İHD 39 yaşında: Yeni bir toplumsal sözleşme yapılmalı 2025-07-17 13:29:56 HABER MERKEZİ - İHD’nin 39’uncu yılı dolayısıyla birçok kente, sürece dair yeni bir toplumsal sözleşmenin hazırlanması gerektiğine vurgu yapıldı. İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi, İHD'nin kuruluşunun 39'uncu yıl dönümü dolayısıyla basın toplantısı düzenledi. Dernek binasında yapılan toplantıda salona Kürtçe ve Türkçe "Haksız mıyım?" dövizleri asıldı. Basın metninin Kürtçesini İHD İzmir Şubesi Eşbaşkanı Zilan Gümüş, Türkçesini ise İHD İzmir Şubesi Eşbaşkanı Ali Aydın okudu.   Derneğin, "insan hak ve özgürlükleri konusunda çalışmalar yapmak" amacıyla kurulduğu belirtilen açıklamada, derneğin katledilen üye ve yöneticileri anıldı.    39 yıldır yürüttükleri insan hakları, demokrasi ve barış mücadelesine dair tavsiyelerde bulunulan açıklamada, “Coğrafyamızın en önemli demokrasi ve insan hakları sorunlarının başında Kürt meselesinin çözümü gelmektedir. Kürt meselesinin çözümü konusunda devlet ve siyasal iktidar hâlen güvenlikçi politikalarda, ret ve inkâr siyasetinde ısrar etmektedir. Bu politikalarda ısrar, bir yandan demokrasi ve insan hakları ortamının kötüleşmesine ve toplumsal barışın yara almasına neden olurken; öte yandan da Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin ekonomisinde derin tahribatlara yol açmaktadır" denildi.   ‘DEVLET SOMUT ADIM ATMAMIŞTIR’   Belediyelere atanan kayyımlara değinilen açıklamada, Türkiye Cumhuriyeti'nin bu antidemokratik uygulamalar ve insan hakları ihlalleriyle yüzleşmesi gerektiği vurgulandı. Açıklamada, ardından Kürt sorununun çözümü adına yaşanan gelişmelere değinilerek, "Tüm bu gelişmelere karşın devlet henüz barış ve süreç konusunda söylem düzeyini aşan somut bir adım atmamıştır. Derneğimizin 2025 yılı raporlarına göre 335’i ağır olmak üzere bin 412 hasta mahpus hâlen hapishanelerde tutulmaktadır. Çatışma çözümü ve geçmişle yüzleşme sürecini yürütecek, STÖ’lerin ve halkın her düzeyde katılımını esas alacak, BM Silahsızlanma Prosedürleri'ne uygun olarak 'Hakikat, Yüzleşme, Adalet ve Tazmin Komisyonları' ivedilikle kurulmalıdır. Bununla birlikte ortaya konulacak yeni toplumsal sözleşme; Türkiye’nin temel sorunlarından olan Kürt meselesi, Alevilerin talepleri, toplumsal cinsiyet eşitliği, yerinden yönetime dayalı yönetim modeli, anadilinde eğitim-öğretim ve anayasal vatandaşlık gibi somut önermeleri içerecek şekilde hazırlanmalıdır" ifadelerine yer verildi.   ‘HAK SAVUNUCULARI ÜZERİNDEKİ BASKILARA SON VERİLMELİ’   Türkiye'de ifade özgürlüğü önündeki engellerin kaldırılması ve toplumsal muhalefet üzerindeki baskıların sona erdirilmesinin gerekliliğine vurgu yapılan açıklamada, ayrıca Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere uyması gerektiğine işaret edildi.    İnsan hakları savunucuları üzerindeki yargı yoluyla baskı politikasına son verilme çağrısı yapılan açıklamada, “Türkiye, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Savunucularının Korunması Bildirgesi’ni kabul etmeli ve insan hakları savunucularını koruma konusunda etkin politikalar hayata geçirmelidir" denildi.   DÊRSIM   İHD Dêrsim Şubesi 39’ncu yıl dönümüne ilişkin dernek binasında açıklama gerçekleştirdi. Açıklamaya Demokratik Alevi Dernekleri( DAD), Halkların Eşitlik ve Demokrasi partisi (DEM Parti), Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Munzur Çevre Derneği, Emek Partisi (EMEP) Dêrsim İl yöneticileri ve çok sayıda kişi katıldı.     İHD Dêrsim Şube Eşbaşkanı Nurşat Yeşil, İHD’nin yoğun insan hakları ihlalleri, can kayıplarının faili meçhullerin yaşandığı süreçte kurulduğunu ve o günden bu yana ülkede  hak mücadelesi ve doğayı yaşam hakkını savunan bir dernek olarak çalıştıklarını söyledi.   İHD Dêrsim Şube Eşbaşkanı Özgür Ateş, devletin demokratikleşebilmesi için demokrasi ve insan hakları sorunlarının çözümü için geçmişi ile yüzleşmesi gerektiğini söyledi. Ateş, Türkiye’nin insan haklarına dayalı demokratik bir rejime kavuşması mücadelesini sürdüreceklerini aktardı.    RIHA    İHD Riha Şubesi, kuruluşunun 39'uncu yılına dair basın toplantısı düzenledi. Şube binasında gerçekleştirilen toplantıya, şube üye ve yöneticilerinin yanı sıra Riha Emek ve Demokrasi Platformu bileşenleri katıldı. Toplantıda konuşan İHD Riha Şube Eşbaşkanı Songül Arpa, kuruluş yıllarından bu yana aynı inançla çalışmalarını sürdürdüklerini belirtti. Toplantı açıklama ardından sona erdi.    DİLOK    İHD Dîlok Şubesi de yine İHD'nin kuruluş yıldönümü dolayısıyla şube binasında basın toplantısı gerçekleştirdi. Toplantıya şube üye ve yöneticilerinin yanı sıra DEM Parti ve DBP Dîlok il örgütleri, Dîlok Emek ve Demokrasi Platformu bileşenleri katıldı. Toplantıda ortak açıklama metninin Türkçesini İHD Dîlok Şube yöneticisi Atiye Okay, Kürtçe metni ise İHD Dîlok Şube Eşbaşkanı Bahri Oğuz okudu.  GÖRÜNTÜLÜ/FOTO: btm-17-07-2025-ihd-kurulus-yil-donumu-aciklama   ÊLIH   İHD Êlih Şubesi de derneğin kuruluş yıl dönümü dolayısıyla dernek binasında açıklama yaptı. “17 Temmuz 1986’dan bu yana insan hakları savunucuları susmadı, susmayacak” pankartının açıldığı açıklamaya, Êlih Emek ve Demokrasi Platformu’ndan çok sayıda kurum temsilcisi katıldı.    Açıklamayı İHD Êlih Şube Yöneticisi Zana Yücel Bozkurt okudu. İHD’nin kurulduğu sürece, kuruluşuna neden ihtiyaç duyulduğuna dair aktarımlarda bulunan Bozkurt, derneğin kurulduğu günden bu yana İHD üyelerin yaşadığı zorluklara, baskılara, katliamlara dair hatırlatmalarda bulundu. Derneğin, buna karşı Türkiye’deki demokrasi ve insan hakları sorunu olduğunu ifade ettiğini ve bu sorunun giderilmesine katkı sunmak için mücadelesini ısrarla, inatla ve umutla sürdürdüğünü kaydetti. Türkiye’nin insan hakları karnesinin halen ihlallerle dolu olduğuna dikkat çeken Bozkurt, çözüm için tavsiye ve taleplerde bulundu.   Açıklama alkışlarla son buldu.   ANKARA İHD Ankara Şubesi, İnsan Hakları Anıtı önünde açıklama gerçekleştirdi. Açıklamada polis engeli ile İnsan Hakları Anıtı’nın önünü çevik kuvvet ile kapatıldı. Açıklamada Kürtçe ve Türkçe "Haksız mıyım?" dövizleri ve “İnsan hak ve özgürlüklerini savunmaya devam ediyoruz” pankartı açıldı. Açıklamada konuşan İHD Eş Genel Başkanı Hüseyin Küçükbalaban, “Anayasal hakkımızı kullanarak İnsan Hakları Anıtı önünde açıklama yapmak istedik, anayasal bir haktır bu ama görüyorsunuz 1 saattir burada bir tartışma yürütülüyor. İnsan haklarına yakışmayan bir durumdur şimdi çevik kuvvet anıtın önünde bariyer kurmuştur. İnsan Hakları Derneği burada açıklama yapamayacaksa bunun ne anlamı var” diye kaydetti.   ‘DEMOKRASİYE GİDEN YOLLAR AÇILMALI’   Ardından sözü alan İHD Ankara Şube Eşbaşkanı Nuray Çevirmen, ifade özgürlüğünün bir an önce sağlanması gerektiğinin altını çizerek, "Demokrasiye giden yolun açılabilmesi için ifade özgürlüğünün mutlaka sağlanması gerekmektedir. İfade özgürlüğünün önündeki en büyük engellerden biri olan Terörle Mücadele Kanunu’nun kaldırılması, yayın kuruluşları üzerindeki RTÜK baskı ve sansürünün sona erdirilmesi, muhalif basın-yayın kuruluşları üzerindeki yargı baskısının ortadan kaldırılması, sosyal medyayı sürekli susturma girişimlerinden vazgeçilmesi elzemdir. Düşünceyi açıklama ve basın özgürlüğü sağlanmadan demokrasiye giden yolun açılması olası gözükmemektedir” diye kaydetti.   WAN   İHD Wan Şubesi, İHD'nin kuruluşunun 39'uncu yıl dönümü dolayısıyla basın toplantısı düzenledi. Sanat Sokağı’nda yapılan basın açıklamasında Kürtçe ve Türkçe "Haksız mıyım?" ve “Şiddete, savaşa hayır barışa evet” pankartları açıldı. Basın metnini İHD Wan Şubesi Eşbaşkanı Ayten Kıran okudu.