İSTANBUL – Hazine Bakanı Berat Albayrak'ın açıkladığı YEP’i ekonomistler sosyal medya üzerinden değerlendirdi. Ekonomist Mustafa Sönmez, "Tek gerçekçi yan, 2018 enflasyonun yüzde 20'nin üstünde olacağı” değerlendirmesi yaparken, Uğur Gürses ise, “Anlıyorum ki; kriz başka bir ülkede" diye belirtti.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, adını Yeni Ekonomi Programı (YEP) olarak değiştirdiği ve piyasaların merakla beklediği Orta Vadeli Programı’nı (OVP) ekonomistler değerlendirdi. Sosyal medya hesabı üzerinden değerlendirme yapan birçok iktisatçı, söz konusu programın gerçekçi olmadığı yönünde oldu.
Albayrak’ın, "Gezi olaylarıyla başlayan süreç, 17-25 Aralık süreci ve terör saldırıları, bölgemizde yaşananlardan sonra 15 Temmuz hayata geçti. Bu süreçler Türkiye'yi hedef aldı" sözüne dikkat çeken Sönmez, "Böyle başlamış damat, OVP yerine YEP adını verdiği paketi sunuma. Dakika 1, yanlış 1. Teşhis buysa devamı zırvadır. 2018'de büyüme 3.8, 2019'da 2.3, 2020'da 3.5 olacakmış. Enflasyon hedefi 2018 için yüzde 20,8, 2019 için yüzde 15,9, Bütçe açığı da sırasıyla 1,8,1,9, 1,7 olarak gerçekleşecek. Gerçekçi hedefler değil. Bir tek yadsıyamadıkları; 2018 enflasyonunun yüzde 20'nin üstüne çıkacağı. Damat'ın YEP'indeki 2018 büyüme hedefi yüzde 3,8'in tutması için 3. çeyrekte yüzde 3 büyüme olması, son çeyrekte de küçülmenin yüzde 0,2'de kalması gerekir. Bu da pembe gözlüklü bir varsayım. Büyüme yüzde 2,8 ile 3 arasını ancak bulacak. OECD, Türkiye için 2018 yılı büyüme beklentisini yüzde 5,1'den yüzde 3,2'ye, 2019 Yılı büyüme beklentisini de yüzde 4,9'dan yüzde 0,5'e indirdi. Damat'ın yeni YEP'in de tahminler yüzde 3.8 ile yüzde 2,3 idi. Adeta OECD'den tekzip. OVP yerine üretilen YEP'te dağ fare doğurdu. Teşhisi Gezi,17-25 aralık,15 Tmz. diye koyunca, reçetenin de ciddiyeti kalmıyor. Tek gerçekçi yan, 2018 enflasyonun yüzde 20'nin üstünde olacağı. Geri kalanlar hep pembe hedef. Dolar için 2018 hedefi 4.90!, OECD bile beklentilerini indirdi" ifadelerini kullandı.
SÖNMEZ: DOLARI TUTUN ARTIK BAKALIM
Albayrak'ın YEP'ini kemer sıkma olarak tanımlayan Sönmez, "Toplamı 59,9 milyar TL. Bunun kırılımı; 30,9 milyar TL – yatırımlar, 13,7 milyar TL – teşvikler, 10,1 milyar TL – sosyal güvenlik, 2,5milyar TL – mal ve hizmet, 2,7 milyar TL – diğer. Sadece sosyal güvenlikten 10 milyar TL kemer sıkılacak. Uçak alımı? Önce Merkez Bankası faizi dediler, sonra OVP dediler, ikisi de geride kaldı. Elde ne var? Dolar 6.30'a gidiyor, gösterge faizi yüzde 24. Yüksek döviz-yüksek faiz kıskacı. Başka bişey kaldı mı? Fed faizi geliyor ve 3 Ekim enflasyon açıklaması. Doları tutun artık bakalım. Damat YEP'inde ne önümüzdeki 12 ayda bulunması gerekli 220 milyar dolara ilişkin bir önlem var ne de yüzde 20'yi aşacağı kabul edilen enflasyona karşı yoksullaşma konusunda, bir gelir politikası önlemi. Rejimi çökertecek iki dinamik bunlar" değerlendirmesinde bulundu.
GÜRSES: KRİZ BAŞKA BİR ÜLKEDE
Ekonomi yazarı Uğur Gürses ise, yaptığı paylaşımda, "Büyüme ve enflasyon tahminleri piyasaya yaklaşırken, bütçe dengesinde kayda değer bir iyileşme yok. Bu açıklanan 'yeni programdan' anlıyorum ki; kriz başka bir ülkede" diye belirtti.
Gürses, OVP’deki büyüme ve enflasyon konusunda yapılan tahminlerin piyasa analistlerinin tahminlerine ve beklentilerine yakın bir tablo çizdiğini ve bu yüzden “gerçekçi bir program” olarak tanımlandığı ifadesini kullandı. Gürses, "Ekonominin nereye doğru bir rota izleyeceğine dair programda yer saptamak programı gerçekçi kılmıyor. Sorun, bugünün mevcut sorunlarına adreslenen bir çözüm ve politika rotası içermiyor olması. Tam da bugünün sorusu buydu: Bu program bugünkü kriz hasarını nasıl çözecek? Nasıl bir onarım programı getirecek? Bunun yanıtı yoktu. Bu program kriz içindeki bir ülkenin programı değil ne yazık ki" dedi.
AKÇAY: GERÇEKÇİ OLMAKTAN UZAK BİR YAKLAŞIM
Ekonomist Ümit Akçay da, “Yeni Program’ın” yumuşak karnının kur olduğunu hatırlatarak, "Sanki döviz krizi yokmuş gibi hareket etmek, diğer tüm verilere de gölge düşürüyor. Gerçekçi olmaktan uzak bir yaklaşım halen ekonomi yönetimine hakim" dedi.
NAS: YAŞANMAMIŞ VE YAŞANMAYACAK GİBİ DAVRANMAK
Ekonomist Nesrin Nas ise "Kur krizi hiç yokmuş, yaşanmamış ve yaşanmayacakmış gibi davranmak...
Galiba dünkü Erdoğan’ın 'kriz mriz yok!' açıklaması etkili olmuş OVP üzerinde. Hayırlısı" diye yazdı.