmadan demokrasi mümkün değil
15:34 Meleyî aşireti DEM Parti’ye desteğini açıkladı
15:17 Bakırhan: Halk onuruna ve iradesine sahip çıkacak
15:15 Pontoslu yazar Haralambidis yaşamını yitirdi
15:05 Êlih kayyımı AKP adayı için 53 milyona koli hazırlattı
15:01 Amed’de okul temizliği yaptırılan 15 öğrenci zehirlendi
14:55 Tutsaklardan siyasi partilere mektup: Açlık grevleri konusunda rol üstlenin
14:37 Mart ayı katliamlarıyla yüzleşme çağrısı
14:18 Okullar 1 Nisan'da tatil
14:16 Bayındır Bazîd’den seslendi: 1 Nisan’da başarımızı birlikte kutlayalım
14:01 Yargıtay Başkanı onuncu turda da seçilemedi
13:08 Açlık Grevi İzleme Koordinasyonu: Tutsakların talepleri karşılanmalı
12:55 DEM Parti’den 3 merkezde miting
12:48 Mûş'ta vali, kaymakam ve komutandan seçim çalışması
12:22 Esenyurt'ta 5 katlı binada yangın çıktı
12:21 Kütahya ve İstanbul’da erkek şiddeti
11:57 AKP'li belediyenin taş ocağına 'ÇED gerekli değil' kararı
11:42 ÖHD’den iki bakanlığa başvuru: Sağlık hakkı ihlaline sebep olan uygulamalar son bulsun
11:33 Abdullah Öcalan’ın avukatlarından yeni görüşme başvurusu
11:06 Zafer işareti gerekçesiyle seçim görevi iptal edildi
10:42 Kantinden para ile satın aldıkları eşyalara el konuldu
10:41 Agrobay işçileri ilk kazanımlarını elde etti
10:29 Cisim patlaması raporu: Dayan ailesi mağdur edildi
10:23 Ertak: Şirnex'te 2004 ruhuyla sandık başına gidelim
09:37 DEM Parti'ye destek yürüyüşü
09:13 Gazeteci Ahmet’in akıbetine dair 156 gündür açıklama yok
09:12 Tutsaklar 123 gündür açlık grevinde
09:11 DEM Parti Cihanbeyli için seferber
09:09 Xinûs eşbaşkan adayları: Herkese eşit hizmet vereceğiz
09:08 Abdullah Öcalan'ın avukatı: CPT güven veren bir kurum olmaktan çıktı
09:07 Wêranşar DEM'den yana
09:06 Ebexliler 2019’un hesabını soracak!
09:04 'Taşıma' hilesine karşı binlerce hareketli seçmen başvurusu
09:02 Tutsak yakınlarından hukuksuzluğa karşı dayanışma çağrısı
09:01 Tuncel: Sandığa gidelim, gasp edileni geri alalım
09:01 28 MART 2024 GÜNDEMİ
08:51 Ahlat T Tipi’nde provakatif saldırı
08:42 Beyaz Saray’dan İsrail’i görüşmeye ikna çabaları
27/03/2024
23:59 Riha’da kitlesel halk buluşmaları: Halka hizmet DEM Parti ile gelecek
23:56 Halk buluşması mitinge dönüştü: Hiçbir kuvvet Êlih’in kafasını karıştıramaz
23:22 Riha’da gözaltına alınan 7 kişi serbest bırakıldı
21:41 Barikat Riha’dan DEM Parti’ye destek yürüyüşü
21:34 Agirî ve Wan'da gençlik şöleninde tecrit vurgusu
21:08 Serüven Kültür Dünya Tiyatro Günü’nde sokakta
20:53 Memurlar AKP çalışmalarına götürülüyor
20:36 Mêrdîn adayları sahada: Sesimiz sandıklardan güçlü çıkmalı
20:30 Tiyatro oyuncularından DEM Parti’ye destek
20:22 Haber Sen: TRT anayasal suç işliyor
20:05 Zana: İmralı kapıları açılsın
19:47 Emine Şenyaşar’ı ziyaret etmek isteyen EMEP’lilere engel
19:43 İzmir'de kadın katliamları protestosu: Örgütlenelim
19:38 Colemêrg’teki final mitingine kitlesel yürüyüşle çağrı yapıldı
19:15 İstanbul’da çok sayıda gözaltı
19:09 KHK eylemi 287’nci haftasında
18:54 Sêrt’te silahlı kavga: 4’ü ağır 8 yaralı
18:28 Bodrum’da kadınlar çocuk istismarını protesto etti
18:04 Erdoğan Êlih’de Ankara ve İstanbul için oy istedi
17:57 İHD Ankara Şube Ekoloji Komisyonu Yıllık Ekoloji Raporu’nu açıkladı
17:02 Türkdoğan TİHV ve İHD’yi ziyaret etti
16:51 DEM Partili adaylar: Adana için yeni bir tarih yazma vakti geldi
16:49 DEM Parti seçim çalışmasında: 1 Nisan'da zaferi kutlayacağız
16:47 Zana'dan Adalet Nöbeti'ne ziyaret: Annelerin mücadelesi olmasa dilimiz yok olurdu
16:38 Eğitim Sen: Cumhur İttifakı adayları okullarda propaganda yapıyor
16:22 Erdoğan Amed'de: Bu kardeşinize yüzde 28,5 oy çıkmışsa durup düşünmemiz lazım
15:50 Hatimoğulları'ndan Erdoğan'a: Çık sen kendini ıspatla
15:47 Emekliler: Sandıkta hesap soracağız
15:40 ÖHD, Marmara Bölgesindeki cezaeevlerine dair raporunu paylaştı
15:37 Hareketli seçmenler Muğla'dan yola çıktı
15:15 Mahkeme kararı verdi: Devletin öğrencilere yemek sağlama yükümlülüğü yoktur
15:12 Trabzon’da göçük: 3 işçi yaşamını yitirdi
15:10 Uçar: Bu seçim Şêx Seîd'e hakaret edenler ile Şêx Seîd'in torunları arasında
14:49 Belediyeden 'Yardıma muhtaç' kuyumcuya 70 bin TL yardım!
14:43 Cezaevinde rahatsızlanınca hastaneye kaldırıldı
14:30 Bayındır Qereyazî’de: Bu seçim, Kürtlerin dili, kimliği için referandumdur
14:20 DEM Parti'den Elkê'de sandık güvenliği eğitimi
14:18 Türkiyeli yetkili: Rusya saldırganlarını tutuklama talebi yoktu
13:49 Hrant Dink davası sanığı: İstihbaratı cinayetten bir gün sonra almış gibi rapor düzenledik!
13:44 Çewlig'de miting
13:40 Akkuyu'da maaşlarını alamayan işçiler iş bıraktı
13:28 Öğrenciler Erdoğan’ın mitingine taşındı
13:16 Baro ve STÖ’lerden CPT’ye İmralı çağrısı: Çözüm için adım atın
12:54 Açlık grevinde olan 5 tutsağa hücre cezası
12:37 Licik bilirkişi raporu: Zehirli kimyasalın Fırat’a taşınma riski var
12:18 Yargıtay Başkanı 6'ncı turda da seçilemedi
12:02 YNK: Kerkük'te Türkmen Cephesi ile anlaşan KDP ulusal değerleri sattı
11:35 Bakırhan: Üçüncü yol ağacının altında birleşelim
11:13 Yaşlı nüfus 5 yılda bir buçuk milyon arttı
11:00 Sınırdaki saldırılarda 10 kolber yaralandı
10:28 Roboskîliler: AKP'ye giden her oy üstümüze bomba olarak yağacak
10:27 Şirnex ve Riha'da ev baskınları
09:52 Hezro kırsalında askeri operasyon ve abluka
09:23 HRW ve Yurttaşlık Derneği: Depremle ilgili yetkililerin soruşturulmasına izin verilmeli
09:10 Gazeteci Ahmet’ten 155 gündür haber yok
09:09 Açlık grevi eylemi 122'nci gününde
09:08 'Bize ulaşan herkesi sandığa taşıyacağız'
09:07 Kayyım kadın merkezini yıllık bin 500 TL'ye kiraya verdi
09:06 AKP'liler ‘oy verme’ sözü karşılığında rüşvet dağıtıyor
09:04 Eşbaşkan adaylarından 'sandığa sahip çık' çağrısı
09:04 DAİŞ saldırıları: 2015 öncesi konumuna dönmek istiyor
09:03 Ege'den binlerce kişi kayyımları göndermeye gidiyor!
09:02 Hak savunucuları: Yıldız'ın tutuklanması insan hakkı ihlalidir
09:02 Kuzey ve Doğu Suriye'de yerel yönetim
09:01 Ayşe Gökkan: Merhamet dilemiyor, ataerkil yargıya baş eğmiyoruz
09:00 Dilovası’nda seçmenler değişim için sandığa gidecek
09:00 27 MART 2024 GÜNDEMİ
26/03/2024
23:59 Zana: Kürt halkı baskılara karşı boyun eğmedi, eğmeyecek
23:52 30 yıl sonra 'Bijî berxwedana zindanan' sloganıyla karşılandı
23:02 WHO: Dêrazor’daki saldırıda bir çalışanımız yaşamını yitirdi
22:50 Mêrdîn’de kayıp gencin cesedi suda bulundu
22:35 Hezex’te coşkulu halk şöleni
22:06 Mêrdîn’de çalışmalarını hızlandıran adaylardan ilçe ve köy ziyaretleri
21:18 Kerboran’da yurttaşlardan AKP’li belediyeye tepki
20:54 Agrobay işçileri: Emeğimiz ve alınterimizi istiyoruz
20:45 Uçar: Atacağımız her adım herkesin geleceğini belirleyecek
20:15 Emine Şenyaşar’ın Adalet Nöbeti 62’nci gününde
20:07 Akademisyen Sirman serbest bırakıldı
19:25 Xana Axpar'da husumetli aileler barıştırıldı
19:00 AKP’nin Amed adayları oy karşılığında BİM kartı dağıtıyor
18:19 Ankara’da bir öğrenci yaşamına son verdi
17:51 DEM Parti'den Silopiya’da konvoy ile mitinge çağrı
17:42 ‘DEM Riha’ya, Riha DEM Parti’ye çok yakışacak’
16:21 Zana: Belediyeler zihinlerin temizlenmesi için önemli bir yer
16:15 Keskin ve Yarkın hakkında ceza istemi
16:05 Adalet Nöbeti’nde mücadele vurgusu
15:52 Colemêrg'teki polis şiddetine dair soru önergesi
15:32 DEM Parti sahada: İrademizi kayyımlardan geri almaya geliyoruz
15:20 DEM Parti hasta tutsaklar için Meclis araştırması istedi
15:17 Riha’da bir kadını katletme girişimi
14:54 Öğretmenevi’ndeki yolsuzlukla ilgili davada savcı değişikliği!
14:43 Sedyeyle cezaevine götürülen Yıldız için AYM'ye başvuru