MARDİN – Koronavirüs salgını nedeniyle cezaevlerinde oluşan tehlikeye dikkat çeken Mardin Barosu ve Mardin Tabip Odası, alınması gereken tedbirleri sıraladı.

Mardin Borusu ve Tabip Odası koronavirüs salgını nedeniyle yazılı açıklama yaparak cezaevlerindeki tutukluların durumuna dikkat çekti.

 Koronavirüsün 145 ülkeye yayıldığı ve 10 binlerce insanın ölüme neden olduğu hatırlatılan açıklamada, “Biz insan hakları savunucuları da, Türkiye’de ilk vakanın çıktığı günden bu güne cezaevlerine dikkatleri çekmeye çalışmış ve salgının cezaevlerinde ortaya çıkması muhtemel tehlikelere işaret etmeye çalışmıştık” denildi.

‘ADALET BAKANLIĞI'NIN ÖNLEMLERİ YETERSİZ’

Cezaevindeki tutukluların yaşam güvencesinden devletin sorumluluğunda olduğu hatırlatılan açıklamada, “Türkiye'de 355 hapishanede 294 bin mahpusun olduğu açıklanmıştır. Bu sayılardan 11 bin civarında tutuklu ve hükümlünün kadın olduğu ifade edilmiş, kesin tutuklu ve hükümlü sayıları verilmemiştir. Cezaevlerinde 3 bin 100 çocuk hükümlü ve tutuklu bulunurken, 780 çocuk ise anneleri ile birlikte cezaevlerinde kalmaktadır. Bu durumda cezaevlerinde artırılmış kapasitenin üstünde yaklaşık 66 bin tutuklunun ve hükümlünün bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu da cezaevlerinin fiziksel koşullarının daha da kötüleşmesine ve hak mahrumiyetlerinde ciddi bir artışa yol açmaktadır. Böylesi bir ortamda Korona virüs salgınından korunmak pek mümkün gözükmemektedir. Bu gibi kapalı kurumlarda virüsün yayılmasının ne kadar ciddi problemler yaratabileceği hali hazırda İtalya ve İran hapishanelerinde görülmektedir. Adalet Bakanlığının hapishaneler ile ilgili açıkladığı önlemlerin uluslararası normlar açısından yetersiz olduğunu belirtmek isteriz” ifadeleri kullanıldı.

Alınması gereken önlemler ise şöyle sıralandı:

* Öncelikle, HDP’li Mazıdağı Belediye Eşbaşkanı Nalan Özaydın'ın bulunduğu Tarsus T Tipi Kapalı Cezaevi’nde bulunan bütün mahpusların ve cezaevi görevlilerinin testleri yapılmalı ve bu kişiler ile temas öyküsü bulunan aile fertlerine ve kişilere yönelik filyasyon çalışması yürütülmelidir.

* Kamuoyuna yansıdığı kadarıyla 3. Yargı paketi olarak bilinen infaz düzenlemesi maalesef kamuoyunda oluşan beklentilere cevap vermekten uzaktır. Meclise sunulan infaz düzenlenmesine ilişkin yasa teklifi çalışmalarının infazda eşitlik ilkesi, infaz sürelerinin kısaltılması ve dezavantajlı mahpus grupların mağduriyetleri göz önünde bulundurularak derhal yasalaştırılması gerekmektedir. *Ağır hasta mahpusların salgın hastalık durumunda ciddi risk grubunda bulunması nedeniyle, bu kişilerin serbest bırakılarak infazları ertelenmeli, tutuklu olanlar serbest bırakılmalıdır.

* Virüsün özellikle 60 yaş üstü kişilerde ölümcül etkisi göz önünde bulundurularak 60 yaş üstü mahpusların tedbiren serbest bırakılarak infazları ertelenmeli, tutuklu olanlar serbest bırakılmalıdır.

* Hamile ve çocuklu kadınların çocuğun üstün yararı ilkesi gözetilerek serbest bırakılmalı ve infazları ertelenmelidir.

* Çocuk tutuklular bir an önce serbest bırakılmalıdır.

* TMK kapsamında yargılanan siyasi tutuklular bir an önce serbest bırakılmalıdır.

* Tutuklamanın istisna olduğu gerçeğinden hareketle tüm tutukluların durumlarının dosya üzerinde incelenerek bir an önce tahliyeleri sağlanmalıdır.

* Mahpusların hak mahrumiyetine sebep olacak (şartla infaz süresinin uygulanması, görüş hakkı, sevk hakkı gibi) disiplin cezalarının uygulanmasından vazgeçilmelidir.

* Koronavirüs (COVID- 19) ile ilgili bütün kaynaklarda virüsün yayılmasını engellemek için kişisel hijyeni sağlamanın önemine dikkat çekilmektedir. Hapishanelerde mahpusların sağlıklarının korunabilmesi, bulundukları alan ve kendi kişisel temizliklerini sağlayabilmeleri için, acilen temizlik malzemelerinin kendilerine ücretsiz verilmesi ve parası olmayan mahpusların da temizlik ürünlerine erişimi sağlanmalıdır.

* Hapishanelerdeki banyo, tuvalet gibi ortak alanlar her gün dezenfekte edilmelidir.

* Mahpusların yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmesi sağlanmalı, vitamin takviyesi yapılmalıdır.

* Mahpuslar, kalabalık koğuşlar yerine kapasitesi ve hijyen koşulları uygun ortamlarda tutulmalıdır.

* Sağlık Bakanlığı ve Türk Tabipleri Birliği’nin önerileri ve uyarıları dikkate alınarak hapishanelerde görev yapan tüm personelin bilgilendirilmesi, atılması gerekli olan adımların ve uyulması gerekli olan kuralların belirlenmesi, mahpusların iletişim araçlarına erişimlerindeki kısıt dikkate alınarak ilgili personel tarafından bu bilgilerin paylaşılması gerekmektedir.

* Hapishane içine girecek kişilerin salgını önlemek için uyması gereken hijyen kuralları ve alması gereken önlemler konusunda bilgilendirilmesi, mahpuslarla temasın söz konusu olduğu durumlarda bu önlemlerin yanı sıra uygun ortam ve koruyucu malzemelerin sağlanması gerekmektedir.

*Sağlık çalışanları başta olmak üzere mahpuslarla temas eden tüm çalışanlara koruyucu giysi ve malzeme temin edilmeli, özellikle risk grubunda olan çalışanlar başta olmak üzere tüm hapishane çalışanları için çalışma koşullarını da kapsayacak şekilde gerekli önlemler alınmalıdır.

* Cezaevlerinde görev yapan sağlık personellerinin sayıları arttırılmalı ve düzenli ve yeterli sayıda sağlık personeli ile hizmetlerin sunulması sağlanmalı ve cezaevlerine yakın yerlerde bulunan hastanelerde ve mahpuslara sağlık hizmeti verilen sağlık kurumlarında uygun – yeterli sağlık hizmeti verilebilmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.

* Sağlık gerekçesiyle alınacak önlemlerin mahpusların temel haklarını ihlal etmeyecek şekilde uygulanmasına özen gösterilmeli, görüşlerin yapıldığı alanlarda mahpusların görüş haklarını ihlal etmeyecek şekilde önlemler hızla arttırılmalı ve görüşme alanları sıklıkla dezenfekte edilmeli, mahpusların yakınlarıyla haberleşebilmesi için imkanlar arttırılmalıdır.

* Hapishanelerde corona virüs salgını ile ilgili alınan/alınacak önlemler, karantina uygulamaları ile mahpusların sağlık durumları konusunda başta mahpusların aile ve avukatları olmak üzere kamuoyu düzenli olarak bilgilendirilmelidir.”