CHP'li Çeviköz: Biden'dan beklentimiz demokrasi vurgusu 2020-11-21 14:38:16   HABER MERKEZİ - CHP Dış İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Emekli Büyükelçi Ünal Çeviköz, ABD’nin yeni başkanı seçilen Joe Biden yönetiminden beklentilerinin Türkiye’de demokrasiye vurgu yapması olduğunu söyledi.   Amerikan Alman Marshall Fonu (GMF) adlı düşünce kuruluşunun “Türkiye’nin 2021’de Dış Politika Öncelikleri: Ana Muhalefet Partisinden Bir Bakış” başlıklı online panelinde konuşan CHP Dış İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Emekli Büyükelçi Ünal Çeviköz Çeviköz, 3 Kasım seçimlerinden galip çıkan Joe Biden’in ABD’nin yeni başkanı seçilmesi ile yeniden şekillenecek Türk-Amerikan ilişkilerini değerlendirdi.   VOA’da yer alan habere göre, AKP iktidarı döneminde Türk dış politikasının üç önemli unsurunu kaybettiğini belirten Çeviköz, bunları tarafsızlık, öngörülebilirlik ve güvenirlilik olarak sıraladı.   Çeviköz, bunun sonucunda Türkiye’nin uluslararası arenada, müttefikleri arasında ve bölgede daha yalnızlaşmış bir hale geldiği görüşünü dile getirdi. AKP yönetiminin ilk dönemlerinde Arap sokaklarında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a büyük desteğin olduğu şeklinde bir algının oluştuğunu hatırlatan Çeviköz, ancak bölgede artık Türkiye’nin önemli bir rol model olarak görülmediğini, hatta yük olarak algılandığını belirterek, “Çünkü tarafsızlığını kaybetti, sorunların çözümünde taraf tutmaya başladı” dedi.   “Transatlantik birlik yeniden inşa edilmeli”   Biden yönetiminde Türkiye’yle ilişkileri düzeltmek için ortada ne gibi fırsatların olduğu şeklinde bir soru yöneltilen Çeviköz, daha güçlü bir Transatlantik birliğin Trump yönetiminde eksik olduğuna işaret ederek, ABD ve Avrupa arasında güçlü ilişkilerin yeniden tesis edilmesi gerektiğini vurguladı. Çeviköz, bunun NATO'nun Rusya'nın yanı sıra örneğin Çin gibi diğer yükselen güçlerle ilişkileri üzerinde de belirleyici olacağını söyledi.  Çeviköz, bu Transatlantik birliğin oluşması halinde, bunun "Türkiye'yi NATO üyeleri topluluğuna geri getireceğini" kaydetti.   ‘BEKLENTİMİZ DEMOKRASİYE VURGU’   Çeviröz, “Biden’ın Türk-Amerikan ilişkilerini onarmak için Türkiye’ye Trump’ın önermediği neleri önerebileceği” sorusuna ise, “Demokrasi” yanıtını verdi. Çeviköz, “Biden yönetiminden ilk beklentimizin şu olacağını düşünüyorum: Hukukun üstünlüğüne, demokrasiye, yargı sisteminin siyasetten arındırılmasına, güçler ayrılığına, demokratik reformlara, medya, ifade, toplanma özgürlüğü gibi tüm temel hak ve özgürlüklere çok güçlü bir vurgu yapması” diye konuştu.   Biden yönetiminin Türkiye’ye bu ilkeleri hayata geçirmek için çağrı yapması gerektiğinin altını çizen Çeviköz, bunun karşılığında da iki ülke arasında ticaret ilişkilerini geliştirme yolunda adımların atılması ihtiyacını vurguladı. Ticaret ilişkilerinin geliştirilmesinde muazzam fırsatların bulunduğunu ifade eden Çeviköz, Trump yönetiminin küresel ticaret ilişkilerinde korumacı bir yaklaşım sergilediğini, Biden yönetiminin ise bu konuda muhtemelen daha açık bir duruş ortaya koyacağını, ABD ve Avrupa arasındaki Transatlantik Serbest Ticaret ve Yatırım Anlaşması’nın (TTIP) yeniden canlandırılabileceğini söyledi. Çeviköz, bunun için ABD’nin Türkiye’ye demokrasi perspektifinden bakması koşulunun bulunduğunu vurguladı.   ‘SURİYE İLE KÜRT SORUNU BİRBİRİYLE BAĞLANTILI’   Çeviköz, Suriye’yle ilgili bir soruyu yanıtlarken, Suriye sorunun Kürt sorunuyla çok bağlantılı olduğunu da ifade etti.     Çeviköz, CHP olarak Kürt sorununun çözümü konusunda çok ciddi bir vizyona sahip olduklarını, bunu bir insan hakları meselesi ve Türk halkının kendi içinde tarihi bir uzlaşması olarak gördüklerini söyledi.   Bu sorunun çözümü için 2015'teki diyalog sürecinde bir fırsatın kaçırıldığını belirten Çeviköz, "Türkiye'de hükümetlerin --ya şimdiki ya da gelecekte bir sonraki hükümet -- Kürt sorunuyla kendi içinde, kendi kapasiteleri ve olanaklarıyla başa çıkamaması halinde, korkarım ki çözüm Türkiye'ye dışarıdan empoze edilecek. Bu, onaylamayacağımız bir durum. Bu nedenle Kürt sorununun çözümüne çok büyük önem affediyoruz. Çözümün adresi TBMM olmalı" diye konuştu.