Mevsimlik tarım işçisi çocuklar için araştırma talebi

img
URFA - HDP, 13 yaşındaki Berivan Karakeçili’nin Antalya'da 24 Ocak’ta meydana gelen hortumda yaşamını yitirmesi üzerine mevsimlik tarım işçisi olarak çalıştırılan çocuklar konusunda Meclis Araştırması yapılmasını istedi. 
 
HDP Urfa Milletvekili Ömer Öcalan, mevsimlik tarım işçisi olarak çalışmak zorunda kaldığı Antalya'nın Kumluca ilçesinde 24 Ocak günü meydana gelen hortumda Berivan Karakeçili’nin (13) yaşamını yitirmesi üzerine mevsimlik tarım işçisi olarak çalışmak zorunda bırakılan çocukların maruz kaldığı sorunların tespiti için Meclis Araştırması açılması konusunda önerge verdi.
 
TBMM Başkanlığı'na verdiği önerge ile Meclis Araştırması isteyen HDP’li vekil Öcalan, Türkiye’de tarımsal hasat zamanında, milyonlarca tarım işçisinin yaşadığı ilden hasadın yapıldığı başka illere göç ettiğine dikkat çekti. 
 
Göç yolculuğunda ve çadır yaşamında ailelere binlerce çocuğun eşlik etttiğini kaydeden Öcalan, Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2012 raporuna göre, Türkiye’de 6-18 yaş arasında ekonomik faaliyette bulunan 893 bin çocuğun yüzde 44’ünün mevsimlik tarım işinde çalıştığını, bu 393 bin çocuğun yarısının okula gitmeyip, haftada 40 saatten fazla çalıştığına dikkat çekti.
 
Önergesinde Türkiye’nin de taraf olduğu uluslararası sözleşmelere göre, çocukların eğitim, sağlık, ekonomik sömürüden korunma, uygun standartta yaşama ve oyun oynama gibi temel haklarının ihlal edildiğini vurgulayan Öcalan, bu nedenle Mevsimlik Tarımda Çocuk İşçiliği sorunlarının belirlenmesi ve bu sorunlara çözüm üretilmesi amacıyla Meclis Araştırması açılmasını istedi.
 
VERİLERE DİKKAT ÇEKTİ
 
HDP’li vekil, mevsimlik tarım işçilerinin sorunlarına dair şu verileri paylaştı: "Türkiye’de tarım işgücü 6-6,5 milyon insandan oluşmaktadır. Bunun oransal olarak yarıya yakın bir kısmı mevsimlik tarım işçisi olarak çalışmaktadır. İstatistiklere göre, her iki mevsimlik işçiden biri doğduğu andan itibaren mevsimlik tarım için seyahat etmekte ve ortalama 48 farklı kente mevsimlik tarım işgücü olarak gitmektedir. Mevsimlik tarım işçilerinin yaklaşık yüzde 60’ı ulusal yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır. 
 
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre, sayıları 300 bin civarında gösterilen mevsimlik gezici tarım işçileri fiilen kayıt dışılar ve çocukları ile birlikte en az 1 milyonluk bir nüfusa tekabül ettiği tahmin edilmektedir. 10 kişiden 1’i nüfusa kayıtlı değil. Yarısı erken yaşta anne oluyor. Anne ölümü riski 10, bebek ölüm riski ise 5 kat fazla. Kız çocuklarının 4’te 1’i okul ile tanışmıyor.”
 
Önergede, aileleri ile mevsimlik tarım işçiliği yapan çocukların, sağlık, beslenme, barınma ve hijyen koşullarından uzak büyüdüklerini, eğitim haklarını yitirdiklerini, bedensel ve ruhsal bakımdan büyük zararlar gördükleri de vurgulandı.
 
‘GEREKLİ ÖNLEMLERİ ALMAK EVRENSEL BİR SORUMLULUK’
 
ILO’nun “Çocuk işçiliğinin en kötü biçimi” olarak tanımladığı bu durumun ortadan kaldırılması için devletin bir politika oluşturmasının şart olduğunun altını çizen Öcalan, "Tarımda çocuklara yönelik başlıca tehlikeler; güneşin altında veya soğuk rüzgârlı havalarda saatlerce çalışmak, yetersiz ve güvenli olmayan alet ve makineler, çalışılan tarladan gelen toz, aşırı sıcaklık değerlerine ve tehlikeli kimyasallara maruz kalma, kişisel koruyucu donanım olmaksızın çalışma, ağır yükler, tehlikeli hayvanlar, zehirli böcekler, yılanlar ve benzeridir. Türkiye açısından da çocuk işçiliğinin en sıkıntılı boyutlarından biri olan mevsimlik tarım işçiliğine dair gerekli önlemleri almak evrensel bir sorumluluk gereğidir" diye belirtti.
 
Öcalan önergesinde yıllardır tasarı halinde tutulan “Tarım İş Yasası”nın tarım emekçilerinin hak ve özgürlüklerini koruyacak şekilde çıkartılmaması ve bu konuda uluslararası hukukun koruması altında olan kadın, çocuk ve işçi emeğinin sömürülmesinin AKP iktidarının politik tercihi olduğuna ifade etti.
 
İMZAVCI OLUNAN İLO SÖZLEŞMESİNİ HATIRLATTI
 
Öcalan, "Türkiye Cumhuriyeti, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) 182 No’lu En Kötü Biçimlerdeki Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Eylem Sözleşmesi’nin ve 138 No’lu Asgari Yaş Sözleşmesi’nin imzacısıdır. Türkiye, 2015 yılına kadar mevsimlik tarımda çocuk işçiliğini, çocuk işçiliğinin tamamen ortadan kaldırmayı Uluslararası Çalışma Örgütü’ne taahhüt etmiştir" hatırlatmasında bulundu.
 
Hayata Destek Derneği’nin, 2014 yılında 9 ilde çeşitli ürünlerde çalışan mevsimlik gezici tarım işçilerini konu alan saha çalışmasında elde edinilen verileri “Mevsimlik Gezici Tarım İşçiliği 2014 Araştırma Raporu”nda topladığını belirten Öcalan, bu verileri ise şöyle sıraladı: 
 
SAHA ARAŞTIRMASI SONUÇLARI
 
"Çocuk işçiler ve ailelerinin yüzde 68’i haftanın yedi günü, tatil yapmadan çalışmakta ve  yüzde 24’ü ise haftanın beş veya altı günü çalışmaktadır. Çocuklar dâhil olmak üzere mevsimlik tarım işçilerinin yüzde 45’i 9 ila 11 saat arası çalışırken, diğer yüzde 45’lik kesim 11 saatten de fazla çalışmaktadır. Mevsimlik Tarım İşçilerinin yüzde 70’i günde 40 TL’nin altında yevmiye ile çalışmaktadır. Yaşlılar, kadınlar ve çocukların dâhil olduğu kesim günde 20 TL kadar düşük bir ücret alabiliyorken, Suriyeli mülteci aile ve çocuklar için bu miktar daha da düşük seviyelerde olduğu görülmektedir. Çocuk işçilerin ve ailelerinin yüzde 25’i yürüyerek, yüzde 50’si ise traktör kasalarında ve hayati risk barındıran koşullarda tarlalara yolculuk etmektedir. Mevsimlik tarım işçilerinin sadece yüzde 6’sı SGK’ya kayıtlıdır. Aileleri ile tarlada çalışan çocukların yüzde 50’si okulu tamamen terk etmişken, geri kalanlar ise okula düzensiz olarak devam etmektedir. Aileleri ile göçe çıkan ancak tarlada çalışmayan çocukların yüzde 23’ü okulu tamamen terk etmiş, yüzde 43’ü okula düzensiz olarak devam etmekte, özellikle kız çocuklarının tarlada çalışmanın yanı sıra toplanma alanlarındaki ev işleri ve kardeşlerinin bakımı gibi işlerden sorumlu oldukları gözlemlenmektedir. Çocuk işçilerin yaş oranları;  5 – 11 yaş arası yüzde 34, 5,  12 – 15 yaş arası yüzde 78, 16 – 18 yaş arası ise  yüzde 84,5’tir. 2013- 2016 yılları arasında tarım iş kolunda çalışırken 98 çocuk hayatını kaybetmiştir. Bu veriler, Çocuk İşçi Ölümlerinin daha doğrusu iş cinayetlerinin yüzde 51’inin tarım iş kolunda meydana geldiğine işaret etmektedir."
 
Türkiye'nin İLO ile imzalanan sözleşmeye rağmen çocuk işçiliği sorununu çözemediğini belirten Öcalan, Urfalı 13 yaşındaki Berivan Karakeçili'nin meydana gelen hortumda hayatını kaybetmesine işaret ederek, mevsimlik tarımda çocuk işçiliği ile ilgili yaşanan sorunların tespiti ve çözüm ile birlikte tedbirlerinin belirlenmesi amacıyla Meclis Araştırması açılmasını talep etti.