‘Bölgede 1 milyon kara mayını bulunuyor’ 2018-10-12 15:21:18   DİYARBAKIR - Mayınsız Bir Türkiye Girişimi Koordinatörü Muteber Öğreten, Türkiye’nin bölge kentlerinde 1 milyon kara mayının toprağa döşeli halde bulunduğunu, bu mayınlardan 100 bin tanesinin ise iç bölgelerde döşeli olduğunu söyledi.    Mayınsız Bir Türkiye Girişimi “Türkiye’de Karamayını Sorunu: Kamusal Farkındalık ve Medyanın Rolü” bir toplantı düzenledi. Diyarbakır Barosu Adli Hizmet binasında düzenlenen toplantıda sonum yapan Mayınsız Türkiye Girişimiz Koordinatörü Muteber Öğreten, Ottawa Sözleşmesi’yle kara mayınları olarak bilinen anti-personel mayınlarının yasaklandığını hatırlatarak, devlet dışı aktörlerin ise Cenevre Çağrısı’yla kara mayınlarını kullanmamayı taahhüt ettiklerini söyledi.    Türkiye’nin kara mayınlarını yasaklayan Ottawa Sözleşmesini imzaladığını, devlet dışı aktör olarak PKK’nin de Cenevre Çağrısı ile kara mayını kullanmamayı taahhüt ettiğini kaydeden Öğreten, PKK’nin Cenevre Çağrısı’nı kabul etmesinden sonra Cenevre Çağrısı’nın yaptığı takiplerde PKK’nin kara mayını kullandığına rastlanmadığını söyledi. Türkiye’nin imzaladığı Ottawa Sözleşmesinde, kara mayınlarının sadece bundan sonra kullanılmamasını değil, döşenen mayınların temizlenmesi ve mayın stoklarının imha edilmesi ve sözleşmenin ön gördüğü biçimde taraf ülkenin sözleşmeyi imzalamasının yıldönümünde her yıl eylem planına dair ayrıntılı bilgi vermesini öngördüğünü vurgulayan Öğreten, bu yolla Uluslararası Sözleşmeyi imzalayan devletlerin denetlendiğini dile getirdi.    ‘BÖLGEDEKİ MAYINLAR 1990’LARDA DÖŞENDİ’   Türkiye’nin 1950-1955’lerde batı sınırlarına anti-tank, Doğu ve Güneydoğu’ya ise bölgede süren çatışmalar nedeniyle 1990’larda anti-personel mayınlarının döşediğini aktaran Öğreten, “Türkiye 1996’da o dönemdeki siyasal gelişmelerin etkisiyle Ottawa Sözleşmesini imzalamadan da kara mayınlarını kullanmayacağına dair bir moratoryum ilan etti. Bunu 2002 yılına kadar uzattı. 2003 yılına geldiğinde Kopenhag Kriterleri çerçevesinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde anti-personel mayınları yasaklayan yasa geçirildi. Yani Sözleşmeye katıldı. Türkiye 1 Mart 2004’te bu sözleşmeye taraf devlet oldu” diye konuştu.   ‘TÜRKİYE 2011’DE STOKLARINDAKİ MAYINLARI İMHA ETTİ’   Sözleşmeyi imzalamasından sonra Türkiye için Sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmesi için sürecin başladığını anlatan Öğreten, 2004’te imzalanan Sözleşme gereği Türkiye’nin 2008’e kadar olan mayın stoklarını imha etmesi gerektiğini ancak Türkiye’nin çeşitli nedenlerle bunu yapmadığını belirterek, “Ancak 2011 yılında stoklarındaki mayınları imha etti” ifadesini kullandı.    ‘MAYINLARIN 2014’TE TEMİZLENMESİ GEREKİYORDU’   Türkiye, çeşitli nedenlerle Doğu ve Güneydoğu sınırlarında döşenmiş mayınları temizlemeyi ertelediğine değinen Öğreten, Türkiye’nin 2014 yılında toprağa döşeli tüm mayınları temizlemesi gerektiğini işaret ederek, “Türkiye baktı bu mümkün değildir. Çünkü herhangi bir programı yok, bir çalışması, bir takvimi yok. Onun üzerine Sözleşmenin bir maddesinden yararlanıp uzatma talep etti. 2022’ye kadar süre istedi. Bu da bizim için önemli bir veri kaynağı oldu. Çünkü, sunduğu raporlarda Türkiye’de detaylı bir mayın haritası bulunuyordu. Mevcut kara mayınlarının nerelerde döşendiği, sayısını belirleyen veriler vardı” şeklinde konuştu.    ‘MAYINA BAĞLI VAKALAR İÇ BÖLGELERDE ARTTI’   Mayın Temizleme Projesini, bir Avrupa Birliği Projesi haline getiren Türkiye’nin mayınların döşendiği Iğdır’dan Hakkari’ye kadar olan alanı, 3 bölgeye ayırdığını ve Iğdır’da mayın temizleme çalışmasının başlatıldığının altını çizen Öğreten, Türkiye’nin sınır bölgelerinde mayın vakalarının az olduğunu ama iç bölgelerde, gerek karakolların etrafında, gerekse arazide döşeli mayınlardan dolayı vaka sayılarının çok yüksek olduğunu kaydetti.    İç bölgelerde vakaların çok olması nedeniyle Türkiye’nin öncelikle iç bölgelerde mayın temizliğini yapmasını istediklerini belirten Öğreten, Türkiye ise sınır bölgelerinde yapacağı mayın temizliği ile personelinin tecrübe kazanarak iç bölgelerde temizlik yapacağını önerisinde bulunduğunu ifade etti.    ‘DOĞU VE GÜNEYDOĞU’DA 1 MİLYON DÖŞELİ MAYIN BULUNUYOR’   Türkiye’nin sözleşme çerçevesinde elindeki kara mayınlarına ilişkin bilgiler de paylaşan Öğreten, Türkiye’nin sözleşmeyi imzalamasının ardından stoklarındaki 3 milyon mayını imha ettiğini, Doğu ve Güneydoğu Bölgelerinin sınırları ile bu bölge içlerinde 1 milyon kara mayının toprağa döşeli halde bulunduğunu, bunlardan 100 bin tanesinin ise iç bölgelerde döşeli olduğunu söyledi.