Dersim’de Munzur Üniversitesi öğrencisi Gülistan Doku’nun 5 Ocak’tan bu yana bulunamaması, kent merkezi ve Pertek’te kadın ve çocuklara yönelik tecavüz vakaları tepkilere neden oldu. Haber alınamayan Doku’nun bulunması için eylemler yapan Munzur Üniversitesi öğrencileri, tehdit edilerek kaçırılmaya çalışılırken, valilik, kentte gelişen tepkilere karşı “huzur ve güven ortamından bozulmaması” gerekçesini öne sürüp açık ve kapalı alandaki eylem ve etkinlikleri 15 gün süreyle yasakladı. Kentte yaşananları değerlendiren Dersim Emek ve Demokrasi Güçleri, kentin dokusunu bozmaya yönelik özel politikalar geliştirildiğini söyledi.

 

‘ÖZEL SAVAŞTIR’

 

HDP Dersim İl Eşbaşkanı Nurşat Yeşil, kentte sadece Gülistan Doku ve Pertek’te başlayan olaylar olmadığını belirterek, 6 aydır il ve ilçeler dahil olmak üzere kentte bazı vakaların ortaya çıktığını söyledi. Kadın ve çocuğa yönelik cinsel istismarın son dönemlerde arttığını dile getiren Yeşil, “Gençleri madde bağımlılığı, kadınları ise cinsel istismar vakalarıyla düşürmeye çalışıyorlar. Savaşın bir yanı silahlı çatışmadır, bir yanı da özel savaştır. Faillerin bir kısmının kamu görevlileri ve kolluk kuvvetlerinin olması tesadüf değil. Pertek’te cinsel istismar, Gülistan’ın kaybolmasıyla birlikte kentte ciddi bir tepki oluştu” dedi. 

 

VALİNİN ‘HUZUR’ DEDİĞİ...

 

Devletin Dersim’e özel bir yönelimi olduğunu dile getiren Sosyalist Meclisler Federasyonu (SMF) üyesi Hıdır Yağmaz, özellikle cinsel istismar vakalarındaki faillerin kamu kurumlarında çalışan kişilerin olduğunu ifade etti. Bu kişilerin devletle iş birliği içinde olduğunu vurgulayan Yağmaz, bu kişilerin kolluk ve adli makamlar tarafından korunduğunu söyledi. Dersim’in, sosyalist, devrimci ve yurtsever bir kent olduğunu ifade eden Yağmaz, “Daha fazla sindirme, baskılama ve mücadeleyi bir alana kıstırmak istiyorlar. Yozlaştırmayı artırıyorlar. İnsanlar demokratik hak mücadelesi veriyor. Tunceli Valisi veya görev yapan kolluk, bu mücadeleyi direk ‘terör’ diye damgalayıp marjinalleştirmeye çalışıyor. ‘Huzur’ olarak ne geldi sorusunu sorduğumuzda, gerçekten huzur olarak hiçbir şey gelmedi. ‘Huzur’ diye tabir edilen nokta Dersim’de cinsel istismar, cinsel saldırı vakaları, insanların kaybettirilmesi, gözaltı, tutuklamalardır. Bunlar valinin bahsettikleri huzurdur. Buna alternatif olarak şunu düşünüyoruz. Huzuru ancak kitlelerin örgütlü mücadelesi, karşı durmakla sağlayacağız. Bu vakaların açığa kavuşmasının bir ayağını da kadın mücadelesi oluşturuyor” şeklinde konuştu.

 

‘KADINLAR DIŞARI ÇIKMALI’

 

Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) üyesi Dilar Aras, Dersim’in daha önce hiç karşılaşmadığı durumlarla karşılaştığını ifade ederek, devletin Dersim halkını kendi kalıbına koymak istediğini dile getirdi. Dersim’in ideolojik, inanç ve yapı olarak çok farklı bir yere sahip olduğunu hatırlatan Aras, özellikle bu coğrafyada kadının özgün yaşadığını belirtti. Aras, “Emekçi kadınların kendi emeklerinin herhangi bir baskı altında olmadan üretebildiği, ekonomik bağımsızlıklarını elde edebildiği bir kenttir. Şu anda sistemin baskısı altında sindirilmeye çalışılan bir kent haline gelmektedir. Bunlara karşı özellikle kadınları eve kapatan zihniyete karşı kadınların kesinlikle dışarı çıkması, birlik olması gerekiyor” diye konuştu.

 

‘İNSANSIZLAŞTIRMA’ POLİTİKLARI 

 

Çözüm sürecinde cinsel istismar olaylarının, insanların kaybolmaları neredeyse hiç karşılaşılmayan bir durum olduğunu belirten Emek Partisi Dersim İl Eşbaşkanı Ergin Tekin ise, darbe girişiminden sonra OHAL’in uzatılmasından dolayı bölgede savaşın giderek tırmandığını söyledi. Dersim katliamında yaşanan olayları hatırlatan Tekin, şunları söyledi: “Katliamı yaşayan birçok insan sürgün ve tehdit edildiği bir dönem yaşadı. Türkleştirme dayatmaları bir yanda, İslam’ı yayma anlayışı var. Öz kimliğinden asimile edilmeye çalışılan bir anlayış söz konusu. Dersim katliamı açısından bakarsak buradaki insansızlaştırma politikası son beş yıl içerisinde zaten aşırı bir şekilde devam etmektedir. Ekonomik, siyasi olarak, çoğu insanın mahkemelerde davası var. Bu tür durumlar birçok insanın göç etmesine sebep olmuştur.” 

 

DERSİM HALKI TEPKİLİ 

 

1937-1938’deki katliam sırasında kadın ve çocuklara yönelik yaşanan taciz ve tecavüz olaylarını hatırlatan Tekin, “Dersim 38’de yaşadığımızla benzerlik var. Kadın ve çocuklara olan şiddet ve insansızlaştırma politikası uygulanmaya çalışılıyor. Öğrenciler yaşanan istismar olaylarına tepki gösterince tehdit eden bir anlayış var. İstismarcıları koruyan bir anlayış söz konusu. Dersim halkının kendi kabuğuna çekilmiş bir durum söz konusu değil. Dersim halkı tepki ortaya koyuyor. Yaşananların önüne geçmek için bir araya gelmekten bahsediliyor. Böyle bir bilinç ve anlayış halkımızda var. Bunu büyütmek lazım” dedi.

 

‘BAŞARAMAYACAKLAR’

 

İnsan Hakları Derneği (İHD) Şube Başkanı Gürbüz Solmaz ise, Pertek ve Ovacık’ta ortaya çıkan cinsel istismar olayları ve Gülistan Doku’nun kaybolmasıyla devam eden bir süreç yaşadıklarını ifade etti. Bir toplumu yok etmenin sebeplerinden birisinin yozlaştırmak olduğunu dile getiren Gürbüz, “Bunları başaramayacaklar. 38’den ve bunca darbe süreçlerinden sonra her dönem Dersim ayakta kalmıştır. Dersim onuruyla, inancıyla, yaşam kültürü ve doğasıyla bir bütündür. Bu yaşananlara tepkisini ortaya koydu. Yine Dersim halkına büyük bir görev ve sorumluluk düşüyor” diye konuştu.

 

MA / Ayşe Sürme - Semra Turan