Türkiye’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik başlattığı saldırılar 7’inci gününe girdi. Bölgedeki kentler TSK tarafından havadan ve karadan yoğun bir şekilde bombalanırken, Özgür Suriye Ordusu ve Milli Ordu adı altında bir araya getirilen El Kaide menşeli gruplar da yine karadan saldırıyor. Buna karşı Demokratik Suriye Güçleri’nin (QSD) savaşı tüm sınır hattına yayması ise planları bozdu. İstediğini elde edemeyen TSK ve ÖSO kentleri bombardımana tutarak sonuca gitmeye çabasında. Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik bu saldırı, Suriye iç savaşını farklı bir aşamaya taşırken, sahadaki tüm dengeler de değişti. 

 

2011’DEN BU GÜNE

 

2011 yılında patlak veren Suriye iç savaşında ÖSO ve şimdiki adıyla Heyet Tehrir El Şam (HTŞ) olarak bilinen El Nusra’nın ortaya çıkmasıyla bazı kentler Suriye rejiminden alınmıştı. Kürtler ve ittifak kurduğu halklar ise, farklı bir yol seçerek, başka bir yaşamı hayata geçirmeye çalıştı. Tüm halkların bir araya geldiği bir sistem oluşturularak, Suriye topraklarına giren ÖSO ve HTŞ adlı gruplar, Kobanê ve Serêkanîyê başta olmak üzere birçok yerde yenilgiye uğratıldı.

 

DAİŞ’İN ORTAYA ÇIKIŞI

 

Bu yenilginin ardından sahaya çıkarılan DAİŞ ise, ÖSO ve HTŞ’nin elinde bulunan neredeyse tüm kentleri aldı. Suriye’nin kuzey, doğu ve batısında birçok alanda hakimiyet kuran DAİŞ’in sahne alması, uluslararası güçlerin politikasını değiştirdi. Sadece bu gruplardan değil, Suriye rejiminden de birçok yer alan DAİŞ, tüm güçlerin üzerinde politikalar geliştirebileceği bir unsur haline geldi. Büyük bir alanı denetimine alan DAİŞ, sonrasında Suriye savaşı içinde farklı bir yol izleyen ve Kürtlerin öncelik ettiği sisteme yöneldi. İlk saldırısı Kobanê’ye olan DAİŞ, burada büyük bir yenilgiye uğratılarak, adım adım Suriye’den çıkarıldı. DAİŞ, 9’uncu yılında olan Suriye savaşında sadece 5 yıl aktif olarak yer alabildi..

 

YENİLEN ÖSO VE HTŞ

 

Suriye savaşının başlarında desteklenen ÖSO ve HTŞ gibi güçleri Türkiye, Suudi Arabistan ve Katar finanse ediyordu. Ancak bu gruplar yenilgiye uğrayınca söz konusu devletlerin politikası da çöktü.

 

ULUSLARARASI GÜÇLERİN SAHADA YER ALMASI

 

DAİŞ gibi bir gücün varlığından yararlanan birçok batılı güç ise, Suriye sahasına girmeyi başardı. Bunun başında ABD’nin öncülük ettiği uluslararası koalisyon gelirken, bunun içinde Fransa, İngiltere ve Almanya başta olmak üzere birçok Avrupalı güç yer aldı. İlk defa Suriye sahasında böylesi bir kazanım elde eden koalisyon güçleri, QSD güçleri ile birlikte hareket etti.

 

TÜRKİYE’NİN SALDIRISI 

 

Bu durumdan en çok rahatsız olan taraf ise Türkiye oldu. Savaşın başlarından bu yana Suriye’de oluşturulan demokratik sisteme düşmanlık sergileyen Türkiye, her defasında tehdit ve saldırılarını sürdürdü. Bu emellerini hiç bırakmayan Türkiye, en son “güvenli bölge” savıyla bölgeye yönelik saldırılara girişti.

 

ÇÖZÜM BEKLENİRKEN YENİ BİR KRİZ

 

DAİŞ’ten sonra Suriye savaşının sonlanması ve siyasi çözümün gelişmesi beklenirken, Türkiye’nin Kuzey ve Doğu Suriye halklarına yönelik bu saldırısı Suriye savaşını farklı bir aşamaya taşıdı. Tüm dengeleri alt üst eden bu saldırılarda ABD, Türkiye’den yana tavır aldı. Türkiye ile çeşitli anlaşmalara giden ABD, koalisyon ile Kuzey ve Doğu Suriye’de bulunan güçlerini tüm bölgeden çekmeye başladı.

 

SURİYE’DE SAVAŞ BAŞA SARDI

 

ÖSO ve “Milli Ordu” adı altında toplatılan El Kaide menşeli grupların Kuzey ve Doğu Suriye topraklarına tekrar girmesi, mevcut durumu Suriye savaşının başına geri götürdü. Katliam, talan, tecavüz ve işkence yöntemleriyle tanınan bu gruplar, girdikleri her yerde demografik yapının değiştirilmesinde de rol oynuyor. Atılan bu adımla Suriye krizi daha da derinleştirilirken, bu yeni durumda uluslararası güçlerin büyük bir rol oynadığı açık. Türkiye’nin saldırılarının önünü açan ve “iyimser” açıklamalarla Kürtlerin reflekslerini düşürmeye çalışan güçler (ABD, Fransa, Almanya, İngiltere), perde arkasında Türkiye’ye saldırı “izni” veren taraf olarak algılanıyor.

 

YENİ BİR DENGE OLUŞUYOR 

 

Koalisyon güçlerinin çekildiği sahada değişen bir durum ise, Rusya ve Suriye rejiminin Kuzey ve Doğu Suriye’deki varlığı oldu. QSD güçleri ile Suriye rejiminin anlaşması sonucu 9 yıl aradan sonra Fırat Nehri’nin doğusuna gelen Suriye rejim güçleri, uluslararası yol olarak bilinen M4 kara yolunda konuşlandı. Kuzey ve Doğu Suriye ile Türkiye sınırında da yer alması beklenen rejim güçleri henüz sahaya yayılmadı.

 

QSD DİRENİŞİ!

 

QSD güçlerinin verdiği tarihi direniş ise, oluşturulmaya çalışılan tüm dengeleri zorlarken, savaşın tüm sınır hattına yayılması planların seyrini değiştirdi. 7’inci gününe giren saldırılarda halen bir başarı elde edemeyen TSK ve ÖSO, katliamlarla direnişi kırarak sonuca ulaşma çabasında.

 

MA / Nazım Daştan