İntiharları değerlendiren Gürsel: Yalnızlaşma duyguları artabilir ancak kolektif çıkış mümkün

img

HABER MERKEZİ – Özelikle işsiz ve dar gelirliler arasında artan “intihar” vakalarını değerlendiren Psikolog Baran Gürsel, süreç itibariyle “dayanak bulamama ve yalnızlaşma duygularının olasılık olarak artabileceğini" ancak işçilerin ve toplumsal kesimlerin kolektif çıkış yollarına yönelme gücü olduğuna dikkat çekti. 

Ekonomik kriz derinleştikçe özelikle alt gelir grupları ve işsizler arasında “intihar” vakaları daha çok görünür olmaya başlandı. Hemen her gün, “borcunu ödeyemedi, çocuğuna kıyafet alamadı, kirasını ödeyemedi ve iş bulamadı” gibi nedenlerle yaşamına son veren insanlar oluyor. Basın ve ifade özgürlüğü üzerindeki baskılar, adalet duygusunun zedelemesi ve demokratik hak arama yöntemlerinin kısıtlanması da sıkışma hissini arttırabiliyor ve bu tür yönelimlere yol açabiliyor. Toplumsal Dayanışma için Psikoloji Derneği (TODAP) üyesi Psikolog Baran Gürsel, krizin toplum ve birey üzerinde yaratığı etki ve baskı yöntemlerinin “intihar” vakalarıyla bağlantısını değerlendirdi.
 
‘BASKI VE SIKIŞMA HİSSİ ARTABİLİR'
 
“Kapitalizmin, çalışmayı yaşamda kalmak için temel bir zorunluluk haline getirdiği için çalışma faaliyeti, yaptığımız iş, çalıştığımız mekân ve kişiler, işverenimiz, sınıfsal kurumlarımız ruhsal dünyalarımızda önemli bir yer kaplıyor” hatırlatmasında bulunan Gürsel, “Kriz zamanlarında biliyoruz ki iş ilişkileri çeşitli biçimlerde değişebiliyor. ‘Maliyet azaltma’ ve benzeri sebeplerle çalışan üzerindeki denetim arttırılabiliyor, eş zamanlı olarak çalışanların maddi ve sosyal haklarında kısıtlamalar yapılabiliyor, hayatlarından çalınan zaman artırılabiliyor veya işleri elinden alınabiliyor. Zaten kısıtlı olan hareket alanı daha da kısıtlanınca insanın baskı ve sıkışma hissi artabilir ve de kayıp deneyimleri yaşanabilir. Bunun nasıl düşünceler ya da eylemler doğuracağı birçok faktöre de bağlı ama özellikle işçilerin birbirleriyle ve diğer toplumsal kesimlerle kurduğu ‘kardeşlik’ bağlarının epey zedelenmiş olduğu günümüz koşullarında bunlar daha zorlayıcı olabilir ve dayanak bulamama, yalnızlaşma duyguları artabilir. Tabii bu türden ‘ortak acıların’ yeni kardeşlik bağlarının kurulması için yeni bir potansiyel yarattığını es geçmemek de çok önemli” dedi.
 
‘KAYIP, YOKSUNLUK, GELECEKSİZLİK DENEYİMLERİ ARTABİLİR’
 
Bu durumu, kapitalizmin taşıdığı öteki bir zorunlulukla birlikte düşünmemiz gerektiğini dile getiren Gürsel, “Yaşamımızı sürdürmek için gerekli olan neredeyse tüm araçları piyasadan, yani parayla almamız gerekiyor. Temel ihtiyaç malzemelerinden kendi açımızdan anlamlı bir hayat sürmemize olanak verebilecek her şeyi satın almamız gerekiyor. Dolayısıyla kriz ‘hayat pahalılığı’ aracılığıyla da hayatlarımızın göbeğine giriveriyor. Hayatta kalma ve kendi açımızdan anlamlı bir hayat sürdürme araçlarına erişimimiz engellendikçe kayıp, yoksunluk, geleceksizlik deneyimlerimiz artabilir. Borçluluğun etkisini de bunlara eklememiz anlamlı olabilir çünkü borçluluğu görece sürdürülebilir biçimlerde yaşadığımız durumların da, kriz zamanında daha zorlayıcı içsel sıkışmalara dönmesi ihtimaller dahilinde. Bireyselleştikçe ve krizi içselleştirdikçe yaşadığımız zorluk artabilir” diye belirtti. 
 
‘TIKANIKLIK RUHSAL DÜNYAMIZA SİRAYET EDİYOR’
 
İntiharlar üzerine oldukça fazla konuşuluyor olmasının bir sebebinin de “toplumun geniş kesimlerinin kendi gerçekliklerini, dert ve taleplerini konuşacağı, duyacağı ve takip edeceği yolların iyice kısıtlanmış, tıkanmış olması”na bağlayan Gürsel, “Çeşitli araçlarla bu yolların tıkandığını ve bu tıkanmaların toplumsal, sosyal ilişkilerimizin ve ruhsal dünyamızın birçok alanına sirayet ettiğini görebiliyoruz. Dolayısıyla böyle bir ortamda, yakıcı bir durumun varlığına işaret ettiği inkâr edilemeyecek olan intihar durumları üzerinden, kendimize bir konuşma ve açıklama talep etme alanı buluyoruz” dedi.
 
‘ÜZERİNE DÜŞÜNMEYE AÇIK OLMALIYIZ’
 
İntiharlar “sebepleri" üzerine medya üzerinden tartışma yürütmenin risklerine de dikkat çeken Gürsel, uyarılarını şöyle sürdürdü: “Bu tartışmalar içerisinde ne sınır aşımlarının ne de konunun bir hegemonya malzemesi haline gelmesinin önünü kolayca alabiliyoruz. Öte yandan da, ekonomik kriz gibi toplumsal olayların ruhsal etkilerinin sadece topluma ve bize çarpıcı gelen ve kolayca görünür olan durumlar üzerinden düşünme eğilimini, istemeden de olsa besleyebiliyoruz. İntiharların özgün örnekler olup olmadığını ayrıca tartışabiliriz ama burada dikkat çekmek istediğim şey, ekonomik krizin ‘ruhsal krizlere’ dönüşmesinin birçok farklı yolu olabileceği. Hepimiz bu krizleri farklı şekillerde yaşayabiliriz. Toplumsal gerçekliği kavrayabilmek için bu etkiler üzerine düşünmeye daha açık olmalıyız.” Gürsel, krizin etkilerini konuşabilecek, anlayabilecek ve stratejilere tercüme edebilecek -özellikle sınıf temelli- mecra ve kurumlara ihtiyaç olduğunu vurguladı.
 
‘DAHA FAZLA KAYIP VE TOPLUMDAN YALITMA MESAJI VERİLİYOR’
 
İntihar vakalarının antidemokratik yönetim biçimi ile bağlantısı ve hak arayanların “terörize” edilmesinin nedenlerine dair de konuşan Gürsel, “Burada iki tür tehdidin olduğu insanın aklına geliyor. Birincisi, talepte bulunmanın cezalandırmayla, yani daha fazla kayıpla son bulacağı mesajı var. İkincisi de toplumdan ayrıştırma mesajı var. Açıkçası bu mesajların, hedeflenen kaygıyı ne düzeyde yarattığını ben bilemiyorum. Ama en azından varsayımsal olarak bunların, mevcut koşulları kaybetme kaygısına eklenen başka bir kaygıyı, yani, yaslanılabilecek ötekilerden ayrıştırılma ve dayanaksız kalma kaygısını yaratabileceğini düşünebiliriz.
 
Bence bizim düşünmemiz gereken önemli bir mesele şu: Bu baskılar, bir yandan, direnenlerde ve onlara bakıp umutlananlarda bir adaletsizlik duygusu yaratabilir tabii ama adaletsizlik duygusu her koşulda fikirsel ve eylemsel bir çıkışsızlığa dönüşecek diye bir şey yok. Eğer baskı ve tehditlerin yarattığı kaygı pasifleştirici bir etki yaratıyorsa, bunun neden gerçekleştiğini anlamaya çalışmalıyız. Göçmenlikten yoksulluğa, şiddetin sınır tanımazlığından ideolojik yüklere, alternatifsizlikten kurumsuzluğa kadar birçok faktör, yapılan baskıların pasifleştirici etkiler yapmasına neden oluyor olabilir. İşte bana kalırsa, bu faktörleri anlamaya çalıştığımız zaman, dikkate almamız, alternatif üretmemiz, dönüştürmemiz gereken noktalar daha görünür hale gelecek. Belki de aynı zamanda geleceği inşa etmeye yönelik ortak arzumuz canlanacak, geleceği inşa etme fikri daha ikna edici hale gelecek. Tabii işçi sınıfının ve toplumun (bizlerin) anlama ve yeniden inşa etme arzularını canlı tutmak için, illa yeni olması gerekmez belki ama nitelik olarak alternatif, yaratıcı, süreklilik sahibi ve güvenilir biraradalıklara ihtiyacımız var” diye belirtti. 
 
‘DAYANIŞMALAR VE DİRENİŞLER UMUT VERİCİ’
 
Toplumsal ve ekonomik krizlerin çoğunlukla yaratabildiği sıkışmışlık duygularına aciliyet duygusunun da eşlik ettiğini ve bunun bir sarmala dönüşebildiğini ifade eden Gürsel, olumsuz eğilimleri onarmak için bir araya gelmeye ihtiyaç olduğunu dile getirdi. Gürsel, zorlu süreci aşmak için alternatif ilişkilere dikkat çekerek, şu öneride bulundu: “Mevcut düzene karşı hissettiğimiz ‘bağımlılığın’ ağırlaşması ile kolektif çıkışlar arama arasındaki mesafe sanıldığı kadar uzak değil. Neticede paylaşımcı ve dönüştürücü deneyimler de, bireysel hayatlarımızdan toplu deneyimlerimize ve mücadelelere kadar toplumsal hayatımızın parçaları olarak hep varlar. En çıkışsız anlarda bunların görülebilir ve güven verici yeni imkânlar haline gelmesi ve çoğalması asla tek değil ama kesinlikle bir olasılık. Bu imkânların görünürlüğünü ve güvenilirliğini artırmak için uğraşan direnişler, insanlar ve gruplar olması da hepimiz açısından umut verici.”
 
MA / Sedat Yılmaz 

Diğer başlıklar

26/03/2024
13:18 Gazeteciyi hedef gösteren Yeni Şafak muhabirine tazminat cezası
12:30 DEM Parti'den Ahmet Saymadi'ye ilişkin açıklama
12:10 Kavak S Tipi’nde keyfi disiplin cezaları
11:35 3 yıldır haber alınamayan Abdullah Öcalan ile görüşme başvurusu
11:14 Hatay'da sağanak ve fırtına: Konteynerleri su bastı, çatılar uçtu
10:57 Bakırhan’dan Erdoğan’a: Muhatap Newroz alanlarındaki milyonlardır
10:45 Öcalan’ın özgürlüğü için 3 milyon imza toplandı
10:21 KYK yurdunda şüpheli ölüm
10:03 Kaçak maden ocağında iş cinayeti
10:00 Churchill House’da Newroz resepsiyonu verildi
09:57 Bedlîs ve Tetwan'da eğitime bir gün ara verildi
09:40 Şirnexli kanaat önderleri: DEM Parti'ye sahip çıkalım
09:31 Dünya Tiyatro Günü: Kürt oyuncular yasaklara direniyor
09:19 Gençlerin umudu DEM Parti!
09:12 Kürt gazeteci 154 gündür KDP istihbaratının elinde
09:10 Cezaevlerindeki açlık grevi eylemi 5'inci ayına girdi
09:09 Sönük: Kadın iradesini tanımayanlara cevabı 31 Mart'ta vereceğiz
09:06 '31 Mart zaferinin resmini Newroz’da verdik’
09:04 Katledilen 7 sivil için de ‘zaman aşımı' kararı alınmış!
09:04 Eşbaşkan adayları Bedlîs'te tempoyu arttırdı
09:03 Dep için bin hareketli seçmen hedefi
09:02 Dêrgul'de seçmene asker baskısı
09:01 Gazeteci Drewş: KDP Türkiye'ye gardiyanlık yapıyor
09:01 'Dilovası'nı kadının rengiyle görünür hale getirelim'
09:00 Qamûşan ve Pazarcix’ta rüzgar DEM'den yana
09:00 26 MART 2024 GÜNDEMİ
25/03/2024
23:59 AKP Şirnex’te gıda kolisi dağıtmaya başladı
22:44 Moskova’daki saldırıda 139 kişi hayatını kaybetti
20:53 Demokratik kurum ve partilerden Agrobay işçilerine destek açıklaması
20:37 Cezaevinden izinli çıkan Uğur Falay, 2 kadını katletti
20:32 Şenyaşar ailesine Halkevleri ve KESK’ten destek
19:43 Serêkanîyê’de halk buluşması mitinge dönüştü
19:37 DBP Eş Genel Başkanı Uçar, Dêrsim’de halkla buluştu
19:34 Licê'de askeri operasyon
19:16 Dîlok’da 2’si çocuk 3 kişi tutuklandı
18:55 BMGK, Gazze'de ateşkes talep eden karar tasarısını kabul etti
18:28 22 kurumdan çağrı: 1 Mayıs'ı Taksim’de örgütleyelim
18:02 Ferit Şenyaşar: Hiçbir makam insan hayatından önemli değildir
17:46 SOHR: İdlib’te ‘silahsız bölgede’ 49 kişi öldürüldü
17:31 Hatimoğulları: İrademizi çalmalarına asla müsaade etmeyeceğiz
17:17 MHP'li belediyeden mera ve ormanlık alana taş ocağı
17:15 Wêranşar’da onbinlere seslenen Zana: Kürtler Medine dilencisi değil
17:07 TMMOB Amed: Kaçak yapılardan ev almayın
17:02 Yargıtay seçimi üçüncü tura kaldı
16:54 Qers mitingine katılım çağrısı
16:11 Pîranşar’da kulübesi yıkılan ayakkabı tamircisi intihar etti
16:01 Kadir İnanır’ın tetkik sonuçları olumlu çıktı
15:37 Adalet Nöbeti’nde tutuklularla dayanışma çağrısı
15:19 Hatimoğulları: İktidar barış çağrılarına savaş zirveleri ile yanıt veriyor
15:15 Zehirlenen öğrencilere ziyaret
15:07 Dilovası’da DEM adaylarına yoğun ilgi
14:53 Gözaltında darp edilen Kaval serbest bırakıldı
14:52 Gabar Dağı’nda yasak 7’nci kez uzatıldı
14:48 Sedyeyle tutuklanan Yıldız cezaevinde fenalaştı
14:43 DEM Partililer barikatları aşa aşa geliyor
14:35 İzmir'de 396 şoför kontak kapattı
14:29 Zana: Direndik milyonlara ulaştık, bu coşku iktidarı korkutuyor
14:25 Bakırhan Agirî’de: Yardım kolilerini alın oyunuzu vermeyin
14:17 Kozan’da imam istismardan tutuklandı
14:08 Akdeniz’e taşınan seçmenler arasında üç ‘paralı gazeteci’ çıktı!
13:46 Asrın Hukuk Bürosu’ndan açıklama: İmralı Adası giz perdesi ardında tutuluyor
13:22 FETÖ’den cezaevi yattı AKP için oy topluyor
13:16 DEM Parti’nin Sultançiftliği’nde stant açması engellendi
13:06 Ring kazasında yaralanan tutsak cezaevine götürüldü
12:35 Yargıtay başkan seçimi ikinci tura kaldı
11:31 Fırtına Deresi'ne taş kırma tesisi
11:26 Agirî'de onbinler alanı doldurdu
10:46 Adana’da CHP'ye çağrı: Dedikodulardan vazgeçin
10:21 ‘Mart seçimleri gölgesinde Kürtlere karşı soykırım hazırlığı’
09:33 Kayyım talanı sürüyor: Taşınmazlar yetmedi, paraşüt ekipmanlarını dahi devretti
09:24 Sedyeyle cezaevine götürülen Yıldız’ın oğlu: Cezaevinde kalamaz
09:17 Rojnews editörü Ahmet 153 gündür KDP istinbaratının elinde
09:16 120 gündür açlık grevindeler
09:15 Türkdoğan: DEM Parti Ankara için gerçek bir sol seçenektir
09:11 Peköz: IKBY operasyon onayı verirse kazanımlarını kaybedebilir
09:06 Ordu'da belediye eliyle doğa tahribatı
09:05 3 yıldır Abdullah Öcalan’dan haber alınamıyor
09:01 25 MART 2024 GÜNDEMİ
08:43 Xwebûn’un yeni sayısı çıktı: Agirê Newrozê li ezman jî vêket
07:47 Êlih’te binlerce genç şölende bir araya geldi
07:37 KYK yurdunda çok sayıda öğrenci zehirlendi
07:31 Colemêrg’te polis şiddeti
01:30 Mêrdîn’de DEM Parti’ye destek yürüyüşleri
24/03/2024
23:17 Temelli: Öcalan’ın bir cümlesi birçok şeyi değiştirmeye muktedirdir
22:31 Enternasyonalist gençler DEM Parti’yi ziyaret etti
22:12 Şirnexli gençlerden DEM Parti’ye destek yürüyüşü
21:58 Bayındır: Onların güçleri varsa bizim de halkımız var
21:36 Metîna alanı bombalandı
21:04 Akademisyen Sirman gözaltına alındı
20:45 Qileban’da gençler sordu, eşbaşkanlar yanıtladı
20:10 Şenyaşar ailesine ÖHD ve Ankaralı yurttaşlardan destek ziyareti
19:50 Batman Petrolspor karşılaşmasında Sönük’e yoğun ilgi
19:39 Kışanak'ın memleketinde kadınlardan dayanışma
19:09 TJA'dan 'Güneşin Sofrası' etkinliği
18:58 Dersim İttifakı’ndan mahalle çalışması: Dersim biziz, kazanacağız
17:35 ‘Abdullah Öcalan’ın masaya koyduğu çözümün önünde durabilecek güç yok’
17:20 Dilovası’nda halk buluşması: DEM Parti kirli zihniyetinize son verecek
17:14 Midyat ve Çelê'de Newroz ateşi yakıldı
17:08 Çewlîg’de AKP’li aday evini su basan yurttaşı darp etti
17:07 Kırsal mahallelerde halk buluşmaları: Zaman birlik olma vakti
17:01 DEM seçim çalışmalarını yoğunlaştırdı
16:47 Antalya'dan seslendiler: Newroz Deklarasyonu'nun arkasındayız
16:36 Taşımalı asker ve polisler kargo uçaklarla Îdir'e getirildi
16:31 Amedspor, Erzincanspor’u 4-1 mağlup etti
16:23 'Özgürlük ve çözüm' talebiyle aylardır eylemdeler
16:18 DEM Parti’li Koçyiğit Erxenî’de: 31 Mart’ta hesap soralım
15:31 Hatimoğulları Cihanbeyli’de: Newroz ateşini sandıklara taşıyacağız
15:25 Ankara'daki Newroz kutlamasında tecride tepki
15:11 Adana'da coşkulu Newroz: Barışın anahtarı İmralı'da
14:59 Agrobay işçileri yürüyüşün 7'nci gününde
14:16 Kışanak'tan Newroz’a mesaj: Ayağa kalk Ankara, DEM geldi!
13:32 Leyla Zana Curnê Reş’ten seslendi: Kürtler kazanacak
13:12 Kütahya'da 1 günde 3 madene onay
13:06 Metin Göktepe Gazetecilik Ödülleri açıklandı
12:32 Birçok kentte Newroz kutlaması
12:23 Adana ve Antalya'da onbinler Newroz halayında
11:51 Kadir İnanır hastaneye kaldırıldı
11:49 Rihalıların Newroz talebi: Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü
11:26 DEM Parti Gençlik Meclisi’nden şölen etkinliği
11:00 Agirî Newrozu yarın
10:53 Jin ‘Demokratik ve özgür bir toplum için eşit temsiliyet’ başlığıyla çıktı
09:57 Alıkonulan gazeteciye dair 152 gündür açıklama yapılmıyor
09:40 Yıldız’ın tutuklanmasına tepki: Baştan sona hukuksuzluk
09:29 Açlık grevi eylemi 119'uncu gününde
09:11 Hezo ve Elkê'nin sorunlarına çözüm sözü
09:10 'Kaçakçılık ve rüşvet' davası: Binbaşıya beraat, astsubaya ceza
09:09 DEM Parti'den Rêya Armûşê ve Tuşba'da hummalı çalışma
09:08 Pazarcix seçmenleri: AKP’li adayın bavulunu hazırladık!
09:07 'Abdullah Öcalan'a özgürlük' eylemleri AK önüne taşınacak
09:03 Hareketli seçmen kayıtlarında son 3 gün
09:02 Mehmet Öcalan: İmralı kapıları açılmalı
09:00 24 MART 2024 GÜNDEMİ
23/03/2024
23:59 Sêrt'te 6 bin 643 'kaçak' seçmen oy kullanacak!
22:33 Almanya ve Fransa’da Newroz kutlamaları
20:28 Akdeniz: Irkçılığa prim verildiği an zehir sizi de başkalaştırır
20:16 Şenyaşar Ailesi’ne İHD ve Barış Anneleri'nden destek
18:23 DEM Parti sahada: Helal oylarımızı kullanıp sahte seçmenleri durdurmalıyız
18:15 DEM Parti’den seçim filmi: DEM Parti bu toprakların mayasıdır
18:02 Ankara Newroz’una katılım çağrısı: Kışanak’ı sahiplendiğimizi gösterelim
17:49 Zana: Birlikte yaşamak istiyorsanız Kürtlerin aklıyla ortaklaşacaksınız
17:39 Moskova’daki saldırıda hayatını kaybedenlerin sayısı 133’e çıktı
17:30 Riha Newrozu’ndan notlar
17:04 DEM Parti’den Moskova açıklaması: IŞİD’i kullananların sorumluluğu var
16:52 Moskova saldırısında Türkiye detayı
16:41 Dêrsim İttifakı’na halktan büyük ilgi
16:40 Kamulaştırma bedeli ödenmeyen arsa sahibi yolu trafiğe kapattı
16:38 Erdoğan’ı eleştiren gençlere cadde ortasında işkence
16:23 DEM Parti Wan adayları: Projeler kent uzlaşısı ile hazırlandı
16:17 Bazarcix'da Newroz ateşi yakıldı
16:13 Putin: Tüm failleri ve organizatörleri tespit edip cezalandıracağız